Ísafold - 19.04.1902, Page 3

mikið af'sandi, aur og leir með sér, að
farvegirnir hækka ár frá ári, en bakk-
arnir lækka, svo að vötnin flæða yfir
þá, eða taka sér nýja farvegi.
J>efjar Markarfljót liggur í |>verá, er
það versti þröskuldur fyrir alla um-
ferð. Aldrei er það eins leitt fyrir
alla langferðamenn, sem yfir það þurfa
að fara. Víða verra með búsmala en
ella. Spillir engjavegi hjá mörgum,
og gerir yfir höfuð flest ferðalög innan-
héraðs erfiðari, sem eðlilegt er, þar eð
það liggur á ská eftir endilangri sýsl-
unni, er það Hggur í f>verá.
Vér verðum því, að mér virðist, að
beina huganum í aðra átt en eingöngu
að teppa skörðin, ósana.
Eina leiðin virðist vera, að athuga
vel og vandlega, hvort ekki megi beina
Markarfljóti austur á við, í sinn rétta
farveg, þegar er það beygist vestur á
við, fyrir sunnan þ>órólfsfell.
Ef það reyndist tiltækilegt, þá er
ftllri sýslunni að vestanverðu borgið.
J>á verður hægra að hlaða í alla ósana
fram með f>verá, sem að sjálfsögðu
verður eiunig að gera.
f>ó tilraun sú, er gjörð var fyrir
nokkrum árum (1895?), til að moka
fram Markarfljót, hefði ekki sýnilegan
árangur, þá þarf það ekki að fæla menn
frá að gjöra aðra tilraun. En við má
búast, að meira þurfi en eina litla dag-
stund til þess. Ekki stoðar annað en
leggja töluvert í sölurnar, því eftir því,
sem nú horfir, lítur ekki út fyrir ann-
að en að surrir verði alveg að yfirgefa
ábýlisjarðir sínar og og margir oíða stór-
tjón á engjurn og beitilandi sökum
vatnaágangs.
Að moka fram Markarfljót er held-
ur ekki neitt nýtt, þó það hafi ef til
vill aldrei verið gjört á óldinni sem
leið. Jón Jónsson sýslumaður í
Rangárvallasýslu (1768—1788), er síð
ast bjó á Móeiðarhvoli, lét sýslubúa
moka það fram iðulega. En er Vigfús
Thorarensen fekk sýsluna 1789, létti
hann þeirrí kvöð á sýslubúum; eftir
það fer Markarfljót að kasta sér vest-
ur á bóginn, f>verá að brjóta af
Fljótshlíðinni og vötnin, þverá og
Djúpá (nú ílólsá) að breyta farveg
sínum, og að skemma og eyða að neð-
anverðu í syslunni.
|>ótt það þætti tiltækilegt og þó að
það hepaaðist, að moka fram Markar-
fljót, þá álít eg, að vér megum ekki
láta þar við lenda, því Markarfljót er
sá voðagripur fyrir sýsluna, bæði að
austan og vestan (að austan Eyjafjöll,
að vestan Fljótshlíð, Hvolhreppui’,
Vestur-Landeyjar, Rangárvellit og Asa-
hreppur), að vér megum ekki vera að-
gerðarlausir.
En hvað getum vér gert, eða eigum
vér að gera til að tryggja það?
Mikið getur það varla veiið.
f>að mætti t. a. m. hugsa sér, að
settur væri einhver umsjónarmaður, er
hefði stöðugt eftirht með, hvernig
vötnin höguðu sér, segði til, hvar helzt
þyrfti að grafa, moka, og hvar helzt
þyrfti að tryggja íhleðslur o. s. frv.
Að öðrum kosti getur hentugasta tæki-
færið til að beina vatninu í réttan
farveg verið löngu liðið, þegar mönn-
Um er orðið það ljóst, að þess hefði
þurft eða að það hefði átt að gerast.
Eins og öllum hér er kunnugt, eru
þessi auravötn alt annað en auðveld
viðfangs; því þarf stöðugt að hafa vak-
andi auga á þeim, ef þau eiga ekki að
koma sem þjófur á nóttu.
Auðvitað er, að eigi nokkurt gagn
að verða að þessu, þá þarf
sýslusamþykt, er tekur fram, hvernig
kostnaði við það skuli jafnað niður,
m. fl. En eg geug að þvf vísu, að
sýslunefndin, með okkar duglega og
ötula sýslumanni í broddi fylkingar,
gjöri hið ítrasta, sem henni er hægt
í þessu vandræða- og nauðsynjamáli
sýslunnar.
Lindarbæ, 8. marz 1902.
Olafur Olafsson.
