Ísafold - 19.12.1891, Qupperneq 3
40Í
er kominn meati snjór í Fljótum og Sljettu-
hlíð, en annars er Skagafjörðurinn mjög
snjólaus nú, og jörð ágæt. Viðskiptalífið er
erfitt, vegna peningaeklunnar, sem er óvana-
lega mikil nú, en að öðru leyti líður fólki
mikið vel. Kvef, sem gengið hefir, einkum
á börnum, eflaust vegna hinnar byljóttu
veðráttu, er nú að hverfa, og heilbrigði al-
menn«.
Fljótanda eldsneyti í eimskipa-
katla. 1 blaðinu Tribune í New-York er
allmerkileg grein um þetta efni, er kemst
að þeirri niðurstöðu, að fljótanda eldsneyti
sje kröptugra en jafnvægi þess^ af kolum.
Samþjöppun þess er auðveldari og þar af
leiðandi verður meira farmrúm í skipinu.
Minna mannafla þarf við eimvjelina. Bng-
inn úrgangur verður. jbá er stöðva skal
vjelina og gufunnar þarf eigi Iengur við, er
auðvelt að slökkva eldinn á augabragði eða
minnka hann eptir vild. I sambandi við
þessa yfirburði hins fljótandi eldsneytis
fram yfir kolin er það, að framleiða má
meiri gufuþrýsting og meira hraða.
I þeirri úrgangs-steinolíu, er notuð hefir
verið við tilraunir í þessa átt, hefir eigi
kviknað við minna hita en 350 stig. Sam-
þjöppunin skemmir hvorki olíuna nje olíu-
ílátin, og útgufanin er ekki teljandi.
Hljómriti í póstþarfir. Mexíkó hefir
orðið fyrst allra ríkja til þess að nota hljóm-
rita (phonograph) í póstþarfir. Stjórnin
þar hefir nýlega gert samning við fulltrúa
Edisons að koma upp hljómrita-afgreiðslu á
pósthÚ8um. Eigi er enn hægt að segja,
hvern árangur það muni hafa, en líkindi
þykja til, að fyrirtækið muni vel heppnast.
Almenningur á kost að nota hljómritann á
pósthúsum, og kostar það 25—50 aura fyr-
ir hver 1000 orð. Sá, er koma vill hljómrit-
inni orðsending, greiðir orðsendingargjaldið
og mælir svo inn í vjelina. Póstþjónniun
slær síðan utan um og innsiglar hljóm-
ritið og annast um utanáskriptina á
sama hátt. Póststjórnin á þeim stað, sem
orðsendingin á að fara til, stingur hljómrit-
inu inn í hljómritann hjá sjer og lætur hann
síðan mæla orðsendinguna fram fyrir þeim,
er hún er ætluð. f>ar eð margir í Mexíkó
eru ólæsir og óskrifandi, er talið víst, að
fjöldi manna þar muni verða feginn að nota
þessa samskiptaaðferð og trúa þessum al-
menna brjefrita fyrir leyndarmálum sínum.
Leiðarvísir ísafoldar.
892. Hefir hreppsnefnd heimild til að leggja
aukaútsvar á nokkurn mann, eptir að búið er
að halda niðurjöfnunarfundinn eða lækka á öðr-
um, þegar ekki er kært?
Sv.: Skilyrði fyrir því, að hreppsnefnd geti
lagt á menn útsvör eptir uiðurjöfnunarfund eða
hækkað útvar manna, er það, að eitihver beri
sig skriflega upp undan því, að einhverjum hafi
verið ólöglega sleppt við niðurjöfnunina, eða að
útsvar einhvers sje svo og svo miklu of lágt, og
fylgi krafa um álagning útsvais, er því hefir
verið sleppt, eða annars kostar ákveðna hækk-
un útsvars.
