Ísafold - 27.01.1900, Page 3

19
Miður drengileg
leiðrétíingar-aðfei’ð
Eins og drepið var á í síðasta bl..
flytur sómablaðið .Þjóðólfur. 19. þ. m.
aðsenda klausu, undirskjifaða afsýslu-
manni Lárusi H. Bjarn'ason í Stykk-
ishólmi, þar sem kvartað er um, að
gleymst hafi að geta í ísafold í land-
8kjálftasamskotayfirliti 18. febr. f. á.
gjafanna úr hans sýslu, og er þar næst
gerð grein fyrir, að þær hafi verið það
og það, sem sé samtals 618 kr. 21 e.,
sendar mér sem gjaldkera samskota-
nefndannnar f tvennu lagi, sem sé
kr. 184,57 í fyrra skiftið og kr. 433,
64 a. í síðara akiftið.
Þe88a skýrslu, svo stutt sem hún er
og meinlaus á að iíta í fljótu bragði,
ætla eg að ókunnugir hljóti að skilja
á þá eina leið, að fé þetta hafi alls
eigi kcmið til skila frá minni hendi,
heldur hafi það blátt áfram runnið í
minn 8Jeð, þ. e. eg hafi stolið því úr
sjálfs mrn hendi.
segi ekki, að refarnir séu til
Þess skornir, — ekki, að þessi virðu-
legi valdsmaður sé þar með að leika
sér að mót betri vitund að koma bletti
á mannorð mitt. Eg veit ekki til, að
hann fáíst neitt við þá fögru(!) list, að
leggjast á mannorð saklausra manna
Eaeð lúalegum getsökum og æruleysis-
aðdróttunum. iþess kyns þrælmensku
get eg með engu móti ætlað honum,
því fer mjög fjarri, — þótt svo
kunni að vera, að hann þykist eiga
h'tils háttar í að hefna. Eg veit til
þess, að hann reiddist heldur hroða-
lega og mjög óskiijanlega ofurlítilli
grein — fréttagrein — í ísafold í fyrra
vetur. En að hann sé að svala
reiði sinni jafn-lúalega, því get eg
með engu móti trúað.
En hitt vil eg benda honum á í
aUri vinsemd, að réttara hefði verið
°g drengilegra, að haga sér alt öðru
vlsi með þessa leiðréttingu.
Hann veit sem sé vel og greinilega,
að fé þetta, sem hann lýsir mér á
hendur, hefir komið til beztu skila,
hæði frá honum til mín og frá mér í
Hann veit, að eg auglýsti þa
núkværnlega í ísafold á sínum
°g gerði mér þar tneð ómögule^
Uraga mór það á laun, þótt sá
verið tilgangxxr minn. Eg mun <
tíga tneira að segja hafa sent h
Þar að auki bréflega kvittun fyrii
Sem hann sandi mér.
Hann velt, að eg gerði síðan
°min reikningsskil fyrir öllum
skotunum, nær 1-J hundr. þús.
þau voru auglýst í ísafold. Eg
^rtnanni nefndarinnar, amtman
avsteen, nánasta yfirmanni sjál!
Uudarins, reikningsskil bœOi jafn
fyrir hvern ársfjórðung, meðan á
skotunum stóð, með ítarlegum
8 jölum, þar á meðal auglýsing
Isafold, og loks í einu lagi eftir að
1 ^°hið. en 2 nefndarmenn aði
reikQ- kva<1(1i i'ii þess, endurski
0„ einfiana og fylgiskjölin vant
ingaár,VOt.t0rð Þeirra ritað á aðal’
iúlí 1898lð’ ^ aUglý8t varfl8afn
Ham, Veit af þeagu öll
5^ afr,ekki -nð neiu
wl að dretfa af .
at tnmni hen
grein.
Og þó orðar hann leiðrétl
sina 8V°. sem hann g0í
ekki eiuu orði þetta, Bem
nákvæmlega, aðhérhafa öl
lð fcl1 graf,ar - veit það a
unutn í Isafold m. m
emu orði að því, sem ’ho
að vera alveg ljóst, að þetta, að Snæ-
felísnessýslu vantar í áminst lauslegt
yfirlit frá í fyrra vetur, getur ekki
verið annað en ritvilla eða preBtfilla,
— úr því að búið var fyrir lön^i' að
auglýsa gjafir þessar í sama blaðinu.
Skrítin aðferð er þ^tta. Vægari
orðum er ekki hægt um hana að fara..
