Ísafold - 30.07.1904, Blaðsíða 2

198
Merkisgestur.
Með þessari yfirskrift hefir ísafold
í 43. tölubl. 29. júní skýrt frá því, að
hingað væri væntanlegur presturinn við
hina kristnu hjúkrunarkvennastofnun í
Khöfn, N. Chr. Dalhoff, til þess að
kynna sér bindindishreyfinguna og
hjúkrunarráðstafanir hér á landi, og á
hvern hátt mundi mega styðja þær og
efla.
Nú er hann hingað kominn, í gær.
Hann gerir ráð fyrir að halda
hér í bænum 1 eða 2 fyrirlestra um
hið kristilega hjúkrunarstarf og 1
fyrirlestur um bindindismálið, auk
þess sem hann hefir í hyggju, að
fengnu leyfi, að flytja prédikun í dóm-
kirkjunni. f>að mun óþarft að hvetja
menn til að sæta þ\í færi, sem hér
gefst, til að heyra þessi 2 mikilvægu
mál skýrð af manni, sem til þess er
flestum mönnum færari. |>að mun
mega telja víst, að mikíl aðsókn verði
að fyrirlestrum þessum, og að menn
telji þeim aurum vel varið, sem að-
gangurinn kostar.
f>es8 má hér geta, til viðbótar við
það, sem tekið var fram í fyrnefndri
ísafoldargrein, að síra D. er höfundur
ritlingsins »En farlig Ven«, útg. 1884,
sem þýddur hefir verið á íslenzku
(Hættulegur vinur). Hann var og for-
göngumaður að stofnun hins fyrsta
hælis í Danmörku til viðreisnar drykkju-
mönnum 1893. Vér íslendingar eigum
góðfúsri milligöngu hans það að þakka,
að 2 fyrstu hjúkrunarkonurnar á
Holdsveikraspítalanum og síðan nokkr-
ar fleiri stúlkur héðan hafa fengið að
gang að stofnun þeirri, sem hann er
skipaður prestur við, og hafa dvalið
þar alllangan tíma í góðu yfirlæti og
fengið ókeypis kenslu og æfingu í
hjúkrunarstarfinu.
f>ess má loks geta til marks um,
hve mikilsverður þessi maður þykir
vera f sínulandi, að scjórnin danska hef-
ir þrívegis sent hann á sinn kostnað og
Bvo sem sinn fulltrúa á allsherjarbind
isfundi út um heim, í París, Vín og
Brimum.
H. S.
Thorvaldsensbazarinn
svo nefndur hér í bænum hefir nú
starfað rúm 4 ár að sölu á ísl. handa-
vinnu, með þeim árangri, er hér segir.
Hann hefir selt:
Vaðmál .... fyrir 2,487 kr.
Band.................— 757 —
Nærföt .... — 756 —
Sokka............... 1,248 pör
Vetlinga............ 1,376 —
Hyrnur..................326
Kvenhúfur................513
Abreiður, glit-og salúnsofnar38
Ljósdúka.................206
Kommóðudúkar . . . 117
Servíettur...............172
Heklað .... . 456
Silfurbelti..............151
Beltispör ...............112
Millubönd.................22
Brjóstnálar .... 269
Millur...................345
ísl. skó................. 535 pör
og mikið af skinnum.
|>á eru nefndir 240hlutir af hvítum
og misl. hannyrðum, og 284 munir,
sem verða ekki taldir til neins ákveð-
ins flokks. þar að auki mikið af út-
skornum munum gömlum og nýjum,
úr horni og tré, fatnaði, myndir, bréf-
spjöld, smíðisgripi o. fl.
Forstöðukona Thorvaldsensfélagsins
hefir frá upphafi verið iandlæknisfrú
þórunn Jónassen; með henni eru nú
í stjórninn frú Katrín Magnússon og
frú María Amundason, en til aðstoðar
þeim frúrnar Pálina þorkelsson, Guðrún
Arnason, Ingibjörg Johnsen og Sigríð-
ur Pálsson (adjunkts). þær hafa á
hendi sölu á bazarnum til skiftis, þókn-
unarlaust. Alls vinna við bazarinn 40
kvenmenn.
