Ísafold - 05.05.1894, Blaðsíða 2

94
Sumarhitarnir eru svo þvingandi, að
jafnvel agentarnir og þeir, sem ekkert gera
þola ekki við í forsælunni, þó þeir -hafi
efni á að svala sjer meö ísvatni eða öðr-
um köldum drykkjum, og þá má geta
nærri, hvað aumingja verkamaðurinn tek-
ur út, sem verður að þræla á móti sólu
allan daginn og'hefir ekkert til að slökkva
með þorstann nema volgt og gruggað
leirvatn. Um flugurnar er það að segja,
að hvorki menn nje skepnur hafa frið fyr-
ir þeim á sumrum dag nje nótt. Kyr missa
nyt og allir gripir verða horaðir, þó að
nóg sje gras fyrir þá. Baldvin segir það
ekki satt, að veggjalúsin sje eins og skrið-
lúsin; því að skriðlúsinni má útrýma með
hreinlæti, en þa'ð stoðar ekki hót við veggja-
lúsina. Jeg hefi verið í húsum í Winni-
peg og víðar, þar sem haft hefir verið hið
mesta hreinlæti, og hafa þau þó verið full
af veggjalús; og þó þær sjeu ekki stærri
en vænar sauðalýs, finnur maður til þeirra,
því þær eru mjög blóðþyrstar.
Fyrsti ókosturinn, er menn koma til
Manitoba, er vatnið. Það er auðvitað mikið
til af stórelfum og vötnum i Manitoba; en
á sumrum er vatnið i þeim svo vont, að
fólki heima mundi ekki detta í hug að
drekka það. Það er í sumarmánuðunum
voigt og grámórautt af leir, því öldugang-
urinn rótar leirnum upp, svo að hann sam-
lagast vatninu; og eins er vatnið í ánum,
nema hvað það er vanalega heitara og
auðvitað verra fyrir það, og þá einnig af
því, að flestir bæir standa við árnar, svo
sem Winnipeg við Rauðará, og öll þau ó-
hreinindi, sem menn og skepnur leggja af
sjer þar, eru auðvita látin renna í ána;
blandast þetta svo saman við volgt leir-
vatnið. Það er sjálfsagt ekki bráðdrep-
andi; en þeir, sem satt viija segja, munu
vart kalia vatnið hjer gott.
Víða eru grafnir brunnar með ærnum
kostnaði og í þeim er vatnið hreint að sjá,
þar sem það fæst, en í þau ílát, sem það
er soðið í, sezt þykk kalkskán. A vetrum
eyðir snjóvatnið þeirri skán, því það er
eina vatnið, sem getur heitið gott, og yfir
höfuð er vatnið ekki vont á vetrum, þeg-
ar ís er á vötnum og ám, því þá getur
vindurinn ekki skolað það til.
Mikið hafa blöðin hjer vestra verið örg út
af útflutningafrumvarpinu, sem þingið hafði
með höndum heima í sumar, og víst ætla rit-
stjórarnir hjer að reyna að skamma ís-
lenzku þjóðina og fulltrúa hennar þangað
til, að frumvarpið verður fellt. Svo mundi
og stjórnin hjer vilja kveðið hafa. Hún
horfir ekki í aurana, eða dollarana, til að
draga hingað með öllu móti vinnandi fólk,
til þess að nóg sje ruslið úr að velja.
Nú heyri jeg sagt, að tvö Winnipeg-stór-
menni íslenzk sjeu að fara heim í fólks-
leitir: Sigtryggur, sá sem kom til ykkar
i fyrra, og Magnús Pálsson. Margir hjer
óska, að þið ljetuð þá fara eins og þeir
komu, nefnilega fólkslausa, og að íslend-
ingar heima bæru sjálfa sig betur fyrir
brjósti heldur en agentana og blöðin hjer,
og lofuðu þeim að deyja drottni sínum,
ef þeir geta ekki unnið fyrir sjer í sveita
sins andlitis.
