Ísafold - 12.10.1918, Blaðsíða 2

IS AFOLD
Arni Eiriksson
Heildsala.
Tals. 265.
Pósth. 277. Smá8ala-
Vefnaðarvörur, Prjónavörur mjög fjölbreyttar.
Saumavélar með hraðhjóli
og
10 ára verksmiðjuábyrgð’'
Smávörur er snerta saumavinnu og hannyrðir.
Þvotta- Og hreinlætisvörur, beztar og ódýrastar.
KTSSf*"* ’Tdor’iorYÍo ■fii'
Egill Jacobsen
Reykjavík. — Simi: 119.
Útibú i Hafnarfirði. Simi: 9. Útibú í Vestmannaeyjum. Sómi: 2.
Landsins fjölbreyttasta VefnaBarvöruverzlun.
Prjónavörur, Saumavélar, Islenzk flögg.
Regnkápur, Smávörur, Drengjaföt,
Telpukjólar, Leikföng.
Pantanir afgreiddar gegn eftirkröfu ef óskað er.
Öllum fyrirspurnum svarað greiðlega.
VandaBar vörur. Ódýrar vörur
Greinarhöf byggir ummæli sín á
þeim rauga grucdvelli, að eg hafi
verið foretjóri, stjórnandi landsverzl-
anarinnar, og þar af leiðandi átt að
sjá um alt bókhald hennar, samning
reikninga, 6udurskoðun þeirra o. s.
frv. þetta er ekki rétt. Eg hefi hvorki
verið forstjóri hennar né verzlunar-
ráðunautur landsstjórnariunar; hvorki
hefi eg verið beðinu þess, né eg óskað
eftir því. Eins og alkunnugt er, var
verzluninni stjórnað af ráðherrum
þeirn, sem verið hafa aíðan á auka-
þingiuu 1914, ásamt 5 þiugkjörnum
aðstoðarmöuuum frá sumrinu 1915,
þar til þriggja ráðherrastjóruin tók
að sér rekstur heuuar i ársbyrjuu
1917.
Alt bókhald verzluuarinnar hafði
atjóruarróðið á heudi auuað eu það,
sem við kom sölu varauua hér á
landi. f>að annaðist eg, sem afgreiðslu-
maður landssjóðsvaranna. Tók eg það
atarf að mér til bráðabirgða haustið
1914. f>að var fyrst vorið 1917 að
alt bókhald laudsverzluuarinnar var
sameiuað á einni skrifstofu, svouefudri
»VerzlunarBkrifstofu laudssjóðst —
Formið fyrir sameinaða bókhaldinu
samdi eg eftir tilmælum stjórnarráðs-
ius, er samþykti það óbreytt.
f>es8 skal getið að heira Halldór
Eiríksson aðstoðaði mig góðfúslega,
sérstaklega að því er snerti form
ðiuuar bókariuuar. *
Bókhald mitt yfir sölu varanna var
frá byrjun (1914) tvöfalt, sem kallað
«r, hver einstök afgreiðsla tilfærð í
4 bókum satntímis, c: frumbók, af-
hendiugabók, sjóðbók og höfuðbók.
Enginu yfirboðara minna hefir mér
vitanlega, hvorki fyr né síðar, fundii i
að störfum mínum við landsverzlnn-
ina, eða látið í ljós óánægju með
þau, enda þykist eg ekki hafa gefic
tilefni til þess.
Vörutalning fór oft fram, og seld-
ust vörurnar við og við alveg út;
matarbirgðir urðu þvi aldrei gamlar.
fíkýrslur um aöluna og fyrirliggjandi
vörubirgðir sendi eg stjórnarráðinn
iðulega. f>að vissi því á öllum tím-
um hvað söluuni og vöruforðanum
Jeið. Beikning yfir rekstur verzlun-
arinnar gat það því samið og látið
ondurskoða eius oft og því þóknaðist,
mfn vegna; mér var það óviðkom-
andi, Herra f>órður Sveinsson endur-
skoðaði alla reikninga landsverzlua-
arinnar, ekki fremnr mína reikninga
en stjórnarráðsins, og samdi einn
heildarreikning fyrir stjórnina. En
ósannindi eru það hjá höf., eins og
annað, að hann hafi orðið að skrifa
upp mína reikuinga.
Af framanskrifuðu er það Ijóst, að
annaðtveggja er höf. gjör ókunnugur
málefni því, er hann skrifar um, eða
hann ritar móti betri vitund.
Brigzlyrði hans um lélega greind
mína og laklega mentun, læt eg mér
í léttu rúmi liggja, enda er yfirleitt
sama handbragðið á grein þessari og
skrifnm þeim, sem birtust í *Tíman-
um< í fyrra, sem eg hefi ekki virt
avars hingað til.
