Ísafold - 14.10.1891, Qupperneq 3
327
ng, sem skólinn getur veitt, nægi til alls
þess, sem sjómannastaðan krefst; hitt væri
eigi síður áríðandi, að venjast sjómennsku
á þilskipum og það rækilega; það yrði að
vera hvort með öðru, ef vel ætti að fara.
Fjárkaupaskipið Lalande, Zöllners,
lagði af stað hjeðan 10. þ. m. að kvöldi til
Englands, með 2440 fjár og 138 hesta. Af
fjenu voru 1560 úr Borgarfirði, vel helming-
ur veturgamalt, hitt sauðir, flestir tvævetur,
og eitthvað af geldum ám, um 600 frá pönt-
unarfjelagsmönnum, keypt þó fyrir peninga
nú, en hitt keypt af kaupmönnum á Akra-
nesi, þeim Magnúsi Olafssyni og bræðrunum
Ottesen, en þeir höfðu aptur fengið það upp
í skuldir. Fyrir fjárkaupunum stóð alþing-
ismaður Jón Jónsson frá Beykjum. Hann
keypti og hestana, á 40—80 kr., flesta í Borgar-
firði, en fáeina fyrir norðan. Af fjárfarminum
voru 880 frá Kaupfjelagi Arnesinga, allt eða
mestallt sauðir, tvævetrir og eldri, og sendi
fjelagið þá á sína ábyrgð til sölu á Englandi
fyrir milligöngu Zöllners, eins og að undan-
förnu.
Aflabrögð- A Akranesi var róið alla
vikuna sem leið, og fengust allt að 150 í
hlut á dag, af þyrskling og stútung, optast
um 100, bæði djúpt og grunnt, en smærra
á grunni. Síðan á helgi mun ekki hafa
gefið þar.
Hjer á Inn-nesjum gaf að róa þrjá daga
vikunnar, og fiskaðist sæmilega, 30, 40 og
50 í hlut, mest þyrsklingur. Viðlíka afla er
að frjetta í syðri veiðistöðum, allt x\r Garð-
sjó inn á Strönd.
Gæzlustjóri við Söfnunarsjóðinn er af
andshöfðingja settur yfirdómari Jón Jensson,
í stað amtm. sál. E. Th. Jónassen.
Skipstrand(?). Eitt af fjárkaupaskip-
um Zöllners í Newcastle, gufuskipið Avocet,
rakst á sker eða stein á Húnaflóa á leið
inn til Borðeyrar 5. þ. m. og laskaðist eitt-
hvað lítils háttar, ekki þó meira en svo, að
skipstjóri ætlaði að fara á því aptur frá
Borðeyri með sauðnfarm, yfir 4000, en vjel-
meistara þótti óvarlegt og aftók það. Ejeð
var frá Pöntunarfjelagi Dalamanna og
Strandasýslu, fyrir vörur þangað. Formað-
ur fjelagsins, hr. Torfi Bjarnason skóla-
stjóri í Ulafsdal, brá þegar við suður til
Beykjavíkur og náði þar í annað fjárkaupa-
skip Zöllners, »Lalande«, og pantaði með
því annað skip til að taka fjeð. þykir
sennilegt, að þá verði um leíð sendir menn
og tæki til að gera við hið laskaða skip, er
liggur á Borðeyri, svo það verði haffært,
heldur en að það verði gert að strandi.
Fjárverzlunin. Sjö farma af sauðfje
hefir Zöllner sótt hingað til lands í haust,
að þeim meðtöldum, er bíður á Borðeyri
eptir nýju skipi, í stað þess, er laskaðist:
1 úr Skagafirði og Hiinavatnssýslu austan
Blöndu, rúm 2000; 2 af Eyjafirði, úr þeirri
sýslu og fúngeyjar, samtaka um 8000 fjár;
I af Seyðisfirði, um 3000, 1 af Vopnafirði
og Páskrúðsfirði, að eins 1600, og 1 af suð-
urlandi (Bvík). Mikið af þessu fje hafa
pöntunarfjelögin sent fyrir eigin reikning;
sunyt hafa kaupmenn sent á sama hátt, t.
d. Örum & Wulff frá Vopnafirði og Éá-
skrúðsfirði, en sumt keypt fyrir peninga, er
ganga aptur fyrir hinar pöntuðu vörur. Hef-
ir peningaverðið verið ’njer syðra 8 — 10 kr.
fyrir veturgamalt, meðalverð rúmar 9 kr.,
og fyrir tvævetra sauði 11-—14 kr., meðal-
verð ríflega 13 kr.