Sendillinn aftnrhaldsliðsins, sem gevð-
ur var út um helgina siðustn, átti að fara
austur i Mýrdal, til að verja það kjördæmi
fyrir dr. Valtý, í þeirri trú, að Guðlaugur
sýslumaður ætlaði að þuka þar fyrir hon-
um og bjóða sig sjálfan i Austnr-Skafta-
fellssýslu. En alt er það gabb, eins og
oftar, er liðið bruggar launráð sin. Vita-
skuld hefir það jafnframt á boðstólum
mann úr sinu liði handa Vestur-Skaftfell-
ingum, gæðing héðan, ónefndan, sem fleka
á kjósendur til að sforskrifa sitr« t.il —
skrifa sig á eyðublöð, er afturhaldsliðið
sendir út um alt, þar sem undirskrifendnr
skora á þann tií þingmehsku, sem þeir til
taka, afturhaldsliðshöfðingjarnir, og skuld-
binda sig til að koina á kjörfund og kjósa
þann hinn sarna. Það treystir ekki kjós-
endum, afturhaldsliðið, öðru visi en að
hafa þá bnndna á klafa, eins og það væri
nautkindur, en ekki skynsemi gæddar, frjáls-
ar verur.
Þvi kom illa, að uppvist skyldi verða
um þessa Mýrdals-sendiför, og er nú að
reyna að breiða yfir hana með því að láta
það berast út, að maðurinn hafi verið send-
ur til að halda hrossamarkaði. Hrossa-
markaði um þennan tíma árs og í þessu
árferði! En svo verður það tvisaga um,
fyrir hvern það sé, L. Zollner eða Asg. Sig-
urðsson.
Strandasýslu sunnanverðri 21. apri!.
Fulla 2 mánuði hefir verið sifeld norð-
anátt og stundum stórhríðir með miklu
frosti og fannkomn, einkum siðari hluta
marzmánaðar og fyrstn daga þ. m.
Mánndag 21. marz var hér einhver
grimmasti noiðaubylur, sem menn muna, og
segja sumir að slikur muni ekki komið hafa
síðan veturinn 1881—82.
Svo má telja, að haglaust hafi verið fyr-
ir allar skepnur nú nieir en mánuð, enda
hefir mátt heita innigjöf fyrir sauðfé síðan
á jólaföstu.
Allur er Húnaflói fullur af /lafís, og
virðist svo, eftir fregnum og öðru útliti,
sem hafþök séu fyrir öllu Norðnrlandi.
Litið heyrist kvartað utn heyleysi enn,
og verða fráleitt nein alinenn vandræði
fram á sumarmálin, enda eru nú stillur og
bliðviðri nokkura daga, og vonandi að um-
skifti séu orðin á tiðarfarinu.
Snjóþyngsli eru alls ekki mikil, svo bagi
kemur fljótt, ef nokkuð blánar.
MatvörulauSt, eða því nær, er nú sagt í
nálega öllum kaupstöðum norðanlands, og
er það ’iskvggilegt útlit, ef hafisinn teppir
siglingaf frarn eftir öllu vori.
Póstgufusk. Vesta kom aftur i fyrri
nót.t úr för sinni austur um land. Komst.
aldrei lengra en að Ingólfshöfða, með þvi
að hafísinn var þá þangað kominu, mik-
il bieiða og alls óárennileg. Er því skip-
ið uppgefið við strandferð sína í þetta
sinn, leggur upp faiminn í Hafnarfirði,
vegna geymsluhúsaleysis hér, og heldur að
þvi búnu beint frá landi, eftir nokkura
daga.
Strandb. Hólar sneri aftur í Eyrar-
bakkaflóa vegna stórviðris og þess einkan-
lega, að báturinn rak sig þar á sker og
þótti varlegra að láta köfunarmenn af
bjargráðaskipinu hér, Frederikshavn, skoða,
hvort laskast hefði. Hann kom þvi aftur
hingað i fyfra dag snemma, eftir 2 sólar-
hringa, og fekk sig skoðaðan, reyndist ó-
skemdur og lagði á stað aus,tar aftur í gær
siðdegis. Dýralæknir Magnús Einarsson
hætti við sína ferð.
Strandb. Skálholt komst loks á stað
á nýjan leik, þriðju atrennuna, l fyrra dag
i dögun og hefir ekki aftur snúið. Hann
var þá austlægur, og hefir þvl tekist lik-
lega, að komast fyrirjökul og inn á Ólafs-
vík.
