Ísafold


Ísafold - 03.03.1906, Qupperneq 1

Ísafold - 03.03.1906, Qupperneq 1
Kernur út ýmist "\iinn sínni eÖa tvisv. i viku. VerÖ árg. (80 ark. minnst) 4 kr., erlendis 5 kr. eÖa l‘/a doll.; borgist fyrir miðjan júli (erlendis fyrir fram). ISAFOLD. Uppsögn (skrifleg) bnndiB v ð ár&mót, ógild nema komin sé til útgefanda fyrir 1. október og kaup- andi skuldlaus við blaðið. Afgreiðsla Austurstrœti 8 Xxxm. árg. Reykjavík laugardaginn 3. rnarz 1900 13. tölublaö. J. 0. 0. F. 87398»/,._____________________ ■^^&nlækning ók. 1. og 3. þrd. kl. 2—3 i spital. ^orngripasaí'n opið á mvd. og ld. 11—12. ^utabankinn opinn 10—21/* og o1/*—7. F. U. M. Lestrar- og skritstofa frá 8 árd. til 10 8Í0d. Alm fundir fsd. og sd. 81/« síöd. ka.ndakotskirkja. Guðsþj. 9 og 6 á helgidögum. ^nndakotsspítali f. sjúkravitj. 10*/«—12 og 4—6. Jjándsbankinn 10 l/a—21/** Bankastjórn við 12— 1. Ijftndsbókasafn 12—3 og 6—8. kfcndsskjalasafnid á þrdn fmd. og ld. 12—1. ^fiBkning ók. í læknask. þrd. og fsd. 11—12. ^áttúrugripasafn A sd. 2—3. ^annlækning ók. i Pósthússtr. 14, l.og3.md. 11—1 Verzl. Edinborg í Rvík. hefir með gufuskipinu HÓLAR fengið allmiklar birgðir af nauðsynjavörum og öllu er til sjávarútgerðar heyrir; einnig ávexti í dósum margar teg. Alls konar brauð. Alls konar kryddvörur. Ennfremur ávexti, svo sem: epli, appelsinur, sítrónur, bananas, vínber o. fl. -— Svinslæri reykt komin aftur, og eru bezt og ódýr- ust sem fyr í EDINBORG. Landsdómurinn. Lögin um landsdóm eru einbver ^kringilegasti skapnaðurinn af öll því ^arglita smáfygli, sem s t a u r a-þingið fi«ga ungaði út. — |>au voru stað- lest 20. okt. í hauBt og gengu í gildi Se>nt í f. mán (23.). Stjórnarskrárþingið síðara (1903) ha'ði samið og samþykt allhörð ráð- 8Jafa ábyrgðarlög. |>að vissi ekki þ á, ft'öiri hlutinn, hver fyrir ráðgjafatign- ínni yrði og snaran sú kynni því að tenna ag hálsi á einhvern tfma, 6f svo slægist. |>að hálf-bjóst við, að það yrði alt annar maður, og var meiri hHtanum allósárt um Í>ví svírann þann. var það, að þegar nýi ráðgjafinn ^t staðfesta þau lög með öðru vetur- löb eftir, þá dembdu málgögn hans sér 1 e>nni svipan kylliflöt á magann fyrir °num af aðdáun fyrir frjálslyndi hans: hann skyldi láta staðfesta þau sPartversku grimdarlög, þ ó a ð svona 6 ð> farið, sem sé : að hann varðsiálfur ^ uS]afi. |>eim fanst sýnilega, að ekki verið nema alveg sjálfsagt, að létí brenna snöruna, með stað- garsynjan, úr því að svona fór, •g 6 ð hann hefði raunar sjálfur ver- aðalmaður (form.) í nefnd þeirri í ge cteild, er frá lögunum gekk svo, Þau urðu. Hvaðannað? Eins og þ*6 k«M fe, Þó 8tin við tri hina ekki verið fylsta samkvæmní a1ikomuua í undirskriftamálinu: gagegejðu kúfvending þar á einu tnissiri! En íneiri hlutinn v'ar ekki seinn á r að k' b|arga málinu við á næsta þingi. ð nema ábyrgðarlögin sjálf úr gildi unokuðu þejr S(5r vjj heint framan í ‘íólklnu.