Ísafold - 04.11.1914, Blaðsíða 3

IS A F 0 L D
339
Fimtugsafmæli
Einars Benediktssonar.
Fánar voru dregnir á stöng um
allan bæ á laugardaginn var til heið-
urs afmælisbarninu.
Um kvöldið stóð fjölmenn veizla
í Hótel Reykjavik. Tóku þátt í henni
nokkuð á annað hundrað manns.
Indriði Einarsson skrifstofustjóri
bauð samsætisfólkið velkomið. Að-
alræðuna fyrir heiðursgestinum flutti
Guðm. Finnbogason dr. phil. Sú
ræða er birt hér í blaðinu í dag.
Á eftir var sungið þetta snildarvel
kveðna afmæliskvæði eftir Siqurð Si$-
urðsson skáld, lyfsala í Vestmann-
eyjum:
Þar fer einn af Egiis kyni,
Einn, sem ríður geyst í hlað;
Fjör og kraftur fylgist að.
Lyftir, eins og ekkert saki,
Aldarhelming — Fjögramaki!
Heill sé ungum ungra vini.
E i n a r i skáldi Benediktssyni!
Skylt er að fagna gesti góðum;
Gleði leggur hann sjálfur til —
Stálbeitt svör og strengjaspil.
Og ekki’ er hætt við að hann þrjóti
Erindið, á gleðimóti —
Logar andinn yfir glóðum
íslenzkunnar, í sögu’ og Ijóðum.
Hann hefir ræktað reiti nýja,
Rifið, plægt og akra sáð;
Gullinu eins og grjóti stráð. — —
En bannað er þeim, sem beinserk hafa,
Bogrið, við að tína’ og grafa,
Svo þeir hólm og heimtur flýja —
Heilann mundu þeir seinast lýja.
íslendingur«, skrifaði þjóðskáldið
Matthias fochumsson um heiðurs-
gestinn okkar. Það var í fyrra í
grein þar sem hann sendi pjóðskáld-
inu Einari Benediktssyni kveðju sína.
Eg veit ekki hvort hann hefir al-
ment verið kallaður því nafni enn
þá, en hitt þykist eg vita að hann
sleppi ekki við það. Reyndar veit
eg að sumir munu mótmæla. Þeg-
ar forfeður vorir kváðust á við kölska
Og hann komst í bobba, þá var við-
kvæði hans, að þetta væri enginn
skáldskapui. Sama kveður stundum
við hjá þeim mönnum sem lesa
kvæði eins og fjandinn biblíuna og
fjargviðrast út af einstökum orð-
um sem þeir hafa ekki nent að slá
upp i orðabók til að ganga úr skugga
um að skáldið notaði þau rétt. Það
eru til menn sem telja það höfuð-
sök að hafa ekki ort öll kvæði sín
jafnvel, sem að vísu engu skáldi
undir sólinni auðnast — nema leir-
skáldunum. En hvort sem þeir
menn eru fleiri eða færri, þá er hitt
víst að þeim mönnum fjölgar óðum
sem fagna hverju nýju kvæði frá
hendi Einars Benediktssonar eins og
heiðum degi.
Einar Benediktsson ! Við sem hér
erum í kvöld komum til að þakka
þér fyrir þá gimsteina sem þú hefir
stráð á veg okkar og allra þeirra
sem íslenzkt mæla mál. Eg á líka að
%tja ykkur hjónum beztu hamingju-
óskir frá skáldbróður þfnum Hannesi
Hafstein. Hann var einn af þeim
er stofnuðu til þessa samsætis, en
er því miður ekki svo frískur að
hann geti komið. Það gleður okk-
Ur að sjá það á öllu, að þú
ert . nú í blóma aldurs þíns.
Við óskum þess að þú með ástvin-
um þínum megir enn eiga langa og
hamingjusama æfi fyrir höndum og
helzt að þér mætti auðnast að yrkja
ódauðlegt erindi fyrir nef hvert sem
á er landinu.
Guðm. Finnboqason.
Hafsins perlur, himinblysin
Hendi skáldsins leika í —
Norðurlj ósa log um ský.
Heyr, nú dunar D ísarhöllin,
Dettifossinn vekur tröllin —
Þenna sterka strengjaþysinn
Strýkur enginn uema risinn.
Þá er fiðlan mjúka, meira. —
Mundi’ hann kunna tökin þar ?
Hljóðaklettar herma svar.
