Ísafold - 25.01.1919, Blaðsíða 4

4
IS AFOLD
Vefnaðarvörur
í mjög miklu úrvali, t. d. alfamaðir á karlmenn, drengi og unglinga,
nærfatnaður allskonar, Peysur margar tegundir, Golftreyjur (kvenm.),
Regnfrakkar, Regnkápur, Vetrarfrakkar, Sokkar kvenna og karla, Hattar
og Húfur og allskonar Smávörur o. m. m. fi.
í veMlun
Andrésar | ónssonar, Eyrarbakka
Vsrzlnnarskáli íslands.
Inntökupróf til neðri deildar skólans verður lialdið 28. og 29.
apríl næstkomandi.
Inntökuskilyrðin eru:
1. Að þekkja orðflokkana og reglulegar beygingar í íslenzku (samkvæmt
Litlu móðurmálsbók Jóns Olafssonar).
2. Að hafa lesið í dönsku einbvcrja lestrarbókina: Jóns Þórarinssonar eða
Þorleifs og Bjarna eða Steingríms eða Jóns Ofeigssonar.
3. Að hafa lesið rækilega 50 fyrstu kaflana í Geirsbók eða sem því svarar
í öðrn.
í öllum málunum er keimtað að nemandi þekki orðflokka, beygingar
og kennimyndir (og kyn).
4. Að kunna 4 höfuðgreinar (samlagning, frádrátt, margföldun og deiiing)
í heilum tölum og brotum.
5. Gott siðferði.
6. 16 ára aldur (minst).
I hvoruga deild fær neinn inntöku, sem hefir næman sjúkdóm.
Allar umsóknir um upptöku eiga að vera skriflegar og sendast
formanni skólanefndarinnar (hr. Sighvati Bjarnasyni bankastjóra)
eða skólastjóra.
Reykjavík, 23. janúar 1919.
Jón Símrtsert.
Jörð til soiu.
Jörðin Uiniiiovík i Þverárhreppi í Húnavatnssýslu er til söl^,
með öllum húsum og hlunnindum á komandi vori.
Lysthafendur leiti nppiýsinga og s?mji um kaup við Gunnar Sig-
urðsson málaflatuingsmann í Reykjavik, eða Sigurð Jóhannesson prest á
Tjörn á Vsitnsnesi í Húnavatnssýslu. 1
Vsrslun Andréssr Jénssonar
EyrErbakka
hefir birgðír af:
Járnvörum, cmail. vörum, farfavörum, tautullum og tanvindum, sauma-
vélum, »Primns€-véIum og oliuvélum) skiivindum.
Ennfremur: Hnakka, Veggfóður, Ritföng allskonar, Hreinlætis-
vörur, Sápur, Ilmvötn. o. rr. m. fl.
Góðar vörur. Lsegsta verð
í v e r s 1 u n
Tlndr. Jónssonar, Eyrarbakka
t
>
Það tilkynnist hér með vinum og vandamönnum að konan min
Valgerður Stefánsdóttir, andiðist að heimili sinu, Lækjarbug í Hraun-
hreppi, þaan 22. des. 1918.
Guðjón Þórarinsson.
um þessa máls, jafn vel þótt —þv
miður, eins og frá Dana hálfu —
hún ætti engan fulltrúa i sjálfri
saminganefndinni.
Einmitt er öll þjóðin býst við að
fa°na, jullu jrehi brýst fram á sjón-
arsviðið »maðurinn með sigðina* og
er svo stórvirkur á skömmum tíma,
að þjóðin missir nærri kjarkinn. Þari
ekki hér að fara um mörgum orð-
nm, því þeir munu færri, a. m. k.
á Suður- og Vesturlandi, sem eigi
á ernn eða annan hátt hafa fundið
kuldagust »hins augnalausa*. En
teigurinn, sem eftir liggnr eru að
mestfe »blóm Hfsinsc, ei græða áttn
landið í framtíðinni.