Og það er meira skrítið í aðferð hr.
sýslumannsins í þessu máli.
Hann sér þessa villu (prentvillu eða
ritvillu) fyrir 9—10 mánuðurn. Ilann
og hans sýslungar hljóta að hafa rek-
ið í hana augun undir eins og blaðið
(frá 18. febr. 1899) barst þeim í hend-
ur, með því að þeim kom málið sér-
staklega við, en ekki við að búast, að
aðrir veittu því eftirtekt. Mundu þá
flestir 1 hans sporum hafa sent ritstj.
eina línu með bendingu um þetr° og
hefði þá auðvitað komið leidrétt-
ing jafnharðan. Nei, hann gerir það
ekki. Hann þegir og geymir það betri
tíma. Hann kemur hingað suður í
sumar og minnist ekki vitund á þetta.
En þegaregsvo er fariun utan, og ligg
á spítala suður í Kaupmannahöfn, þd
sendir hann loks eitthvert skeyti í
þessa átt, 18. sept. að hann segir sjálfur,
manni eða mönnum, sem ekki voru
þessum hnútum, landskjálftareikning-
unura, minstu vitund kunnugir, og
gátu því ekki veitt fullnægjandi svar
fyrir mína hönd,í fjarveru minni. (Að
hann hafi tvfvegis beðið ritstj. Isa
foldar að leiðrétta þetta, er blátt á-
fram missögn hjá honum). Og þegar
þetta bréf frá 18. sept. ber ekki til-
ætlaðan árangur eða nógu skjótan, þá
biður hann fjandsamlegasta málgagnið
mér til handa, sem til er á landinu,
fyrir áminsta sendingu til mín (sjá
siðasta Jijóðólf).
Eg veit ekki, hvað öðrum sýnist.
En mér sýnist þetta vera miður drengi-
leg leiðréttingaraðferð, svo eg fari eigi
harðari orðum um hana
Eg skal ekki gera m.kið úr því,
þótt skýrsla sýslumannsins um sam-
skotin úr sýslu hans sé loks röng, eftir
alt saman. Hann segir þau minni en
þau voru, 618 kr. 21 e., í stað636kr.
9 a., sem þau voru að róttu lagi.
Nokkuð af því, sam er vantalið hjá
honum, hafði hann þó sjálfur sent,
og hefði verið viðfeldnara fyrir hann,
að hann hefði ekki gleym* því, úr því
hann fór svona á stað, sem hann hef-
ir gert. |>au voru auglýst í ísafold í
fernu lagi, öll Snæfellsnessýslusam-
skotin, sem sé 3. og 24. okt. 1896 og
23. jan. og 17. febr. 1897. jpar getur
hver, sem vill, lesið, hve miklu þau
námu.
það liggur nú hverjum athugasöm-
um manni í augum uppi, hvernig vill-
an hefir atvikast í hinu lauslega yfir-
liti frá 18. febr. f. á. Línan um Snæ-
fellsnessýslugjafirnar hefir blátt áfram
fallið óvart burtu við prentunina. f>að
er leiðinlegt, auðvitað, — leiðinleg
slysa-villa; en þess kyns villur eru
því miður engan veginn mjög óalgeng-
ar, einkum ef naumur er tími og
miklu annríki að gegna, eins og hér
stóð á, með því eg samdi og lét setja
þetta yfirlit í öðru skyni upphaflega:
handa manni, sem beðið hafði mig ura
það og eg þurfti að svara skjótlega með
póstferð, en meira en lítil yfirlega að
tína saman úr 20 arkarblaðsíðum í höf-
uðbók alt, sem gefist hafði, úr hverri
sýslu — meira að segja nærri því ó-
gjörningur, svo að nákvæmt væri og
fulláreióanlegt, með því að sumum
peningasendingunum fylgdi alls eigi
svo glögg skýrsla, að hægt væri að
fullyrða, hvort sendingin væri öll úr
þeirri og þeirri sýslu eða ekki. Enda
var og hafður sá fyrirvari í greininni
sjálfri, margnefndu yfirliti. Hún var
tilraun til að flokka samskotin eftir
sýslum, almenningi til fróðleiks, en
stóð ekki í neinu hinu minsta sam
bandi við nein reikningsskil af minni
hendi. f>au voru um garð gengin löngu
áður og skýlaus kvittun fyrir þeim
fengin. Hún var og er ónákvæm,
þessi sýslnaflokkun; það hefi eg alt af
vitað. En þetta með Snæfellsnes-
syslu stafar ekki af ónákvæmni, held-
ur er bara slysa-vxlla. Gjafaféð þaðan
var hægt að tiltaka alveg nákvæm-
lega. f>ar var ekki um neitt að vill-
ast. f>að voru fyrnefndar 4 peninga
sendingar þaðan og aðrar ekki — og
ekki að eins 2, eins og sýslum. lætur
þær vera. —
Eg lýk þá þessu máli mínu með
þeirri vinsamlegri ósk til hins virðu-
Iega yfirvalds, er eg á hér orðastað
við, að hann geti sér meiri og veglegri
orðstír næst, þegar hann þarf að hefna
sín á mér eða öðrum, heldur en eg
hygg hann munu hljóta fyrir þessa
einkennilegu leiðróttingar-aðferð sfna.
