Ísafold - 13.01.1892, Síða 3
15
Um, er galtarhöfuðið hefir verið skreytt með,
er þá skipt á meðal þeirra.
Endurskoðunarmenn bæjarreikning-
anna í Eeykjavík um 6 árin næstu voru
kosnir 9. þ. m. þeir Sighvatur Bjarnason
bankabókari (18 atkv.) og Ólafur Bóscn-
kranz kennari (12).
Veðrátta er nú með eindregnum vetrar-
blæ, frost talsverð að jafnaði og fannkoma
allmikil síðustu dagana. Fátt um ferðir á
sjó og landi.
Af austfjörðum frjettist með pósti fyrir
fám dögum, að þar hefði komið mikið síld-
arhlaup fyrir jólin og væri nú tíðar gufu-
skipsferðir milli Seyðisfjarðar og Noregs,
hjer um bil á hverri viku. — »Austri«, sem
mundi þó eiga að láta það vera sitt fyrsta
verk, að fíytja sem tíðastar og greinileg-
astar frjettir af austfjörðum í aðra lands-
fjórðunga, bann hefir alts ekki látið sjá sig
hjer um slóðir nú 2 póstferðir í röð, —
hvorki með síðasta norðanpósti, fyrir jólin,
nje nú með austanpósti.
Austur-Skaptafellss- 9. des. 1891:
xSumartiðin var hjer hin hagstæðasta, þótt
fyrst væri nokkur kuldakafli, og síðan held-
ur miklir þurkar og hitar, en þeim fylgdi
áfall á nóttum, svo að grasvöxtur varð góð-
ur. Hey nýttust að öllu samtöldu vel, þótt
fremur rigningasamt væri seinni hluta sum-
ars. Munu því heybirgðir manna almennt
vera talsverðar, hvort sem þær duga, ef
vetur verður harður, því að margur mun
nú hafa látið fje með minna móti í kaup-
stað, sökum hins lága verðs. Haustið var
milt og vætusamt, með litlum kuldaköstum
þangað til brá til snjókomu hinn 22. nóv.
og hefír 8Íðan verið ýmist snjóveður, bloti
eða frost (mest 11 C.), og víða hagskarpt.
Almenn heilbrigði hjer um slóðir.
Hingað hefir borizt ómurinn af fagnaðar-
ópum Sunnlendinga við Olfusárbrúna, og
taka víst allir undir þá ósk landshöfðingja,
að fyrirtæki þetta megi marka nýtt tímabil
í viðburðum þjóðar vörrar til samgöngubóta
o. s. frv.; en það þykir mönnum undar-
legt, að hann skuli minnast á hafnleysið
hjer við Eystra-Horn í aambandi við brú
þessa, eins og hún geti orðið oss Austur-
Skaptfellingum til nokkurra samgöugubóta
fremur en hverjum öðrum landsbúum, hvar
sem vera skal, í norðri eða austri. Og enn
undarlegra finnst mönnum það, að honum
skuli vera svo annt um, að halda oss ríg-
bundnum við Suðuramtið, sem vjer höfum
óskað að skiljast við til þess að sameinast
Austuramtinu, ssm vjer höfum mest við-
skipti við og heyrum til eptir allri afstöðu.
Erá austri getum vjer og helzt vænst eptir
samgöngubótum — sjóleiðis, því að hr. O.
Wathne væri manna líklegastur til að gjöra
Hornafjörð að viðkomustað strandferðaskipa,
ef þingið vildi veita honum styrk til að
halda uppi strandferðum«.
Leiðarvísir ísafoldar.
922. Tveir sameigeudur að jörð komu sjer
saman um, að gjöra á henni ný eignarskipti,
sem voru undirskrifuð af vottum og þinglesin.
Við þau skipti urðu allt önnur túna, þangfjöru
og vergagna mörk en verið höfðu að fornu.
