Ísafold - 11.04.1891, Blaðsíða 2

114
Jpriðju fletja, o. s. frv., en sömu mennirnir
hafa jafnan hið sama starf, svo að undir-
búningurinn undir fiskverkanina verður
jafn-vandaður á öllum aflanum, og aldrei
er fiskur þar saltaður úti, heldur jafnan
undir þaki.
Jeg fæ ekki sjeð annað, en að það yrði
öllum hlutaðeigendum til hagnaðar, ef menn
hjer syðra tækju upp þessa aðferð Vest-
firðinga; það yrði mikil trygging fyrir góðri
fiskverkan, og viðskipti yrðu óhultari. f>eim
einum kynni að falla þetta fyrirkomulag
ver, sem hafa þann sið, að selja fisk sinn
blautan eða úr salti; þeir gætu ekki eins
auðveldlega gripið til han j fyrir hvern ó-
þarfann, er þeim kynni að detta í hug.
|>egar um bjargráð er að ræða í þá átt,
að leitast við að áfstýra skipsköðum, þá
virðist mjer það fyrst og frernst nauðsyn-
legt, að leitast eptir að finna orsakir til
þeirra. þannig ættu menn, í hvert sinni
sem skipskaði verður, að leita allra upplýs-
inga, sem auðið er, um það, hvað valdið
hafi slysinu í hverju hinna einstöku tilfella.
Jeg skal þegar geta þess, að jeg í línum
þessum að eins á við suðurhluta Faxaflóa,
því annarstaðar er jeg ókunnugur.
Jeg hef um nokkurt tímabil leitazt við
að fá sem beztar upplýsingar um skipskaða
þá, sem orðið hafa hjá oss nú í seinni tíð,
og eptir þeim að dæma verður það ofan á,
að það er optast undir seglum, að slys vilja
/ til. f>að liggur þá næst að athuga, hvort
segla-tilhögun vor sje svo góð, sem hún
gæti verið; en það er langt frá, að svo sje.
f>að er sem sje alveg nauðsynlegt, að menn
geti rifað segl sín, en þessa gæta fæstir
sjómanna vorra.
Skip hjer syðra hafa venjulega 4 segl:
framsegl, aptursegl, fokku og »klyver«.
f>egar skipið hættir að þola, þá er tekið
frá aptursegl og »klyver«, en siglt með
fokku og framsegli, svo lengi sem þolir með
þeim. Nú má nærri geta, hvað skipið fer
illa í sjó, þegar allur seglkrapturinn er á
einum stað á skipinu; skipið þvingast nið-
ur að framan, fer að höggva miklu meira
en áður, meðan segl voru yfir því öllu; það
missir við það gang, og þegar siglt er fyrir
beitivindi, þá vinnur skipið tniklu minna á
en ella, því að það er apturseglið, sem á
að halda því að vindinum.
f>að er mjög vandalítið og lítill kostnað-
ur því samfara, að útbúa seglin svo, að
það megi rifa þau; það eru sumir farnír til
þessa, en þeir eru allt of fáir, og hjer í
suðurhreppunum eru sárfá skip með þeim
útbúnaði.
Ef menn vildu bæta fyrirkomulag segl-
anna á skipum vorum, æfa sig í að haga
þeim rjett og verða liprir í handatiltektum
við þau, og ef menn vildu sýna meiri varúð
og aðgæzlu á siglingu en stundum því
miður vill verða, þá er jeg viss um, að þau
bjargráðin yrðu notadrýgst hjer nærlendis,
og þau mundu afstýra fleiri slysum en
flest af bjargráðum þeim, sem síra O. Y.
Gíslason er fram að bera; enda gengur þeim
illa að ryðja sjer til rúms.
Sfra 0. V. G. skorar á ýmsa, að skrifa
upp nöfn þeirra, sem sýni kæruleysi og
8keytingarleysi í undirbúningi undir fisk-
verkan í ár; bætir hann svo við, að þegar
hann fái nöfnin, þá hafi hann einurð á að
gjöra þau kunn.