Góð er fiðla’ í göfgri hendi,
Guð af miskiinn hana sendi —
Þaðan fær ið þyrsta eyra
Það, sem lystir mest, að heyra.
Sorgarhaf og harmavoga,
Hugarkvíða’ og ástarþrá,
Fiðlustrengur stilla má.
Þú átt leikinn ! Söngva syngdu,
Sálir vorar og hjörtu yngdu,
Vermdu’ upp skálann, láttu loga
Langeldinn — á fiðluboga.
Hafði }ón Laxdal tónskáld gert
mjög snoturt lag við kvæðið, en
Einar söngmaður Hjaltested söng.
Þá talaði heiðursgesturinn, snjalt að
vanda, fyrir íslandi. Rak svo hver
ræðan aðra. Klemenz Jónsson land-
ritari mælti fyrir minni frú Valgerð-
ar, konu skáldsins, frú Bríet Bjarn-
héðinsdóttir fyrir tengdamóðir hans,
frú Margréti Zoéga, jungfr. Laufey
Valdimarsdóttir fyrir minni skálds-
kvenna. Heiðursgesturinn hélt marg-
ar ræður, síðast fyrir minni Hann-
esar skálds Hafstein, sem eigi gat
verið viðstaddur samsætið sökum
lasleika. Kvað H. H. hafa komið
hingað heim laust eftir 1880 »eins
og hafrænu utan að« með nýjar
skáldskaparhugmyndir og bað sam-
sætið að lokum hrópa ferfalt húrra
fyrir »skáldi kraftsins, skáldi fagnað-
arins, skáldi fegurðarinnar, Hannesi
Hafstein*.
Annað kvæði var E. B. og flutt
þetta kvöld eftir frú Jarþrúði lóns-
dóttur, og er það á þessa leið:
Vors ættlands snjalli, íturvaxni son,
er allar konur segja fagran vera,
á framtíð þjóðar festir trausta von
meö frjálsum hug, er sterkir vængir bera.
Hann flaug svo ungur út um víðan geim
og arnarvængja súgur loftið fylti.
Hann vildi starfa, vinna frægð og seim.
Hann vildi, að Island frelsisröðull gylti.
Og eld og fjör haun á í hveiri taug.
Hann erfði mælsku. Skýrt með fögrum
rómi
af vörum hans mörg verðmæt hugsun
flaug,
ei vitund svipuö glamraranna hljómi.
Að fjallabaki fói hann aldrei sig,
er fyrðar hér um þjóðarróttinn glímdu.
Hann barðist djarft og beinan þræddi
stig.
Hann brann af guðmóð þegar aðrir
kýmdu.
Hór fæddist skáldið fyrir hálfri öld,
því fagna íslands synir og þess dætur.
í óði fögrum Einar hefir völd,
sem eiga djúpt i sálarlífi rætur.
Hans óðardís er orðsnjöll hefðarmær,
með alvarlegan gáfnasvip á hvarmi.
Á hreina strengi gullnar gýgju slær
sú göfug dís með kraft í hvelfdum barmi.
Og ísland á hans afbragðs fögru ljóð.
Vér eigum Fáfnisgullið skæra, hreina,
er verða mun hjá vorri kæru þjóð
sem varði stór á meöal bautasteina.
Eftir að borð voru upp tekin
skemtu menn sér við dans og ann-
an fagnað fram eftir nóttu.
Símkveðjur og aðrar heillaóskir
bárust E. B. mörg á fimtugsafmæli
hans.
Hulda skáldkona símar:
Þú fjallasvanur floginn langan dag
með fögrum söng í bláu listaheiði,
hve vildi ísland vanda til þín brag,
er vex þór bara á 50 ára meiði.
A meðan þjóðin metur dýran óö,
þá man hún, skáld, þín efldu hugar-
tök.
Þinn hyr mun brenna bjart hjá Egils-
glóð,
þá byrgð er löngu æfi þinnar vök.
Frá islenzkum stúdentum í Khöfn
kom þetta skeyti:
Hjartanlegar hamingjuóskir til
skáldsins hinna háu hugsjóna.
Islenzkir stúdentar í K.höfn.
Jakob skáld Thorarensen sendi
myndspjald af Ásbyrgi og fylgdi
þessi vísa:
Hár er himinn þinn
og hreimurinn
hreinn og hefðardýr,
er þú hörpu knýr.
Breið við braghafs rönd
namstu bjarmalönd,
fer þeim foldum vel
andans fagra hvel.
Siðustu simfregnir.
Opinber tiikynning
frá brezku utanríkisstjórninni
í London.
