Ísafold - 23.01.1904, Blaðsíða 3

15
hafi hann þó fundið sig að máli, ýmist í
sömu erindum eða upp á peningalán til að
stækka verzlun sína, en ekki orðið ágengt.
Seint i janúar 1905 hafi J. H. gert boð
eftir sér og borið sig upp undan þvi, að
sá orðrómur gengi um bæinn og hafður
eftir Bjh., að hann hefði hætt við skipa-
kanpin af því að hann áliti að J. H. væri
slæmur maður, er hann bæri eigi traust til.
Kvað J. H. það bagalegt, ef þetta bærist
til eyrna manni, sem hann ætlaði að fá i
félag með sér um kaup á þilskipi. Bauðst
Bjh. til að skýra þessum manni . frá, að
enginn fótur væri fyrir þessum orðrómi, en
eigi kærði J. sig um það og vildi eigi
nafngreina manninn; i þess stað rétti hann
skrifað vottorð að Bjh., er hann kvað sér
mjög áríðandi að hann skrifaði undir, en
því neitaði Bjh. er hann hafði lesið það,
með því að í vottorði þessu stóð meðal
annars, að þeir hefðu handsalað hvor öðr-
um samning um kaup á skipi og að Bjh.
ætti að greiða háar skaðabætur. Lét Bjh.
i ljós undrun sina yfir því, að J. skyldi
ætlast til að hann skrifaði undir slika fjar-
stæðu. Varð J. H. gramur út af þessu en
skrifaði þó nýtt vottorð og undir það
skrifaði Bjh., en þar voru engir vottar við.
Segir Bjh. að það sé sama vottorðið, sem
lagt hafí verið fram í réttinum og dags.
er 24. jan., nema hvað niðurlagið: »þó
gegn þvi að greiða« o. s. frv. hafi þá ekki
staðið í vottorðinu. Þenna framburð sinn
hefir Bjh. staðfest með eiði fyrir réttin-
um.
1 einkamálinu gegn Bjh. lagði J. H.
fram vottorð frá vitundarvottunum undir
skjalinu 24. jan., þess efnis, að þeir hafi
verið viÖBtaddir, er Bjh. skrifaði undir
skjalið, og að umrædd viðbót þá hafi stað-
ið í því. En síðar hafa þessir menn bor-
ið það fyrir rétti og unnið eið að þvi, að
þessi vottorð þeirra hafi þeir undirskrifað
eftir beiðni J. H., sem hafi stílað þau og
ritað, og hafi þeir ekki kynt sér það, er
þeir rituðu undir, en gert þetta í fullu
trausti til fullyrðinga hans um að þeim
væri það óhætt, og hefir annar votturinn
borið, að J. hafi jafnvel bannað sér að
lesa vottorðið, en hinn, að J. hafi rétt sér
höndina upp á það, að honum væri óhætt
að undirskrifa vottorðið. Menn þessir báru
það nú í réttinum, að það væri algerlega
rangt, sem í vottorðunum stæði; þeir hafi
ekki verið viðstaddir þegar Bjh. ritaði
undir skjalið 24. jan. eða séð hann rita
undir það, heldnr hafi þeir seinna, hvor í
sinu lagi, ritað undir skjalið sem vitundar-
vottar og án þess að lesa skjalið eða kynna
sér það og því geti þeir eigi borið um,
hvort viðbótin hafi verið þar eður eigi.
Annar þeirra hefir og borið, að J. H. hafi
gert itrekaðar tilraunir til að fá hann til
að flytja burtu úr bænum, eftir að húið
var að stefna honum til að bera vitni í
unálinu; en hinn votturinn hefir borið, að
J. H. hafi reynt að ýta undir hann með
að standa fast við ranga vottorðið.
Sjálfur hefir J. H. orðið tvísaga um sum
atriði þessa máls en níargsaga um önnur
og enga fullnægjandi skýringu, sem mark
sé á takandi, getað gefið um það, hvers
vegna hann eigi skildi eftir autt bil á und-
an dagsetningunni fyrir viðbótinni, sem
hann kveðst hafa látið bíða að setja i
skjalið þangað til Bjh. var sjálfur við-
8taddur.
