Ísafold - 22.12.1900, Blaðsíða 3

315

vild« o. s. frv., með því að í þessum
orðum, einkum er þau eru lesiu í sam-
bandi við næstu málsgrein á undan,
virðist liggja það, að stefnandi gjöri
sér erindi til bæjarmanna fil að vekja
slíka óvild. f>e8si ummæli þ a n n i g
o r ð u ð eru því ekki róttlætt, og með
því að þau eru meiðandi fyrir stefn-
anda, ber eftir kröfu hans að dæma
þau dauð og ómerk. Bn eftir öllum
málavöxtum og með sórstöku tilliti til
þess, að stéfndi, eftir því sem fram
er komið í málinu, virðist 'nafa haft
ástæðu til að ætla, að ummæli þessi
ættu við rök að styðjast, þykir ekki
vera ástæða til að dæma hann í sekt
fyrir þau«. (Leturbreyt. eftir ritstj.).
Bkknastyrkur.
|>að urðu 700 kr., sem græddist á
tombólunni hér um daginn til styrkt-
ar ekkjum og munaðarleysingjum eft-
ir mannskaðann mikla á Arnarfirði 20.
sept. í haust og sftir þá, sem drukn-
uðu á »Falken« í vor, og skifti for-
stöðunefndin því þann veg, að hún
sendir 400 kr. vestur, hreppsnefndinni
í Dalahreppi, en 800 kr. ætlaðarekkj-
unum hér.
Hátíðamessur
í dómkirkjunni. Aðfangadagkveld
jóla stígur síra Friðrik Friðriksson í
stólinn. Jóladag messar dómkirkju-
presturinn, og annan í jóDm síra Jón
Helgason. Síra Friðrik messar og á
sunnudaginn kemur (f>orláksmessu).
Mannalát.
Hinn 20. nóv. þ. á. andaðist að Hvámmi
i Ölfusi ljósnaóðir Þórdís Jónsdóttir, er
var fædd. að Hjálmstöðum 1 Laugardal ár-
ið f825 og dvaldist þar, þar til hún var 31
árs gömul; þá fluttist hún að Hvammi og
giftist þar Jóni Einarssyni, og bjó liún með
honum 22 ár og eignaðist með honum 6
börn; 5 af þeim eru þegar dáin, en einn
uppkominn sonur lifir. Þórdís sál. var
ljósmóðir í nærfelt 43 ár og hepnaðist
það mætavel; tók hún við mörgum hundr-
uðum barna. Þórdis sál. var einkarvel gáf-
uð og þrekmikil bæði tíl sálar og líkama,
og lét ekki hugfallast, þótt fátækt og ör-
birgð sæktu hana heim. Við fráfall henn-
ar höfum vér mist einhverja hina merkustu
konu mannfélagsins hér, og mun seint fylt
íkarð hennar. S. T.
Sunnudag 16. dee. andaðist á Langárfossi
á Mýrnm bændaöldungurinn Pétur Þórð-
arson járnsmiður, eftir 6 vikna legu, fædd-
ur 29. júní 1823. Hans verður siðar minst
betur. S.
Þeir viija
ekkert löggjafarþing.
Úr bréfl.
sGettu, hvað það er, sem eg á nú
einna örðugas't með að sannfæra menn
um, þegar um stjórnmál er að ræða.
f>að er um það, að íslendingum sé
nauðsynlegt að hafa nokkurt löggjaf-
arþing. Ótrúlega margir af alóment-
uðu fólki eru býsna vantrúaðir á það.
Ollu hægra er að koma þeim í skiln-
ing um það, að nauðsyulegt sé að
hafa sérstakan og íslenzkan ráðgjafa.
Eg hefði aldrei látið mér þetta til
hugar koma, ef eg hefði ekki rekið
mig á það, hvað eftirannað. Ekki er
von að vel fari um kosningarnar og
aðra hluttöku manna í almennum
málum, þegar mentunarleysið er svona
rnagnað*.
