Ísafold - 10.08.1912, Blaðsíða 3

ISAFOLD
197
Piano-Hljómleika
í Bárubúð
i ISheldur 1
Jónas Pálsson
söngfræðingur frá Winnipeg
í kvold, 10. ágúst,
kl. 9 síðd.
Aðgöngumiðar á kr. 1.50 og 1.00
fást í bókverzl. ísafoldar og Sigf.
Eymundssonar og við innganginn.
Pistlar úr sveitinni.
Hraunhroppi 19. júlí 1912.
Ur vesturhluta M/ras/slu mun blöð-
unum hafa borist mjög fatt tíðinda,
nema ef aðrir, miður kuunugir, kunna
að hafa sagt eitthvað héðan f fréttum.
Nú þykir því undirrituðum rétt að geta
héðan heiztu tíðindanna, sér í lagi
þeirra, er ná til vestustu hreppanna,
(Hraunhrepps og Álftaneshrepps).
T í ð a r f a r. Veturinn síðasti var
óvenjulega góður, og það svo, að elztu
menu hér niuna varla anuan eins. Yor-
ið hefir og verið með hinum allra beztu
vorum, sem menn hafa nú lengi lifað.
Grasvöxtur hefir og alment verið f bezta
lagi, svo að sláttur byrjaði víðast með
latig fyrsta móti, sumstaðar nú um mán-
aðamótin síðustu. Síðan sláttur byrjaði
hafa verið stöðugir óþurkar, en veður
oftast blítt.
Heilsufar má yfirleitt kalla gott
hér um slóðir, og margt fólk nœr hér
háum aldri. Lítils háttar er berklaveiki
farin að gera vart við sig. Á einum
bæ í Hraunhreppi dóu 2 fulltíðamenn
úr þeirti veiki í janúarmánuði 1909,
húsbóndinn og vinnumaður hans, og nú
í vor er dóttir bóndans þar, 18 ára
gömul stúlka, berklaveik orðin og kom-
in að Vífilsstöðum.
Alþ/ðumentun er hór að vísu
ekki mikil, en mun þó varla vera minni
en gerist í öðrum sveitum landsius, og
áhugi að vakna í þeirri grein, L e s t r-
arfólög og Ungmennafólög eru
hór í sveitunum, en af því, að svo
skammur tími er liðinn síðan þau félög
komnst á fót, er ekki við því að búast
að mikið só enn til að segja af fram-
kvæmdum þeirra, en vonandi er, að fó-
lög þessi eigi góða framtíð í vændum,
og geti eitthvað gott af þeim leitt.
Lestrarfélögin eru að vísu ekki auðug
að bókum ennþá, eti hafa þó fengið sór
nokkrar góðar bækur. Má af þeim
nefna íslendingasögurnar gömlu. Auk
þess eiga fólögin til flestar hinna n/-
justu alþ/ðufræðibóka, ljóðabækur hinna
merkustu íslenzku skálda og fáeittar
skáldsögur eftir íslenzka höfunda.
Ungmennafólögin eru þegar farin að
vekja áhuga á /msum íþróttum, t. a.
m á sundi o. fl.
Snemma í maímánuði var Guðmundur
Hjaltason hór á ferð til þess að halda
fyrirlestra sína. Var honum að mak-
iegleikum alstaðar vel tekið, og fjöl-
mentu menn til að hl/ða á hann. Ættu
landar hans alment að vera honum
þakklátir fyrir starf hans og s/na það
i fleiru en orðum einum, en hræddur
er eg um, að ekki s/ni íslenzka þjóðin
þessum manni þá viðurkenningu sem
hann á skilið. Er ilt til þess að vita, að
slíkur maður, sem Guðmundur er, skuli
þurfa við erfiðan hag að búa í elli sinni,
er hann hefir varið öllum beztu árum
sínum og kröftum í þarfir fósturjarðar
siunar, frætt þjóð sfna um svo margt
fagurt og gott og reynt til að efla virð-
ingu þjóðarinnar erlendis. Heyrst hefir
það n/lega, að Guðmundur muni að lík-
indum neyðast til þess að fl/ja af landi
burt, til þess að leita sér atvinnu í út-
löndum, líklega helzt i Noregi, því að
þar hefir hann áður átt vinum að fagna.