« þv’ D Var pað> að ór,ýta Þau me® ^ Hð gera framkvæmd þeirra alveg ]a^’Rar|kga. þ> a ð gerðu þeir með ^ ^dórnslögunum. Sá um þvf akrítni skapnaður — vér köll- Það e k k i óskapnað — byrjar á dæm'a’ 8k'Pa fyl"Ír Um 78 dómara 4il að Sex t4ðgjafann fyrir embættisafbrot. ejng °tu 8jálfkjörnir : landsyfirrétturinn . Þann er, og 3 elztu dómarar aorir á lo . ° öefD(]- aö<iinu- Hir)a 72 kj°sa sýslu- ®ftirf r haejarstjórnir landsins, 1—6, h'k , .8‘lulða- Kjörgengisskilyrði eru jÖD gg1'1 alþingis, nema aldur tiltek- vera ár> °g að Það megi ekki P, ■ -menn. •CjQ 8VO kemur rúsínan. Þessi 78 dó Pott ttienda kás3a er látin í er eei ” 8°^ln uiður þangað til, að hún g u satnan unj meira en 4/5 hluti. Seyðið, sem lögin telia hæft til að dæma *húsbóndann«, ef honum verður einhvern tfma eitthvað á, eru loks 16 af þe8sum 78. Segjum og skrifum fimtán. Aðaleldakonan er efri deild alþingis. Hún setur upp pottinn nú á næsta þingi (1907), og fleytir ofan af honum í 8uðunni 24 af kjörnu dómurunum 72. |>ar með eru þeir alveg úr sög- unni. |>ví næst tekur sameinað þing við, og tínir úr þeim 48, sem eftir eru, réttan helming, með hlutkesti. þeir eru þá k a 11 a ð i r landsdómarar, þeir 24. Hinir 24, sem eftir eru í hlut- kestisdósinni, eru kallaðir vara lands- dómarar. En úr tigninni þeirri hrapar helm- ingurinn af þeim undir eíns og til mál8 kemur, þ. e. í því máli. Sak- borningur, ráðgjafinn lögsótti, snarar 9 þeirra út fyrir dyr, og sækjandi 3. Tólf verða það þá af 72 kjörnum dómurum, er dæma fá á endanum. |>að er réttur 6. hluti. — jpetta kalla löggjafarnir að ryðja dóminn. J>að er líka svo slorlegt! þá eru sjálfkjörnu dómararnir. |>eir eiga kannslte að fá að húka kyrrir í dómarasætunum ? ISlei, ónei. Síður en svo. Helming- ur þeirra skal keyrður á dyr. |>ann r u ð n i n g framkvæmir sakborningur á 2 og sækjandi á 1. Enn eru þó eftir sögulegustu fyrir- mælin í þessari lagasmíð: þau, að sek- ur verður ráðgjafinn ekki dæmdur nema 12 af dómurunum 15 séu sam mála. það er með öðrum orðum, að vilji 4 af þeim 15 sýkna ráðgjafann, þá e r hann sýkn. Hann g e t u r þá ekki dæmdur orð- ið, hvaða embættisóhæfu sem hann kann að hafa framið. Hann getur ekki, hversu fast sem hann sækir það, framið svo mikla embættisóhæfu, brot- ið svo freklega guðs og manna lög í embættisrekstri sínum, að hann verði ekki alsaklaus metinn, ef ekki heilag- ur og réttlátur, ef 4 af 78 dómurum, segjum og skrifum fjórir af sjötíu og átta, vilja svo vera láta, vilja láta hann sýknan heita. Og þeir 4 ætti ekki að vera til »í föðurlandi Jóns Ólafssonar«! J>að eru fleiri meistarastykki en staurarnir, sem liggja eftir þingið mikla 1905. Ef þetta er ekki svo sem bragarbót fyrir slyBÍð 1903, spartverskuna þá við ráðgjafann ófædda! N ú var hann fæddur. f>á standa nú hendur fram úr erm- um til að hlaða virkin, varnarvirkin utan um blessaðan »húsbóndann«, að honum geti enginn háski staðið af óskundanum þessum fyrir 2 árum. Af meira kappi, elju og atorku var ekki unnið að varnarvirkjum Eómaborgar á sínum tíma. — — jpessar voru nú aðgerðir alþingis. En þá koma bæjarstjórnir og sýslu- nefndir til skjalanna. Beztu menn og óhlutdrægustu e i g a þær auðvitað að velja. f>að segir sig sjálft. jpví sam- vizkusamir og óhlutdrægir e i g a dóm- arar að vera, helzt engir flokksfylgis- menn. Höfuðstaðurinn rann á vaðið, í fyrra dag. f>að var á allra fyrsta fundi eftir að lögin voru gengin í gildi. S v o mikið lá á að lúka af kosningu þessari hér. Og er það vitanlega ekki ancað en einn vottur af mörgum um vaskleik og embættisatorku vorrar nýju, »inn- Iendu« stjórnar, en e k k i um hitt, að henni hafi hugkvæmst, með ráði flokks- höfðingja sinna, að koma flatt upp á hinn flokkinn, »stjórnarfjendur«, og láta þá engan viðbúnað hafa, svo að stjórn- arliðið í bæjarstjórninni réði alveg og eingöngu þeirri kosningu. f>að er víst, að viðbúnað hafði stjórnfylgisfélagið Fram-og-aftur. f>að ætlaði að láta kjósa tóma stjórnarfylgifiska. 