Ef nú nokkur hefur löngun til að birta
nöfn slíkra manna, ímyndar síra 0. V. G.
sjer þá, að maður fari að gjöra sjer krók-
feið suður að Stað í Grindavík til þess ?
Eu hver frýjar honum einurðar ?
f>að þarf mikla einurð til að skrifa eins
og síra O. V. G. skrifar um þessi svoköll-
uðu bjargráð sín og bjargráðanefndir; eng-
inn verður var við framkvæmdir þeirra í
neina átt, að minnsta kosti ekki hjer nær-
lendis, ekki frernur en þótt engin bjarg-
ráðanefnd væri. þetta skal jeg skýra
seinna, ef þörf gjörist.
í 8. tölublaði »Lýðs«, er út kom 22.
apríl 1890, standa eptirfylgjandi orð: »Síra
Oddur V. Gíslason. Bjargráð þessa merk-
ismanns eru nú almennt notuð um Suður-
land«. Finnst ekki síra O. V. Gíslasyni
kominn tími til að leiðrjetta þessi orð í
»Lýð«, því þau eru ekki sönn! f>að er ein-
mitt undantekning, ef nokkur hjer á suð-
urlandi brúkar nokkuð af þessum »bjarg-
ráðum«.
Hafnarfirði 3. april 1891.
f>. Egílsson.
Hæstirjettur og hafnamálið. f>að
þykjast skilríkir menn hafa fengið áreið-
anlega njósn um, að von muni vera þá
og þegar á staðfestun hafnalögunum frá
síðaBta þingi, er menn vita að eigandi
Eyrarbakkaverzlunar og fjöldi dansk-ís-
lenzkra kaupmanna, kunningja hans, hafa
róið að öllum árum að synjað væri stað-
festingar. Verður þá skammgóður vermir
fyrir þá að hæstarjettardóminum í Eyrar-
bakka-hafnarmálinu frá 27. jan. þ. á.,
sem er sjálfsagt samkvæmur núgildandi lög-
um og því ekki nema rjettur og óaðfinn-
anlegur, eins og lög gjöra ráð fyrir. Eða
þá skoðun hljóta þeir að hafa, sem eru
áminnztu hafnalagafrumvarpi frá síðasta
þingi fylgjandi, en það var allur þorri
þingmanna; að öðrum kostí hefði eigi
verið'þörf á því frumvarpi eða þó miklu síð-
ur. Einmitt fyrir það, að hæstirjettur komst
að þessari niðurstöðu í Eyrarbakkamálinu og
heimilaði að nokkru leyti eiganda hafnar-
lóðar að fyrirmuna öðrum að nota hana til
verzlunar,—einmitt fyrir það er alveg ómiss-
andi að fá slík lög sem tjeð frumvarp
frá síðasta þingi, og sjálfsagður hlutur,
að taka verður til óspilltra málanua með
þau aptur á þingi í sumar, ef svo ólík-
lega skyldi fara, að frumvarpið frá í hitt
eð fyrra hlyti eigi konungsstaðfestingu;
en fyrir því þarf naumast ráð að gjöra,
eptir því sem þegar er á vikið.
Aflabrögð. Miðvikudaginn að var, er
fyrsta sinn var vitjað neta, varð allvel vart í
þau f Garðsjó og Leiru, um og yfir 100 á skip.
Daginn eptir, 9. þ. m., fekk Guðmundur í
Nesi Ö00 á skip (50 í hlut) »vestur á Setum«,
af vænum þorski; aðrir almennt 100—300 á
skip. I Njarðvík og Vogum um 100 á skip
þann dag. A Miðnesi byrjaður góður afli.
Franskar fiskiskútur, er komu í gær, höfðu
aflað ágætlega við Eeykjanes. — A Akranesi
aflalaust og’sömuleiðis hjer um slóðir.
I Grindavík allgóður afli, á færi, rjett upp
í landsteinum. »Fjarska sýlferð og gott út-
lit« (í fyrra dag). Komnir 300 hlutir í út-
víkinni, meira en helmingur þorskur; í aust-
urvíkinni hátt á ð. hundr. í hlut, mest ýsa
þar.