Hefir þá annar þeirra nokkra heimild til að færa
grjót af lóð hins yfir á sína lóð, án hans leyfis,
enda þó það grjót væri í byrgi eða skiparjett,
sem hann hefði notað eða jafnvel hlaðið áður
skiptin fótu fram,þegar ekki var öðrnvisi ákveðið
við skiptin en að hvor þeirra hefði það grjót,
sem á hans lóð var samkvæmt skiptunum?
Sv.: Nei. þar til hefir hann engan rjett, er
hann eigi áskildi sjer hanu þá er lögleg land-
skipti fóru ftam, eða mannvirki voru eigi undan
skilin þá.
923. öetur sá maður setið i hreppsnefnd, sem
ekki greiðir 12 kr. til sveitar?
Sv.: ,Já. Upphæð þess, er hann á að hafa
goldið til sveitar, er eigi tiltekin. (Tilsk. 4. maí
1872, 4. gr.).
924. Getur eigi sá oddviti, sem tekið hefir
við þeim statfa eptir annan, sem Frá fjell, sagt
af sjer, þegar hantt hefir útendað þann tíma,
sem liinn átti að vera?
8v.: Sá, sem hefir verið kosinn oddviti hrepps-
nefudat i stað annars fráfallins, getur eigi skor-
azt undan endurkosningu, fyr en hann hefir
haft þann starfa á hendi að minnsta kosti þrjú ár.
925. Jeg er búsettur í heimasókn prestakails;
er jeg skyldur að fara annanhvorn messudag á
annexíuna til að stýra söng og vera meðhjálpári
endurgjaldslaust? En ef ekki, hverjum ber að
borga það, og hvað er sanngjarnt fyrir hverja
mílu vegarlengdar?
Sv.. Enginn er slryldur að vera forsöugvari eða
meðhjálpari i annari en sinni eigin sókn. Geri
einhver slíkt engu að s'ður, ber honum því að
éins þðknun fyrir það, að hann fyrirfram áskilji
sjer hana og fái loforð fyrir henni af þeim (hvort
sem væri prestur eöa sóknarefnd), er falar hann
til þess starfa. þóknunln verður að fara eptir
samkomulagi.
926. Er það hross í fullri tíund, sem fellur úr
brúkun að sumrinu fyrir helt.i?
Sv.: Já. En af því slik vanhöld geta komið
fyrir, er leyft að fella úr tíund sjöunda hlut þess
fjenaðar, er í tiund skal leggja (lög Iz. júlí
1878, 2. gr.)
927. Eiga ekki allir hreppsnefndarmenn að
vera viðstaddir og með öllu viti þogar útsvörum
er jafnað niðv.r, eða er það löglegt, að að eins
hjer um bil helmingur al þeim sje með fullu
ráði meðan á þeim starfa stendur?
Sv.: Niðurjöfnun útsvara er lögleg, ef meiri
hluti hreppsnelttdar framkvæmir hana (og minní
hlutinn hvfir verið þar til kvaddur). Jafnvel
þótt einn hrepjtsnefndarmanna framkvæmi niður-
jöfnunina í raun og veru, mun lienni eigi verða
hnekkt, ef meðnefndarmenn hans tjá sig henni
samþykka. I annan stað er það aðfinningarvert,
skyldi það koma fytir, að hreppsnefndin (t. a. m.
„um helmingur hennar“) væri eigi rneð fullu
ráði, er jafn ábyrgðarmikið starf og niðurjöfnun
útsvara er fyrir hendi. En gjaldendut- mega
kenna sjálfum sjer, ef nefndin er skipuð mörgum
slikum kumpánum.
928. Er sá, sem á sexróið fiskifar, sem að eins
hefir verið haldið úti til fiskjar 1 mánuð af árinu
en staðið uppi allan hinn tímann arðlaust, skyld-
ur til að tiunda það og borga af því eins og
sexmannaförum, sem haldið er úti allar vertíðir?
Sv.: 3. gr. laga 12. júlí 1878 veitir enga
undanþágu eða tilslökun i því efni.