Ganga má að því vísu, að þeir, sem
ósárt er um, þó að alt haldist í sama
horfinu og nú hér á landi, mentun al-
þýðunnar eins og annað, muni gera sér
far um að fylla almenning með vonzku
út af því, að annað eins skuli vera
prentað eins og bréfkafli sá, er hér fer
á undan. En hann er frá einkar-
merkum manni, sem enginn vafi er á
að segir alveg satt. Og í öðru lagi
vita það allir, sem nokkuð eru kunn-
ugir hér á landi, að þessi frámunalega
vanþekkingarvilla er alls ekkert fátíð.
f>ess vegna má hún ekki liggja í lág-
inni. Fyrsta sporið til að ráða bót á
ástandinu, í hverju efni sem er, er
það, að menn geri sér samvizkusam-
lega og hræsnislaust grein fyrir, hvern-
ig því í raun og veru er farið.
Bæjarstjóru Reykiavíkur.
Fjárhagsnefnd og héraðslæknir létu
uppi álit sitt á fundinum 20. þ. m.út
af málaleitun landstjórnariunar um
aukinn styrk til að koma upp lands-
spítala, og samþykti bæjarstjórnin að
hækka styrkinn upp í 18,000 kr., ef
það yrði gert með láni, sem endur-
gjalda mætti landssjóði á 28 árum
með 6°/0 á ári, en ella upp í 15,000
kr., og með því skilyrði, að spítalinn
yrði að minsta kosti eins fullkominn
eins og uppdrátturog áætlun frá Thurén
arkitekt sýnir. Og yrði spítalinn gerð-
ur úr steini, býðst bæjarstjórnin til að
hækka styrkinn tiltölulega við þann
kostnaðarauka.
Leikvöll handa börnum samþykti
bæjarstjórnin að kaupa af Stefáni Eg-
ilssyni fyrir verð, sem óvilhallir menn
meta.
Veganefndarálit um vegabætur 1901
skyldi ganga meðal fulltrúanna til
næsta fundar.
Eftir beiðni forstjóra gróðrartilrauna-
stöðvarinnar, Einars Helgasonar garð-
fræðings, veitti bæjarstjórnin um 157
ferh.faðma viðbót við lóð hennar.
Sjómannafélagið »Báran« vildi fá
endurbót á veginum að húsi þess, en
því sá bæjarstjórnin sér eigi fært að
sinna; enn fremur Ijósaer við suður-
enda Tjarnargötu, og var það veitt.
Til aldamóta-uppljómunar í bænum
veittar 200 kr.
Segja skyldi upp ábúð á Kleppi frá
næstu fardögum.
Samþykt brunabótavirðing á nokk-
urum smá-húseignum, hæst 1800 kr.
Ýmislegt utan tír heimi.
það bar til um miðjan f. mán., að
Vilhjálmur keisari var á ferð í Breslau
og henti þá kona öxi á eftir vagni
þeim, er hann ók í. Hún lenti aftan
á vagninum og féll niður á strætið.
Konan var höndluð og sögð brjáluð.
Sjálf sagði hún, að aðrir hefðu tælt sig
til þeirrar óhæfu, að reyna að myrða
keisarann. Herliði var skipað á tvær
hendur alla leið, þar sem keisari ók,
er hann lagði á stað aftur úr bænum.
Svo urðu menn smeykir út af þessu
tilræði kerlingar. það vai sölukona
og heitir Selma Schapka.
S t e i n k o 1 fundust í Færeyjum (í
Suðurey og Nolsoy) fyrir nokkurum
árum og varð franskt hlutafélag til að
reyna að hagnýta sér námurnar, en
hefir ekki lánast það vel og ætlar nú að
hætta, en enskt félag að leysa það
af hólmi. þar hefir og fundist kopar
f jörðu og ágætur leir eldtraustur; og
ætla Englendingar að sýna, hvort
þeim getur ekki orðið eitthvað úr því
líka.
Langferð neðan sjávar.
