Ísafold - 29.11.1902, Síða 2

294
samt.að bvetja til gagngerðrar breyting-
ar á ræktunaraðferðinni.
Nú aem stendur eigum vér ekki
kost á öðru en útlendu fræi til sán-
ingar.og þetta útlenda fræ er oft ærið
misjafnt að gæðum, og getur mishepn-
ast gersamlega fyrir þá skuJd, þótt
ekki sé annað.
Hér hljóta ólík lífsskilyrði, veðurátta,
jarðvegur o. fl. að hafa mikil áhrif.
Hér á landi eru veðurbreytingarnar
snöggvar, en það er óholt fyrir hinar
ungu, óþroskuðu plönturætur. Eftir
langvinnar rigningar kemur oft hörku-
froat á auða jörð og blauta, svo leys-
ir aftur snögglega og kemur fram hol-
klaki, sem rótar um jörðinni. fetta
hefir þau áhrif, að plönturæturnar
frjósa, slitna í sundur og deyja.
Sáningartilraunir þær, sem eg veit til
að gerðar hafa verið út um land, hafa
flestallar mishepnast meir og minna.
Fyrsta árið hefir sprottið viðunanlega,
ef vel hefir viðrað; en þar með búið.
Útlenda fræið er einnig nokkuð dýrt;
það kostar 15—20 kr. í dagsláttuna.
Sjálfsagt er alt öðru máli að gegna
um íslenzkt fræ, eða fræ sem aflað er
af innlendum gróðri. f>ó er enn ófeng-
in veruleg reynsla um öflun þess eða
sáningu. En þessa reynslu, sem vant
ar, þurfum vér að fá sem fyrst. |>essa
reynslu þarf að útvega með tilraun-
um, sem gerðar eru og kostaðar a^
almannafé. Og þessar tilraunir eru
þegar byrjaðar, og þeim verður haldið
áfram.
Sjötugsafmæli
Björnstjerne Björnsons.
8. n. m. verður Björn-
8on sjötngur ... Is-
land verður liklega
eina landið á Norð-
urlöndum, sem ekki
sýnir honum neinn
sóma.
J. Ó. í »Reykjavikí,2/u
Vér íslendingar getum ekki glatt
oss af »feðranna frægð« án þess að
„finna um leið sting af því, hve sjálfir
erum vér smáir.
Bræður vorir Norðmenn eru ham-
ingjusamari í því efni. Enginn af
þeirra fornmönnum hefir varpað meiri
ljóma yfir Noreg en hinir mestu menn
þeirra á öldinni nýliðnu, og það ein-
mitt þeir, sem nú lifa.
En af þessum mönnum er enginn
norskarí en Björnstjerne Björnson;
þá er sem só brugðið upp merki Nor-
egs, er nafn hans er nefnt, hefir
G. Brandes sagt, og er það vel mælt.
f>ar sem Björnson er, sjáum vér lif-
andi víkinginn og skáldið, sem svo
mjög kemur við íslendinga sögur; gáf-
urnar og andans þróttur og líkamans
minnir á sjálfan Egil Skallagrímsson.
Eg hef einu sinni séð Björnson og
heyrt hann tala, og hef eg aldrei bet-
ur en þá skilið, hvað þýða orðin »höfð-
inglegur* og »snjall í máli«. Og hann
var eitthvað svo skemtilega Íslendíngs-
legur; en því miður mun þó enginn af
oss íslendingum vera neinn Björnson.
Eins og við er að búast, er Björn-
son vel kunnur hér, og af eldri sögum
hans eru til ágætar þýðingar, sem
allir hafa lesið, og get eg þess til, að
fleiri en einn unglingur hafi haldið, að
•Kátur piltur« væri íslenzk saga, þeg-
ar hann las hana fyrst.
Björnson ber hlýjan hug til íslands,
eða hefir að minsta kosti gert það.
það er ekki líklegt, að íslendingar
vilji bera í því af öðrum Norðurlanda-
þjóðum, að sýna þessum skáldahöfðingja
engan sóma á sjötugsafmæli hans; hér
eru þó góðskáld, bæði gömul og ung,
sem vel er treystandi til að »bera sam-
an orð« honum til heiðurs, og hér éru
líka til menn, sem gætu fært í letur
drápuna af mikilli snild.