Bazarinn byrjaði í einu litlu her-
bergi, en nú er orðið all-þröngt um
hann í 3 stofum.
þess er getið til marks um góða
reglu og eftirlit á bazarnum, að þar
hafi ekki glatast eyrisvirði frá því er
hann byrjaði.—
Talsvert meira mundi hafa selst af
ísl. vaðmáli, ef eigi fylgdi því sá ókost-
ur, að það e'r of mjótt.
Félagið tekur lítils háttar söiulaun,
er fara til að gjalda húsaleigu og ann-
an nauðsynlegan smákostnað. Afgang-
urinn rennur í sjóði Thorvaldsensfé-
lagsins.
Yms tíðindi erlend.
Paul Kriiger, fyrrum ríkisforseti í
Transvaal, andaðst 14. þ. m. suður í
Sviss, úr lungnabólgu, nær áttræður,
f. 10. okt. 1825 suður í Höfðalvðlendu
(Cap). Hann réð miklu um uppreist-
ina gegn Bretum 1879 og var þeim
löugum erfiður. Hann var forseti frá
1883 til 1899. Þá fór hann úr landi
og hingað í áifu, í upphafi Búaófriðar-
ins, í liðsbónarerindum. Hann var vits-
munamaður og kjarkmaður mikili, karl-
menni og hreystimaður á yngri árum.
Hann hafði verið kynjaður frá Branden-
burg, eins og Bismarck. Bretastjórn
hefir leyft að flytja iík hans suður í
Transvaal og jarða þar.
Obolenski heitir landshöfðinginn nyi
á Finnlandi og er fursti að nafnbót.
Hann var áður landstjóri í Kharkow á
Rússlandi sunnanverðu. Hann bældi
þar niður óeirðir fyrir 2 árum með
mikilli grimd. Þá var honum veitt
banatiiræði um sumarið síðar. Eftir
það var honum veitt annað embætti, í
Pétursborg.
Vilhjálmur keisari brá sér til Noregs
að vanda snemma í þessum mánuði, á
Hohenzoliern. Þess þarf ekki að geta,
að honum er tekið þar hvarvetna með
miklu dáiæti, og þó eir.kum í Aalesuud,
er hann hjálpaði svo fljótt og drengi-
lega í vetur eftir brunann, sem öllum
er kunnugt. Alexander L. Kieiland
amtmaður fiutti honum snjalla fagnað-
arkveðju.
Nær 1100 manns er nú uppvíst orð-
ið að týnst hafi með skipinu General
Slocum á höfninni í New York (18.
júní). Skipstjóri hafði verið dauða-
drukkinn, þegar slysið varð, enda ekk-
ert gert af viti til að bjarga lífi far-
þega. En skipshöfnin hugsaði um það
eitt, að forða sjálfri sér.
Höndlaður botnvörpungur.
Herskipið Hekla höndlaði fyrir fám
dögum, 26. þ. m., enskan botnvörpuug
sekan 1 landhelgisbroti, úti fyrir Arn-
arfirði. Hann var frá Hull (H 56) og
heitir Paragon, skipstjóri William
Magara. Hekla sá til hans langar
leiðir álengdar, langsamlega í landhelgi;
hann stefndi undan landi. Hann nem-
ur staðar, er hann verður var við
Heklu, til þess að leysa frá sér vörp-
una; það var x/2 sæmílu fyrir innan
landhelgismörk; hann hraðar því næst
ferðinni sem mest hann má, og hirðir
ekkert um, þótt Hekla gefi honum bend-
ingu um að staðnæmast. Lét ekki
undan fyr en honum var sent hvert
skotið á fætur öðru, og þau mörg, fyrst
púður eingöngu, og því næst kúlur.
Skipstjóri harðþrætti frammi fyrir höf
uðsmanni fyrir að hafa fiskað í land-
helgi; þóttist hafa mist vörpuna frá
sér kveldið áður úti fyrir Djúpinu.
En Heklumenn höfðu séð glögt allar
aðfarir hans, og sá hann sér loks eigi
fært anDað en að meðganga. Hekla
fór því næst með hann til Patreks-
fjarðar. þar var hann sektaður um
2000 kr., og afli og veiðarfæri gert
upptækt. Hann hafði mikinn fisk.