Hér, sem áður, hefir þjóðio stað-
ist eldrauninina, þrátt fyrir miklar
hörmungar, en það er einnig ársíns
1919 að skera úr hver endalokin
verða, þvi ^nn þá mun pestin, að
víðáttu til, eigi hafa farið yfir nema
helming landsins.
Ver'slun og framkvæmdir hafa
æðlilega — vegna styrjaldarinnar verið
i þungum hlekkjum.
Samningar, er gerðir voru við
Breta 1917, gengu úr gildi þá um
áramótio, en einhverra hluta vegna
drógst að endurnýja þá fram eftir
öllum vetri. Bjuggust kaupsýsiu-
menn við að ef til nýrra saminga
kærni á annað borð, mundu þeir
bygðir á Hkum grundveili og hin
fyni árin, og með tilliti til hilfop-
ins markaðar á fiski, komst vara
þes:i á vetrarvertíð í tiltölulega hátt
verð. Samningar við Breta, eða
réttara sagt Bandsmenn —voru íyrst
fullgerðir í rnaí, og voru að mö ga
leyii frábrugðnir fyrri samningum.
höft þau og hvaðir er flutu af samn-
ingi þessnm nrðu til þess að alment
verðfall varð á öllum afurðum, mið
að við kostanð framleiðslunnar, og
er enn éútreiknað óbeint fjárhags
legt tap þjóðarinnar i heild sinni,
og beint tap þeirra kaupsýslumanna
er keypt höfðu afurði með tilliti ti
hálfopins markaðar. Samgöngur allar
voru hinar örðngustu og mestu
áhættu undirorpnar, en flutningar til
landsins nægðn þó oftast þörfinni.
Landið sjálft, undír forystu lands
verslunarinnar, tók að sér einka-
sölu á flestum nauðsynjum en eigin
skip landssjóðs og svo skip Einr-
skip féiagsins fluttu að mestu vör-
urn.it til l.'mdsins að undmskildum
kolum og saltt, er mest var flutc á
leiguskipum.
Athaínir verslunarstéttarinnar, með
tilliti til inn og útflutnings voru
mjög takmarkaðar, en ínn á við létu
kaupsýslumenn þó eigi hugfallast,
og béldu uppi — með öifáum undan-
teki.ingum — fyrri atvionuvegum
til'lands og sjáfar, þjóðinni til ómetan-
legs gagns. En bvort eítirtekjan á
sutrum sviðum hefir verið að Svttna
skapt sýuá ársreikningarnir fy ir un>
liðiö ár. Þing og stjóin hefði þö
eflai st gétað gert meira til hvatn-
ings í þessum eífurm en rann varð
á, en sð undansk idu síldveiðamál-
inn voru aðgérðirnár engar.
Ú'flutniugs- og iunflutningsnefndir
voru skípaðar, er störfuðú hver fyrir
sig ð því er nafr.ið' bendir til.
Yririeitt hehr þjúðin þetta ár ver-
ið í hlekkjum, að kalla má en það
er eftirtímans eða sögunnar að dæma
um hvernig stjórn, þing og nefnd-
irnar báðar hafa skilist við hlutverk
sín. Verslunarannállinn 1919 gerir
það tæpast.
Hvað sem um er mistök undan-
farinna óf.iðarára, sertl óumflýjan-
lega hlutu að verða hér sem annars
staðar, þá má þó alþjóð' vera það
gleðiefni hið mesta, að óhætt mun
að fullyrða að verslun landsins á
þessum árum hefir tekið þeim ham-
skiftam, að hún má nú heita nær
al innlend, en það eina er eflaust
þess virði er mistökin hafa kostað
landsmenn yfirleitt. Þau gömlu —
mjög svo óþörfu bönd, sern að visu
voru farin að fúna fyrir ófriðinn,
eru nú að fullu í sundur, og verða
a'drei knýtt aftur með sömu knútum
og áður. En þar fyrir getum við
eflaust, á öðrum grundvelli, haft
gagn hver af öðrnm í viðskiftum.
En samfara hinni miklu réttarbót
ættu einkunnarorð htnnar ungu upp-
vaxandi verslunarstéttar að verða:
»frjáls verslun í frjálsu landi«.