Ef vér létum ekkert til vor heyra,
þegar svona ber undir, þá sýndum
vér með því auk annars það, að vér
höfum gleymt frændseminni við Norð-
menn; en þá mætti ætla, að dautt
væri úr ö 11 u m vorum æðum blóð
hinna fornu höfðingja, sem fyrst bygðu
þetta- land. Einnig vegna sjálfra vor
ber oss að hafa einhverja viðleitni á,
að sýna þessu skáldi sóma, sem nú er
öndvegishöldur Norðmanna.
Helgi Pétursson.
Ný lög.
þessi lög frá aukaþinginu í sumar
hafa enn hlotið konungsstaðfestingu,
öll 6. þ. mán.:
7. Um varnir gegn því, að næmir
sjúkdómar berist til íslands.
8. Um kjörgengi kvenna.
9. Um breytingu á 18. gr. í lögum
um kosningar tíl alþingis 14. septbr.
1877 (kjördæmaskiftingin ísfirzka).
10. Um að selja salt eftir vigt.
11. Um heimild til að selja hluta
af Arnarhólslóð í Reykjavík.
12. Um helmingsuppgjöf eftirstöðva
af láni til brúargerðar á Ölfusá.
13. Um brúargerð á Jökulsá í Öx-
arfirði.
14. Um löggilding verzlunarstaðar
í' Flatey á Skjálfanda.
15. Um löggilding verzlunarstaðar
við Járngerðarstaðavík í Grindavík.
16. Um löggilding verzlunarstaðar
við Óshöfn við Héraðsflóa.
Ankaútsvör i Reykjavik 1903
eða
niðurjöfnun til bæjarþarfa eftir efnum og
ástæðum.
Niðurjöfnunarnefndin hefir nýlokið starfi
sínu. Utsvörin nú 41,592 kr., í fyrra 37,581
kr. og í hitt eð fyrra 32,594 kr. E>ó hafa
útsvör ekki verið hækkuð yfirleitt á bverj-
um gjaldanda til neinna muna, nema kaup-
mönnum, heldur lækkuð á mörgum; það
mnnar svo mikið um viðkomuna. Minsta
útsvar 2 kr., mesta 1800 kr., (Thomsens-
verzlun); áður hæst útsvar 1100 kr.fásömu
verzlun og Brydes og Edinborg).
Hér eru þeir taldir, sem eiga að greiða
30 kr. eða þaðan af meira í aukaútsvar
næsta ár, 1903; hafi útsvarið á undan, 1902,
verið annað, er það sett milli sviga rétt
fyrir aftan nafnið, til samanburðar; annars
sama hæði árin, hafi gjaldþegninn verið
hér þá. Alls eru gjaldendur 1366, en í
fyrra 1239.
Andersen, H,skraddari, & Son (200)210.
Andersson, R. skradd. 80. Andrés Bjarnason
söðlasm. (30) 40. Ágústa Svendsen ekkju-
frú 60. Árni Gislason vestanpóstur 30.
Árni Hannesson skipsti, 45. Árni Thor-
steinsson landfógeti 360. Arni Zakarías-
son verkstjórU 30. Ásgeir Sigurðsson
kaupm. (90) 100.
Balschmidt, V., rakari (25) 30. Benedikt
Gröndal magister 30. Benedikt Kristjáns-
son prófastur 30. Benedikt S. Þórarinsson
kanpm. (100) 90. Beuedikt Stefánsson
kaupm. (30) 45. Bergur Jónsson skipstj.
36. Bergur Þorleifsson söðlasm. 30. Bern-
höft, Daníel, bakari 150. Bernhöft, Vilh.,
tannl. (75) 70. Bjarni Jónsson trésm.(120)
160. Bjarni Sæmundsson adjunkt 80.
Bjarni Valdason frá Skutilsey 50. Bjarni
Þórðarson frá Reykhólum 40. Björn Gisla-
son frá Bakka (25) 30. Björn Guðmnnds-
son timbursali 110. Björn Hallgrimsson
skipstj. (30) 35. Björn Jensson adjunkt
(80) 75. Björn Jónsson ritstj. 250. Björn
Kristjánsson kaupm. (150) 175. Björn M.