London 3. nóv. kl. 6.3 e. h.
Bretum haldið eftir af Tyrkjum.
Símskeyti frá brezka ræðismann-
inum í Mohammerah segir að ræð-
ismanninum í Busrah og brezkum
kaupmönnum þar hafi verið haldið
eftir af Tyrkjum.
London 3. nóv. kl. 7,45 síðd.
Frá Norður-Frakklandi.
Opinber frönsk tilkynning, send
út síðdegis í dag, segir: í Aisne-
héraði fyrir austan Poret de Laige
höfum vér haft framgang. Það lið
vort, sem hafði aðstöðu í hæðunum
norður af þorpunum Chavonne og
Soupir, austur aí Vailly, hefir orðið
að halda undan til austurs inn í
dalinn. Aðstöðunum við Bourg et
Comin, hægra megin, við fljótið,
höfum vér haldið. Áköf skothríð
varð í gær milli Rheims og Meuse
og í hæðunum þar í grend. Fram-
gangur Þjóðverja í Argonneskógin-
um hefir verið stöðvaður og vér
höldum áfram norður fyrir Pont á
Mousson. Vinstri herarmurinn hefir
átt í smáorustum og veitt betur hjá
Reille.
Vinstra megin virðast óvinirnir
hafa yfirgefið aðstöðurnar vinstra
megin við Yser, suður af Dixmonde
og njósnarmenn bandamanna hafa
án mikillar fyrirhafnar náð aftur
leiðum yfir Yser á því svæði, sem
vatni hefir ekki verið veitt á. Fyr-
ir sunnan Dixmonde og í áttina til
Gheluvelt hefir oss sérstaklega veitt
betur. Þrátt fyrir áköf áhlaup
Þjóðverja, með miklu liði fyrir norð-
an Lys, höfum vér alstaðar haldið
aðstöðum vorum eða unnið aftur
áður mistar aðstöður, áður dagur
var á enda. Áhlaup Þjóðverja á út-
hverfi Arras, Lihons og Qusnoy en
Santerre hafa mishepnast.
London 3. nóv. kl. 11.3 síðd.
Flotamálastjórnin hefir gefið út svo-
hljóðandi tilkynningu:
Snemma í morgun skaut flota-
deild óvinanna á strandvarnarskipið
Halcyon, sem var á verði, og særð-
ist einn maður. Halcyon skýrði frá
því að óvinaskip væru komin og
voru þá brezk herskip send á stað,
en óvinaskipin flýðu þá óðara og
þó að beitiskip (light cruisers) eltu
þau, var ekki hægt að fá þau til að
leggja til orustu áður myrkur skall
á. Aftasta þýzka beitiskipið henti
út tundurduflum á undanhaldinu og
rakst neðansjávarbáturinn D 5 á eitt
þeirra og sökk. Neðansjávarbáturinn
var á ferð ofansjávar er slysið bar
að. Tveim foringjum og tveim
liðsmönnum, sem á stjórnpalli voru
var bjargað.
Annars hefir ekkert skeð í dag í
heimahöfum, nema að fallbyssubátar
hafa verið til styrktar vinstra fylk-
ingararmi Belga.
Tekjy- og eignaskattur
bæjarins 1915
(í þessa skrá eru aS eins þeir tekn-
ir, er hafa 2000 kr. árstekjur eða
meira).
Skatturinn og tel
við árið 1913.
Aall Hansen
Anderson H. & Sön
Andersen Ludvig
Andersson Reinhold
Andrés Andrésson
Arinbj. Sveinbjarnarson
Arnbj. Gunnlaugsson
Ágúst H. Bjarnason
Amundi Arnason kpm.
Arni Einarsson kaupm.
Arni Eiriksson kaupm.
Arui Jóhannss. bankar.
Arni Jónsson
Asgeir Gunnlaugsson
Asgeir Sigurðsson
Asgeir Torfason
Asgr. Eyþórsson
Behrens C.
Benedikt Jónasson
Bened. Sveinsson ritstj.
Benedikt Þórarinsson
Bergur Pálsson stýrim.
Bernhöft Dan.
Bernhöft V.
eign
Biograftheater Rvíkur
Bjarni Jónsson prestur
Bjarnhóðínn Jónsson
Bjarni Jónsson frá Vogi 6000
Bjarni Pótursson
Bjarni Sæmundsson adj.
Bjerg J. L.
Björrt Bjarnason dr.
Bj. Guðmundsson d.bú
Björn Jónsson bakari
Bj. Kristjánsson verzl.
