Ísafold - 07.12.1910, Qupperneq 3

ISAFOLD
303
Transht nefagarn
unnið úr ekta ífötskum tjampi, kom með s/s Vesta
í verzl. G. Zoega.
Löng reynsla hefir sannað, að þetta er hið langbezta og eftir gæðum hið
langódýrasta netagarn, sem til landsins flyzt.
ALOAN
Valurinn.
Þetti skip hefir nú verið strandgæzlu
skip vort tæp 5 ár og verið hér við land
mestan hluta ársins. Margir muuu því
þekkja það að útliti, fremur stórt skip
með gulum reykháfi. En nánari kynni
af skipinu held eg nanmast að almenn-
ingur hafi, að undanteknu því sem all-
ir vita, að það á að haudsama botnvörp-
unga, ef þeir eru að ólöglegum veiðum.
Eg leyfi mór því með línum þessum, að
skýra nánar frá starfi þessu og í hverju það
aðallega er fólgið og hluta því í 3 eftir-
fylgjandi kafla. Það er smíðað eingöngu
til strandgæzlu hór og er þvf hraðskreitt,
með öflugri og góðri vél, vel afþiljað
með öllum þægindum og ennfremur
tveim langskeyttum fallbyssum, þráð-
lausri firðritunarvól og ljóssól (Proptor)
og í alla staði fullkomnum mælinga-
áhöldum.
Strandgæzlan.
Þegar skipið er við strandgæzlu að degi
til og botnvörpungur^ sóst, sem grunur
leikur á, að vera muni innan landhelgis
línu, eru allir kallaðir upp á þiljur, sem
æfðir hafa verið við þenna starfa — og
enda þótt eg þurfi mörg orð og langan
tíma til að skýra frá þessu, fer það fram
alt á örfáum mínútum. Tveir foringjar
mæla út stað skipanna og hinn þriðji
merkir þessa staði á sjávaruppdrættinum.
Yfirmaður skipsius hefir tekið að sór alla
stjórn þess, ákveður hraða þess, stefnu
og segir fyrir verkum. Tveir menn með
góða sjónauka veita öllum hreyfingum
botnvörpungsins uákvæma eftirtekt og
ritari skipsins skrifar alt sem
við ber. Tveir menn standa reiðubúnir
hver við sína fallbyssu og fjórir menn
eru við einn bátinn tilbúnir að setja
hann út. Skipið siglir með fullum hraða
og þegar fullkomnar sannanir eru fyrir
að botnvörpungurinn só að ólöglegri veiði,
er honum gefin bending með veifu að
stöðva skip sitt. Geri hann það ekki,
er skotið til hans einu skoti án kúlu,
nemi hann enn ekki staðar, er skotið
kúlu þétt við skipið og máske yfir það.
Valurinn siglir að hlið botnvörpungsins,
sendir bát til hans að sækja skipstj. og
skipsskjölin. Hér þýðir botnvörpungun-
um ekkert að sýna þverúð. Það myndi
aðeins verða til þess að reykháfur þeirra
yrði skotinn fyrir borð, og mundi þá
vélin stöðvast af sjálfu sór.
Að næturþeli gengur strandgæzlan á
sama hátt, annaðhvort siglir skipið með
eða án ljósa, aðeins er einum manni fleira
á þiljum, þeim er stjórnar ljóssólinni.
Án ljósa siglir hann stundum af því
að miklar líkur hafa komið fram fyrir
því að botnvörpungar veiði að næturþeli
án ljósa innan landhelgislínu í von um
að enginn verði var við þá.
En þessi aðferð er mjóg hættuleg fyr-
ir þá. Fyrst og fremst er slíkur botn-
vörpungur án alls róttar, ef ásigling á
sór stað og hitti strandgæzlan botnvörp-
ung þannig að veiðum, bendir það, án
málsbóta, á vitanlegt lagabrot. Hugsið
ykkur það tjón — ef þið stæðuð um
niðdimma nótt úti á skipi, sem án ljósa
siglir með fullum hraða og þar af leið-
andi sóst ekki af öðrum, fyr en í mjög
lítilli fjarlægð og skyndilega sjáið þið
annað skip einnig án Ijósa nokkura faðma
frá stafni. Eg vildi aðeins benda íslenzku
botnvörpunguuum okkar á, að veiða al-
drei á þenna hátt því það er alt of
hættulegt fyrir eignir manns og mann-
orð.