Um fjárhagsástandið að árinu loknu
hefi eg engin gögn til að dæma
eftir. Eflaust veltur þar á miklu
hvernig landið losnar við miklar kola
og saltbirgðir, nú er verðlækkun
hlýtur að verða, sérstaklega á þessum
þungavörum, og síðast en en ekki
síst: landsjóðsútgerðina svo kölluðu
Fjármagn það sem stendur fast i
þessu þrencn hlýtu»' að vera þungt
á metunum hjá smáþjóð, sem á
venjulegum tíma ekki hafði nema
örfáar miljónir til allra sinna þarfa.
En við verðnm að vænta þess
besta, og þótt ballinn yrði nokkrar
miljónir, sem áður hefði verið talið
~em gjaidþrot, þá verðum við að
treysta svo á þolmagn þjóðarinnar i
heild sinni — litlu, seigu íslensku
þjóðarinnar, sem staðist hefir á einu
iri framantaldar niu eldraunir, að
hún telji upphæð þessa ekki nema
’næfilegt enduigjald lærdómsog þroska
þess, er hún hefir orðið að tiieinka
sér á ekki lengri tíma.
Ef vona má að komið sé yfir
»örðugasta hjallannc nú, er þjóðin
þess arna áreið.mlega megnug.
Þingeyri 2. janúar 1919.
Ólafur Troppé.
Varnír gsgr, mflúensu.
Ný auglýsing frá landstjórninni.
Að fengnum t'llögum iæknadeildar
háskólans og með ráði landlæknis er
hér með samkvæmt iögum nr. 24,
16. nóvember 1907, um varnir gegn
útbreiðslu næmra sjpkdóma, 2. gr.,
settar eftirfar. ndi reglar til ’varnar
gegn útbreiðslu kvefpestarinnar:
x. Samgöngmm milli sýktra og
ósýktra lardsrluta skal hagað þannig:
Engir mannflutningar em leyfðir úr
sýktum svæðum fram yfir þrð sem
tianðsya krefur, og á þann hátt að
þeim einum skal gefið fararleyfi, sem
hafa verið einanoraðir í vikutíma á
brottfararst’ð og hvorki hafa sýkst
grnnsamlepa á þeim tíma né haft
tnök við sýkta eða grnnaða,
2. Varningur og aðrir dauðir munir
sknlu raldir lausir við sóttnæmi 24
klukkustundum eftir að sjúkir eða-
grunaðir hafi haft hönd á þeim.
Heimili, sem sýkst hafa, skulu talin
sóttbættulaus, þegar 7 dagar eru liðnir
frá því að síðasti sjúklingur varð'
hitalaus, eða 12 dögum eftir að hann
sýktist, og þá án þess :.ð sótthreins-
un hafi farið fram. Heimilt skal
þó héraðslæknuua að lengja einangr-
nnartímann, ef þeir eru í váfa um
framangreind tímamörk.
3. Héraðslæknar skulu svo fljótt
sem því verður komið við senda
öllum sveitarstjórnum í ósýktum
sveitum glöggar sóttvarnarreglur og
afnframt leita álits þeirra um hvort
>að sé a mennings vilji að verja
sveitina, þó veikin flyttist í héraðið,
síðan gerir béraoslæknir þær ráðstaf-
anir, sem hanr telur nauðsynlegar,
til þess að verja þau bygðarlög, sem
þess óska, sbr. x. og 2. gr.
4. Oll skip, sem leita hafnar á
Norður- og Austuflatidi, Stranda,
Barðastrar.dar-, Dala-, Snæfellsness-
og Skaftafellssýslu, og koma annað-
hvo>-t frá útlöndum eða frá sýktum
héruðum innanlands, skulu talin
grunuð skip, er ekki teljist sótthættu-
laus fyr en liðnir eru 7 dagar frá
því þau létn síðast úr höfn eða
höfðu siðast mök við önnur skip,
enda hafi enginn sýskt á skipinu á
brottfararstað þess eða á leiðinni,
svo að grunsamlegt þyki.