Yfirrétturinn segir þvi, að þegar athug-
aðir séu allir málavextir i heild sinni,
skjalið 24. jan. f. á. sjálft, með viðbótinni,
sem J. H. kannast við að hafa ritað inn
i það, hinar algerlega ófullnægjandi til-
raunir hans til að skýra tilorðning skjals-
ins og ösaDnindi þau i mikilvægum atrið-
um, sem bann hefir gert sig sekan í og
sem auðið hefir verið. að komast fyrir, þá
virðist mega álíta framkomna nægilega
fulltrygga sönnun fyrir þvi, að það hafi
verið án vilja og vitundar Bjh., að ákærði
bætti nmræddu Diðurlagsákvæði inn í nefnt
gkjal og að hann þanuig hafi falsað það.
Pyrir þetta dæmdi yfirrétturinn kærða í
12 mánaða betrunarhússvinnu og máls-
kostnaðarútlát.
18. þ. m. kvað yfirréttnrinn upp dóm i
sakamáli gegn Oddi Stigssyni og Margréti
Eyjólfsdóttur úr Skaftafellssýslu fyrir grimd-
arfulla meðferð og misþiimingar á drengn-
um Páli Júliusi PáÍ8syni. — Yfirrétturinn
sýknaði Margréti en staðfesti béraðsdóm-
inn að þvi er Odd snerti, 12 mánaða betr-
uúarhússvinnu og allan málskostnað fyrir
báðum réttum. Rétturinn telur dauðaor-
sök drengsins ósannaða, með því að engin
innri líkskoðun hafí farið fram.
Landsbókasafnið 1903.
Á lestr- Les- Léð Lántak-
arsal. endur. b. út. endur.
Janúar .. . .. 605 235 356 197
Febrúar .. . . 425 18. 300 142
Marz .. 526 165 285 133
Apríl .. 852 113 310 165
Mal .. 332 121 214 105
Júní .. 301 108 8-’ 36
Júlí .. 367 121 264 157
Agúst .. . . .. 169 116 272 151
September. .. 114 107 206 79
Október. .. .. 456 127 447 256
Nóvember . .. 480 150 505 301
Descmber . .. 601 124 310 168
4728 1674 3551 li90
Á árinu hafa safninu bæzt 1167 bindi.
Gefið hafa: Det kgl. danske Videnskab-
ernes Selskab 6; Det store kgl. Bibliotek;
Commissionen f. Led. af d. geol. og geogr.
Undersögelser i Grönland; prófessor Fiske
47; ráðunautur Sig. Sigurðsson 6; búfr.kand.
Guðjón Guðmundsson 4; Keale accademia
dei Lincei; U. S. Department of Agricult-
ure; prófessor H. Matzen 96; landshöfðingi
M. Stephensen 5; cand. mag. Helgi Péturs-
son 2; Videnskabsselskabet i Kria; Den
norske historiske Kildeskriftkommission;
adjúnkt Bjarni Sæmundsson 3; yfirkennari
Stgr. Thorsteinsson; prófessor Finnur Jóns-
son 8; cand. mag. Bogi Th. Melsteð 6;
Rigsarkivet; prófessor Þorv. Thoroddsen 2;
Statens statiskiske Bureau; B. Jónsson ritstj.;
Geologisk Survey of Canada; realstud. P. Zo-
phóníass. 5; Skákfélag Rvíkur 2; Meteorolog.
observatorium Upsala; Þ’ herrar 0. og V.
Finsen; rektor dr. B. M. Olsen 2: kommiss-
ionen f. d. Arnamagn, legat; hr. B. Quar-
itch; lektor Þórh. Bjarnarson; stud. art.