Ýms störf.
Ýmislegt annað en strandgæzlan er
unnið í þarfir landsins einkum sjómanna-
stóttarinnar, t. d.: uppmælingar, átta-
skekkjuathuganir, endurbætur og leið-
róttingar á sjó og hafnarmerkjum, af-
markanir á legu vita, veðurathuganir,
straumathuganir, loftvogastöðuathuganir
og einnig er safnað fiskiveiðaskýrslum.
Rúmið leyfir ekki að fara mörgum
orðum um þessi atriði; aðeins má geta
þess, að þau öll þurfa gott veður og
mikla nákvæmni. Skipið er ennfremur
lögreglustöð allra fiskimanna og má því
ekki álítast af neinum sem viltur veiði-
hundur. Þvert á móti verður yfirmaður
þess að vera fullviss um að lagabrot sé
framið, áður en honum dettur í hug að
tefja eða ákæra viðkomandi fiskimanu.
Staða har.8 er því ábyrgðarmikil og af
þeim ástæðum aðeins falin gætnum og
reyndum mönnum. Yfirmenn und?.nfar-
andi ára og ekki sízt þetta ár, hafa leit-
ast við að ná sem mestri samvinnu við
íslenzku fiskimennina, komið víða og
fengiö nákvæmar fróttir um aðfarir botn-
vörpunga á hverjm stað, og þá bent
fiskimónnum á ýms ráð til að hindra
botnvörpungana frá ólöglegum veiðum.
Meðal annars má nefna Gerðamenn, sem
fúsir voru að taka á sig bæði ómak og
útgjöld til að hjálpa til að verja fiski-
svæði sín. Mun eftirleiðis hver skrifleg
og vottföst tilkynning um ólöglega veiði
botnvörpunga, sem send verður strand-
gæzlunni til Reykjavíkur verða tekin
með þakklæti.
Dagleg störf.
Um leið og skipið vinnur það sem að
ofan getur, er það æfingaskóli fyrir
skipshöfnina til herþjónustu. Vinnan úti
á skipinu hefst kl. 6 árdegis og er lokið
kl. 5 síðdegis dag hvern. Þar fyrir ut-
an verður skipshöfnin að hluta því sem
eftir er sólarhringsins milli sín í vökur.
Þegar ekkert aukastarf er fyrir hendi
er byrjað á morgnana að þvo skipið, báta,
og híhýlin og lagfæra og endurbæta það
sem daginn áður hefir bilað eða þarf
endurbóta við. Eftir morgunverð byrja
æfingarnar. En þær eru: almenn leik-
fimi, handvopnaæfing og skotæfingar,
bæði úti á skipi og í landi, björgunar-
æfingar og eldsvoðaæfingar bæði úti á
skipi og á landi, skólaiðnaður (Slöjd) á
kvöldin og margar fleiri minniháttar æf-
ingar. Þess utan, einkum þegar veður
er slæmt, flytja foringjarnir erindi um
ýms efni, sem að einhverju leyti standa
í sambandi við æfiugar þeirra eða starf.
Þannig talar læknirinn um : meðferð sára,
beinbrot, næma sjúkdóma, lífgunar-
tilraunir og alment yfirlit heilsufræðinn-
ar. Stýrim. (Navigations Of.) um alt
sem snertir stýrimannafræði og farmensku
Hervopnaforinginti um skotvopu og hand-
vopn og vertjulega tekur hann sem dæmi
einn eða annan bardaga, og skýrir frá
hvernig hann hefir gengið , og þess utan
ýmsfr aðrir, sem flytja erindi um ýms
skemtandi og fræðandi efni og nýjar
uppgötvanir t. d. neðansjávarbáta, loft-
skip, flugvólar, þráðlausa firðritun, ís-
land og fiskiveiðar þess.
