Ísafold - 11.09.1897, Blaðsíða 1

Kernnr útýmisteinu sinniaða
tvisv.í viku. Yerð árg.f90arka
minnst) 4kr.,erlendisö kr.eða
11 /a doil.; borgist f'yrir miðjan
júlí (erlendis f'yrir t'ram).
ISAFOLD
Uppsögn (skrifleg) bundm við
áramót, ógild nema komin sje
til útget'anda fyrir 1. október.
At'greiðslustofa blaðsins er í
Austurstrœti 8.
Reykjavík, laugardaginn 11- sept- 1897-
XXIV. árg !
Tvisvar í viku kernur ísafoid enn út
næstu vikurnnr, eins og áður.
I cj íMmörkirmL
Krókótt hefir það verið og alltorsótt, ferða-
lag þcirra út í pólitisku eyðimörkiua, stjórn-
arbótar-andstæðiuganna.
Þeir bj’rja með því á þessu ný-afstaðua
þingi, að reyna að fella stjórnarbótartilboðið
frá nefnd. Það sje ekki við því lítandi. Það
geri ekki annað en færa valdið út úr landinu,
taka það úr höndunum á landshöfðingja. Og
svo hafi stjórnin sent oss það á þann hátt,
að fyrir það eitt væri það þinginu ósamboðið
að sinna því lifandi vitund. Niðurstaðan varð
náttúrlega sú, að þetta væri algerð uppgjöf á
öllum vorum sjálfstjórnarkröfum og lands-
rjettindum.
Ymsum lá við að brosa að þeim, þótti sjer-
staklega gaman að fíkninni í Jandshöfðingja-
valdið. Yfir 20 ár hefir verið undan því
kvartað, að landshöfðingjavaldið sje lítt þolan-
legum annmarka bundið, þar sem ábyrgðar-
leysi hans er. Og nú var eins komið væri
við hjörtun í sumum af þeim, sem hæst höfðu
um þetta ábyrgðarleysi talað, þegar á það var
minnzt, að ri-ra nokkuð þetta ábyrgðarlausa
vald og koma valdimi í þess stað óskiptu í
hendur manni, sem bæri fulla ábyrgð á allri
stjórnarathöfninni fyrir alþingi — með öðrum
orðum: koma því í hendur alþingis svo af-
dráttarlítið, sem unnt væri. Og eltki þótti
það öllu ókátlegra, að landshöfðiugi, sem fyr-
ir hvern mun átti að halda öllu sfnu valdi ó-
skertu, skyldi vera talinn með öllu óhæfur til
þess að flytja þitiginu tilboð stjórnarinnar.
En svo voru auðvitað aðrir, sem klöppuðU
lof í lófa. Þeir munu hafa hugsað sem svo:
»Þarna getiö þið sjeð, hvað harðir þeir eru í
horn að taka, setn af alúð og einlægni hafa
fylgt og fylgja landstjórafrumvarpinu frá
undanförnum þingum. (Hinir hafa naumast
verið taldir með, sem hafa verið miðlunarmenn
þangað til nokkur miðlun var fáanleg, en svo
farið að »espast«).
Hjer eru engir kákpiltar, þeir vilja hafa
rjett þjóðarinnar óskertan — ekkert þiggja
fyrr en hann fæst allur«.
Þrátt fyrir ósleitilega baráttu stjórnarbótar-
andstæðinganna tókst ekki að hamla þinginu
að íhuga tilboð stjórnarinnar. Málið komst í
nefnd. Og þeir, sem fyrir hvern mun vildu
eyða því, voru þar jafnvel í meira hluta.
Ahangendur þeirra gerðu sjer nú meira en
meðalvonir. Þeir bjuggust eðlilega við, að
þaö mundi eitthvað muna um tillögur meiri
hlutans, eptir alla þá rimmu, sem á uudan
var gengiu, öll þau óhljóð og ólcvæðisorð, sem
rignt hafði yfir tilboð stjórnariunar. Menn
vonuðust eptir landstjóra-frumvarpinu eðaein-
hverju enn harðara. Því að sumir garparnir
liöfðu látið drýgindalega yfir því, að þeir
mundu heldur espast en hitt út af öllu hátta-
lagi stjórnariimar og dr. Valtýs Guðmunds-
sonar.
En svo bregðast allar þessar yonir. Þeir
espast ekki lifandi vitund. Þeir linast þar á
móti svo stórkostlega, að þeir fleygja land-
stjórafrumvarpimi fyrir borð og tjá sig fúsa
til að gauga að stjórnarskrártilboði stjórnar-
innar með óverulegum breytingum. Þeir
hlaupa undan sínum eigin inerkjum, láta nú
sem það geri ekkert til, þó að valdið færist
úr höndum landshöfðingja og út úr landinu,
og eltki er það lengur sjáanlegt, að »aðferð
stjórnarinnar« setjist fyrir brjóstið á þeirn.
En svo gæta þeir þess jafnframt vandlega,
að engum lifandi manni skuli verða miimsta
gagn að stefuubreyting þeirra. Það gera þeirmeð
því að keyra *inn í málið ríkisráðsfleyginn,
sem þeim sjálfum og öllum öðrum hlaut að
vera ljóst, að verða mundi málinu að falli,
þegar til stjóruarinnar kæmi.