Með »Lalande« komu þær frjettir hingað
um daginn, að af öðrum sauðafarminum af
Eyjafirði, er kom til Liverpool um síðustu
mánaðamót, hafi vænstu sauðirnir úr f>ing-
eyjarsýslu selzt þar á 14—15 kr. að kosbu-
aði frádregnum.
Hjá Coghill, er kaupir að eins 1 farm,
um 2J þú?., er verðið 9—10 kr. fyrir vetur-
gamalt, og 13—-14 fyrir tvævetra sauði og
eldri; tekur eigi nema vænsta fje.
Fyrir vestan, í Dalasýslu, Snæfellsness og
víðar, hafa breiðfirzkir kaupmenn, frá Stykk-
ishólmi o. s. frv., keypt fje í haust eða
rjettara sagt tekið upp í skuldir, fyrir þetta
reikningsverð: veturgamalt fje fyrir 9, 10 og
II kr. (aðalverð 10 kr.), tvæveturt fyrir 13
—14 kr., hæst, og gamla sauði fyrir 18 kr.
hæst.
Borgfirzku kaupmennirnir hafa og tölu-
verða fjártöku, til niðurskurðar og söltunar
þ>eir Böðvar kaupm. þorvaldsson á Akranesi
og Thor Jensen í Borgarnesi ferma í sam-
einingu skip, norskt, »Henrik Wergeland«,
er í þarf yfir 3000 fjár, og Brydesverzlun í
Borgarfirði (Páll Jóhannesson) annað skip
er á að taka afurðir af 1800 fjár. |>eir
*** " " ....................................
gefa meira fyrir en peningakaupmennirnir,
1—2 kr. meira fyrir hverja kind hjer um
bil, fyrir gamla sauði jafnvel 20 kr. þeir
kaupa og talsvert af mylkum ám, fyrir 7
—9 kr.
Hjer í Beykjavík hefir fjárverzlun gengið
nokkuð dræmt til þessa. Búizt við tals-
verðum rekstrum úr Arnessýslu og Bangár-
valla, og sumir komnir; um þær sveitir von-
laust um fjártöku, nema það sem pantað
var eða borgað var fyrirfram með vörum
af einstöku kaupmönnum handa Coghill, en
þeir urðu nú að reyna að koma út öðruvísi,
líklega helzt við Beykvíkinga. Kjötverð er
hjer í bænum 16, 18 og 20 a.
Leiðarvisir isafoldar.
813. Hvern rjett hefi jeg sem fjehirðir sveit-
arsjóðs? og hverjar skyldur hefi jeg að rækja sem
fjehirðir aðrar en þær, að taka á mó(i fje {m„
sem fátækrasjóðnum fellur til og greiðist, og ann-
ars vegar að borga úr fátækrasjóði þær upphæð-
ir, sem hreppsnefndin ávísar til útborgunar?
Sv.: Skyldur og rjettindi fjehirðis sveitarsjóðs.
fara að nokkru leyti eptir samkomulagi við-
hreppsnefnd cg umboði því, er hún gefur hon-
um. Sjálfsagt er honum skylt eigi að eins að*
hirða tekjur sveitarsjóðsins, heldur og að inn-
heimta þær á rjettum tíma, og að sjálfsögðui
hefir hann rjett til að heimta sveitargjöld með'
lögtaki, ef þau greiðast eigi skilvíslega.
814. Er jeg sem fjehirðir skyldur til þess að'
greiða úr mínum vasa þær útborganir fátækra-
sjóðs, sem falla í gjalddaga áður en nokkuð fje
fátækrasjóðsins er komið inn til mín?
Sv.: Hafi fjehirðinnn vanrækt að innheimta
fátækragjöld í tæka tíð, þá verður honum skylt
að hlaupa undir bagga með sveitinni um út-
borganir. En hafi hreppsnefndin vanrækt að
leggja á fyrir nauðsynlegum útgjöldum, þar tih
er útsvör falla næst 5 gjalddaga, verður henni
en eigi fjehirði sjerstaklega, að vera skylt að'
vera i útvegum um fje það, er við þarf.
TAPAZT hefir hinn 9. þ. m. 10 krónu
gullpeningur á Strandgötunni. Finnandi er
beðinn að halda honum til skila á afgr.stofu.
lsaf., mót fundarlaunum.