Hór af má sjá, að tilsögn skipshafnar-
innar, er ekki eingöngu fólgin < að hlýða
og mæta á réttum tíma, sem þó er eitt
af höfuðskiiyrðum þeim, er hún verður
að hafa lært áður en lýkur. Þar fyrir
utan lærir hver og einn rótt handtök að
vinnu sinni og hvernig hann á að bera
sig að við vinnuna, svo að líkamshreyf-
ingarnar verða mýkri og liðlegri við vinn-
una og allur líkaminn fær alt annað
útlit. —
Eg get hugsað mér að einhverjum
þætti gaman að vita, hvað mikla vegar-
lengd Valurinn hefir siglt þetta ár og
set því meðfylgjandi: 10000 sjómílur,
eða sem svarar hórumbil s/4 af umferð
jarðarinnar. Vélin hefir gert næstum 12
miljónir snúninga og eytt til þess
9—10000 tunnum kola = 1500 smálest-
ir eða 9375 skippund.
Að endingu sendir skipshöfn Valsins
kveðju til himinbláu fjallanna íslenzku,
björtu sumarnóttanna, fjörmiklu hest-
anna og seinast en ekki sízt til allra
íslendinga, sem altaf hafa sýnt henni
svo mikla alúð. P.
Þeir konungkjörnu.
Eftirfarandi »leiðrétting« hefir hr. Hannes
Hafstein beðið ísafold fyrir:
Leiðrétting.
I grein með fyrirsögninni »þeir konnng-
nngkjörnu. i 76. tbl. >ísafoldar«, útkomnu
3. þ. m., er sagt um mig að eg leggi þann
skilning i 14. gr. stjórnarskrárinnar, ao »6
ára timabilið« (kjörtímabil þingmanna) þýði
þrjú regluleg þing, og er vitnað þessu til
sönnunar í opið bréf 8. mai 1908, er grein-
arhöfundurinn þykist tilfæra i heild sinni.
Hér er sú misfella á, að i fyrsta lagi til-
færir greinarhöfundurinn aðeins fyrstn máls-
grein opna bréfsins um nýjar kosningar, og
sleppir síðari hluta bréfsins. En sá kafli
sýnir, að það atriði, að þáverandi þjóð-
kjörnir þingmenn höfðu setið á 3 regluleg-
nm þingnm á kjörtlmabilinn, var enganveg-
in hin eina ástæða fyrir þvi, að konnngnr
ákvað, að nýjar kosningar skyldu fram fara,
heldur og hitt, að stjórnin vildi gefa kjós-
endum kost á þvi, að sýna afstöðu sina
gagnvart sambandslagafrumvarpinu við nýj-
ar kosningar, og láta nýkosið alþing fjalla
um það frumvarp.
í öðru lagi er þagað yfir þvi, að 8. mai
1908 var ekki gefið út eitt heldur samtlm-
is tvö kgl. opin bréf nm stjórnarrráðstöfun
þessa, annað, sem greinarhöf. tilfærir upp-
hafið á, nm almennar kosningar til alþingis
skuli fram fara, hitt nm að alþingi, sem þá
var, skuli leyst upp.
Því fer svo fjarri, að sú skoðun sé látm
í ljósi i þe8sum opnu bréfum, beinlinis eða
óbeinlinis, að 6 ára timabil þýði sama sem
3 regluleg þing — o: að kjörtimabilið verði
að álitast útrunnið fyrir þá sök, að 3 reglu-
leg þing þegar hafa verið á þvi háð — að
það þvert d móti stendur með berum orð-
um, jafnvel i þeim kaflannm, sem greinarhöf.
vill taka sér til inntektar, að kjörtlmabil
þáverandi þingmanna sé ekki útrunnið fyr
en 30. júní 1909, þrátt fyrir það að 3
regluleg þing höfðu þá þegar verið haldin
á kjörtímabilinu. Og með hinu síðara opna
bréfi er þvi enn frekar slegið föstn, að til
þess að geta látið nýjar kosningar fara
fram áður fult 6 dra tímabil er útrunn-
ið, verði að rjúfa þingið. Án þingrofs
var eigi nnt að fá þvi framgengt, að ný-
kosnir menn sætu á þingi fyrir 30. júní
1909. Hefði alþingi eigi verið rofið, hefðu
hinir gömlu þingmenn fortakslaust átt sæti
á alþingi, er sett var 15. febrúar 1909.