það vitnaðist, að þetta sama skip
hafði oft verið staðið að landhelgis-
veiði hér f Garðsjó. En nú var á því
nýr skipstjóri. Svo er vant að hafa
það, þá er svo ber undir, að ekki komist
sökudólgar uudir manua hendur.
Anuað landhelgisbrot m. m.
Daginn áður en Hekla handsamaði
enska botnvörpunginn út af Arnarfirði,
25. þ. m., rakst hún á norska fiski-
skútu í landhelgi við Siglunes, Elise,
frá Skudesnæs, skipstj. Sigurd Waage.
Hún var á siglingu undan landi, rétt
fyrir innan landhelgismörk, og var
nærri því logn, en hafði sent frá sér
bát til að fiska síld, og var hann á
leið út að skipinu. Hekla tók bátinn
V2 sæmílu fyrir innan landhelgismörk.
Rúmar 10 tunnur af síld voru í bátn-
um í netunum. Formaðurinn á bátn-
um játaði, að hann hefði fiskað á ó-
leyfilegum stað. Höfuðsmaður á Heklu
sendi lautinant út í skútuna og hafði
Hekla hana aftan í sér inn á Sauðár
krók. þar var Norðmaðurinn sektað-
ur um 150 kr. það komst þá og upp^
að hann hafði líka brotið mislinga-
samgöngubannið við Isafjörð; hann
hafði komið þar og aflað sér vatns, og
var skipstjóri þá fenginn í hendur sýslu-
manni til frekari ráðstafana.
Um þilskipafor - annspróf
í Friðrikshöfn á Jótlandi skrifar merk-
ur maður þar kunnugur hingað og
eggjar Islendinga, sem farroensku stunda
eða fiskiveiðar á þilskipum, á að sæta
færi, ef þeir eru utanlands vetrarlangt
eða langar til að »kynna sér siðu ann-
arra þjóða«, að ieysa það próf af hendi.
Það sé mjög létt og hentugt fyrir þá.
Nefndir eru til 2—3 íslendiugar, er
próf þetta hafi af hendi leyst í fyrra
með mjög góðum vitnisburði. Prófið
veitir rétt tii formensku á fiskiþilskip-
um í Danmörku, og líklegt, að þeir,
sem það próf leysa af hendi, geti einn-
ig fengið að vera fyrir íslenzkum fiski-
skipum með stjórnarleyfi, eftir þar til
veittri heimild í lögunum um at-
vinnu við siglingar frá 1893. Nám-
inu mun vera þannig háttað, að veru-
leg áherzla sé lögð á það eitt, sem
fiskiskipaformönnum er nauðsynlegt að
kunna, og annað ekki.
Sbr. auglýsingu þar að lútandi hér í
blaðinu.
Veikindi á ísafirði.
Þar er sagt að gangi mikil veikindi,
jafnhliða mislingunum og í sambandi
við þá, bæði barnaveiki og taugaveiki,
og var sendur þangað maður hóðan í
fyrra dag til aðstoðar héraðslækninum,
Valdimar Steffensen læknaskólastúdeut.
Bindindisfyrirlestur
flytur síra N. D a I h o f f frá Khöfn
í kveld kl. 8-£ hér í Iðnaðarmannahús-
inu.
Ráðgjafinu
kom aftur í fyrra dag með Heklu
úr ferð sinni f kringum landið. Hann
hafði farið upp í Fljótsdalshérað af
Eskifirði, Fagradalsheiðina, og þaðan
niður á Seyðisfjörð. Lengsta viðdvöl
hafði hann á Akureyri.
liistaverkið Útilegumadurinn
eftir Einar Jónsson myndasmið í
Khöfn (frá Galtafelli), er hiugað komið
í gær með Tr. kongi. Hr. D. Thomsen
konsúli hefir sýnt af sér þann höfðings-
skap, að kaupa það af höf. og gefa
landinu. Það er gipssteypa. Ætlast er
tii, að myndin standi í anddyri Alþing-
ishússins.