Hygg eg að árásir hans á mig
gæfu réttari lýsingu á honum sjálf-
um eu mér, ef hann hefði hug til
þess að koma fram í dagsbirtuna.
Er það ekki talinn vottur hreinnar
samvizku að þora ekki að gangast
við gerðum sfnum.
Beykjavík, 28. mal 1918.
Olgeir Friðgeirsson.
Enn af nýju hrekur hr O. F. í
þessari svargrein sinni og vísar til
föðurhúsanna hverju einasía atriði í
ofsóknarvefnum, Þar stendnr ekki
steinn yfir steini. Blaðið »Dagur«
birti og leiðréttingu þessa athus>a-
semdalaust, og gátu menn þess til,
að þögnin þýddi lofsverða blygðunar-
tilfinningu. En það kom brátt í
Ijós, að sú kend á ekkert skylt við
Tíma-klíkuhöfund þann, sem hér á
í hlut. Því í »Degi« þ. 30. júlí
birtist grein eftir hann, er hann
nefnir »Yfir moldumt.
í þeirri lúaleqa rituðu grein er
ekki borið við að halda fast við
neitt af fyrri ofsóknar- og árásar-
atriðunum, nema ef það á að heita
það, sem höf. segir á sina prúð-
mannlegu visn, að það sé »lygi«,
er neitað sé að Þ. Sv. hafi þurft að
skrifa upp plögg Olgeirs, vegna þess
að þau hafi verið klaufalega færð,
og það séu »ósannindi* að vöru-
talning hafi farið fram 5 tíð O. F.
og hann hafi gert »form< að bók-
færslnnni.
Zy^a-áburðinn ætlar höf. líklega
að fóðra með því, að Þ. Sv. samdi
einn heildarreiknins>, þar sem hann
tók með beeði reikninga stjórnarráðs-
ins og O. F., eins og eðlilegt var,
þar sem um heildarreikning var að
tefla. En viðbótin, að það hafi ver-
ið vegna þess hve klaufalega þau
plögg hafi verið færð, eru hrein ósann-
indi.
Um annað atriðið, vörutalning-
una er sannanlegt með plöggum í
sjálfu stjórnarráðinu, sem höf. mun
eiga aðgang að, eins og öðru hjá
gamla manninum, að O. F. fer með
rétt mál, en hinn auðvitað með
rangt mál.
Um þriðja atriðið, »formið«, er
hægt að sanna skjallega að O. F.
samdi það.
Annars er þessi ritsmíð ekki annað en
nýjar dylgjur, nýr rógur og ný ósann-
indi, til þess að ófrægja O. F., sem
ekkert hefir til saka unnið, annað en
það, að hann mun ekki vera póli-
tiskur jábróðir Tímaklíkunnar, og
hefir unnið störf fyrir ráðherra, sem
ekki eru af þvi sauðahúsi, með sam-
vizkusemi, trúmensku og íeglusemi,
svo ekki hefir orðið fundið að.
Höf vill láta lita svo út, sem O.
F. hafi orðið að fara frá Landsverzl.
uninni sökum þess, að hann hafi
verið óhæfur til starfsins, þrátt fyrir
það, þótt hann beri ekki við að
hrekja þann sannleika, að stjórnar-
ráðið hafði aldrei neitt út á störf
hans að setja, og þar af leiðandi,
hefði hann getað starfað þar áfram,
ef hann hefði viljað. Höf. varast
að geta þess, sem honum þó má
vera kunnugt um, að O. F. sagði
upp starfi sínu við Landsverzlunina,
en landsstjórnin sagði honum ekki
upp.
Hr. O. F. á að hafa »gufað upp«
af Vopnafirði. í því á víst að fel-
ast, að hann hafi ekki getað haldist
þar við, vegna ódugnaðar. Hið sanna
er, að fyrir liggja óvenjulega góð
meðmæli frá húsbændum hans i Kaup-
mannahöfn sem hann hafði starfað hjá
nm 24 ár, og ennfremnr frá þrem
öðrum merkum sæmdarmönnum,
er voru honum samtíða á Austur-
landi, þeim Einati prófasti Jónssyni,
Sigurði prófessor Sívertsen og Jóh.
bæjarfógeta Jóhannessyni, fyrir sam-
vizkusemi, áreiðanleik, áhuga í störf-
um, mikinn glöggleika og hygni í
fjármálum 0. s. frv., og þar tekið
fram, hve almenns trausts og virð-
ingar hann hafi notið, þar sem hann
hafi starfað.
Þessi ummæli mætra manna munu
nægja fullkomlega til þess að hreinsa
O. F. af hinum ósvífnu árás-
um og þessar dylgjur höfundarins
verða því eigi til annars en sýna
hvað hann sjálfur er óvandaður og
irekkvís í viðureign við þá, sem í
>ann og þann svipinn þaif að níð-
ast á.