'En njósn kom öðrum af þeirri fyrirætlun í síð- ustu forvöðum. Og leikslok urðu þau, að flokkaruir komu að sínum helm- íngnum hvor í landsdóminn, með hlut- fallskosningu, með því að þeir eru eða voru í það sinn jafnvígir í bæjarstjórn. |>es3ir 6 eru það, sem kosningu hlutu: Ásgeir Sigurðsson, kaupmaður; Einar Hjörleifsson, ritstjóri; Halldór Jónsson, gjaldkeri; Sighvatur Bjarnason, bankastjóri; þ>orleifur Jónsson, póstafgr.maður; jpórður J. Thoroddsen, læknir og bankagjaldkeri. Heldur lítið mun nýtum mönnum, er þessa upphefð hljóta, þykja til hennar koma. í> e i m er ljóst, hve hlægilegt alt þetta landsdómshrófa tiidur er, og að það er eitt af mörguro sjónhverfingabrellum meiri blutans á síðasta þingi við *heiðraða« kjósendur. Engum manni kemur í hug að nokkur ráðgjafi geti nokkurn tíma orðið dæmd- ur meðan þau eru í gildi fyrir nokkurt embættisafbrot, hve gifurlegt sem vera kyDni. Danskar skilnaðarraddir. Danskari en Dariir sjálfir eru þeir landar óneitanlega, sem mega ekki eða látast ekki mega heyra skilnað nefnd- an á nafn öðru vísi en að þá ætli- að líða yfir þá. Merkasta vinstrimannablaðið utan Khafnar, Östsjællands Folkeblad, segir svo í ritstjórnargrein 8. f. mán., að ef ekki hepnist að gera oss ánægða í ríkistengslunum við Dani, þá sé sjálf- sagt að lofa landinu að eiga sig. Blaðið vill, að tylt sé á fremsta hlunn til að gera oss ánægða — oss sé veitt svo ríflegt stjórnfrelsi, sem takandi sé frekast í mál og sæmd Danmerkur leyfi. En el það hrífi ekki, sé ekkert vit í að vilja vera að halda i oss. Annað blað, Ekstrabladet í Khöfn, hafði áður í vetur flutt umyrðalaust samtal við íslenzkan stúdent um þetta mál, þar sem hann hélt mjög eindreg- ið fram fullum skilnaði og sýndi fram á, að hann væri engin fjarstæða. Háskólastjórnin á að vísu að hafa veitt stúdent þessum (Halldóri Jónas- syni, formanni íslendingafélags) harða áminningu fyrir óhæfuna, skilnaðar- hjalið. En ekki er þ a ð nein sönnun, hvorki fyrir að óhæfa sé að nefna skilnað, nó hinu, að Danir séu skilnaði alment mótfallnir — fremur heldur en í dæm- inu um kappræðumanninn danska, sem hrækti framan í andstæðing sinn, íslenzkan stúdent, og sá svaraði, um leið og hann þurkaði framan úr sér; Men dette er jo ikke noget Bevis! Bæjarfógetinn í Beykjavík, Halldór Daníelsson, hefir fengið fararlevfi frá embætti sínu nokkra mánuði, sér til hressingar og heilsubótar, og fer nú utan í dag með s/s Hólum. Embættinu þjónar í fjarveru hans Páll sýslumaður Einarsson í Hafnar- firði, nema formensku í bæjarstjórn; hana hefir á hendi Jón Magnússon skrifstofustjóri. En sýslu Páls, Guil- bringu- og Kjósarsýslu, þjónar fyrir hann cand. jur. Sigurður Bggerz. Messur í dómkirkjunm á morgun: á húd. cand. theol. Sigurbj. Á. Gislason; kl. 5 síra B. H.

x

Ísafold

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ísafold
https://timarit.is/publication/315

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.