Þessvegna ákvað konungur í hinu síðara
opna bréfi 8. mal 1908 — sem greinarhöf.
dregur dul á — að alþingi, sem þá var,
skyldi leyst upp, o: kjörtimanum slitið frá
9. sept. 1908. En kjörtimi hinna konung-
kjörnu þingmanna verður samkvæmt bein-
nm ákvæðum stjórnarskrárinnar, eigi stytt-
ur á þann hátt, né yfirleitt með neinni
stjórnarráðstöfnn. Opnu bréfin sanna þann-
ig einmitt hið gagnstæða við það, sem
greinarhöfundurinn ætlast til.
Eg mótmæli því þeim ranga áburði á
mig, að eg hafi þá skoðun, sem greinarhöf-
undurinn eignar mér, og vona eg að rit-
stjóri Isafoldar taki þessa leiðrétting mina
npp i blað sitt samkvæmt 11. gr. i tilskip-
nm prentfrelsi 9. mai 1855, án lagaþving-
unar.1)
H. Hafstem.
Athugasemd.
Ritstjóri þessa blaðs hefir sýnt mór
þann velvilja að leyfa mér að sjá svo-
kallaða »LeiSrótting«, frá fyrv. ráSh. hr.
Hannesi Hafstein, viS grein mína »Þeir
konungkjörnu« í síSasta tbl. ísafoldar.
Og vil eg því í fám orSum sýna fram
á, aS hve miklu leyti »LeiSrótting« fyrv.
ráðherrans er á rökum bygS.
Hr. H. Hafstein segir, að eg þykist
tilfæra opna brófiS frá 8. maí 1908 í
heild sinni, en telur þar á vera eina
meiri háttar misfellu, þar sem síSari
hluta brófsins só slept. Hór fer hr.
Hafstein meS rangt mál. í grein minni
um þetta efni, í síSasta tbl. þessa blaSs,
stendur skýrt: »Opna brófið, er snert-
ir þetta efni, hljóðar svo« o. s. frv.
Eg þykist vita, að hr. Hafstein sjái það,
að það hefði veriS fullkomin lokleysa, ef
eg hefði tekiS síSari kafla opna brófsins
til umræSu í grein minni, þar sem hann
var algerlega óviSkomandi máli því, er
eg skrifaSi um — þeim konungkjörnu—
þv< mór er gersamlega ómögulegt aS
setja ástfóstur hans viS UppkastiS
8 æ 1 a á nokkurn hátt í samband viS
þingseturétt — eSa órótt — núverandi
konungkjörinna þingmanna. Nei, allir
menn hljóta að sjá, að eg tilfærði ein-
mitt þann rótta kafla opna brófsins —
þann kaflann, sem snerti umræSumál-
efniS s j á 1 f t.
Eg hafði enga tilhneiging til þess aS
blanda saman tveim fjarskyldum atrið-
um.
Þá vil eg og benda á þaS, aS hr.
') Út af þessnm siðnstu orðum H. H.
viljnm vér láta þess getið, að vér teljum
H. H. alls enga lagaheimting eiga á þvi
— að fá ofanritaða grein tekna i Isafold,
og því óþarft af honum að skirskota til
prentfrelsislaganna.
En bitt er það, að vér höfum fyiir reglu
að leyfa kurteislegnm andmælum rúm i blaði
voru. Það þykir oss sjálfsagt — »fair
play« — eins og greinarhöf, einu sinni komst
að orði — og vildum vér óska þess, að
hann gæti ýtt flokksblöðum sinum eitthvað
i fair play-dttina —- meira verður naum-
ast heimtað —, en guðsþakkarvert ef tækist.
Ritstj.
Árni Eiríksson,
Austurstræti 6.