Rvík 26/j 1900. Björn Jónsson.
Telefónfélafíið.
Fundur var haldinn í því félagi,
Telefónfélagi Reykjavíkur og Hafnar-
fjarðar, ársfundur, 13. þ. m. Félagið
hafði losað sig úr skuldum í fyrra og
gat nú úthlutað félagsmönnum ágóða
af hlutabrófum, í fyrsta sinn á 10 ár-
um. Tekjurnar höfðu verið árið sem
leið um 500 kr., að meðtöldum eftir-
stöðvum frá árinu áður, nál. 150 kr.
Afgangs gjöldum urðu 380 kr., og
skyldi varið þar af nál. 130 kr. í á-
góða handa félagsmömium, en 250 kr.
lagt í varasjóð. Endurkosnir í stjórn
fél. þeir Jón þórarinsson og Björn Jóns-
son, og 3. maður kosinn Eiríkur Briem,
í stað konsúls Guðbr. heit. Finuboga-
sons.
Pereats-minningin.
Nokkvir kennarar latínuskólans biSja
ritstjóra ísafoldnr fyrir svo látandi
klausu, er þeir kalia »leiöréttingu«:
»Hr ritstjóri! 1 4. blaði Isafoldar þ. á.
segið þér i grein með fyrirsögninni: »Ein-
kennileg minningarhátíð« meðal annars, að
piltum liafi lánast að fá rektor og kennar-
ana til að taka þátt i eða jafnvel gangast
fyrir »uppreisnarminning gegn stjórn sinn-
ar eigin stofnunar«, en þó hafi þeir sumir
sko ist úr leik, er til íramkvæmdanna kom«.
Hér er hallað réttu máli, þvi að hvorki
kennarar né piltar héfilu þessa minning til
að lýsa fögnuði sínum yfir þeim viðburði,
er gerst haiði í skólanum fyrir 50 árum,
heldur þvert á móti til að láta i Ijós van-
þóknun sína á þeim órétti, er þeim ágætis-
manni var þá ger, sem hér er um að ræða,
og til að heiðra minning þessa manns, svo
sem með því að ieggja blómsveig á leiði
hans; það þótti og vel við eiga, að leiða
piltum við þetta tækifæri fyrir sjónir, hve
sorglegar afleiðingar slik uppþot sera
»pereatið« hafa fyrir skólalífið. Það er
eigi heldur satt, að »sumir (o: kennaranna)
hafi skorist úr leik, er til framkvæmdanna
kom«, því að allir kennararnir tóku þátt í
þessari minningarathöfn, þeir er höfðu feng-
ið vitneskju um hana nógu tímanlega eða
eigi voru löglega afsakaðir.
Reykjavik, 25. janúar 1900.
Stgr. Thorsteinsson. G T. Zoe.ga.
Pálmi Pálsson. Þorleifur H. Bjarnason.
Bjarni Sæmundsson. Bjarni Jónsson.
Jón Þorvaldsson.
Það er ofur-eðlilegt, að þeir vilji,
þessir keunarar, líta eða láta almenning
líta þeim augum á þessa »einkennilegu
minningarhátíð«, sem þeir gera í þess-
ari »leiðrétting« sinni. *Þeir eru meira
að segja beint til neyddir að gera það,
úr þvi sem komið er að minsta kosti.