Alveg fornspurð gerir afturhaldslið-
ið sum þingmannaefuin, er það hefir á
boðstólum við kjósendur og er að smnla
handa áskorunarundirskriftnm og skuldbind-
ingum um að kjósa þá, — spyr þá ekk-
ert um það fvrir frain, hvort þeir muni
vilja gefa kost á sér, ef þeir fái áskorun
um það. Annaðhvort þykir þeim ekki
þurfa svo mikið við |>á að bafa, að spyrja
þá um slíkt, og hugsa sér þá aila svo auð-
sveipa þjóna sina, oð ekki berí við annað
en að hlýða og haga sér eins og þvi stór-
veldi líkar, hvað sem líður sannfæringunni;
■eða þá að hugsuniu er sú, að þótt bin
fyrirhuguðu þingmannaefni vilji ekki Ijá
máls á framboði fyrirfram, þá kunni að
renna á þau tvær grimur, er áskorunin
dynji yfir þá óvura, ef til viil frá meir en
helming kjósenda, sem vélaðir hafa veiið
til undirskriftar með mjög óvöldum ráðum,
blekkingum og ósannindum, sbr. dæmið frá
Vestmanneyjum í hanst.
Nýlega befir það leikið þetta bragð i
einu kjördæmi þann veg, að leita fyrir sér
nm áskoranir til manna, er ekki stóðust
reiðari eu er þeir frét.tu það makk á laun
við þá, og þótti sér mesta óvirðing gerð
og ógreiði, er þ a ð, afturhaldsliðið, vildi
fara að koma þeim á þing, og gerast
þann veg forráðamenn þeirra óbeðið.
Líklegast rekur það sig á sama víðar,
fer sömu forsending, þar sem það er að
reyna að lauma iun sinum mönnum, og slá
fyrir þá bumbuna i málgögnum sinum.
Viðfelduar aðfarir og þar eftir vitur-
legar!
Bæjarstjórn Reykjavíknr. Samþ.
á fundi í fyrrp, dag, að leigja þeim Birni
Roseokranz og félögnm hans 4 veiðirétt
fyrir Kleppslandi til ö ára gegn 80 kr. árs-
leigu, ef ekki tækjust samningar við eig-
anda veiðinnar í Elliðaánum ttm að láta bæ-
inn fá Bústaði fyrir Kleppsveiðina.
Heimilt látið að hafa vatnsból i túni A.
Th. landfóg., ef lagður væri að þvl -1 álna
breiður vegur m. fl. skilyrðuin.
Stungið var upp á i sáttanefnd þeim J.
Magnússyni landritara, Þórh. Bjarnarsyui,
cand. jur. Hannesi Thorsteinsson eða dóm-
kirkjupr. Jób. Þorkelssyni.
Leikféiagi Reykjavikur veittar 150 kr.
Neitað að taka þatt í girðingu milli lóð-
ar Árna Einarssonar og fyrirhugaðs leik-
vallar (i Félagstúni), með þvi. að eldri girð-
ing þar hefði verið í beimildarleysi burt
tekin. Veganefnd falið að gera við leik-
viillinn fyrir um 40 kr.
Afsalað forkaupsrétti að erfðatestulandi Jó-
hanne.8ar Bálssonar i Norðuruiýri (1400 kr.).
Samþ. brunabótavirðing á húsi Gruðm.
Einarssonar i Grettisg. 4275 kr„ Þórhildar
Pálsd. á Laugaveg 0765, Guðm. Mattias-
sonar í Lindarg. 6235.
Útdráttarsöm trúgirni. Það er
löngu kunnugt orðið, að í Arnessýslu eru
þingmannaefni úr framfaraflokknum þeir
sira Olafur i Arnarbæli og Eggert bóndi í
Laugardælum Benediktsson; en i Austur-
Skaftafellssýsln verður í kjöri í stað síra
Olafs innanhéraðsbúndi einn.
Fara munu flestir nærri um, að þeim
»saukti Simonií við Ölfusá og fóstra hans
(þm. Flm.) hafi ráðabreytni sú verið lítil
fagnaðartíðindi.
Því var það, að flakkari einn alþektur,
sem er leikinn í þeirri list, að hafa út aura
nieð geðfeldri tiðindasögu þeim, er bann
vill láta leysa frá pyngjunni handa sér,
laug því hér nýlcga, að sira Olafur væri
nú riðinn austnr í Hornafjörð í þing-
menskuerindum; og þarf ekki því að lýsa,
hve þnngum steini þau tiðindi muni hafa
létt af prúðu og göfugu bjarta einu hér i
borginni. Og kornin kvað sagan vera á
prent i afturlialdsmálgagninu hér í gær, svo
sem óbrigðull, faguaðarsæll sannleiki og
barla hjálpsamlegur!
Trúgirnin er stundum útdráttarsöm.
Sigling. Kaupskip kom í nótt til Ný-
hafnar-verzlunar, Argo (skipstj. Steen), með
ýmsar vörnr frá Kböfn; þaðan á stað 1.
