Ísafold - 02.06.1897, Síða 3

147
J’eir verða aldrei nema fiir, sem finna hvöt
hjá sjer til að syngja, ef hörnum er ekki kennt
að þekkja undirstöðuatriði sönglistarinnar, en
sönglistin ætti að vera aðgengileg öllum mönnum
háum og lágum, ætti að verða og getur orðið
hvers manns yndi, jafnt kotnnga sem konunga.
Langt er siðan að regluleg söngkennsla komst
á í mörgum skólum hjer á landi og árangurinn
er þjóðsýnilegur, og fyrir skömmu hefir frk.
Bergström geíið út ágæta kennsluhók i þeirri
grein. Kennslan er orðin skipuleg og eðlileg.
Höfundurinn segist hafa farið til Parísar á
Frakklandi og numið söngkennsluaðferðir í al-
þýðuskólum þar. Hún lætur vel yfir þvi. Segir
hún, að hörn þar hafi verið leikin i að taka
skarpa og skýra tóna og framburður textans eða
orðanna hafi verið sjerlega greinilegur; mest dáð-
ist hún að, hvað þau voru viss að hitta tónana
og breyta rómnum, gera hann ýmist veikan eða
sterkan o. s. frv. J?ar eru líka tveir tímar á viku
ætlaðir til söngkennslu í neðri bekkjunum. Alika
kapp segir hún að lagt sje á rækilega söngkennslu
i Belgiu og Sviss og viða á Jöýzkalandi.
Svo heldur höf. áfram:
Ef við viljum, að nokkur árangur verði af
söngkennslunni, þá verður að koma eðlilegri skip-
un á hana frá neðsta hekk skólans til hins efsta.
Það verður að kenna hverjum hekk út af fyrir
sig.
I neðstu bekkjunum ætti að kenna börnum
undir eins að þekkja nóturnar og gildi þeirra og
slá takt, syngja tónstigana og nema fáein lög ut-
an að. En i hinum bekkjunum ætti ekki að kenna
nein lög utan að, heldur iðka tónagrip af kappi
eða syngja eptir nótum og láta hverja iðkun
enda á dálitilli vísu, svo námið verði ekki of
þurrt eða fjörlaust. Lögin ættu ýmist að vera
einrödduð eða tvírödduð, og í efstu bekkjunum
ætti að halda áfram að iðka tónagripin, og þar
ætti reglulegir kórsöngvar að komast á, eða láta
eitt og eitt barn syngja til skiptis. Þá koma
börnin úr bekkjunum saman. Þetta gerir kennsl-
una breytilegri, skiljanlegri og skemmtilegri.
Það er áreiðanlegast, að láta einn og einn
syngja i einu. Ef öll börnin syngja að jafnaði,
venjast þau á ýmsa kæki, draga andann óreglu-
lega, bera orðin óskýrt fram, og reiða sig á aðra
en sig sjálf. Vel skal þess gætt, að ofreyna ekki
ungu raddirnar. Betra er að engin söngkennsla
sje en að hún skemmi söngröddina. Skólunum
hefir verið mjög ábótavant í því, en nú er mikil
hót á því ráðin. Það ríður á fremst af öllu, að
hörnin kunni að gera skarpa og skýra tóna, því
að það styrkir röddina, svo að hún heldur sjer
fram til elli.
Mark og mið söngkennslunnar á að vera, að
börnin geti, þegar þau fara úr skólanum, sungið
af eigin ramleik með fjörugri, hljómþýðri röddu,
svo þau sje fær um að talca þátt i söng, bæði i
samkvæmum og söngfjelögum, og um fram allt, að
j>au geti sungið heima hjá sjer, sjer og sinum til
skem mtunar.
Þetta, sem jeg nú hefi til fært, sýnir, að söng-
kennslunni hjer á landi er ábótavant í meira lagi,
og það er misráðið að gera hana ekki að skyldu-
námsgrein i skólunum, ef annars á nokkuð úr
þeirri kennslu að verða. Utanaðkennslan er
árangurslaus.
Bjarni Jónsson.
Dagmar-Nilsen drukknaður- Frjetzt
liafði hingað fyrir löngu, að sjezt hefði fyrir
garðinn mikla í upphafi þ. m. til skonnort-
unnar »Dagmar« frá Mandal, form. og eig-
andi N. T. Nilsen, á hingaðleið milli Færeyja
og Vestmannaeyja, með timi)urfarm að vanda.