Stór Jólabazar. Beztar.jóla-
vörur í bænum. Dömuklæð-
in mikið eftirspurðu eru
komin.
Tilssöjjfn í dönsku og hannyrðum
veitir Ingveldur Gestsd., Bergst.str. 9B.
Hafstéin viSurkennir afdráttar-
1 a u s t aS þaS, að þingmenn hafi veriS
búnir aS sitja þrjú regluleg
þ i n g, hafi þó verið e i n ástæðan fyrir
því, að hanti fór þess á leit og fekk því
framgengt við konunp, að nýjar kosn-
ingar skyldi fram fara — alveg nákvæm-
lega sama og eg hólt fram í grein minni.
— Hvort ástæðurnar voru fleiri eða ekki,
læt eg mig engu skifta. Aðalástæðan,
f y r 8 t a ástæðan í opna brófinu, er sú,
að þ r j ú regluleg þing hafi verið hald-
in á kjörtímabilinu, og þess vegna
skuli nýjar kosniugar fram fara — sú
skoðun er rétt og henni verður ekki
mótmælt með rökum.
Þaunig virðist skoðun hr. Hafsteins
ótvírætt hafa veriS 8. maí 1908; hvers
vegna hún sýnist nokkuð á annan veg
nú, skal eg ekki fara út < að sinni.
Eu þar sem hr. Hafstein vill nú sér-
staklega gera sér gott af því atriSi, aS
í opna brófinu standi berum orðum, að
kjörtímabil þáverandi þingmanna só
ekki útrunnið fyr en 30. júní 1909, þá
held eg, að sú stoð verði ekki meira en
hálmstrás virði — einmitt ekki s<zt
vegna þess, að hann sjálfur virðist ekki
hafa viljað taka bókstafsskilning
14. gr. stjórnarskrárinnar fram yfir ára-
tuga löghelgaða venju.
Þá þykist eg hafa sýnt fram á með
rökum, að allar aðalástæðurnar í grein
minni í síðasta tbl. þessa blaðs, standi
óhaggaSar, þrátt fyrir »Leiðrótting« hr.
Hafsteins.
Þær aðdróttanir til m<n < Leiðrótting-
unni um að hafa »þagað« yfir 3'msu og
»dregið dul« á eitthvað, er miklu skifti
< máli þessu, tel eg ekki svara verðar.
Eins og eg hefi áður tekið fram datt
mér ekki í hug, aS fara að vitna í ö n n •
u r a t r i ð i en þau, er sórstaklega snertu
mál það, er um var að ræða.
Hr. Hafstein segir að kjörtfmi hinna
konungkjörnu þingmanna, verði samkv.
beinum ákvæðum stjórnarskrárinnar eigi
styttur með neinni stjórnarráðstöfun.
Mér vitanlega hefir enginn talað eða
skrifað um að stytta kjörtíma þeirra.
En kjörtímabil núverandi konungkjör-
inna manna er á enda, með þv< að þeir
hafa setiS 3 regluleg þing, og þá falla
umboð þeirra úrgildi við útnefning nýrra.
Einar P. Jónsson.
--------------
Stórbýlin.
Menn hafa sjálfsagt veitt þv< eftir-
tekt, hve mörg fslenzk höfuðból í sveit-
um hafa níðst niður og geugið úr sór
á marga vegu á síðari tímum og sum
jafnvel lagst í eyði, eða sama sem. Þetta
er því leiðinlegra, sem þessi stórbýli
hafa verið fyrirmyndarheimili, hvert <
sinni sveit. Þar hafa búið fyrirmyndar-
bændur, sem hata lagt mikið fó og langt
lffsstarf < sölurnar, til þess að bæta þau
og prýkka á allan hátt. Það er því
mikili beinn og óbeinn skaði fyrir þjóð-
fólagið að höfuSbólin hafa fallið svona
Fundur næstkomandí laugardag á
vanalegum stað og tíma.
___________Sfjórnin.___________
Orgei óskast til leigu í Tjarn-
argötu 3 B.______
Eg er flutt í Bergstaðastr. 9B.