þ. mán.
Strand. Lóðaveiðaskip Afrioa frá
frá (irimsby rakst.á Bæjarskersrif á Mið-
nesi 1!. þ. m. k!. 11 */4 siðdegis. Skipverj-
ar, 14 að tölu. björguðust, allir til lands í
skipsbátuum. Skipið bafði nær fullfermi af
lúðu,ýsu og kola; öllum farminum bjargað
og nokkru af koluuum. Botninn undan
skipinu; sjálfsagt óbjargandi.
Með botnvörpnng ensi.an kom her-
skipið Helcla í nútt, sekan uni að hafa
veiðarfæri á þiljum uppi í l.andhelgi. En
2 botnvörpunga seka hefir það fært nýlega
sýslumanninum í Vestmanneyjum og fengið
sektaða um 60 pd. sterl. bvorn (1080 kr.),
eu veiðarfæri og afli upptæki gert.
Sá með þrælablóðið. (Úr bréfi).
Hveruig líður manninum þarna með irska
þræ.lablóðið — eg skal ekki segja í æðum
sjálfs hans, en í okkur binum piltunum,
löndum hans?
Eg held nú, að ef fyrir þrælablúði vott-
ar nokkursstaðar meðal þjúðar vorrar —
eg gizka á að það muni vera farið að
þynuast, bæði höfðingjablóðið og þræla-
blóðið, á fullum 1000 árum, — þá kynni
það lielzt að vera í æðum þeirra, er gera
sér að atvinnu að rægja og sinána á alla
vegn sér betri menu, hina nýtustu og beztu
menn þjóðsrinnar, til þess eins, að svala
lúalegri öfund yfir yfirburðum þeirra eða
at' öðrum jafn-tuddalegum livötum, samfara
hlægiiegasta skrumi og grobbi af sjálfum
sér. Eg veit ekki, hvað lítilmenska er og
þrælslund, ef ekki lýsir það sér í sliku
hátterni.
»Það var eg, sem drekann drap,
Eg var það, sem drekann drap«,
heyrðist einhver bjáni alt af vera að stag-
ast á, kögursveinn, sem aldrei bafði komið
nærri neinutn dreka.
Mannalát. Hinn 21. marz (þ. á.) lézt
Jón Grimsson, hafnsögumaður á Stokks-
eyri, 52 ára. Hanu var maður mjög vel
látinn; hinn prúðasti í allri framgöngu, og
bvers manns bugljúfi, stakur iðjumaður og
af einn binum dugmestu formönuum á
Stokkseyri; hafði verið þar formaður rúm
30 ár. Hann komst furðuvel af með sinn
mikla barnahóp, enda hafði msðurinn fram-
úrskarandi elju og umhyggjn til að bera.
Sex börn lætur bann eftir sig i ómegð og
3 komin yt'ir tekt. — Konu slna bafði hann
mist fyrir 4 árum slðan.
Einnig er nýlega dáin liér Sigríður
Sigurðardóttir, kona Jónasar verzlunarm.
Jónassonar. Hún dó af barnsförum, frá 3
börnum ungum. Sigriður sál. var mann-
vænleg og góð kona. H.
Hinn 22. nóv. f. á. andaðist að Nesjum
í Grafningi bóndinn þar, Þorsteinn Þor-
steinsson, fyr í Eyviudartungu, 69 ára
garnall. Þrekmikill atorkumaður.
I heljar greipum.
Frh.
»|>að er um kenuinguna þá að segja,.
sem þú minnist á, lambið mitt«, svaraði
hann við einni röksemdinni hjá Eard-
et, »að eg hefi sjálfur stundað guð-
fræði við E1 Azars háskóla í Kairo,
og eg veit, hvað það er, sem þú átt
við. En kenning trúaðra er ekki söm
og kenning vantrúaðra, og eigi byrjar
oss aö skygnast of djúpt niður í ráðs-
ályktanir Allah. Sumar stjörnur eru
með hölum, lambið mitt gott, en sum-
ar ekki; og hvaða nytsemd er oss að
vita, hverjar þær eru? |>ví guð skap-
aði þær allar og þær eru vel geymd-
ar í hans höndum. Fyrir því skaltu
ekki láta tælast af hinui vestrænu
kenningu; lát þér skiljaat, að ekki er
til nema ein vizka, og hún er í því
fólgin, að hlýðnast vilja AUah, eins og
útvalinn spámaður hans hefir skýrt
hann fyrir oss í þessari helgu bók.
Og nú só eg, lömbin mín, að þið eruð
við búin, að hverfa til réttrar trúar,
enda er nú tími til kominn, því lúð-
urhljómurinn boðar oss, að vér eigunx