893. Bg fór að búa vorið 1891, með stúlku,
svo fór jeg í kaupavinnu um sumarið. þá jeg
fór bað jeg kaupmann, sem jeg var i reikningi
hjá, að hjálpa henni sem hún þyrfti með til að
lifa á, og hann gjörði það, og meira en hún
syndist þutfa með, en svo fór hún að taka út
hjá öðruni kaupmanni þvert á móti því, sem jeg
bað hana fyrir og alveg að óþörfu; ber mjer að
borga það eða henni?
Sv.: Spyrjanda er óskylt að borga annað en
það, er hann hefir gefið heimild til að taka i
reikning sinn.
894. Jeg er tiO ára gamall, hefi búið 23 ár og
goldið fullkomlega til allra stjetta. Er mjerekki
leyfilegt að vera laus og leita mjer atvinnu þar
sem ber.t gengui?
Sv,: Nei, ekki nema fá þar til leyfi lögreglu-
stjóra (sýslumanns eða bæjarfógeta), en án lausa-
mennskugjalds,— að eins 2 kr. afgreiðsluþóknun
í landssjóð (lög 23. maí 1863, 4. og 5. gr.).
895. Br það löglegt að taka lögtak hiá rnanni
þeim, sem ekki hefir verið færður seðill fyrir
hvað skuldin sje mikil, hvort heldur er sveitar-
svar eður önnur opinber g.jöld ?
Sv.: Lögtaksriettur sveitargjalda getur eigi
verið bundir.n við, að hlutaðeigandi fái seðil
upp á skuldina, því hvorki er lögboðið, að gefa
út gjaldseðil, enda geta þeir misfarizt. Auk þess
er gjaldendum gefinn kostur á að kynna sjer
upphæð gjaldsins af framlagðri gjaldaskrá.
89S. í fyrra haust kom fyrir kind, sem jeg
átti ekki, með mínu fjármarki; jeg lýsti henni
strax í ísafold, en enginn hefir gefið sig fram;
hvað á jeg að gjöra við nefnda kind ?
8v.: Andvirði óskilafjár rennur í sveitarsjóð.
Spyrjandi hefði helzt átt fyr, áður en talsverður
kostnaður fjell á, að afhenda kindina hrepps-
stjóra (eða hreppsnefnd) til sölu, og er einsætt
að gjöra það enn, þótt það hafi helzt til lengi
dregizf,
897. Er það löglegt hjónaband, þegar prestur
giptir persónur, án þess þær hafi svaramenn, og
án þess að leita þeirra upplýsinga um hagi þeirra,
sem kirkjurjetturinn heimtar?
Sv : Já, löglegt, hvað hjónin snertir, þó að
prestinum geti varðað það við lög.
898. Og cf ekki, getur þá ekki það hjónamia,
sem finnur til þess, að hjer hafi verið rangt gjört,
fengið skilnað án hins leyfis ?
Sv.: Engan veginn.
Með því viðskiptabœkur fyrir sparisjóðs-
innlógum: nr. 1207, C. bls. 183 (porsteinn
Stefánsson) og nr. 1690, H. bls. 179 (Bjarni
FÁnarsson) hafa glatazt, stefnist hjer með
samkvœmt 20. gr. laga um stofnun lands-
banka 18. sept. 1885 handhöfum tjeðra við-
skiptabóka með 6 mánaða fyrirvara tit þess
að segja til sín.
Landsbankinn, Reykjavik 15. desbr. 1891.
L. E- Sveinbjörnsson-
Proclama.
Samkvœmt lögum 12. apríl 1878 og opnu
brjefi 4. janúar 1861, er hjermeð skorað á
alla þá, er telja til skuldar í dánarbúi trje-
smiðs Arna sál. Hallgrímssonar, sem andað
ist á BLönduósi hinn 13. október þ. á., að
koma fram með kröfur sínar, og sanna þœr
fyrir skiptaráðanda lijer í sýslu innan 6
mánaða frá síðustu (3.) birtingu þessarar
auglýsingar.
Skrifstofu Húnavatnssýslu 5. desbr. 1891.
Lárus Blöndal
HENNTUG JÓLAOJÖF ER HANNYEÐA-
BÓKIN, fæst f Skálholtsstræti nr. 5.