Baldnr Sveinsson; bókbindari Sig. Jónsson;
cand mag, Helgi Jónsson; Kh.-deild H. ísl.
bókm.f, 28 pésa; hr. E. P. Evans; Det kgl.
nord. Oldskriftselskab; f rú v. Maurer; frök-
en Lehmann-Filhés; Det kgl. Sökort- Archiv;
Páll Melsted sagnfræðingur 100; forngripa-
vörður Jón Jakobsson; síra Þorv. Jakobs-
son 12; biskupsritari Ó. Rósenkranz 2;
Fornleifafélagið.
Handrit hafa verið keypt 100.
Lbs. -°/, 1904.
Hallgr. Melsted.
Miður góðfjjörn auglýsing.
Umboðsmaður ,Alfa‘ skilvindunnar hefir
sett auglýsingu í islenzk blöð, sem gengur
út á að »Perfect« skilvindan skilji eftir
0.23°/0 af feiti i undanrennunni, i mótsetn-
ing við »Alfa«, sem að eins skilji eftir 0,12°/0-
Allir Isleadingar, sem nota »Perfect«,
geta að visu séð, að þetta er gripið úr
lansu lofti, i þvi skyni að mæla með »Alfa«
skilvindunni, en vér skulum þó með tilliti
til annara, sem hafa áhuga á mjólkurmeð-
ferð og sem sökum hina villandi innihalds
auglýsingarinnar hæglega mundu geta
fengið skakt álit á skilvindu vorri, skýra
frá et'tirfylgjandi:
Við rannsóknina i hinni sænsku Alnarp-
stofnun, sem auglýsingin á við, var alt út-
búið ti) þess að »Perfect« skilvindan næði
svo lélegum árangri, sem unt var. Menn
létu rannsóknina ná yfir meir en tvær klukku-
stundir, sem engin skilvinda nema »Perfect«
hefði getað staðist — allar aðrar skilvindur
hefðu, eftir að liðnar voru 2 klukkustundir,
skilað nýmjólkinni aftur án þess hún væri
skilin, — og þegar hér við bætist, að
menn prófuðu vélina með rjómaprósentum,
sem aldrei koma fyrir i daglegri brúkun,
geta menn séð að skil, sem náði 0,23
undir þessum kringumstæðum, í fylsta máta
staðfesta, að »Perfect« er sú fyrsta flokks
skilvinda, sem hún er nú orðin heimsfræg
fyrir.
Að þessi úrslit í formi, sem færir til
verri vegar, eru notuð af miður góðgjörn-
um keppinautum, er talandi sönnun fyrir
þvi, hversu mjög menn óttast framgang
»Perfect« skilvindunnar á markaðinum, og
þegar menn gefa gætur að þvi, að árlega
seljast fleiri »Perfectskilvindur til íslands
en allar aðrar skilvindutegundir ti) samans,
og að jafn málsmetandi menn eins og skóla-
stjórarnir Torfi Bjarnason í Ólafsdal, Jónas
á Eiðum og Grönfeldt mjólkurfræðingur
allir hafa vottað, að »Perfect«skilvindan
sé bezt af cllum skilvindutegundum, er
skiljanlegt, að hræðsla keppinautanna er
ekki ástæðulaus.
Það er hvað eftir annað sannað, að
»Perfect«, undir venjulegum kringumstæð-
um, skilur mjólkina betur en nokkur
önnur skilvinda, sem til er. Svo vér tökum
dæmi, skal að eins nefnt, að við samkepn-
ina í Lodi á Italiu skildi »Alfa« skilvindan
0,06 — 0,07°/0 af fitu eftir í undanrennunni,
en »Perfect« að eins 0,05°/0.
Enn fremur skulum vér nefna búnaðar-
skólann á Hvanneyri, þar sem »Perfect«
skildi að eins eftir 0,01“/,, af feiti í undan-
rennunni,búnaðarskólanniLadelund: 0,013°/0,
búnaðarskólann í Dalum: 0,070/°, mjólkur-
meðferðarskólann i Lauvain (Belgia): 0,05—
0,ll°/0 ríkisbúfræðing P. Sylvan, Österlund
Svíariki: 0,l°/c.