Ólsen rektor 220. Björn Ólafsson augnl.
(160) 190. Björn Simonarson kaupm. og
bakari (40) 75. Björn Þórðarson kaupm.
(30) 50. Breiðfjörð, W. Ó., kaupm. (160)
120. Brydes verzlun (1100) 1400. Br. H.
Bjarnason kaupm. (180)240. Davið Jóhannes'
son, Stöðlakoti (35) 40.
Einar Arnason kaupmaður (90) 50. Ein-
ar Benediktsson málflm. (80) 160. Einar
Helgason garðfræð. 50. Einar Zoega veit-
ingamaður 100. Eirikur Briem docent (180)
190. Elin Árnadóttir sýslumannsekkja (25)
40. Ellert Schram skipstj. (40) 35. Erlend-
ur Árnason trésm. 60. Erlendur Erlends-
son kauþm. 40. Erlendur Magnússon gull-
sm. 45. Erlendur Zakariasson vegfr. (40)
45. Eyólfnr Þorkelsson úrsm. (65) 80.
Eyvindur Árnason trésm. 30. Eyv. Eyvinds-
son skipstj. (20) 40.
Félagsbakariið 120. Eélagsprentsmiðjan
80. Finnhogason, L., ekkjufrú (50) 90.
Finnur Finnsson skipstjóri 80. Fischers
verzlun (900) 1000. Frederiksen, A., bak-
aríeigandi 120. Frederiksen, Carl, yfirbak-
ari 60. Friðrik Eggertsson skraddari (50)
60. Friðrik Jónsson kaupm. 100. Friðrik
Ólafsson skipstj. (20) 30.
Q-eir Zoega kaupm. (400) 450. Geir T.
Zoéga adjunkt (85) 80. Gísli Björnsson
verzlm. (40) 30. Gísli Finnsson járnsmið-
ur 60. Gísli Tómasson verzlunarm. 35. —
Guðjón Knútsson skipstj. 50. Godthaabs
verzlun (400) 600. Guðjón Sigurðsson úr-
smiður 80. Guðl. Torfason tréBm. (30) 35.
Guðm. Amundason frá Urriðaf. (25) 30.
Guðmundur Björnsson héraðslæknir (150)
170. Guðmundur Böðvarsson spítalaráðs-
maður (40) 30. Guðm. Einarsson frá Nesi
útgerðarm. (120) 70. Guðm. Guðmundsson
bfóg.fullm. (40) 35. Guðm. Ingimundarson
Bergstöðum 55. Guðm. Jakobsson trésm.
(40) 30. Guðm. Magnússon læknakennari
(140) 160. Guðm. Olsen kaupm. (50) 75.
Guðm. Sigurðsson skradd. (40) 50. Guðm.
Sigurðsson, Ofanleiti, vcrzlm. 35. Guðm.
Stefánsson skipstj. (35) 30. Guðm. Þórðar-
son trésm. (frá Hálsi) 55. Gunnar Einars-
son kaupm. (100) 115. Gunnar Gunnarsson
kaupm. 80. Gunnar Gunnarsson trésm. 45.
Gunnar Þorhjarnarson kaupm. 100. Gunnl.
Pétursson, Háaleiti (25) 30.
Halberg hóteleigandi (750) 800. Halldór
Danielsson bæjarfógeti (220) 240. Halldór
Friðriksson skipstj. 30. Halldór Jónsson
bankagjaldkeri (90) 120. Halldór Þórðar-
son bókbindari 100. Hallgr. Melsteð lands-
hókav. 50. Haligr. Sveinsson biskup (350)
400. Hannes Hafliðason skipstj. (45) 40.
Hannes Thorarensen verzlunarm. (50) 100.
Hannes Thorsteinsson cand. jur. (20) 30.
Hannes Þorsteinsson ritstj. (Glasgowprsm.)
(150) 170, Hansen (Ludvig) verzim. (25)
30. Har. Möller (35) 40. Har. Níelsson cand.
theol. (75) 70. Helgi Gíslason skipstj. 30.
Helgi Zocga hókh. 60. Hjalti Jónsson skip-
stj. (45) 40. Hjörtur Hjartarson snikkari 40.
Indriði Einarsson revisor 60. íshúsfélag-
ið (130) 140. Jafet Ólafsson skipstj. 40.