164
hann heldur til vina. Eitt sinn var Hallvarður við Arnes-
kirkju, og sat' á kirkjudyra-þröskuldi, með skorpinn skinn-
stakk yfir höfði sjer. Og er honum tók eigi að geðjast ræða
prests, sneri hann loks bakinu inn. Eptir prjedikan sagði
Hallvarður við Magnús prest, að bæði hefði hann fanð stel-
andi og ljúgandi á stólnum 1 dag, því að þrjár tilvitnanir
hans hefði verið rangar og frá öðruni teknar. Ekkert þakk-
aði Hallvarður með jafnmiklum virtum sem prjedikan prest-
um, ef honum gazt vel að. ]petta er sögn Daða Níelssonar.
25. kap. Hallvarður eyðir draugagangi.
Svo bar við, að útlendir veiðamenn skutust á úti fyrir
Höfn, og urðu nokkrir menn drepnir, en eigi er ljóst, hverjar
þjóðir það voru, eða hversu þeim viðskiptum lauk. þ>að var
litlu síðar, að tvö lík rak í Bekavík. Jón er sá bóndi nefnd-
ur, er þar bjó, og fann hann líkin, og tók hann af öðru
þeirra hring, en hinu nokkuð fjemætt, og dysjaði þau síðan
og gat eigi um. Eptir þetta þóttu þeir menn eigi kyrrir
liggja, og koma á glugga á nóttum með buldri miklu og suðu,
að því er Jón sagði, svo að hvorki fekk hann sofið nje kona
hans, og aldrei þorðu þau á ferli að vera, er húma tók.
Kölluðu menn þetta sjódrauga, og kváðu þá versta og skæð-
asta, er flæður var sjávar, og það sagði Jón, að jafnun sækti
þeir á að draga sig að dysinu. Lá honum nær vitfirringu
sökum æðru þeirrar. Fór hann nú að hitta Hallvarð, og kvað
hann það sýnt, að miklu mundi Jón um valda sjálfur og með
höndum fje nokkuð, og færi svo jafnan, er menn rændi lík.
Sagði bóndi þá sem var. Fór Hallvarður þá til Bekavíkur
161
sinni fylgd. Lögmaður galt Hallvarði silfur fjuir hvalflutn-
inginn, og er þess eigi getið, að Hallvarður fyndi að því.
þar seldi Hallvarður ferju sína Gnoð, og er svo að sjá, sem
hana keypti Jón prestur að Stað á Beykjanesi Olafsson prests
Eiríkssonar. Yar það skip þar síðan lengi á hvolfi, og var
matazt undir því á engjum. Hallvarður gekk þaðan norður
heim. Eru þetta flest frásagnir Ingimundar hreppstjóra
Grímssonar, er löngu síðar bjó að Miðhúsum.
23. kap. Ballvaröur kemur á Iilaufastaði.
Jón hjet maður Kolbeinsson, er bjó á Klaufastöðum í
Gufudalssveit. Guðbjörg hjet kona hans. Hallvarður kom opt
á Klaufastaði og gisti þar, því að kunnleikur var á með þeim,
Jóni bónda. |>að var eitthvert sinn, að hann kom seint um
kveld og settist á pallstokk. Ljós brann í baðstofunni, en
skugga bar á, þar er Hallvarður sat. Guðbjörg mælti: »það
er dimmt þarna, Hallvarður minn!« »Nú!« kvað Hallvarður
»Mig gildir einu, þó að allir árarnir væri hjerna í kringum
mig«. Er því frá þessu sagt, að sjá megi, hvað einrænulegur
hann var og gjarn að ægja mönnum. |>að var og öðru sinni, að
Hallvarður kom á Klaufastaði, er Guðbjörg var eigi heima,
og beiddist drykkjar. Ingibjörg hjet dóttir Guðbjargar. Hún
bar Hallvarði átta marka ask með súra blöndu. Hann tók
við, renndi af, og rjetti meynni aptur askinn og mælti: »það
var kljent, stúlka mín!« Bauð hún honum að bæta við hann
en eigi þá hann það. Ingibjörg var móðir Sesselju, er átti
fyrr Níels Sveinsson að Kleifum í Gilsfirði. Voru börn þeirra
Jón, Sveinn prestur, Daði, er kallaði sig hinn gráa, en sumir