Nú er ísafold skrifað 25. þ. m. frá Vestmanna-
eyjum, að ensk fiskiskúta, form. Dudman,
hafi komið þar 2 dögum áður og sagzt hafa
sjeð »Dagmar á hvolfi í hafi um 200 ensk-
ar mílur undan Islandi; sagði hann, að lítið
ineira en lijölurinn hefði verið upp i'ir; er þá
eigandinn, Nilsen í Mandal, líklega drukkn-
aður þar. Ekkert vildi D. eiga við að snúa
skipinu við eða reyna að draga það til Iands«.
N. T. Nilsen hafði verið hjer í förum 15—
20 ár, til suðurlands, og liaft mikil timbur-
verzlunarviðskipti víðsvegar um suður-ogvest-
urland. Hann var gæðamaður, vandaður og
áreiðaulegur í viðskiptum.
Síldarlaust fyrir austan.
Heldur er það dauflegt afspurnar, að Aust-
firðingar skuli hafa verið svo dauðans ófor-
sjálir, að birgja sig eigi neitt að síld í
íshúsin sín nýju, meðan tími var til í haust
eða fyrri part vetrar, er nýja síld var að
fá. I>au höfðu staðið tóm flest íshúsin hjá þeim
núna í vor, þegar fór a.ð verða vart við fisk,
nema ef til vill það á Vopnafirði; einhver ögn
í tveimur á Seyðisfirði, sem þraut, óðara. Hið
mikla íshús hans Wathne á Seyðisfirði galtómt
í allan vetur. Þeir tímdu ekki, hvorid hann
nje aðrir, að taka síldina í haust frá sölunni
á útlendan markað, meðan hún var þar í
svo góðu verði; treystu á, að hamingjan
mundi bæta þeim fyrir græðgina þá og fyrir-
hyggjulcysið með nýrri síldargöngu, —- eins
og náunganum er tamt að treysta á góðan
vetur og setja svo og svo mikið af pening
sínum á alls eigi neitt.
Þessi frámunalega óforsjálni getur dregið
slæman dilk á eptir sjer: mjög rýra surnar-
vertíð þar eystra. Því að ekki mun vandi til
að síld fari að ganga þar að sumrinu fyr en
einhvern tíma í ágústmánuði, svo að neinu
nemi eða nýtileg sje. Og búast mega þeir
við,Austfirðingar, að þeim verði miður vel tilum
kaupafólk í verið til sín hjeðan í sumar, er
það vitnast, að þeir hafa ekki búið sig betur
undir að afla almennilega i sumar en þetta.
Spítalaskipið franska, St. Paul, sem sleit
upp hjer á höfninni i garðinum í upphafi f. mán.,
varð þó ekki að reglulegu strandi, heldur tókst að
lokum og seint og siðar meir að slæma þvi ein-
hvern veginn inn úr Skuggahverfisklettunum hing-
að í fjöruna milli hryggjanna. Er svo verið að
reyna um hverja fjöru að bæta það svo, að fleyta
megi því utan einhvern tima í sumar til almenni-
legrar viðgerðar. Skipið er framúrskarandi traust
og vandað, úr hinum óbrothættasta við, sem hjer
hefir nokkurn tíma sjezt, og allt eirvarið. En
mjög er það skemmt allt neðan, nuddað sundur
á mörgum stöðum við kjölinn af því að lemjast
svo lengi við kiettana. Þessi viðgerð hjer er bú-
izt við að standi yfir 8—10 vikur vegna þess, að
ekki er hægt að vinna að henni nema um háfjöru,
og alls ekki, ef smástreymt er.
Aflabrögð við Faxaflóa. Hjer er nú dá-
góður afli um flóann sunnanverðan, og mundi
vera miklu betri, ef nóg væri síldarbeitan til taks
og hún þá ekki spöruð. Sild hefir veiðst syðra
að mun nú siðustu vikuna, og auðvitað mest afl-
azt á hana, en oflitið virðast sjómenn hera sig
eptir að ná í þá blessun hingað inn eptir, sem
þó virðist eigi miklum tormerkjum bundið, þar
»Eeykjavik«,— gufubáturinn,er núþvi nær daglega
á ferð hjer á milli, og optast sama sem tómur.
Embætti. Landshöfðinginn veitti 4. f. mán.
prestaskólakandidat Páli Hjaltalin Jónssyni Fjalla-
þing i Norðurþingeyjarsýslu. Hann var síðan
vigður 11. sama mánaðar.
Konungur veitti 13. april Benedikt Sveinssyni,
sýslumanni í Þingeyjarsýslu, lausn frá því emhætti
með lögmæltum eptirlaunum.