Jafet Sigurðsson skipstj. (32) 35. Jensen,
Emil, bakarameistari 60. Jóhann Þorkels-
son dómkirkjupr. 75. Jóhann Þorsteinsson
frá iirmóti 35. Jóhannes Hjartarson verzl-
unarm. 80. Jóhannes Jósefsson trésm. (80)
70. Johnson (Andrew) kaupm. 100. Jón
Arnason frá Garðsauka 70. Jón Arnason
skipstj. 30. Jón Árnason skipstj. frá Heima-
skaga 30. Jón Eyólfsson kaupm. 40. Jón
Guðmundsson trésm. 30. Jón Helgason
docent (100) 90. Jón Helgason kaupm. (40)
30. Jón Jakohsson forngripav. (80) 70.
Jón Jensson yfirdómari 150. Jón Jónsson
frá LambhÚ8um (25) 30. Jón Magnússon
landritari (125) 130. Jón Ólafsson skipstj.
40. Jón Sigurðsson frá Syðstumörk (50)
30. Jón Sigurðsson skipstj. (12) 30. Jón
Sveinsson trésmiður (50) 40. Jón Valdason,
Skólabæ (35) 40. Jón Vídalin konsúll (200)
100. Jón Þorkelsson f. rektor 100. Jón
Þorkelsson dr. landskjalav. 80. Jón Þórð-
arson kaupmaður (200) 220.
Jónas Helgason organisti 140. Jónas
Jónassen, dr. med., landlæknir 320. Jónas-
sen, Caroline, ekkjufrú 80. Júlíus Havsteen
amtmaður 300.
Karl Bjarnesen verzlm. (25) 35. Kolbeinn
Þorsteinsson skipstj. (20) 35. Kristinn
Magnússon skipstj. 80. Kristján Bjarnason
skipstj. (40) 30. Kristján Jónsson yfirdóm-
ari (120) 110. Kristján 0. Kristjánsson
skipstj. 40. Kristján Þorgrimsson kaup-
maðnr 35.
Lange, Jens., málari (30) 35. Lárus Bene-
diktsson uppgjafapr. 90. Lárus Halldórs-
son prestur (+ Aldarprsm.) (100) 50. Lárus
G. Lúðviksson skósm. (40) 50. L. E. Svein-
hjörnsson háyfirdómari (280) 260. Leifur
Þorltifsson kaupm. (20) 40. Loftur Lofts-
son skipstj. 35. Lund, M.,lyfsali (400) 600.
Magnús Árnason trésm. (20) 30. Magnús
Benjaminsson úrsm. (60) 70. Magnús Ein-
arsson dýralæknir 50. Magnús Guðbrands-
son, Brennu, 30. Magnús Magnússon skip-
stjóri (60) 80. Magnús Stephensen lands-
höfðingi 500. Matth. Matthíasson verzl.stj.
(80) 50. Morten Hansen skólastjóri 80.
Nielsen, N. B., bókhaldari (60) 70. Nicolaj
Bjarneseij verzlunarstj. 80.
Oddur Gíslason málfærslum. (60) 80.
Ólafur Ámundason faktor (80) 90. Ólafur
Rósenkranz kennari 60. Ólafur Sveinsson
gullsmiður 50. Ólafur Þórðarson járn-
smiður 45.
Páll Guðmundsson í Gróubæ 40. Páll
Halldórsson skólastjóri 70. Páll Matthias-
son skipstjóri 30. Páll Melsted f. Bögu-
kennari 75. Pálmi Pálsson adjunkt (85)
90. Pétur Hjaltested úrsmiður (50) 70.
Pétur Jónsson blikksmiður (40) 50. Pétur
Jónsson kaupm. 40. Pétur Pétursson bæj-
argjaldkeri (45) 55. Pétur Þórðarson skip-
stjóri frá Bíldudal (20) 30. Pétur Þórðarson
skipstj. frá Gróttu (38) 40. Ragnheiður
Thorarensen ekkjufrú (40) 50.
Schierbeck, Chr., læknir 50. Schou, Jul.
steinsmiður (60) 70. Schreiber prestur(25)
50. Sigfús Eymundsson bóksali (180) 200.
Siggeir Torfason kanpm. (75). 100. Sighv..