Neðan sjávar milli heimsálfnanna,
Ameríku og Evrópu, ætlar amerískur
mannvirkjafræðingur, er Holland heitir,
að reyna að komast í vetur. Hann hefir
hugsað upþ áður og látið smíða tundur-
báta, sem sendir eru neðan sjávar til að
granda herskipum. En aldrai hefir
áður verið lagt út í langferð með neð-
ansjávarskip, aldrei meir en rúmar 30
vikur sjávar lengst, og þó með strönd-
um fram að eins. En það eru fullar
700 vikur sjávar — danskar mílur —
sem Holland ætlar sér að komast, frá
New York til Lissabon. Skipið hans
gengur bæði með gasolíuvél ografmagni.
Rafljós er á skipinu og maturinn soð-
inn með rafhitun. Andrúmsloft fá
sáipverjar úr þéttilofts-ámu og sjálf-
hreyfi sogvél kemur skemdu lofti á brott.
Skipverjar verða 11 alls. Skipið keyrir
sig í kaf með því að hleypa inn sjó í
kjölfesturúmið, en lyftir sér upp með
því að spýta houum út aftur. það
gerist á svipstundu hvorttveggja. Ekki
vita skipverjar af neinum öldugangi,
— skipið skríður fyrir neðan allaröld-
ur, og er því mesta þing fyrir sjó-
veika.
Gufubátur á að veita sjóskepnu
þessari eftirför og vita, hvernig henni
reiðir af. Hún rekur upp kollinn öðru
hvoru — turn, sem varðmaður hefst
við í og litast þá um.
Fróðlegt verður að heyra, hvernig
ferðalag þetta gengur.
Vöxtur nokkurra stórborga á 19 öld.
þessi samanburður á fólkstölu í
ýmsum borgum nú og fyrir 100 árum
sýnir vöxt þeirra á öldinni:
H-1 fcO fcO h-1 o
œ CO co CD fcO o Ctí o o
p p O p © © p o J—1 o o Oo o
o o 00 o o © o © © o © o
o o o o o o o o o o o
o o o o o o o o o o o
J—» H-1 fcO
bO fcO co Ox Ox © "fcO CJi ~Ox
co co co CD co fcO © h-1 o co 03
p co 03 o © o © I—1 J<1 © o
o o o o © © © o o o o ©
o o o o o o o o o o o
o o o o o o o o o o o
J-* J—1 h-» H-» co
bO fcO fcO CJt CJi Ox © "fcO 'bx 00 V
bO o o o o © <Ot co co
p œ fcO o © o o H-1 © © o
o o o © © o o © © o ©
o 8 o o o o o o o 8 o
o o o o o o o o o
Um 300,000 hefir fjölgað á öldinnií
Breslau, Leipzig, Madrid, Múnchen og
Róm.
Miklagarðsbúum hefir f æ k k a ð úr
1 miljón ofan í 870,000.
Chicago var alls eigi til fyrir 100
árum — skapaðist ekki fyr en íullum
mannsaldri síðar. Nú er fólkstala þar
sögð um 1,200,000.
New-York ætla menn að haft hafi
fyrir 100 árum 60,000 íbúa. Nú eru
þar fullar 3 miljónir, að Brooklyn
meðtalinni, m. m.
Vendetta.
Eftir
Arcliibald Clavering Gunter.
»Fara héðan úr húsiuu — — hvert
eigum við þá að fara?«
»Til Ajaccio — áleiðis til Englands«.
»En Marína er alt of máttfarin til
að leggja upp í ferðalag«.
»Hún verður að gera það! Konan
yðar verður að vera komin burt af
Korsíku snemma á morgun — verður
þá að vera komin langt burtu frá öllu,
sem minnir hana á »vendettuna«. Engin
sú áreynsla er til, sem henni sé ekki
hollari en að vera mint á það, sem
hér hefir gerst. Látið þér mig sjá
fyrir öllu«.
»þér megið fara að öllu eins og yð
ur sýnist, ef þér að eins bjargið henni
fyrir mig! Ó, Barnes, bara að þér
getið bjargað henni!«
»Já, eg skal sjá um alt. Að stund-
arkorni liðnu kemur vagninn að hlið-
inu. þér skuluð ekki hugsa um nokk-
urn skapaðan hlut annan en það, að
sannfæra konuna yðar um það, að þér
séuð á lífi og að yður þyki vænt um
hana. Alt annað tökum vér Enid að
okkur«, segir Barnes og snýr sér að
unnustu sinni, um leið og hann sér
Edvin bera brúðurina burt.