Samgöngnmálaráðunautsstarfið var
einqónqu fyrirhugað sem bráðabirgða-
starf, til undirbúnint>s samgöngu-
málum á sjó. Liggja fyrir hin fylstu
gögn, t. d. í Alþ.tíð. um, að O. F.
hafi þar unnið hið mesta gagn. Þingin
1914—13 og ’i6 ekkert haft út á
þau að setja, heldur samþ. tillögurhans
í flestum tilfellum því nær óbreyttar.
En þegar hann var búinn méð það
starf, fór honum öðruvísi en sum-
□m öðrum. Hann vildi ekki hanga
áfram á landssjóði, í stöðu, sem væri
aðeins nafnið eitt, enda hafði aldrei
eftir stöðunni sózt, heldur tekið hana
að sér fyrir mjög eindregin tilmæli
stjórnarinnar. Eins var það um af-
skifti hans af landsverzluninni. Upp-
haflega var það fyrir mjög eindregin
tilmæli núv. fjármálaráðherra, er þá
var allsherjarráðherra, að hann gerð-
ist starfsmaður stjórnarinnar við
landsverzlunina, og hann var við
þau störf miklu lengur en hann ósk-
aði, fyrir itrekaða beiðni ráðherranna,
m. a. Tímaklíku-ráðherrans, hr. Sig-
□rðar Jónssonar.
Um það sem höf. segir að 0. F.
hafi verið af stjórninni veitt »lausn
í náð« úr Eimskipafélagsstjórninni,
mætti rita nokkurt mál. En ekki
ætti höf. að halda á lofii þeirri
djúptæku rangsleitni og venjnlegu
hlutdrægni af hálfu Tíma-klíkunnar,
sem þá var látin bitna mjög ómak-
lega á O. F.
Höf. gefur sjálfum sér myndar-
legan löðrung, er hann talar um, að
ef O. F. hefði haft æskilega fortíð,
hefði ekkert verið eðlilegra en að
núverandi landsstjórn hefði falið
honum forstöðu hennar — játar
þannig, að hann hafi ósatt sagt um
að O. F. hafi haft hana.
Höf. hælist yfir því að hr. Héð-
inn Valdimarsson og Þórður Sveins-
son hafi verið settir yfir O. F. —
Það eru ósannindi, hvorugur þeiria
var settur yfir hann. Þeir störfuðu
hvor eftir annan á svo kallaðri mat-
vælahagstofu landssjóðs, þar til H. V.
tók við forstöðu á skrifstofu Lands-
verzlunarinnar 1. október 1917, eftir
aí O. F. lét af sinu starfi. En varlega
skyldi hann fara að halda því á lofii,
að hr. Héðinn Valdimarsson var á
endanum settur yfir landsverzlunina.
Því naumlega mun önnur ráðstöfun
hafa á minna viti gerð verið af hálfu
vorrar dæmalausu stjórnar en er húu
skipaði alóreyndan ungling, sem aldrei
hafði nálægt verzlun komið, en var
nýskroppinn frá prófborði, for-
stöðumann binnar stærstu verzlunar,
sem rekin hefir verið á Islandi. —
Hefðu einstaklingar gert slíka fá-
sinnu, mundu þeir eigi hafa verið
taldir með öllum mjalla. Enda fór
sú ráðstöfun eins og kunnugt er
m. a. af sykurhneykslinu.
Samkvæmt gögnum þeim sejn að
framan eru greind hefir þá bardaga-
aðferð Tímaklíkunnar i þessu máli
verið sem nú skal greina:
1. Maðnr, sem alla sína tíð hefir
notið hins fylsta trausts og mikils
álits og virðingar, hvar sem hann
hefir starfað, er lagður i einelti. Á
hann ráðist með frekustu ósannind-
um og dæmalausri óbilgirni.
2. Þegar hann, langþreyttur orð-
inn á hinum sífelda róg, ætlar að
bera hönd fyrir höfuð sér, þorir
blaðið, sem róginum hefir veitt
húsaskjól, ekki að birta gögn hans i
heild, heldur einstök atriði, sem pað
velur úr og rifur úr samhengi.
3. Þegar rógurinn gengur ekki
lengur í nokkurn mann hér syðra,
er hann hafinn á nýjan leik norður
í landi, með ýmsnm visvitandi ósann-
indum.
Og er sá, sem fyrir róginum
verður einnig hrindir honum svo
eftirminnilega af sér, að eigi stendur
steinn yfir steini, þá er bara fitjað
upp á nýjum rógi, nýjum dylgjum,
nýjum ósannindum.