Af ofanskrifuðu munu menn nú hafa
fengið hugmynd um, hvers virði auglýsing-
araf slikri tegund, sem hinumrædda »Alfa«
auglýsing, eru. Að öðru leyti skulum vér
ekki að neinu leyti verja »Perfect« skilvind-
una, sem með sinni óbrotnu byggingu, mikla
hæfileik til að skilja vel, traustleik og hag-
leik talar fyllilega sjálf fyrir sig. Að
þessir ogaðrir ágætireiginlegleikar ,Perfect‘
skilvindunDar séu mikils metnir um allan
heim, nm það bera vott hin mörgu fyrsta
flokks verðlaun, sem »Perfect« ber úr
býtum.
Khöfn 28. nóvember 1903.
Hlutaíélágið Burmeister & Wain
véla og skipaverksmiðjur.
Jón Helgason kaupmaður,
sá er dæmdur var í yfirréttinum 11.
þ. mán. fyrir skjalafals, eins og getið
er um á öðrum stað hór í blaðinu, var
horfinn héðan úr bænum á mánudaginn
18. þ. mán. og sagði kona hans, að
hann hefði skroppið austur yfir fjall til
að heimta inn skuldir. En Hafnfirð-
ingar, er voru á ferðinni hingað inneft-
ir á sunnudaginn, kváðust hafa mætt
honum á leið þangað suður eftir. Sendi
þá bæjarfógeti 2 menn á stað til að elta
Jón. Botnvörpungar tveir höfðu legið
á Hafnarfirði á laugardaginn en farið
þaðan a sunnudagsmorgun, svo að ekki
gat Jón hafa komist með þeim. Hóldu
sendimenn því áfram, eftir að hafa
fengið skipun syslumannsins í Gull-
bringu- og Kjósarsýslu til hreppstjór-
anna i suðurhreppunum um að taka
Jón fastan, ef hann fyrirfindist þar.
Sendimenn fréttu til Jóns í Keflavík
og var hann kominn þar út í botnvörp-
ung. Hreppstjórinn í Rosmhvalanes-
hreppi á heima í Keflavík; fór hann
þegar út í skipið og sótti Jóu og var
hann þar hjá hreppstjóranum um nótt-
ina. En árdegis morguninn eftir, er
sendimenn ætluðu að fara að leggja á
stað með Jón, þurfti hann að bregða
sér rótt urn augnablik út fyrir dyrnar,
sem ekki er í frásögur færandi, en virð-
ist þá í svipinn hafa gleymt því, hvern-
ig ástatt var og kom ekki inn aftur.
Þegar svo farið var að skygnast eftir
honum var hann allur á burt.
Sneru sendimenn við svo búið aftur,
hóldu til Reykjavíkur og sögðu tíðindin,
er gerst höfðu í för þeirra. En hrepp-
stjóri hafði gert ráð fyrir að láta veita
Jóni eftirför og þóttust einhverjir hafa
séð á eftir honum áleiðis suður í Hafn-
ir; en engar fregnir hafa af honum
komið síðan, enda ekki langt um liðið.
Skæð lungnabólga
hefir ger.gið í Yestmanneyjum. Er
sagt að 12 hafi dáið úr henni, 5 eða 6
komu hingað með Lauru til að leita
sér hér lækninga, en 5 voru eigi ferða-
færir og urðu að láta fyrirberast heima.
Síðdegismessa i dómkirkjnnni á
morgun kl. 6 (B. H.).
Aðalfundur
i hlutafélaginn »Rsykjavik« var haldinn
mánudaginn 18. þ. m. Stjórnin mætti á
fuudinum og 10 félagsmenn aðrir. Hún
lagði fram reikning yfir tekjur og gjöld
félagsins siðastl. ár, er sýndi að félagið
átti útistandandi fyrir auglýsingar c. lv00
kr. og áætlað c. 200 kr. útistandandi fyrir
blaðið, en fyrir það höfðu greiðst einar
200 kr. á árinu. I sjóði átti félagið c,
90U kr. og var samþ. að borga af þeirri
upphæð til félagsmanna 15°/0 af hlutum
hvers eins og 100 kr. þóknun til gjaldkera
fyrir liðið ár.