Jeg sje, að þetta er nú orðið langt mál
hjá mjernokkuð, og mun því ráð að slá í
botn. Jeg þykist og vita, að einhverjir
hjer vestra sendi blöðunuin heima línu
fleiri en jeg; er ekki óliklegt, að einhverjir
af þeim, sem komu hingað síðastliðið sum-
ar, skrifi vinum sínum heima og segi þeim
af vellíðan(!) sinni.
Eitt er þó enn, sem jeg ætla að minna
þá á, sem hafa í huga að yfirgefa ættjörð
sína og'flytja til Ameríku, og það er það,
að þeir eru að yfirgefa það land, sem þeir
fæddust á og hafa lifað á sína glöðustu
daga, landið sem þeir sjá aldrei aptur og
þrá þó svo mjög að sjá aptur, þegar þeir
eru komnir hingað og eru niðurbeygðir af
óánægju og erfiðleikunum, er fyrir þeim
verða í landinu, sem þeir gerðu sjer von
um, að veita mundi þeim vellíðun og sælu,
en flestum bregst svo hraparlega. Þá minn-
ast þeir þess, sem Matthías kvað:
»Enginn skilur unah þann, sem alla dregur,
heim til blíðra bernskuhaga
og brjóstið fyllir alla daga«.
Kveð jeg svo alla vinina að sinni.
Gunnlaugur Hélgason.
Ný lög. Þessi 8 lög frá síðasta alþingi
hefir konungur enn fremur undirskrifað,
öll 13. f. mán.:
31. Lög um ýmisleg atriði, er snerta
gjaldþrotaskipti.
32. Lög um vegi.
33. Lög um breyting á 3. og 5. gr. yfir-
setukvennalaga 17. des. 1875.
34. Lög um viðauka og breyting á lög-
um 4. nóv. 1881 um útflutningsgjald af
fiski, lýsi o. fl.
35. Lög um samþykkt til að friða skóg
og mel.
36. Samþykktarlög um verndun Safa-
mýrar í Rangárvallasýslu.
37. Lög um fuglveiðasamþykkt í Vest-
mannaeyjum.
38. Lög um löggilding verzlunarstaðar
á Svalbarðseyri.
Eru þá eptir óstaðfest 7 lög frá síðasta
þingi, auk stjórnarskrárinnar, og munu
flest vera vonargripir. Það er háskólinn,
afnám hæstarjettar, eptirlaun, kjörgengi
kvenna, bæjarstjórn á Seyðisfirði, aukinn
prestskosningarjettur og afnám fasteignar-
sölugjalds. Síðasta frumvarpið virðist þó
naumast geta verið neitt til fyrirstöðu að
staðfesta, en það mundi veröa mikið af-
farasæl rjettarbót, þótt smá sje —, numinn
burt þröskuldur fyrir þinglýsingum.
Vöruverð i Khöfn 18. apríl: Dauft
með ull eins og síðast. Fyrir sunnl. salt-
fisk, sem kom með Laura. stóran, óhnakka-
kýldan, gefnar 45 kr. Ýsa og smáfiskur
í 25 kr. og 34—35 kr. Vertíðarafli í Lofót
nú orðinn 263/10 milj., í fyrra 267/10. Allur
afli í Noregi nú orðinn 48 milj., en 56 milj.
í fyrra um sama leyti.
Harðfiskur gengur ekki út. Lítið hjer
um lýsi nú, siðast gefnar 33 kr. fyrir Ijóst,
gufubrætt hákarlslýsi. Þorskalýsi í 30 kr.
Von á í vor 2500—3000 tunnum af söltuðu
sauðakjöti frá í haust, sem fást fyrir 42
kr., en búizt við að lækki enn. Fyrir
saltaðar sauðargærur síðast gefnar 3 kr.,
3 kr. 25 a., 3 kr. 40 a. og 3 kr. 70 a. fyrir
vöndulinn (2 gærur) eptir þyngd og gæð-
um. Síðast gefnar 90 kr. fyrir 100 einlit
lambskinn og 200 mislit, en varla mun
verðið verða meira en 70 kr.; fyrir tólg-
23 a., og æðardún 9^/2 kr., lakari 8—872kr.
Rúgur 400—425 a. 100 pd., rúgmjöl 460—
490, bankabygg 750, 700, 675; hrísgrjón
6*4—7V2 u. pd. eptir gæðum, kaffi 77—74,
lakara 73—71, hvítasykur 1672—16, púður-
sykur (farin) 14—12.