Hvers vegna verður nú hr. O. F.
fyrir þessum lúalegu ofsóknum?
Skýringin mun m. a. sú ein, að
hann er úr kaupmannastitt og hefir
unnið öll sin störf svo vel, að kaup-
mannastéttinni er sómi og gagn að.
Sú er og önnur skýring, að stjórn
sú, sem hann all-lengi vann fyrir (E.
A.), á ekki upp á pallborðið hjá
Tímakllkunni — til þess var hún of
dugleg og óhlutdræg. Þá er loks
þriðja skýringin, að Olgeir var svo
margfalt miklu hæfari til afskifta af
landsverzluninni heldur en sá maður
(H. V.), sem Timaklíkan hafði haft
á oddinum, að þess vegna var al-
veg nauðsynlegt að ófrægja Olgeir
sem mest, og þá ekki horft í þótt
brugðið væri fyrir sig ósannindum
og lognum sakargiftnm.
Meðferðin á hr. O. F. af hálfu
Tímaklíkunnar, lýsir í senn fúl-
mensku og stjórnmálaspillingu á háu
stigi, sem gæti orðið ærið hættuleg
þjóðlífi voru, ef stigamenskulegátar
þeir, sem nú virðast vaða mest uppi
í þeim hóp, fá að beita sér áfram
með blekkingum sínum og illgirni,
án þess að athygli þjóðarinnar á
starfsemi þeirra sé vakin, svo hún
megi gjalda varhug við þvi var-
menskuatferli.
Sáttmálinn
í
Studentafélaginu,
Sambandslögin nýju voru til um-
ræðu í Stúdentafélaginu í gærkveldi.
Urðu allheitar orðahnippingar milli
Bjarna frá Vogi og Benedikts Sveins-
sonar.
Að lokum var samþykt tillaga,
um að ljá sambandssáttmálanum at-
kvæði og skora á kjósendur að fjöl-
menna við atkvæðagreiðsluna.
Bæjarbruni.
Bærinn á Illhugastöðum i Fljótum
norður brann til kaldra kola fyrir
skömmu. Alt óvátrygt. Bóndinn,
Jón Pálsson og heimilisfólk hans
talið hafa beðið tjón, svo skifti þús-
undum króna.
t
Frú Kristjana Snæland,
fæddist 23. júlí 1889, giftist eftirEf-
andi manni sínum, Pétri Snæland i
Hafnarfirði, 24. okt. 1909. Þeirn
hjónnm varð 3 barna auðið, sem öll
eru á lífi. Hún dó 30. september
síðast liðinn.
Frú Kristjana sáluga var Sigurðar-
dóttir faðir hennar var sonur Sig-
urðar Þórðarsonar (í Steinhúsinu) f
Reykjavik. Móður hennar var Mar-
g>ét Magnúsdóttir ættuð að austan.
Faðir frú Kristjönu druknaði, þegar
hún var barn, og hjónin Bjarni
Magtíússon í Engey og Ragnhildur
kona hans tóku haua til sin og fóstr-
uðu hana með alúð þangað til hún.
var nær fermingaraldri, þá kom hún
til Reykjavikur aftur.
Þegar hún misti föður sinn i sjó-
inn i barnæsku, þá mun það hafa
komið yfir hana eins og reiðarslag.
Föðurmissirinn féll eins og skuggi
yfir barnssálina. Hún vildi geta sett
sig í samband við hann, og tjáð sig
fyrir honum. Hún skrifaði á miða
það sem hún þurfti að segja honumj
fleigði miðunum í sjóinn og ímynd-
aði sér svo að með því móti kæm-
ist það til hans. Líklega hefir si
skuggi horfið seint. —
Fiú Kristjana bar staka umhyggju
fyrir bömum, manni og heimili, og
vildi að öllum sem voru á hennar
heimili, eða komu, liði vel. Ung
stúlka, sem hjá henni var misti heils-
una, og lengi var ekki annað fyrir
að sjá en hún mundi deyja. Hún<
heimsótti stúlkuna á spítalanum, og
talaði kjark í hana, og þegar hún
kom heitn aftur gerðu þau hjónin
alt sem í þeirra valdi stóð til þess
að stúlkan gæti fengið heilsuna, og
eftir langa mæðu báru tilraunir
þeirra góðan árangur. Næst síðasta
mánuðinn, sem Kristjana sáluga Iifði,
veiktust 2 börnin hennar en hún
hjúkraði þeim og vakti yfir þeim
vikunum saman, og var svo að þrot-
um komin, þegar hún smittaðist sjálf
og Jagðist banalegnna.
Kristjana sál. Snæland var væn
yfirlitum og sköruleg. Hún klæddi
sig með smekkvísi ef hún skartaði,