Læt fólk vita það' sem vantar stúlku
við matartilbúning í veizlur, og enn-
fremur þá sem eg hefi áður verið hjá
við það starf. Virðingarfylst
Ingveldur Gestsdóttir.
hvert á fætur öðru. Fyrir utan beina
fjarhagslega tjónið, hafa sveitirnar orðið
miklu óvistlegri sfðan o. s. frv.
Aðalorsökina til þess að svona hefir
farið og fer enu, er að finna < fslenzku
erfðalögnnum; við fráfall foreldra er öll-
um eftirlátnum eignum skift jafnt upp
milli barnanna samkvæmt erfðalögunum,
og þá fer oft ast svo, að það fellur ekki
nægilegt fé í hvers hluta, til þess að neinn
erfingjanna geti rekið búið á sama hátt
og áður (sama gildir um margan annan
atvinnurekstur hjá okkur). Kemst þá
jörðin í hendur fólitlum mönnum, sem
geta ekki hagnýtt sór hana, eða hún
er pörtuð sundur, hún smágengur úr
sór og við það fer mikiö fé forgörðum,
sem hefir verið lagt < hana til endur-
bóta.
Eg er viss um að mörgum stórbónda
er svo ant um ábýli sitt, sem þeir hafa
ef til vill eytt öllum sfnum kröftum til
að endurbæta, að þeir óska fremur að
það blómgist eftir þeirra dag en gangi
úr sór, en þeir geta engu um það ráðið,
nema þeir hafi óbundnar hendur til
þess að láta þann mann taka við, sem
þeir treysta bezt til að halda f horfinu
og láta lenda hjá honum nægilegt fó
til þess að hann geti haldið jörðinni og
fleytt búinu áfram, en þetta heimilar
íslenzka löggjöfin ekkí, sem ákveður að
eftirlátnar eigur foreldranna skiftist jafnt
á milli barnanna.
í sumum tilfellum mundu foreldrar
helzt kjósa að fá öðrum en barni sfnu
< hendur óðal sitt eftir sinn dag, t. d.
ef þau sæu fyrirfram að barniö nyti
þess ekki hvort sem er o. s. frv.
Menn munu ef til vill segja, að þaS
sé óróttur í garð barnanna að þau beri
ekki öli jafnan hlut frá borði, en eg
fæ ekki betur séð, en hitt sé meiri órótt-
ur og nærgöngult við persónulegt frelsi
að svifta menn með lögum, heimild til
að ánafna eigur sínar með erfðaskrá eft-
ir sinn dag, hverjum sem þeir vilja, án
tillits til þess, hvort eitt barnið fær frek-
ar en annað — eða hvort börnin fá eig-
urnar eða aðrir.
Hver maður á að hafa lagaheimild til
þess að ráðstafa eigum sínum eftir sinn
dag, með erfðaskrá, á þann hátt sem
honum þóknast.
Þetta mundi öðru fremur stuðla að
því, að hér risu upp aftur fyrirmyndar-
höfuðból til sveita, og annar (slenzkur
atvinnurekstur sem stæði á efnalega
föstum grundvelli og rekinn væri mann
fram af manni með atorku og dugnuði.
Foreldrar æ 11 u þá og m u n d u , fyrst
og fremst sjá ættaróðali sínu fjárhags-
iega borgið og þeim sem tæki við því
í eftirlátinni erfðaskrá, og svo gætu aðr-
ir erfingjar fengið þann hluta útborgað-
an, sem búið mætti missa án þess að
það liði alt of mikið við það.
Ef etigin erfðaskrá væri til, mætti t.
d. láta núgildandi ákvæði gilda um skift-
ittgu eignanna.
H. A. F.
108
109
112
106
hins heilaga Nielsar i húsið, spurði
hann.
Marteinn spratt upp og skifti lit.
það var eins og það yrði of þröngt
um hann í stofunni.
— það skaltu fá að vita, þegar þar
að kemur, sagði hann og gekk út.
— Við sjáum til, sagði Jens Konge,
það var eitthvað undarlegt i rödd
hans, sem kom Önuu til að horfa á
hann.
En hann horfði á eftir Marteini út.
'IX.