»þú skipar fyrir eins og í orustu!*
segir Enid.
»Já, sjúkralierbergið er vígvöllur
læknisinB. En nú skulum við snúa
okkur að því, sem gera þarf!« Hann
gefur Enid nokkurar bendingar um
það. sem hún verði að hafá með sér
til þess að hlúa að sjálfri sér og Mar-
inu. Annars verði farangurinn að
koma á eftir. Aðalatriðið er, að koma
sjúklingnum burt af Korsíku, langt
burt frá öllu, er geti mint haua á
þetta kvöld.
•Gæti eg að eins látið Marínu sofa
þangað til við erum komin héðan
heilu og höldnu! Nú vildi eg borga
svefnlyf með stórfé!«
Jódynur heyrist í trjágöngunum fyr-
ir framan húsið, og rétt á eftir sverða-
glamur og liermannlegt fótatak í
súluagöngunum.
»De Belloc kominn!« hrópar Barnes.
»Nú skulum við sjá, hvað hann getur
fyrir mig gert«!
Haun fer út til þess að hitta liðs-
foringjann.
Frk. Anscruther flýtir sér að koma
því í verk, sem Barnes hefir fyrir
hana lagt, og sér þá, að Vesturheims-
maðurinn er að tala við foringja úti
á svplunum og að þeim er mikið niðri
fvrir.
Barnes skýrir með fám orðum de
Belloc frá því, er í efni sé, og foring-
inn, sem er fljótur að átta sig á öllu,
sem kemur embætti hans við, skipar
nokkurum af mönnum sfnum að leggja
á stað, til þess að leita að Tómassó
og handtaka hann.
«þegar Korsíkumaður hefir myrt
mann, flýr hann upp í fjöllin og ger-
ist ræningi«, segir hann. »Við skulum
ná piltinum, áður en hann er orðinn
mjög mikill afreksfantur«.
þjónar greifans eru nú að komast í
fötin. þeir verða fyrst óttaslegnir og
svo ólmir út af vígi húsbónda síns, og
hefði ekki de Belloc komið með her-
mennina, mundu önnur óheillatíðindi
hafa borið þar að um nóttina; því að
Danella hefir verið góður þjónum sín-
um, og þeir láta sér um munn fara
ljót blótsyrði um útlendingana, með-
an þeir eru að stumra yfir líki hús-
bónda síns.
En Barnes lætur þá ekki fá tóm-
stundir til að hugsa sig um eða ráða
ráðum sínum. Sumum skipar hann
að bera farangurinn ofan, aðra sendir
hann út í hesthúsið til þess að beita
fyrir vagninn; nokkurir hestliðsmenn,
sem vanir eru að fást við reiðskap,
hjálpa þeim, svo alt gengur það vel.
Maðan á þessu stendur, fær Barnes
vitneskju um það hjá einum þjónin-
um, að presturinn þar í þorpinu fáist
við lækningar og eigi til dálítið af
meðulum. Vesturheimsmaðurinn fer
til hans á einum af htstum de Bellocs,
vekur hann, segir honum, hve illa sé
farið heilsu brúðurinnar, sem hann
hafi gift í kapellu sinni um daginn,
og fær hjá honum svefulyfið, sem hann
þráir mest. Hann kemur aftur eftir
stutta stund, fær Enid lyfið og segir :
•Gefðu Marínu allan þennan skamt,
þegar hún vaknar, ef hún erþáfgóðu
skapi og henni þykir vsant um, að
maðurinn hennar er á lífi og hjá
henn ; sé nokkuð að henni, þá láttu
vagninn nema staðar og bfða, þangað
til eg næ ykkur«.
»En — þú verður þó vonandi okk-
ur samferða, Burton?«
»Já, eg verð rétt á eftir ykkur, ríð-
andi, með de Belloc«.
»þú hefir enga hvíld fengið marga
daga; settu þig nú í vagninn hjá okk-
ur — gerðu það fyrir mig!«