16
hug konunnar. Konan brást sjúk og ljet sækja munkinn til
að skriptast við hann. Hann brá skjótt við og kom til
hennar, og með því að hann einn skyldi heyra skriptamál
hennar, urðu allir aðrir að fara út á meðan. Daginn eptir
kom hann aptur að vitja hennar og varð honum það þá á,
&ð hann lagði brækur sínar frá sjer á rúmið. Bóndanum
þótti nóg um, hversu lengi stóð á skriptamálunum, og fýsti
að vita, hvað um væri að vera, og óð inn á þau að þeim ó-
vórum. Munkurinn boðaði henni þá í mesta snatri fyrirgefn-
ing 3yndanna og hafði sig síðan á burt, en — gleymdi að taka
með sjer hrœkurnar.
Bóndagarmurinn rak nú augun í brækurnar, og þótti
sjón sögu ríkari, og fylltiat upp raikillar reiði, og hugði eigi á
annað en greypilega hefnd. Hann rauk með þær út og sýndi
þær grönnum smurn og eggjaði þá fast að hefna slíkrar háð-
ungar. |>eir brugðust vel við nauðsyn hans, og nú hjelt
hann í broddi liðs þessa til klaustursins og brauzt inn í það,
og ætluðu þeir gagngjört að taka munkinn af lífi. Munkur
nokkur gamall, er ekki ljet sjer við allt bregða, reyndi til að
sefa bræði mannsins, en það kom fyrir ekki, því að þó honum
þætti nóg um æðisgang hinna, fekk hann nú engu við þá
ráðið. Munkurinn tók eptir þvi, að sjálfum var honum farin
nokkuð að renna reiðin, og sagði, að hann þyrfti sízt að
gruna nokkurn um glæp, þótt hann hefði fundið brækur þess-
ar í rúmi konu .sinnar, því að það vœri brœkur hins heilaga
Fvansiscus, og að þær hefði þá nátturu, að þær veitti full-
komna bót við þeim kvilla, er kona hans þjáðist af. Kvaðst
13
og naglar úr krossinura voru svo margir, að þeir hefðu til
samans verið mörg hundruð pund. þyrnarnir úr þymikórón-
unni fundust, og sumir þeirra höfðu þá náttúru, að þeir blómg-
uðust hvern langafrjádag.
Kaleikurinn, sem Jesús drakk af, er hann stofnaði kvöld-
máltíðina, var eitt, er fundizt hefir, og sömuleiðis brauðið,
sem Jesús og lærisveinarnir leifðu við kvöldmáltíðina. Enn
fundust teningarnir, er hermennirnir notuðu, er þeir vörpuðu
hlutkesti um kyrtil Jesú. .-\f prjónakyrtlum Krists er til hinn
mesti fjöldi, svo sem í Trier, Argenteuil, St. Jago, Bóm, Friaul,
o. fl. st. Mest þykja líkindi til, að sá sje rjettur, sem geymd-
ur er í Moskwa, því hermaður sá, er kyrtilinn hlaut, á að
hafa venð frá Georgíu og hafa flutt hann heim með sjer, og
á hann síðan að hafa komizt til Moskwa. Árið 1845 var
kyrtillinn helgi hafður til sýnis í Trier [og aptur í sumar,
1891] og vakti það eigi all-litla athygli og gaf tilefni til
margra rannsókna um hina helgu kyrtla. Komu út um það
efni ýmsir ritlingar, sumir rjett skemmtilegir, sem enn eru til
sölu. Með páfalegri bullu eða brjefi, er kostaði ærið fje, var
svo fyrirskipað, að allir þessir helgu kyrtlar skuli álítast að
vera rjettir. Með því að nú er auðsætt, að eigi getur nema
einu þeirra verið hinn rjetti, þá er ljóst dæmi upp á sviksam-
legan úrskurð af hálfu páfa, er hann hefir yfir því lýst, að
hinir rjettu kyrtlar sjeu margir.
Fuudizt hafa Marm-skyrtur svo víðar, að þær væru full-
víðar yfirhafnir fyrir fulldigran karlmann; einnig hjónavigslu-
hringur Mariu, gersimi hin mesta, sem er til sýnis í Perúsa;.
enn fremur litlir og laglegir skór af henni, og aðrir skór á-