Síróp og sætabrauð.
»Þjóðólfur« hefir í gær í þingmannameð-
mælum sínum haugað svo miklu sírópi 4
prófastinn frá Landakoti (B. Kr.), sem eitt.
þingmannsefni Mýramanna, eins og hann
hjeldi að kjósendur þar væri eintóm sætinda-
lystug keltubörn, er gleyptu þvi betur við
honum, sem meira fylgdi af því góðgætis-
ofanáláti. Nema hann hafi gleymt sjer, og
minnt, að prófasturinn væri sætabrauðs-
sneið, sem hann væri sjálfs sín vegna að-
smyrja til að stinga upp í einhvern Ar-
nesing með kosningar-kaffibolla.
Eptirmæli.
Jón Aðalsteinn Sveinsson, er and-
aðist 1. febr. þ. á. í Khöfn, var fæddur 1.
mai 1830 að Klömbrum hjá Grenjaðarstað,
þar sem faðir hans, Sveinn Níelsson, síðar
prófastur, bjó þá með fyrri konu sinni,.
móður Jóns, Guðnýju Jónsdóttur prests 4
Grjenjaðarstað; hann var djákn bjá tengda-
föður sínum. Jón Aðalsteinn útskrifaðist
úr Reykjavíkurskóla 1853 með 1. einkunn,
sigldi árið eptir til Khafnarháskóla, stund-
aði þar málvísi, en tók ekki embættispróf..
Haustið 1862 varð hann kennari við lat-
ínuskólann í Nýkaupangi á Falstri, meðal
annars i frönsku, er liann kunni afbragðs-
vel. Því embætti hjelt hann þangað til
1872, að kennurum var fækkað við skól-
ann og hann kaus sjer þá lausn, gegn.
biðlaunum og síðan eptirlaunum, fluttist til
til Khafnar, og dvaldist þar það sem eptir
var æfinnar, nema veturinn 1878—79, er
hann var settur kenriari við Reykjavíkur
lærða skóla, en festi hjer eigi yndi framar..
Hann var ágætum námsgáfum gæddur,
einkúm á tungmál, fi’ábærlega minnugur,.
enda mesti fróðleiksmaður, en lítt hneigð-
ur til ritstarfa og mun ekkert eptir hann.
liggja þess kyns. Hann ferðaðist til Frakk-
lands 2—3 sumur; hafði hinar mestu
mætur á þeirri þjóð og bókvísi hennar, er
enginn Islendingur mun hafa kynnt sjer
betur. Hann var maður mjög yfirlætislaus,.
ljúfur 0g þýður, drengur góður og vel<
látinn af öllum, er honum kynntust. Hann,
var ókvæntur alla æfi og barnlaus.
Eggert bóndi Stefdnsson að Króksfjarðar
nesi 1 Geiradal (sjá síðasta bl.) var fæddur á
Ballará 2. ág. 1833, ólst upp hjá ioreldrum sín-
um — móðir hans var Ragnheiður Sigmunds-
dóttir Magnússonar sýslumanns Ketilssonar —,
og kom þau honum 14 ára gömlum til Sigurð-
ar prótast Jónssonar á Rafnseyri, til þess að-
nema undir skóla; dvaldi hann þar einn vet-
ur, en næsta vetur var hann til kennslu hjá
Búa prófasti Jónssyni á Prestsbakka, en þann
vetur dó síra Biii, og hvarf hann þá heim tiL
foreldra sinna og hætti við skólanám. Haust-
ið 1856 gekk hann að eiga Kristrúnu Birgittu
Þorsteinsdóttur prófasts í Hítardal Erlends-
sonar Hjálmarssonar, og eignuðust þau 7 dæt-
ur; 4 þeirra dóu í æsku, en 3 ern á lífi, full-
orðnar. Þau hjón bjuggu á Ballará, Hvalgröf-
um, Kollafjarðarnesi og Staðarhóli, og síðustu,
6 árin í Króksfjarðarnesi. »Heimili þeirra
hjóna hefir lengi verið nafntogað fyrir gest-