Ísafold - 31.07.1895, Qupperneq 4

356
pm gegn 10. Þessir greidd'u atkvæðimeð
henni: Björn Sigf., Eiríknr Gíslason, Guði,
Guðmundss., Jón Jensson. Jón Jónss. A-S,
T. Gunnarsson, Sighv. Árnason, Þfcðvtr
Guðmundsson, Þórh. Bjarnarson, Þorl^u"
Guðmundsson. .
Með 15 atkv. var málinu visað til 3.
nmræðu.
Áfengisleyfi fyrir leikhiis.
Klemens Jónsson var flutningsmaður þess
fruravarps, og mælti með því i neðri deild
i gærmorgun, taldi leikhús yflrleitt góð
og þýðingarmikil fyrirtæki, sem vert væri
að hlynna að, en kjósendur í Reykjavík hafa
misbeitt valdi sínu, þegar þeir hefðu synj-
að Jeikhússeiganda hjer um áfengisveitinga-
leyfl á leikkvöldum, og það því fremur
sem sá raaður hafl varið stórtje til að koma
leikhúsi sínu upp. og það geti ekki full-
komlega náð tilgangi sinum án áfengisveit-
inga. Vonaði, að bindindismenn mundu
að rainnsta kosti láta þetta mál afskipta-
laust, þótt ekki greiddu þeir atkvæði með
því
Guðlaugi Guðmundssyni þótti flutnings
maður mælast til heldur mikils, þar sem
hann vonaði, að bindindismenn Ijetu slík-
an vanskapnað afskiptalausan. Vildi láta
fella frumv. þegar frá 2. umræðu, með
því að þingdeildin hefði annað þarfara
með tima sinn að gera en að ræða slíkt
mál. — Sú almenna ástæöa nægðiein gegn
frumvarpinu, að það væri harla undarlegt,
eptir að kjósendum hefðí verið með Iögum
gefinn rjettur til að ráða slikum málum,
að fara nú þegar að taka hann af þeim
með undantekningarlögum. Reykvikingar
mundu þakka fyrir, eða hitt þó heldur, að
vera sviptir atkvæðisrjetti um þetta roál,
þegar er þeir hefðu neyft hans. — E’eng-
ist veitingaleyfið, gæti leikhús þetta orðið
stöðugt drykkjubæíi á þann hátt, að halda
þar einhverja skripaleiki rjett til mála-
mynda. Ræðumaður viðurkennir þýðingu
leikliúsa, ef þau sjeu i nokkru lagi, en þau
muni ekkert síðar geta staðizt án áfengis-
Bölu, og því til sönnunar sje það, að í
vetur hafi veitingamaður einn reynt að selja
áfengi við leiki bjer i bænum, en hafi
bráðlega hætt þeirri tilraun, með því að
svo lítið hafi gengið út af þeim, að salan
hafl. ekki borgað sig, sem sýni, að almenn-
ingi hjer sje siður en ekki áhugamál uð
fá slika sölu leyfða. Auk þess sjeu leik-
hús ekki svo áríðandi, að tilvinnandi sje,
að fá með þeim aukinn drykkjuskap. Við-
urkennir og, að leikhússeigandinn hafi sýnt
mikinn dugnað, en trúir því samt ekki, að
löggjafarvaldið fari að gefa honum þenn-
an rjett með undantekningarlögum. Því
fari fjarri, að það sje stefna þjóðarviljans,
að fjölga veitingastöðum, og auk þess sje
drykkjudæmið á slíkum stöðum jafnvel
verra en á almennum veitingahúsum, því
að leiki sæki margir unglingar, en þar á
móti sje nú orðið sjaldgæft að sjá þá á
véitingastöðum. Engin ástæða sje til að
grípa hjer fram fyrir hendur þjóðarinnar
og koma á fót drykkjuskapar uppeldis-
stofnunum.
Jens Pálsson mælti og móti frúmvarp-
inu.
Atkv.gr. Afdrif máls þessa urðu svo ó-
frægileg, að það var fellt með 16 atkv.
gegn 6. Þessir greiddu atkv. með því:
Klemens Jónsson, Tr. Gunnarsson. Jón Jóns-
son (frá Múla) — hans fyrsta verk á þingi
i snmar! — Pjetur Jónsson, Valtýr Guð-
mundsson og Sighv. Arnasou.