5. Læknar í hinum sýktu héruð-
um, sem fara þurfa út í sýkt eða
grunuð skip, skulu er þeir koma á
land, einangra sig, svo sótthætta
geti ekki af þeim stafað, í alt að
sjö daga og skal hlutaðeigandi hér
aðslæknir gera næsta héraðslækni
aðvair, er skal skylt að þjóna fyrir
hinn á meðan þarf.
6. Héraðslæknar í þeim héruðum,
þar sem kvefpestin gengur, skulu i
viku hverri sima til landlæknis aðal-
triðin um göngu sóttarinnar.
Bæjarstjórn Akureyrar.
A Akureyri stendur nú hin harð-
asta kosningahrið um bæjarstjórnar-
sætin Tveir listar eru fram komnir.
Eru efstir á öðrum listanum þeir
Otto Tulinius og Ragnar Olafsson
kaupmenn, en á hinum Erlingur
Friðjónsson frá Sandi og Böðvar
B arkan lögmaður. Að' síðari list-
aoum er sagt að standi verkamenn
og Tíma-klíkan.
Laust prestakall.
Helgsprestakall er auglýst laust
frá næstu fardögum. Umsóknarfrest-
ur t:l 20. mars.
Vísir og Timinn hafa átt all
trtjög i höggi hvor við anuan upp
á síðkastið, m. a. út af kolamáikm í
sambandi við Landsverslunina. Rit-
stjóri Vísis hefir óskað þess að fá
eitinig að svara Tímanum hér i
blaðinu, vegna þess að blað hans
nær eigi til manria út um land yfir-
lettt. Mun það svar birtast í næstn
ítafo’d.
ReykjaYíknraEfíáll
Hvita mansalið. þ>að við-
uratyggilega athæfi hefir gert vart
við sig í höfuðstaðnum upp á síð-
kastið og standa nú yfir réttarrann-
sóknir í því. Tekst vonandi að taka
svo fyrir kverkar á því, að eigi nái
að dafca.
Skipafregn:
Lagarfoss kom hingað í gær-
kvöldi frá Ameríku.
B 01 n i a er væntanleg hingað á
morgun eða svo.
Söngskemtun heldur Bene-
dikt Arnason stúdent á morgun. Er
hann hinn mesti raddmaður og eiga
bæjarbúar því kost á sjaldfenginni
skemtun.
Sighv. Bjarnason backa-
stjóri verður Bextugur í dag og held-
ur hann afmæli sítt í Kuupmanna-
höfn.
f>ar fer algerlega nselfmadec maður
sem Sighvatur er og er hann gott
dæmi þéss hve mikils má sín atorka
og trúmenska í störfum Ur um-
komulitla, fátæka Reykjavíkurdrengn-
um er orðinn einn af áhrifamestu borg-
urum höfuðstaðarins og ráðamönn-
um Iandsins.
Jarðarför Björn M. Ólsen fór
fram fimtudag að viðstöddu mesta
fjölmeuni. Að ósk hins látna var
ecgin ræða haldin. En latneski sálm-
urinn »Jam maesta quiesce querela«
var sunginn í kirkjunni. Kennarar
Mentaskólans báru kistuna úrheima-
húsum í kirkju. Bókmentafólagsstjórn
ÍQD í kirkju og Háskólakeunarar út.
Seðlaútgáfuréttur. Sam-
kvæmt þingsályktunartillögu frá fjár-
hagsnefnd alþingis 1917 um það að
stjórnin leiti samuinga við íslands-
banka um að hanu láti af hendi
seðlaúcgáfurétt sinn allan, gegu
ákveðnu gjaldi, eða þá að hann láti
af hendi rétt sinn til að hindra seðta-
útgáfu fram yfir 2'/2 miljón auk soðla
Landsbankans — hefir stjórnin nú
skipað þá Magnús Guðmundsson
skrifstofustjóra, |>orst. f>orsteingson
hagstofustjóra og Pétur Ólafsson kon-
súl f nefnd til þess að rannsaka þetta
mál og láta uppi álit sitt um það.
Á nefndin að koma með tillögursín-
ar fyrir lok marzmánaðai.