Bj. Kristjánss. bankastj.
eign
Björn Pálsson lögm.
Bj. Sigurðsson bankastj.
eign
Blöndahl M. Th. S.
Borgþór Jósefsson
Borchenhagen A. gasstj.
Braun Riehard kpm.
Briem Eggert bóndi eign
— Eggert skrifststj.
— Eiríkur
eign
— Halldór bókav.
— Sigurður póstm,
eign
— Vilhj. f. prestur
Bruun bakari
Brydes verzluu
B. H. Bjarnason
Brynj. Björnsson tannl.
Böðvar Jónss. pípugm.
Böðvar Kristjánsson
Carl Lárusson kpm.
ChouilFou kolakaupm.
Christensen lyfsali
Claessen Eggert
— Arent
— Valg. fóh.
Copland kpm.
Dagbj. Magnúsd. e^eign
Davíð Jóhanness. eign
Davíð Óiafsson bakari
Debell forstjóri
D. D. P. A.
Dichmann L.
Duus H. P. verzlun
Edinborgarverzlun
Eggerz Sigurður ráðh.
Einar Arnórsson próf.
Einar Arnasson kpm.
Einar Benediktss. skáld
Einar Björnsson verzlm.
Einar Einarss. skipstj.
Einar Gunnarssou
Einar Hjörleifsson
Einar Markússon
Elías Stefánsson
Elísabet Sveinsdóttir
Ellingsen slippstjóri
Eyólfur Björnsson vólstj
Eyólfur Eiriksson:
eign
atvinna
Eyvindur Árnason
Fenger John verzlm.
Fólagsprentsmiðj an
Finnur Finsson
Fjeldsted Andrós
----Hjörtur
----Jón
----Lárus
Forberg símastjóri
Friðrik Jónsson kaupm.
eign
Friðrik Olafsson skipstj.
Fredriksen timbursali
G. Gíslason
eign
iar eiu miðaðar
Tekjur. Skatt.
kr. kr.
3000 25
4000 45
4000 45
3000 25
2000 10
3000 25
2000 10
3600 37
4000 45
3500 35
3500 35
2500 17.50
2500 17.50
5000 70
6000 100
3800 41
2000 10
2400 16
3000 25
2000 10
9000 215
2000 10
7000 135
5000 70
300 12
7000 135
2700 20.50
2200 13
i 6000 100
2500 17.50
3000 25
8000 175
2400 16
8000 175
2000 10
8000 175
6400 114
200 8
2400 16
6000 100
1000 40
2500 17.50
3000 25
4700 62.50
9000 215
. 4000 160
5200 76
2200 13
400 16
2400 16
5000 70
900 36
2000 10
4000 25
10000 225
5000 70
5000 70
3000 25
2200 13
2000 10
12000 335
12000 335
7000 135
3000 25
3500 35
10000 255
300 12
175 7
2000 10
7000 135
40000 1455
2500 17.50
25000 855
7000 135
3500 35
4000 45
4000 45
8000 175
2000 10
2400 16
3000 25
2000 10
2500 17.50
5000 70
3500 35
3000 25
. 2400 16
1000 40
1800 8
2000 10
2500 17.50
2000 10
2000 10
4500 57.50
2000 10
2000 10
3000 25
6000 100
3000 25
325 13
3000 25
3500 35
10000 255
100 4
Gísli Finnsson járusm. 2200
Gísli Ólafsson námssv.:
eign 150
Gísli Sveinsson lögm. 2400
Gísli Þprsteinsson stýrim. 2000%
Gísli Ólafsson símstj. 2400
Guðbj. Guðbjartss. vélstj. 2000
Guðjón Sigurðsson 6000
Guðm. Bjarnason klæðsk. 2000
Guðm, Björnsson landl. 7000
Guðm. Böðvarsson umbm. 2500
Guðm. Egilsson kaupm. 2000
G. E. Guðmundss. kpm. 2000
G. Eiríks umboðsm. 4500
Guðm.Frankl.Guðmundss. 2000
G. Kr. Guðmundss. kpm, 3000
Guðm. Haunesson próf. 4000
Guðm. Helgason 2500
Guðm. Jóhannesson 2000
Guðm. Jónsson skipstj. 3000
Guðm. Magnúss. próf. 7000
eign 400
Guðm. Loftsson bankar. 2000
Guðm. Sigurðss. skipstj. 2500
Guðm. Þorsteinss., eign 2500
Guðr. Guðmundsd. e.,eign 800
Guðr. Gunnarsd. e., eign 75
Gufubátsfél. Faxaflóa 3000
Gunnar Guunarsson 10000
eign 75
Gunnar Þorbjörnsson 9000
eign 150
Gunnþórunn Halldórsd.