Vonandi er samt, að þetta verði ekki,
enda væri það ekki vanvirðulaust ís-
Ienzkri þjóð og stjórn.
Efnahagur manna hór um sveit-
ir hefir að undauförnu ekki verið svo
góður sem æskllegt hefði verið, en óhætt
er að fullyrða, að á síðustu 5—10 árum
séu hér töluverðar framfarir og efni
manna að blómgast.
í þessum sveitum eru til /msar kosta-
jarðir, og hlunnindi allmikil víða, t. a.
m. æðarvarp, selveiði, kriuvarp. Lax-
veiði er ekki teljandi. — Nú í vor hef-
ir æðarvarpið reynst með bezta móti, og
má vist að miklu leyti þakka það góðu
tiðinni. Selveiðin hefir á hinn bóginn
orðið með allra lakasta móti, en ekki
vita menn hvað því veldur.
Krfuvarpið virðist alt af vera að auk-
ast, og eru M/ramenn nú farnir að
flytja eggin til Reykjavíkur og selja
þau þar fyrir 1—2 aura. Fullyrt er,
að nú í vor hafi ekki minna en 30000
kríueggja verið seld til Reykjavíkur af
Hjörseyjareigninni einni, og auk þess
nokkur þúsund frá öðrum jörðum. Þó
er talið víst, að annað eins muni eftir
vera.
Ú t r æ ð i má nú telja alveg úr sög-
unni, en áður var það stundað til muna
frá hverjum bæ við sjávarsíðuna. Fyrir
nál. 20 árum fengu menn nokkur hundr-
uð til hlutar frá hverjum bæ um vor-
vertíðina. Vafasamt er, hvort þetta eigi
að telja til afturfara fyrir hóraðið eða
eigi. Líkur eru til þess, að útræðiS
hafi nokkuð dregið úr framkvæmdum
manna á jarðabótum.
Jarðabætur hafa farið hór mik-
ið í vöxt á sfðustu árunum. Margir
bændur hafa látið vinna allmikið að
þúfnaslóttun (þökuslóttun) og nokkuð
víða er farið að plægja tún, einkum
óræktarmóa. Túngirðingum fjölgar mjög,
svo að nú eru fá tún orðln ógirt. Flest-
ir nota vírgirðingar. Mikið er um haga-
girðingar, en að þessu sinni er ekki
tæki til að 1/sa þeim rækilega.
Kynbótabú erá Grímsstöðum <
Álftaneshreppi, en ekki er undirrituðum
nógu vel kunnugt um það.
Búnaðarnámsskeið hefir verið
haldið á Hvanneyri uudanfarna 2 vetur.
Menn hafa sótt það vel og hefir það
glætt mikið áhuga bænda í búnaðarmál-
um. Víst er það, að enginn þeirra
manna, sem sótt hafa námsskeiðið, mun
sjá eftir þeim tima og fé, sem til þess
hefir farið, heldur telja því vel varið.
Hvanneyringar liafa og gert alt það,
sem þeir hafa getað, til þess að auka
áhuga manna á búnaðarframförum og
öðru nytsömu, því að þeir eru þjóðvinir
hinir mestu.
Kunnugur.
------------
Skrá
yfir erindi til aiþingis 1912.
Þakkarbréf frá prófessor C. O. Jensen,
fyrir heiðursgjöf þá, er síðasta alþingi
(1911) veitti honum.
Fundarályktun kaupmanna og útgerð-
armanua fólaganna í Reykjavik gegn
einkasölu á kolum.
Jóhann Franklín Kristjánsson sækir
um 8—900 kr. styrk, til þess að ljúka
námi í byggingarfræði og steinsteypuiðn,
með 6 fylgiskjölum.
37 búendur og sjómenn i Bolungar-
vik skora á alþingi, að veita ekki minna
en 25,000 kr. til framhalds brimbijóts
þar.