Ferðaáætlun fyrir hið fyrirhugaða eim-
N skip landsjóðs.
Uppkastið til þessarar forðaáætlunar mætti
i gær talsverðri mótspyrnu á þinginu.
Eins og við mátti búast, var áætlun þessi
notuð sem nokkurskonar »syndebuk«, sem
kastað var fyrirmótstöðumenn málsins. Nefnd-
in vildi ekki verja hana, og fjekk frumvarp
sitt sainþykkt; en mótstöðumenniruir gengu
óspart í skrokk á áætluninni, og reyudu að
rífa hana niður, fremur þó með slagorðum
(»þvílíkt!<i) en með rökstuddum ástæðum.
Það virðist vera álit nokkurra þingmanna,
að skip þetta eigi að fullnægja öllum þeim
kröfum, sem gjörðar verða tii saingangna inn-
anlands og miíli iánda. Þetta er ómögulegt.
Kröfur þjóðarinnar til samganga á sjó eru
að minu áliti þessar: 1. Fljótar samgöngur
milli útlanda og hinna stærri hatna landsins.
2. Góðar strandferðir, sem uppfylla sanngjarn-
ar krölur með tilliti til pósts, farþega og
vöruflutnings. 3. Bót á flutningum á aðal
afurðúm landsinS. 4. Skilyrbi fyrir nýja arð-
sama atvinnuvegi. 5. Hib fyrirhugaða eim
skip á að geta borgab sig.
Skip þetta verður ab vera viðbót vib það
sem vjer höfum nú, eða öllu heldur við það
sem vjer höföum 1893.
En samvinnu við hið sameinaða gufnskipa-
fjelag getum vjer því að eins komið á, að vjer
látum það eiga sitt verksvið nokkurn vegiun
óskert.
Tekjur gufuskipafjelagiins eru helzt póst’
styrkurinnúrríkissjóði, ogflutningsgjald af vör-
um til Færeyja og miili Kaupmannahafnar og
Islands. En tekjur hins nýja skips ættu að
vera fólgnar i þessum atriðum: flutDÍngi á
enskum vörum og ferðamönnum hingað, og
flutningi á íslenzkum vörum (einnig fje) til
Englands.
Eina ferð á vetrum, þegar enginn flutningur
annar er milli landa, ætti skipið að f'ara til
Suðurlanda með saltflsk hjeban, og koma apt-
ur meb salt þaðan. Af því að þetta er ný-
mse.H, mætti bæta því við: ef skipið getur
fyrirt'ram fengið nægan f'arm fram og aptnr.
Jeg efastekkium,aöþessi farmur fáistfyrir fram
íhverjumebal-flskiári. Þegartekiðertillittil þess
f'argjalds. sem nú er á fiski til suðurlanda
og verðsins á Trapanisaiti í Noregi, má
gjöra glöggt yfirlit yfir það, hvernig ferð
þessi mundi borga sig. Hafnargjald á þessari
ferð tiltölulega mjög lítið, því skipið kemur
aðeins á S hafnir erlendar á 67 dögum,
Að mínu áliti mundi ferðin borga sig vel
fyrir skipið strax f'yrstu árin. Auk þess
mundu fiskeigendur lijer fá að minnsta kosti
121j»#/o meira fyrir fisk sinn en nú. Þetta
græddu þeir 1893—94, þegar eimskipið kom
hjer um nýársleitið, og þá voru þó áður um
haustið komnir forðar af íslenzkum saltfiski til
Spánar, sem voru nær helmingi meiri en i
venjulegu fiskiári.
Strandferðir á sumrum eru ekki gjörbar
hraðari en hjá sam. guluskipafjelaginu, en
varatlminn milli ferðanna er vitanlega heldur
stuttur. Þetta kemur til af því, að nefndin
heimtaði 7 sumarierðir, en jeg hafði fyrst
gjört ráb íyrir ab eins 5 ferðum Jeg setti
svo sjöttu t'erðina inn á uppka tið, en býst
við, áð til þess að geta framkvæmt þetta,
verði ab ætla skipinu 2 daga betur í hverri
ferb en gjört er ráð fyrir i uppkasti þessu.