og Guðrún Jónasson 2500
Gutenbergsprentsmiðja 3000
Hafstein H. f. ráðh. 11000
— Kristj. efrú 2250
Halberg, J. eignatekjur 4000
Halldór Daníelssou 4000
Halldór Jónsson 2800
Halldór Þorsteinsson 9000
Halldór Þórðarson, eign 450
Halldór Jónss, Bráðr. eign 100
Hallgr. Benediktsson ag. 3000
Hannes Þorsteinsson 3700
Hansen H. J. smiður 2000
Hansen, H. J. bakari 6009
Hansen, Morten 2700
Hanson, H. S. 5000
Haraldur Arnason 2800
Haraldur Níelsson 3200
Har. Sigurðsson vélstj. 2000
Haut, Heinr. 2000
Havsteen J. amtm. 4900
Havsteen O. J. kaupm. 2000
Helgi Helgason bókh. 2400
Helgi Jónssoti dr. phil. 2200
Helgi Magnússon járnsm. 4500
Helgi Teitsson 2500
Henningsen J. 2000
Hjaltested Pótur ritari 2000
Hjaltested Pótur úrsm. 3000
Hjaltested Sig. bak. 3000
Hjalti Jónsson skipstj. 9000
Hjálmar Guðmundsson 2500
eign 750
Hjálmtýr Sigurðsson 2000
Hjörtur Hjartarsou 2000
Hlíðdal, Guðm. 2000
Hróm. Jósefsson skipstj. 2500
Indrið Einarss.skrif.stj. 4500
Indriði Gottsveinsson 2500
Ingim. Jónss. verkstj. 2000
Ingv. Benediktss. stýrim. 2000
Ingvar Pálsson kaupm. 2500
ísbjörninn h.f. 3000
íshúsfélagið 4000
Jacobsen Egill kaupm. 6000
Jakob Jónsson verzl.stj. 3000
Jensen Friðrik vélstj. 2000
Jensen Thor kaupm. 10000
Jessen M. E. vólfræð. 2000
Johnson Þ. kaupm. eign 200
— O. konsúll 8000
— Þorgr. lækn. eign 150
Jóel Jónsson sjóm. 7000
Jóh. Jóhanness. kaupm. 4000
eign 4000
Jóh. Egilsson trésm. eign 275
Jóhanna L. Einarsd. (barn):
eign 150
Jóhanna Stefánsdóttir:
eign 75
Jóhannes Bjarnason sjóm. 2000
Jóhs. Einarsson skipstj. 2000
Jóhs. Guðmundss. skipstj. 2000
Jóh. Þorkelsson 4000
Jóhs. Sigfússon adjunkt 2200
eign 50
Jón Arnason kaupm. 2000
Jón Björnsson & Co. 2000
Jón Brynjólfsson 3500
Jó.n Eyvindsson verzlm. 2400
Jón Gunnarsson 4500
Jón Halldórsson & Co. 3000
Jón Helgason prófessor 4000
Jón Helgason kaupm. 2500
Jón Hermannsson 4500
Jón Hróbjartsson verzlm. 2000
Jón ísleifsson verkfr. 2500
Jón Jakobsson landsb.v. 4000
eign 300
Jón Jensson yflrdómari 4500
Jón Jóhannsson skipstj. 8000
Jón Jónasson stýrim. 3000
Jón Jónsson dósent 3800
Jón Jónsson frá Vaðnesi 3800
Jón 0. V. Jónsson 2000
Jón Kristjánsson próf. 3600
Jón MagnúsBon bæjarf, 12000
eign 200
13
6
16
10
16
10
100
10
135
17.50
10
10
57.50
10
25
45
17.50
10
25
135
16
10
17.50
100
32
3
25
255
3
215
6
17.50
25
295
13.75
160
45
22
215
18
4
25
39
10
100
20.50
70
22
29
10
10
72
10
16
13
57.50
17.50
10
10
25
25
215
17.50
30
10
10
10
17.50
57.50
17.50
10
10
17.50
25
45
100
25
10
255
10
8
175
6
135
45
160
11
6
3
10
10
10
45
13
2
10
10
35
16
57.50
25
45
17.50
57.50
10
17.50
45
12
57.50
175
25
41
41
10
37
335
8