Tryggvi kongur (kapt. Em. Nielsen)
Thorefélagsgufnskipið, korn hingað í gær-
morgun frá útlöndum og með allmargafar-
þega, þar á meðal merkisgesti þá tvo, er
getið hefir verið um hér i blaðinu að von
væri á hingað um þetta leyti, þá prestana
N. Dalhoff og 0. P. Monrad. Enn fremur
rússneskur professor frá Péturshorg, dr. Th.
Germann, sem er frægur augnlæknir; tann-
læknir Kiær frá Khöfn og sonur hans Aage
Kiær, Páll T. Halldórsson kaupmaður frá Ön-
nndarfirði og systir hans frk. Sigriður Hall-
dórsson; sömuleiðis frk. Jóna Björnsdóttir
Kristjánssonar (kaupmanns) og frk. Margrét
Olafsdóttir (Juiissonar); Stefán Eiriksson
myndskeri; Börge Vestesen verzlunarm.
frá Arósum; Hansen nokkur frá Hörsholm;
Bjarnhéðinn Jónsson smiður; Páll Pálsson
bakari; 3 enskar dömur o. fl.
Við siðdegisguðsþjónustu í dóm-
kirkjunni á morgun kl. 5 messar síra N.
D a 1 h o f f frá Khöfn, — prédikar á
dönsku.
Skipafregn. Kaupfélagsgufuskipið
Fridthjof kom hér aftur á miðvikudags-
kveldið frá Englandi og Seyðisfirði. Með
þvi kom hingað hr. Eyólfur Jónsson út-
bússtjóri þar væntanlegur fyrir Hlutabank-
ann, til að kynna sér bankastörf. Skipið
fór aftur í fyrra kveld til ísafjarðar og
Sauðárkróks eftir hrossafarmi. Héðan fór
til ísafjarðar með skipinu Helgi Sveinsson
Hlutahankaúthússtjóri þar. Sömuleiðis til
Sauðarkróks sira Stefán M. Jónsson frá
Auðkúlu, er hér var á ferð að skoða hið
nýja brauð sitt (Stokkseyrarbrauð).
Hér kom 25. þ. m. seglskip Thyra (260,.
P. Rasmussen) með timburfarm frá Freder-
iksstad til Godthaab-verzlunar.
Um hjúkrunarkvennastarf og
safnaðarhjúkrun er ráðgert að síra
N. Dalhoff frá Kaupmannahöfn flytji
fyrirlestur miðvikudagskveldið er kemur
i Iðnaðarmannahúsinu.
Fórn Abrahams.
(Frh.)
þeir eru gengnir af göflunum, segir
maður, sem stóð við hliðina á van der
Nath. Hann spurði og sjálfan sig forviða,
hvað þetta ætti að þýða.
þarna má sjá, hvernig þeir reka hern-
að, rauðhálsarnir, æpti annar, hamslaus
af vonzku.
Friðarboðinn er eitt vanalega lymsku^
bragðið þeirra, hrópaði hinn þriðji bál-
vondur.
Skjótið þið, piltar! öskraði hinn fjórði,
er merkisvaldurinn stóð enn hljóður.
þá hvein alls ein snögg skotdemba þar
frá grjótveggnum og iagði að velli 30
af sóknarsveitiuni á 150 feta færi. því
næst hóldu Mauser-byssurnar ensku aft-
ur áfram sinni banvænu iðju, og ruglað-
ir og rænulausir, blindaðir og hamslaus-
ir ultu dátarnir brezku hver um annan
þveran bak við húsið, sem þeir voru
að ráðast á. Sumir ruddust upp stig-
ann og komust upp á loft. þeir ætluðu
að hagnýta sér jafngott vígi þegar í
stað; en það kom hik á þá, er þeir
veittu því eftirtekt, hve alt var kyrt
og hljótt kringum þá. því að skotiu frá
garðinum höfðu einnig hætt, undir eina
og þeir höfðu komist í skjól. Liðsforing
inn einn rak höfuðið í gegnum op á
þakinu og sá undir eins, hver breyting
var á orðin. Hann hörfaði niður aftur
náfölur, gekk hljóður ofan og á fund