Þessa 12 daga má vinna upp aptur í vetrar
ferðum skipsins.
Rúmið í blaðinu mun ekki leyfa ab tala
meira um þetta mál að sinni. Jeg þykist
hingað til hafa getað rökstutt það, sem jeg
hefii komiö fram með opinberlega, og mun
gjöra það framvegis, svo tramariega sem kost-
ur er á og frekari nauðsyn ber til.
Áætlun nefndarinnar um kostnað á útgerð
skipsins er mjer alveg óviðkomandi; nefndin
verður sjáit' að bera áb.yigð á henni.
Ditl. Thomsen.
Orgel-bmoiim
í kirkjur og heimahús
frá 125 kr. -ý 10% fslætti g’egn horg-1
un út í hönd. Okkar harmonium eru
brúkuð um allt ísland og eru viður-
kennd að vera hin beztu.
Það má panta hljóðfærin hjá þessum ’
mönnum, sem ank margra annara gefa
þeim beztu moðmæli sín:
Hr. dómkirkjuorganista iónasi Heigasyni,
— kaupm. Birni Kristánssyni í Reykjavík,
— — Jakob Gunniögssyni, Nansens-
gade 46 A., Kjöbenhavn K.
Biðjið um verðlista vorn, sem er með
myndum og ókeypis.
Petersen & Stenstrup,
• Kjöbenhavn V.
Harnavagn óskast til kaups eða leign'.'
Nánari upplýsingar hjá ritstjóra.
Gráskjóttur hestnr hefur tapazt fr&
Hjálmholti 29. þ. m., 6 vetra gamall, f'remur
lítill, en þrekvaxinn, klárgengur, vel viljugij^.:
járnabur á öilum fótum með sexboruðum skeifum
3af'þeim gamlar skaflaskeifur. Kom í vor frá Hóli
undan Eyjaf'jöllum. Finnandier beðinu aðhalda
hestinum til skilagegn sanngjarnri borgun,ann
abhvort að Hjálmholtií Árnessýslu. eða til und-
irskrifaðs.
p. t. Reykjavík 31. júlí 1895. ^
Jón Jónsson
(alþm.fráRakkíigerði)
Gufuskipiö Ásgeir Ásgeirssoni
Þeir sem ætla sjer að senda góz með"
skipinu eru heðnir:
1) að merkja allt góss skýrt og greini-
lega til móttakanda og þess staðar sem
það á að fara.
2) að sækja hleðsiuseðla sem fyrst til
undirskrifaðs,
3) að skila sjálflr flutningnum um borð>
i skipið,
4) að segja undirskrifuðum ti! innihalds-.
og tenings-máls eða vigtar á því sem
senda skal.
G' Zoega & Co.
Tapazt helur hinn 16 þ. m. á veginum,
yfir Svínahraun nærri nýtt vasaúr með ein-
kennilegum kassa utan um. Finnandi er beb-
inn ab skila úri þessu annaði.vort til herra.
Einars skósmiðs Jónssonar Vesturgötu nr. 17
í Reykjavík eða bónda Jóns G. Sigurðarsonar'
í Þjóðólfshaga í Holtum í Rangárvallasýslu.
Rífleg fundarlaun verða greidd.
28. júlí 1895.
Z
Kvæða-upplestur. Eptir tilmæluna
nokkurra þingmanna les Þorsteiun Erlings-
son upp kvæði í Good-Templatahúsinnu
í kvöld kl. 8V2. Aðgöngumiðar íást fyr-
ir 25 aura í bókasölubúð Sigfúsar Ey-
mundssonar kl. 4—6 og vð innganginn.
ÁBYRGÐ
á allskonar vörum, sem sendar ertt
til eða frá útlöndum með póstskipunura
eða öðrum gufuskipum, get jeg útvegað,
hvenær sem óskað er, gegn lágu ábyrgð-
argjaldi á öllum tímum árs.
Tr. Gunnarsson.
Hjálpræðisherinn. Almenn f-arakoma f
G.-T.-húsinu föstudag og laugardag kl. 8'h e. h„
Útgef. og ábyrgðarm.: Björn Jónsson.
Meðritstjóri: Einar Hjörleifsson.
Pr»ntsmiðja ígftfold»*r.