Svo höfðu þeir ekki bolmagn til þess að
komast alla leið til stjórnarinnar með þetman
fleyg sinn. Þinginu leizt ekki að senda hann
frá sjer. Þeir verða að láta sjer nægja, að
liampa hotium hver framan í annan og þramma
með hann um eyðimörkina, sem þeir eru komn-
ir út á, eptir harðsótt en miður virðulegt ferða-
lag.
Það leynir sjer ekki, að þeir eru sjálfir uú
þegar farnir að liafa veður af því, að þeir
sjeu komnir út í ógöngur, að fylgið meðal
þjóðarinnar sje að verða rautialega lítið. Blöð
þeirra eru þegar farin að gefa í skyn, að bezt
muni vera að grafa •ríkisráðsfleyginn niður í
eyðimörkina og draga laudsstjórafrumvarpið
aptur upp á merkisstöngina.
En það er ekki víst, að þeim veiti eins
auðvelt að komast út úr eyðimörkinni eins og
inn í hana. Það er naumast eins ljett að afla
sjer fylgis á ný eins og að hrista það af sjer.
Það er hætt við, að þeir sem áður vildu fylkja
sjer um landsstjórafrumvarpið — ef þeir hafa
annars nokkrir verið orðnir i sumar — spyrji
sem svo:
»Hvers vegna hlupuð þið uudan ykkar eig-
in merltjum á síðasta þingi? Hvað er lands-
stjórafrumvarpið betra nú en það var þá?«
il 65. Iilsiil.
II__________________
Það er hætt við, að þeir tefjist í eyðimörk-
iuni við að finna svör, sem nokkur veigur er
í, gegn slíkum ónotaspurningum.
BUjtidubrúiii y%ö.
Brúin á Blöndu var vígð miðvikudaginn 25.
ágúst. Veður var ljómandi gott, logn og blíða.
Fjöldi fólks kom utn morguniun úr öllum átt-
um. Aðalhátíðarhaldið fór fram að norðanverðu
við ána. Var þar reistur skrautklæddur ræðu-
stóll, danspallur og veitingaskáli. Kl. 12 á
hádegi ltom Páll Briem amtmaður, Jóh. Jó-
haimesson sýslumaður, Sig. Thoroddsen verk-
fræðingur og nokkrir heldri menn sýslunn-
ar.
Hátíðin hófst með því, að söngflokkur, er
Böðvar Þorláksson organisti stýrði, söng vígslu-
lcvæði, er Páll bóndi Olafsson á Akri hafði orkt.
Þá steig amtmaður í stólinn og hjelt vígslu-
ræðuna. Þegar hann hafði lokið máli sínu,
var gengið í prósessíu til brúarinnar. Amt-
mannsfrúin klippti í sundur silkiband, er bund-
ið var yfir brúna. Og svo gekk allur flokk-
urinn suður yfir ána, rúm 600 manns. Söng-
flokkurinn skemmti við og við um daginn
með söng. Svo var og dansað. Síðara hlutu
dagsins fór frarn fjörugt samsæti, er um 40
helztu Húnvetningar hjeldu amtmauni, frú
hans og Sig. Thoroddsen. Sýslumaðurinn
mælti fyrir minni konungs og heiðursgestanna,
Júlíus læknir Halldórsson fyrir minni Islands,
amtmaður fyrir minni Húnvetninga, og ýms
fleiri minni voru drukkin. Fór samsæti þetta
hið hezta fram.
Brúin var skreytt blómsveigum og flögg-
um. Aðalbrúiti er úr járni og um 60 áluir á
lengd. Auk þcss cr trje- og grjótbrú að norð-
anverðu, og mun vera um 30—40 álnir. Allt
verkið virðist vera vel og vaudlega af liendi
leyst. Nú er byrjað að leggja nýjan veg frá
syðri enda brúarinnar yfir Blönduósmýrina og
vestur á aðalveginn.
Tíðarfar, heyskapur o- fl- Eyrri
viku, frá höfuðdegi til 4. þ. m., var ágæt
heyskaparveðrátta, líklega um land allt, bezti
þerrir, en kalt í meira lagi, jafnvel margra
stiga (4—5 á O.) frost eina nóttina, aðfara-
nótt hins 3., er olli miklum skemmdum á
kálgörðum, tók fyrir vöxt í þeim. Hefði sú
tíð haldizt, þ. e. þurrviðrin, fram til haustleita,
mundi útheyskapur hjer sunnanlands hafa orð-
ið nær meðallagi. með því að gras á útengi
spratt víðast sæmilega að lokum. En nú tók
fyrir þerri aptur snemma í þessari viku, og
hefir rignt til muna síðustu dægrin. Töður
víðast bæði rýrar, og stórhröktust þar á ofan.
Skriðufall í Seyðisfirði- »Austri«
getur um mikið skriðufall í Seyðisfirði 15. f.
mán., af ákafri rigningu, er hófst daginn