36 búendur og sjómenn í sama stað
skora á alþingi, að gera Hólshrepp að
sórstöku læknishóraði með læknissetri í
Bolungarvík.
15 sjómenn í Arnardal leita þess, að
alþingi hlutist til um að verkfræðingur
landsins skoði lendingu þar og geri
tillögur til bóta á henni.
S/slunefnd Norður-ísfirðinga skorar á
alþingi að veita ekki minna á yfirstand-
audi fjárhagstimabili en 20,000 kr. til
framhalds brimbrjóts byggingar í Bol-
ungarvík, gegn 1000 kr. tillagi úr s/slu-
sjóði eitt skifti fyrir öll.
Verzlunarfólag Akureyrar mótmælir
afdráttarlaust einkasölu á kolum og
steinolíu, og skorar á alþingi að hafna
tillögum og frumvörpum peningamála-
nefndarinuar i þessu efni.
Vinnulyður á ísafirði, 302 að tölu,
konur og karlar, óskar, að fá lögleiddan
10 klukkustunda vinnutima í stað 12,
sem nú só venja, )>þvi að ö#rum kosti
er hinn ísfirzki fjórðungur landsins ætt-
arskömnH1).
55 konur í Eyjafjarðars/slu skora á
alþingi að veita konum fult jafnrétti
við karlmenn.
S/slumaðurinn í Hegranessþingi send-
ir samþykt s/slunefndar Skagfirðinga
um fuglveiði í Drangey.
Búendur Rauðasandshrepps, 10 að
tölu, vilja fá því til leiðar komið, að
strandferðabáturinn vestan og norðan
komi við í Breiðavík á Rauðasandi i
apríl—ágúst.
Erindi frá stjórnarráðinu með 5 skjöl-
um um strandgæzlu fyrir Norðurlandi
um sfldveiðitímann.
Erindi frá stjórnarráðinu með 9 skjöl-
um, er snerta 25,000 kr. lánveiting til
Rangárvallas/slu, til að bseta þar jarð-
skjálftaskemdir.
Jakob sildarmatsmaður Björnsson á
Siglufirði óskar að fá endurgreiddan
utanfararkostnað sinn 1910.
S/slumaðurinn í Árnessyslu tjáir álykt-
un s/slunefndarinnar þar, um það hvern-
ig ráðin verði bót á d/rbiti á afréttum
og í heimalöndum.
Erindi stjórnarráðsins með 15 skjöl-
um, er varða rótting (löggilding) vogar
og mælis.
Bróf stjórnarráðsins með 147 skjölum,
er varða eyðing á rottum.
KrÍ8tján Torfason á Sólbakka biður
um að stækkuð só um Eyrar landeign
verzlunarlóðin á Flateyri í Önundarfirði.
S/slunefud Vestur-ísafjarðars/slu skor-
ar á alþingi, að gefa npp lán til sima-
línunnar frá ísafirði til Patreksfjarðar.
Bolvíkingar, 40 að tölu, senda alþingi
skeytiskveðju og mótmæla einkasölu á
steinoliu, l>eins og sórhverju hafti á
frjálsri verzlun í landinu og skora á al-
þingi, að samþykkja ekki neitt slíkt
frumvarp«.
’) Bert þykir nú, að áskoruu þessi
só sprottin að eins frá einum manni á
ísafirði, Ólafi auknefndum ræðumanni
Ólafssyni. Nöfnin öll, sem áskoraninni
fylgja, ,eru frá árunum 1905 og 1909,
nema Ólafs. Þessa vill þingmaður ísa-
fjarðarkaupstaðar láta getlð.
Umsjón áfengiskaups.
a. Jón umsjónarmaður áfengiskaupa
Egilseh biður um að laun sín sóu
hækkuð úr 600 kr. upp i 2000 kr.
b. Bróf Kristjáns konsúls Þorgríms-
sonar, þar sem hann segist vera fús
til að taka að sór umsjón áfengis-
kaupa fyrir lögboðna borgun, 600
kr., og gefur fyrirheit um, að sækja
ekki um launahækkun á næsta þingi
ef sór væri starfið það falið.