Húnavatnssýsla og Þingeyjarsýsla auglýstar
lausar; umsóknarfrestur til 22. júlí; laun jöfn í
háðum 3500 kr. Steingrímur Jónsson frá Gaut-
löndum, cand. jur. og assistent i íslenzku stjórn-
ardeildinni, talinn eiga Þingeyjarsýslu visa.
AuUalæknir. Oddur Jónsson læknaskóla-
kandidat, er einu sinni var aukalæknir í Dýrafirði,
hefir fengið sjer veittan lögmæltan styrk til að
vera aukalæknir i Flateyjarhrepp og Múla- og
Hufudalshreppum i Barðastrandarsýslu.
Faxaflóagrnfubátuvinn »Reykjavík«
gjörðimjer og fleirum, sem hjeðan ætluðu með hon-
um inn eptir hinn 24. j>. m. þann ógreiða, að koma
hjer ekki við i innleiðinni, þrátt fyrir það, þó
ferðaáætlunin heri með sjer, að hann eigi að koma
hjer við frá og til Reykjavikur þann dag.
Þegar hann (o: gufubáturinn) fór frá Keflavík,
var hverri opinni fleytu fært að flytja farþega út
í hann hjer út á Njarðvík, og hlaut honum því
að vera vel fært að koma hjer veðurs vegna.
Það er varasamt, að raska ferðum hátsins frá
því er áætlunin tilvisar, nema brýnustu nauðsyn
beri til þess, þvi slikt getur leitt af sjer ærin ó-
þægindi og spillt tilætlaðri notkun hans.
Höskuldarkoti í Njarðvíkum, 25. mai 1897.
Agúst Jónsson.
Flensborgarskóli. J>eir voru 15, sem út-
skrifuðust þaðan i vor, fyrir utan kennaraefnin.
Það vantar einn í töluna i Isafold um daginn,
Asgrím Magnússon, sem fekk aðaleinkunnina
vel -J-.
Gufuskipið «Egil!« fór af stað aptur austur
á tilteknum tíma, aðfaranótt 1. þ. mán.. með flesta
hina sömu farþega og suður, en fátt hjeðan annað,
nema ef hann hefir fengið í sig eitthvað af sjó-
mönnum ‘suður í Keflavik og Garði eða í Yest-
mannaeyjum.
»Ejós-lifandi« (!) segir »íslandið« manninn
vera, sem sagt var frá i Isafold 19. f. mán., að
beðið hefði hryllilegan dauðdaga í Khöfn þá fyrir
nokkru. En ætli hann geti ekki vel verið »dökk-
dauður«, þótt það segi hann margfaldlega »Ijós-
lifandi« ?
»Politiken«, sem flutti sögu þessa, eins og hún
er sögð í Isafold, nema miklu ýtarlegar þó, hefir
verið talið of alvarlegt blað og vandlátt að virð-
ingu sinni til þess, að það færi að flytja þess
kyns skröksögur að gamni sínu. Sje það skrök-
saga, þá er hún samt miklu haglegar tilbúin en
allt »Islands«-skáldliðið hefði getað gert, þótt
lagzt hefði á eitt.
Töluskekkja er i ísafold 1. tölubl. þ. á., 1.
dálki á 3. hls.: 20,720 kr. fyrir 2,720 kr.
Horfellisbrotin og yfirvöldin. Margur
hefir um þessar mundir gaman að feluleik yfir-
valdanna við horfellisbrotin. Þau geta varla snú-
ið sjer við fyrir þeirn sumstaðar, en tekst þó að-
dáanlega að hyrgja fyrir augun á sjálfum sjer.
Um 3 bændur í Mosfellssveit hefir nú alkunnugt
verið lengi, að þeir hafa drepið skepnur sinar úr
hor í vor, og það að miklum mun. Er þar fyrst
frægan að telja, sjálfan Reykjakotsbúfræðinginn,
svo sem fyr hefir verið frá skýrt, og þar næst þá
nafna, bændurna Sigurð á Úlfmannsfelli og Sig-
urð á Mosfelli. Grunur er á um fleiri þar, þar á
meðal jafnvel fullyrt um Magnús Olafsson, hús-
mann á Reykjum. En auðvitað mun til litils að
tala um grun við yfirvald, sem skiptir sjer ekki
af fullri vissu.
“Vikadrengur óskast. Ritstj. vísar á.
Seltirningar vitji ísafoldar nú um tíma í af-
greiðslustofu blaðsins, Austurstr. 8.
Sótrauður hestur, mark: biti aptan h., heil-
rifað, st. fjöður fr. v., með síðutökum, kliptur á
nárum, aljárnaður, er í óskilum hjá undirskrifuð-
um. Þyrli, 30. mai 1897
Halldór Þorkelssson.