Það kynlega atvik kom fyrir á fundin-
um, að tillaga kom fram um það, að láta
einn félagsmann greiða hærra gjald fyrir
auglýsingar í blaðinu en hann hafði gert
skriflegan samning um við gjaldkera fé-
lagsins og var sú tiilaga samþykt með 11
atkv. þar á meðnl gjaldkera, en afleiðing-
in varð sú, að hlutaðeigandi félagsmaður
sagði sig úr félaginu, kvaðst ekki taka til
greina slíka fundarsamþykt þvert ofan i
skriflegan samning, og því síður vilja búa
við slíkt eftirleiðis.
Stjórn var endurkosin: Konsúl Thomsen
formaður, kaupm. Thor Jensen skrifari og
kaupm. Ben. S. Þórarinsson gjaldkeri.
Mebcator.
Óveitt prestakall.
Mosfell i Mosfellssveit i Kjalarnes-
þings prófastsdæmi, (Lágafells og Braut-
arholtsaóknir) metið kr. 1234, 44. Upp-
gjafaprestur í brauðinu nýtur af því kr.
34,44 til eftirlauna. Yeitist frá fardögum
1904. Auglýst 19. janúar Umsóknarfrest-
ur til 7. marz.
Ávextir heiðingjatrúboðsins. Dr.
Denni segir i 3 bindi bókar sinnar: »Heið-
iagjatrúboð og þjóðlífsframfarir.« (1902):
Nú eru 558 kristuiboðsfélög og siðasta
ár voru tekjur þeirra um 74 miljónir og 296
þús. krónur. Kristniboðarnir eru (að með-
töldum konum þeírra) 18,682 — þar af
eru yfir 34t)0 ógiftar stúlkur. — Innlendir
starfsmenn eru 79396 og starfar þessi skari
á 30536 stöðvum. Evangeliska kristniboðið
- og hér er einungis nm það að ræða - tel-
ur 14364 söfnuði i heiðingjalöndum með
4623560 safnaðarmeðlimum og 1550729 al-
tarisgestum. Það hefir 94 háskóla með
35539 stúdentum og 375 prestaskóla þar
að auki með 71965 stúdentum, 179 iðnað-
armannaskóla með 9074 lærisveinum og
18742 lýðskóla með 904442 nemendum
þá eiga kristniboðsfélögin 159 prentsmiðj-
nr i heiðingjalöndum og prenta i þeim
379 blöð og timarit. Enufremur hafa þau
379 sjúkrahús, 783 lyfjabúðir, 711 lækna,
sem jafnframt boða kristindóm, 350 heimili
fyrir munaðarleysingja og 30 heimili fyrir
blinda og heyrnarlausa. — — A öllu þessu
er auðsætt, að það er fáfræðinni einni, sem
getur dottið i hug að segja að »heiðingja-
trúboð hafi komið litlu til vegar og sé hé-
gómamál.«
Fórn Abrahams.
(Frh.)
»Nú iðrast rauðálfarnir þeas eflaust,
að þeir sleptu okkur þremur fram hjá,
en dálítið er það nú um seinan. —
Jæja þá! Hingað ná okkar menn
ekki, en bæjarrústirnar eru sjálfsagt
allgott vígi. Pieter, ef við hefðum
tíma til þess, drengur minn, skyldir þú
fá að sjá laglegan sjónleik, en þú
verður að ríða á móti hersinum og
biðja hann að hraða sér; rauðálfarnir eru
víst ekki færri en fjögur hundruð.
Sextíu af okkar mönnum ráða vel við
fjögur hundruð af þeim, því einn Búi
er á við 10 rauðálfa, — það veit eg
af eigin reynslu, eg hefi skotið á þá
fyrri. En óþarfi er það, aðeyðablóði
voru í smáorustum, það er nær að
taka þá höndum. Ríð þú eins og þú
eigir líf þitt að leysa til hersisius og
biddu hann um að flýta sér, — hvert
augnablik, sem honum seinkar, getur
kostað mannslíf og þá er þó betra, að
þér volgni dálítið. Flýttu þér, xdreng-