ísfirðingar og Hnífsdællr, 42 að
tölu, senda skeytiskveðju og mótmæla
einkasölu á steinolíu með sömu ummæl-
um og Bolvíkingar.
Sextíu og sex konur < Suðui-Þingeyj-
ars/slu skora á alþingi, að samþykkja
óbreytt. ákvæði það í stjórnarskrárfrum-
varpinu, er veitir konum fult jafnrótti
við karlmenn.
Samskonar áskorun frá 44 konum í
Norður Þingeyjars/slu.
Samskonar áskorun frá 427 konum í
Eyjafirði.
Sambandsstjórn Kvenróttindafólags ís-
lands sendir ályktun þá, sem almennur
kvennafundur i Reykjavík 19. júli sam-
jykti um kjörgengi og kosningarrótt
kvenna til alþingis.
Fimm vfnsalar í Ákureyrarkaupstað
óska að fá framlengda tollgeymslu á
vfnföngum eftir næsta n/ár.
Páll BÍmavörður Smith tjáir þingmanni
Vestur-ísfirðinga, að símalínan frá ísa-
firði til Patreksfjarðar kosti 75000 kr.
Átta kaupmenn og verzlunarstjórar í
Skagafjarðars/slu vekja athygli á því,
að br/na nauðsyn beri til, að skipaðir
verði eftirlitsmenn til skoðunar á allri
ull.
Stjórn kaupfólagsins f Norðfirði skorar
þingmenn Sunnm/Iinga, að fá með
lögum stækkaða verzlunarlóíina þar.
Erindi um nauðsyn á berklarannsókn
á nautgripum frá þriggja manna nefnd,
er kosin var á bændanámsskeiðinu á
Eiðum BÍðastl. til að íhuga það mál.
15 búendur í Þingvallasveit beiðast
að alþingi semji lög um eyðing
svartbaks og annars vargfugls. Þar með
er og álit s/slunefndar Árnesinga um
það mál.
Sex skjöl, er varða sölu á landi Garða-
kirkju til Hafnarfjarðarkaupstaðar og
þar með kort af Hafnarfirði og nágrenni
Reykjavíkur og Hat’narfjarðar, svo og
landamerki Garðakirkju frá 7. júní 1890.
Fjórir hreppstjórar undir Jökli fela
þingmanni Snæfellinga og Hnappdæla
að fá því framgengt, að laun hreppstjóra
só hækkuð. Telja þeir sanngjarnt lág-
mark launanna 100 kr.
Þorsteinn Jónsson í Skálavík á Langa-
nesi fer þess á leit, að löggilt verði
Skálavík »eða svæðið frá Stekkjarfjöru
út á Landsenda«.
Bróf stjórnarráðs og s/slumanns Vest-
manneyiuga um kaup á simanum þang-
Þingmenn Rangæinga og Árnesinga
senda erindi frá stjórn Smjörbúasam-
Suðurlands um mótorbátsflutninga með
suðurströnd landsins, og mælast til að
þingið vildi hlutast til um að koma því
í framkvæmd.
Bróf D. Thomsens kaupmanns, í tvennu
lagi, þar sem hann tjáir, að tóbaksgerð-
armenn í Kaupmannahöfn, þeir Chr,
Áugustinus og E. Nobel, sóu fúsir til að
setja á stofn tóbaksverksmiðjur hór á
landi með þeim kostum og kjörum, sem
brófið nánar hermir.
Magnús læknir Júliusson sækir um
1000 kr. styrk til þess að geta farið til
Vínarborgar og kynt sór þar lækninga-
aðferðir á húð- og kynsjúkdómum.
Erindi frá Halldóri presti Bjarnarsyni
um að fá keypta kirkjujörðina Presthóla.
Lýðskólanum í Hjarðarholti
verður haldíð áfram næsta vetur, með sama sniði og áður. Vænt-
anlegir nemendur geri undirrituðum viðvart fyrir lok september-
mánaðar næstkomandi.