240
hana að gefa injer smjörkllpu í munninn eða tóbakslauf í
nösina«. «Nei, hættuU segir hin. »|>að er ekki neitt á það
að ætla, að jeg komi í himnaríki. Jeg kann að fara þar
annaðhvort fyrir ofan garð eða neðan«.
--
3. Á Hrísum í Eyjafirði bjó bóndi, sá er Bjarni hjet.
Hann var gamall orðinn, er saga þessi gerðist. Á bænum er
hálent hólatún, er skrælnar mjög í sumarhitum. Einu sinni
kom maður til Bjarna, og fann hann að máli. Var það á
björtum og heitum sumardegi. |>eir töluðust við á hlaðinu á
Hrísum, og varð Bjarna þá litið upp á túuhólana, og segir:
•Fallega brennir hún hólana núna, bölvunin sú arna!« þetta
heyrði kona hans, er kom út úr bænum, og segir: »Blótaðu
ekki sólinni, Bjarni! Hún gerir þjer hvorki gott nje illt.
Láttu hana vera«.
4. Kerling nokkur, er mest æfi sinnar hafði dvalizt í
sveitum, fluttist út á Snæfellsnes. Hún undi þar illa hag
sínum og saknaði margs úr sveitinni. Einhverju sinni um
kvöldtíma kemur hún út og sjer tunglið. |>að var þá fárra
nátta og var mánabert. Verður henni þá að orðum: »Allt er
það eins hjerna undir Jökli, tunglið sem annað. |>að er þó
munur á að sjá sveitatunglið, hvað það er feitt og bústið,
eða aumingjann þann arna, sem er skinhoraður. J>að er líka
náttúrlegt, því að það er munur á að lifa á mjólkinni og
kjötinu í sveitinni eða á sjóslöpunum hjerna«.
2, >7
manna, er frjetzt hefði. Svarar hún þá: »Vertu nú ekki
lengur að draga þetta, síra Sigfús! Eg veit þú ætlar að
segja mjer látið hans síra Jóns míns«. Lagðist hún þá þegar,
af sorg og trega að menn ætluðu fremur en líkamlegri veiki,
lá fáa daga og andaðist rjettri viku eptir lát manns síns.
Sigfús prestur fór þegar í Bauðuskriðu að vitja líks pró-
fasts; hafði þá Jón sýslumaður búið það til moldar virðulega,
því þeir voru vinir miklir; Ijet hann gjöra dragsleða og tjalda
yfir, svo hvergi sá á kistuna, sem á hann var lögð. Var f
toppi sleðans hengd bjalla, er allt af hringdi sjer, hvað lítið
sem sleðinn hrærðist. Var hann svo dreginn með líkinu á
fram Kinn og í gegn um Ljósavatnsskarð og allt að Laufási.
Lá þá Sigríður ekkja hans hans þar fyrir andvana lík, og
fóru þau bæði í eina gröf. Var Jón prófastur vetri betur en
fertugur, er hann ljezt. Meðal barna þeirra Sigríðar var Geir
biskup Vídalín. (Að mestu eptir hdr. Gísla Konráðssonar).
9. Jón Sigurðsson, Dalasýslumaður.
Jón Sigurðsson, Gíslasonar Dalaskálds, sá er ort hefir
Tímarímu o. fl. og settur var sýslumaður í Dalasýslu nokkur
ár (1712—1717), var drykkjumaður mikil. Hann hafði beðið
sjer til handa sýslumannsdóttur af göfugum ættum og skyldi
brúðkaup þeirra standa á skömmum fresti. Var veizlukostur
keyptur og heimfluttur og var þar á meðal tunna af brenni-
víni, en henni hafði Jón lokið áður að brúðkaupsdegi kæmi.
Fyrir það brá stúlkan heiti við hann. J>á bað hann sjer
bóndadóttur, er Helga hjet Jónsdóttir á Jörva 1 Haukadal.