Þeir um það. Þeir hafa sína skoðun og
aðrir sína. En heldur djarft vii'ðast
þeir taka til máls, er þeir kalla það ó-
sannindi, að nokkurir kennaranna
hafi skorist úr leik öðruvísi en vegna
forfalla Þeir getá þó ekki á móti því *•
borið, að ýnisa þeirra vantaði við hina
hátíðlegu minningarathöfn, án þess að
þeir hefðu tilkynt nein fprföll. Einn
hafði að vísu tjáð sig »lasinn« þann
dag; eti ekki var lasleikurinn meiri en
þiið, sem betur fór, að hanu hafði heilsu
til að fara í samkvæmi á eftir, dans-
samkvæmi, samdatgurs, og dansa þar
mestalla nóttina. Og hveruig stendur
á því, ;tð þá vantar, ýmsa kennarana,
uttdir þessa leiðróttingar-yfirlýsing? Eru
þeir hinir söntu a öðru máli, eða hvað?
Mamialát.
Að Stafholti í Borgarfirði andaðist
16. þ. mán. úr taugaveiki ungfrú Jó-
hanna Andrea P Isdóttir, heit. prests
að Gaulverjabæ, Sigurðssonar, og frú
Margrétar þórðardóttur, nú í Arnar-
holti, systur Sigurðar sýslumanns, og
höfðu þau léð stúlkuna systur sinni
í Stafholti, frú Sigríði og þeim hjón-
um, um tíma, vegna veikinda þar,
skæðrar taugaveiki, er g ngið hafði
þar á heimilinu frá því snemma á
jólaföstu. Aðra efnilega dóttur sína,
Láru, misti frú Margrét í fyrra um
sama leyti, 14 ára gamla. Jóhanna
heitin var um þrítugt, mannvæn
stúlka og vel að sér. það er tilfinn-
legt mótlæti, og sórstaklega raunalegt,
hvernig hér tókst til.
Sakmálsrannsókn
oíí hluidrægni.
Sómablaðið þjóðkunna hefir skýrt frá
sakamálsrannsókn, er hafin hefir verið
hér í btenum fyrir nokkru gegn einum
meðal verkstjóra vorra við landssjóðs-
vegavinnu, E. F., ut af grun um svik-
samlegan fjárdrátt í því starfi. Aftau í
frásögn sína hnýtti svo blaðið hálf-dul-
mæltri aðdróttun að rannsóknardómar-
anum, bæjarfógetanum í Reykjavík, fyr-
ir hlutdrægni hinum ákærða í vil, vegna
þess, að þeir hafa urn tíma verið sam-
an í félaginu I. O. 0. F. (þótt ekki sóu
þeir það nú orðið). Þessa aðdróttan rifj-
ar málgagnið aftur upp í gær, og nær
sér entx betur niðri um leið nxeð því að
koma þar að ekki einungis ritstjóra
Isafoldar (B. J.), — það er svo sem
ekki tiltökumál, — heldur einnig héraðs-
lækni Guðm. Björnssyni(I), af því að
þeir eru báðir einnig í sama félagi. —
Það sem ritstj. ísafoldar hefir þá unnið til
saka í þessu sambandi, er, að hafa ekki
enn sagt frá þessum grun og þessari
rannsókn í blaði sínu. Það á auðvitað
að vera stórhneykslanleg hlutdrægni og
annað ekki, stafandi af fyrnefndum fó
lagskap, svo sem tiærri má geta. En
um hvað hr. G. B. er sekur í þessu
sambandi, mun ekki meira en svo lýð-
um ljóst, þótt lesið hafi ummæli mál-
gagusins þar að lútandi; ritsnild þess er
stundum á of hátt stigi til þess, að al-
mennings meðfæri só að skilja.
Fáir munu ímynda sór það vera íjálf-
sagða skyldu blaðamanna eða þá tízku
almennilegra blaða, að gera þegar heyr
um kunnugt, hve nær sem einhver er
grunaður um eitthvert afbrot, stórt eða
smátt, og rannsókn hafin út af því.
Þeim mun skiljast, að kæra niá jafnt
saklausan sem sekan, og að heiðvirðum
mötitium finnist samvizkusök, að setja
hlutaðeiganda óðara í gapastokk al-
mennings fyrir t. d. æruleysisglæp, með-
an ekkert hefir á hann sannast, svo
kunnugt sé, því síður að hann hafi ját-
að nokkurn skapaðan hlut á sig. Slíkt
mætti auk þess æra óstöðugan. Það er
svo tnargt um málsrannsóknir á Öllu
latidinu, að tolldrjúgt yrði að tína það
upp jal'nóðum.