Dr. J. Jónassen, sem er allra manna
fróðastur um aflabrögð hjer um slóðir að
undanförnu, skýrir svo frá fiskigöngu hjer
í fyrra:
í fyrra var róið hjer 9. april; einn fjekk 1 kola
á skip, (luðm. Kristinn Olafsson um 30 i hlut
af þorski og stútungi vestur á Sandaslóð; flestir
komu þann dag eigi á skiptum. Um þessar
mundir var ágætur afli syðra bæði í net og á
færi (síldbeita). Hinn 10. var hjer aptur róið ;
flestir ekki fiskvarir, Árni á Bakka 14 í hlut af
stútungi (á lóð). Hinn 16. reru nokkrir hjer, þótt
hvass væri á norðan og fengu nokkrir 10—15
í hlut af vænum þorski, sumir fáeina fiska, var
þá sagður fiskur um allt Sviöið', hinn 17. almennt
róið, sumir fiskuðu ágætlega, sumir lítið.
Drukknan. Bátur fórst í Veiðileysufirði
í Jökulfjörðum 4. febr. þ. á., með 2 mönnum,
»í allgóðu veðri«. |>ar drukknaði Benjamín
bóndi Einarsson frá Marðareyri, »búhöldur
allgóður«, og Sigurður Stefánsson, barnakenn-
ari hjá honum.
Gufuskipið norska, „Anna“, 180
smál., skipstj. Simonsen, er kom á páskun-
um frá Björgvin með vörur til þeirra Böð-
vars kaupmanns þorvaldssonar á Akranesi
og Thor Jensens í Borgarnesi, kom hingað
í gær ofan af Akranesi, á heimleið, en lask-
að að mun, svo að flytja verður farminn úr
því á land hjer og leggja það upp í fjöruna
til ýtarlegri skoðunar. Hafði lent á sand-
grynningum á útsiglingu frá Borgarnesi og
gliðnaði eða bilaði eittbvað. Mjög óvíst,
hvort það muni reynast haffært.
Samsöngur var haldinn í kirkjunni
á Eyrarbakka á 2. dag páska, undir stjórn
Jóns Pálssonar organista. þar sungu
rúmir 20 manns, konur og karlar, og voru
þar sungnir ýmsir andlegir söngvar, og
leikið á harmonium á mílli. Frú E. Ni-
elsen og fröken Elísabet Jónsdóttir (prests
Björnssonar) sungu fagran »duet« (morgun-
söng eptir Eung, með ísl. texta eptir
Brynjúlf Jónsson) og einnig sungu þær,
ásamt Sigurði organista Eiríkssyní, soli
í öðru lagi; voru hjá þeim sameinaðir
góðir söngbæfilegleikar og söngkunnátta.
Samsöngur þessi fór mjög vel úr hendi
og var allvel sóttur, þó ekki eins vel
eins og við mátti búast í svo fjölmennu
plássi, og þar sem þetta var í þeirn lofs-
verða tilgangi gjört að styrkja hina ný-
byggðu kirkju; en þótt undarlegt sje,
mun sú barnslega skoðun hafa verið ríkj-
andi hjá sumum, að álíta það óhæfu, að
selja inngöngu í kirkju, og þeir sem þá
skoðun hafa haft því ekki viljað njóta
þessarar góðu skemmtunar nje styrkja
þetta fagra fyrirtæki. Ó. H.
Heiðurspeningur og verðlaun.
Magnús Magnússon í Túni á Eyrarbakka
hefir 26. febr. þ. á. verið sæmdur heiðurs-
peningi þeim, sem ætlaður er fyrir björgun
manna úr sjávarháska, og hásetum hans 10
að tölu veitt 16 króna þóknun hverjum, fyr-
ir björgun 7 manna af fiskiskipi úr bersýni-
legum lífsháska 12. d. aprílm. f. á. (Stjtíð.).
Brauð veitt. dlofs prestakall í Alpta-
firði hefir landshöfð. veitt 1. þ. m. settum