Hann datt á með dynjandi rigningu.
Stormurinn þeytti regninu á rúðurnar,
8vo að hrábleytu nepjunni sló inn á
mann. £>að hafði rignt i sifellu alla
nóttina og daginn með. Og nú hélt
hún áfram < kveldkælunni eins og him-
ininn væri að hella heilu hafi yfir jörð-
ina.
Niels Klitten stóð inni í stofunni og
greiddi úr hankalóðum.
Hann lykkjaði færið upp á snaga
sem voru á þverbjálkanum undir loft-
inu, og önglarnir héngu niður, svo að
beita mátti á þá með litilli fyrirhöfn.
Hann þurfti ekki að rétta úr handlegg-
junum til þess að ná upp á snagana,
svo lágt var undir loft.
Pétur hafði sofnað á borðinu. Valdi
lá i sænginni og svaf. þeir höfðu báðir
verið á sjó í dag.
Búrdyrnar stóðu opnar. þar var
konan og Bóthildur að hreinsa fisk.
Tólgarkerti brann á skál fyrir framan
þær. 1 hlóðunum logaði skært á klin-
ingnum, svo það hveraði og sauð á
katlinum. Bjarminn frá tólgarkertinu
sleikti gráðugt blóðið á höndum þeirra
og varpaði bláleitum blæ á hnífsbragð-
ið, í hvert skifti sem þær ristu það
út úr fiskkviðnum.
það var notalega heitt inni. Kveld-
kyrðin hvíldi yfir þeim, þar sem þær
sátu þarna og gerðu síðustu dagsverk-
in. Bóthildur sat álút og hafði gát á
þvi sem hún gerði. Hún tók rösklega
til vinnunnar.
Móðirin hafði sóð hana standa uppi
á hæðinni i rigningunni og horfa leiðslu-
fangna út yfir hafið, og hún hafði heyrt
inn að hlóðunum og vermdi hendur
sinar.
Pétur vaknaði og horfði á hann for-
vitnisaugum. En konan flýtti sér að
bera mat á borðið.
— Hefir þú verið fyrir norðan allan
tímann, spnrði hún.
— Já..........og nú ætla eg mér
að finna ykkur að raáli aftur.
Bóthildur horfði á eftir honum, þeg-
ar hann gekk inn í stofuna.
— Átt þú öll þessi börn, Niels
Klitten?
— Já, eg á þau. . . .
Hann settist við borðið.
— Hvað heitir þú?
— Pétur Klitten, svaraði Pótur og
færði sig eftir bekknum fram að búr-
dyrunum.
Valdi vaknaði og horfði forvitnis-
lega upp. Síðan Btóð hann upp úr
sænginni, læddist fram á gólfið og
gekk á eftir Pótri fram < búrið.
— Ja, gerið þér nú svo vel. J»eir
þurfa á hressingu að halda sem koma
utan úr þessu veðri, sagði konan.
|>au stóðu og gláptu á hann, þegar
hann fórnaði höndum til bænar.
sem hún hlustaði eftir einhverju f
fjarska.
þögnin varð svo djúp milli þeirra,
að þeim fanst þau heyra hjartslátt
hvors annars. Það var eins og þeim
fyndist að sálir þeirra lifðu fyrir utan
þau og töluðust við. En hann gat
með engu móti hitt á, hvað hann ætti
að segja.
f>á kom hann alt í einu með hend-
inni við handlegg hennar.
— Bóthildur . . . sagði hann.
Hann slepti strax takinu, en hand-
leggur hennar féll niður.
— Bóthildur, endurtók hann.
þau námu staðar. Og hann tók
einarðlega i hendi hennar og horfði
fast á hana.
þá varð henni litið beint framan i
hann. Hann horfði inn i augu henn-
ar. þau voru sædjúp. Og hann spenti
handleggnum um mitti hennar og kysti
hana . . . og kysti hana. . . . þau
settu sig i lyngkufu. Og hugsanirnar
tóku nú að færa orð fram á varir
þeirra.
— Eg er bara fátæk stúlka, Mar-
teinn, sagði hún rólega, einB og húu