Bjarnason bankabókari 80. Sigurður Árna-
son snikkari 35. Sigurður Björnsson kaupm.
(40) 60. Sigurður Briem póstmeistari 150.
Sigurður Guðmundsson trésm. (Hliði) (30)
40. Sigurður Jónsson barnakennari 40.
Sigurður Jónsson fangav. (35) 30. Sigurð-
ur Jónsson skipstjóri i Görðunum (65) 70.
Sigurður Jónsson járnsm. (70) 60. Sigurð-
ur Jónsson skipstj. Klapparst. (30) 35. Sig-
urður Kristjánsson bóksali 85. Sigurður
Sigurðsson í Bræðrahorg 30. Sigurður Thor-
oddsen verkfræðingur 160. Sigurður Þórð-
arson skipstjóri (16) 40. Sigurjón Jónsson
skipstj. á Bakka 36. Sigarjón Sigurðsson
trésm. (25) 30. Sigþrúður Friðriksdóttir
ekkjufrú (80)40. Snorri Ólafsson frá Blika-
stöðum 30. StefánKr. Bjarnason skipstj. 30.
Stefán Daníelsson skipstj. (30) 35. Stein-
gr. Guðmundsson trésm. (30) 85. Steingr.*
Jónsson í Sölvhól (25) 30. Steingr. Thor-
steinsson yfirkennari 140. Sturla Jónsson
kaupm. 400. Sveinn Jónsson trésm. 35.
Sveinn Jónsson trésm. frá Vestm. (18) 30.
Sæmundur Bjarnhéðinsson spítalalæknir
(140) 150.
Tbomsen, D., kaupm. og konsúll (1100)
1800. Thorsteinsson, Th., kaupm. og kon-
súll (600) 700. Timbur- og kolaverzlunin
»Reykjavik« (275) 500. Tryggvi Gunnars-
son bankastjóri (320) 340.
Valdemar Ottesen kaupm. (30) 40. Vil-
hjálmur Bjarnarson á Rauðará (45) 50. Vil-
hjálmur Gíslason skipstj. (25) 30. Vindla-
verksmiðja Reykjavíkur 40. Zimsen, C.,
konsúll (350) 450. Zimsen, Jes,verzlm. 50.
Zimsen, Knud, mannvirkjafræðingur (70)
80.
Þorgrímur Guömundsen kennari 30.Þor-
grimur Johnsen læknir 35. ÞorleifurBjarna-
son adjunkt (85) 80. Þorleifur Jónsson
póstfm. (40) 35. Þorst. Egilsson skipstj.
(30) ö5. Þorsteinn Guðmundsson verzlm.
70. Þorsteinn Jónsson járnsm. (35) 30.
Þorsteinn Tómasson járnsm. (30) 35. Þor-
steinn Þorsteinsson skipstj. 90. Þórður
Guðmundsson útvegshóndi frá Glasgow 40.
Þórður Pétursson i Oddgeirsbæ 40. Þórh,
Bjarnarson lektor (150) 170. Þórhildur
Tómasdóttir ekkjufrú 66.
Þessir eru i niðurjöfnunarnefd : Pálmi
Pálsson adjunkt (form.), Asgeir Sigurðsson
kaupm. (skrifari), Gísli Jónsson í Nýlendu,
Guðmundur Guðmundsson fátækrafulltrúi
(Vegamótum), Jónas Jónsson i Steinsholti,
Kristján Þorgrimsson kaupm., Olafur O-
lafsson prentari, Sigvaldi Bjarnason trésm.
Dáinn
er í nótt hér einn af merkisborgur-
um bæjarins, A( Frecleriksen
bakari.
Póstskip Laura, kapt. Aasherg, kom
i fyrra dag snemma frá Khöfn og Skot-
landi. Farþegar voru þeir M. Lund lyf-
tali með konu og börnum, Einar Benedikts-
son málafærslumaður, Valdemar Ottesen
kaupmaður, Möller rakarasveinn, Berg-
steinn Magnússon bakari, Gunnl. Sigurðs-
son múrari og nokkrir fleiri.
Aukaekipi er von á hráðlega frá Sam-
einaða félaginu, »Morsö«, með það sem
Laura tók ekki.