Hjarðarholti i Dölum 9. ágúst 1912.
Ólafur Ólafsson.

Reykjavikur-annáll.
Aðkonmmenn : Þorv. Jónsson læknir
frá ísafirði, síra Halldór Bjarnarson frá
Presthólum.
Eftirlitsferð fór landritari í til Vest-
manneyja á mlðvikudag og mun von
bráðlega aftur.
Gnðsþjónnsta á morgun:
í dómklrkjunni: kl. 12 sr. Bj. J.
Engin síðdegisguðsþjónusta.
í fríkirkjunni: kl. 12. sr. Ó1 Ól.
Dómkirkjuprestur sr. Jóh. Þork. er á
ferðalagi norður um land og verður
burtu mánaðartíma, en síra Bj. J. ann-
ast störf hans þenna tíma.
Hljómleikar. Jónas Pálsson, landi
vor frá Winnipeg, sem hór er nú í kynn-
isför, ætlar í kvöld að efna til píanó-
hljómleika í Bárubúð. Af snild hans í
píanó-leik hefir verið mikið látið í vest-
anblöðunum. Nú er tækifærið fyrir
Reykvíkinga að ganga úr skugga um
það.
Hjóskapur. Ágúst Sigurjón Friðrik
Guðmundsson skósmiður, Bergstaðastr. 9
og ym. Maindína Kristjánsdóttur Lind-
arg. 40. Gift 3, ág.
P-4
•oO W5
M »0 2

o
M s *o *o
> i 4 St
■ hH o tt
02 fl
u rO
u

rf fl
u o
X
' 5^ '3?
r~~j fl
02; <1
•OJD
P-H
02
etí
•oJD
02
'oJD
02
M
l:
Cfl
»o
'O
bc
fl
tt
•í. 8
k>» »
C *«
*o
I
fl
«o *©
*fl o
fO
M
x
•H
£
U
*Ö
u
S
fl
X
C
fl
«o
«5
OS
»Ó ö
6 § n
á
s
s
o
s
í
©
s
fl
IO |
IO
10 K5
W O
u
fl
u
M
u
fl
o
o
fl
tJD ci
u u
S
«H
c3
•H
U
£
M
Tfi
fl
■a
©
Oh
A
fl
u
O
A
u
d
fl
u
o
M
x
'Þ
o
to
t- •
•s O 1 »0 1 ♦0
o to '1 »0 0\ o
o l!S »0 •v ú M
• u o fl
S • h M 5C © a
5 -O JS o u © S £
s t£ > M
«H •H h ‘C3
c3 U X s 3 ■o
•H O
u «H
£ C3 »@
+3 X •H X s sO
u a A
c3 fl3 c3
fl3 w M
M o
tz?
»0
*? 2 JÁ
co
•H Ol CO
1 i
* i$
fl ° ^
te ú L
® M M
S Sh
5 g
2 S
5D x
-H
©
u
A
u
s
>»
o*
a
©
a ^
«1
g i
.H -H
ct M
te >» -S
® a S
% ® '3
3 ^ ö
1895.
50 ára afmæli alþingis.
Verzl. Edinborg Htofnuð.
Hér irieð tilkynnist, að konan min, Ólöf
Pálsdóttir, andaðist 8. þ. m. á heimili dótt-
ur ekkar i Reykjavfk. Jarðarförin ákveðin
laugardaginn 17. ágúst kl. II1/,, frá Klappar-
stig 3.
Jónas Jónsson, frá Hafnarfirði.
Lítill ágóði, fljót skil,
1912
veldurþvíegennertil.
I
dnnfiaupin i
CóinBorg
aufia gleéi,
minRa sorg.
Ferðahesta
2 duglega vill undirritaður fá leigða
um vikutíma.
Lengstan timan um kyrt.
B. H. Bjarnason.
Máiaravörur
alls konar, þar á meðal Fernisolian
þjóðfræga og ýmsir qrænir litir, eru
ódýrastir í verzlun
B. H. Bjarnason.
L