Ísafold - 07.06.1919, Blaðsíða 3

ISAFOLD
WIKMAN & WIKLUND
Stockholm „2 % «w
HASTSKOR BRODD
Infortlra offcrt och aTbiItlningar.
Största lager av jiirn, st&l och plát.
Heildsala. SmásBla.
SöBlasmiðabúðia Laugavsgi 18 B.
Simi 646
Stærst o> fjölbreyttast úrval af reiðtý^jum, aktýgjum, og öilu tilheyrandi
s.'. allskonar ólum, beislutn, tösium o. fl. Kiyftöskurnar orðíögðu. Af
íarnvörum: Beislisjtmgir, úr járni og nýsilfri, múnujárn, taumaiásar,
ístöð og allskonar hringjur, eiunig sv:pur, keyri, hestajáru o. m. fl. —
Ennfremur stærri og smærri tjö'd úr ágætu efni, vagna-yfirbreiðslur, fisk-
ábteiður og hestateppi. Fyrir söðlasmtði: Hnakk- og söðulvirki, plyds,
dýnustrigi, hringjur, beislisstangir, ístöð, taumalásar, keyri, leður, skinn o. fl.
Sérstaklega er mæit með spaðahaðkkum
engkam og íslenskum.
Stöðug viðskifti í öllum sýslum landsins. Pantauir afgreíddar fljótt og
oákvæmlega. Byrjunarviðskiíti verða undtntekningarlítið stöðug viðskifti.
Söðlasmiðabúðin Laugavegi 18 B. Sími 646.
E. Kristjánsson.
Heildsala. Smásala.
Kennarastaða.
Við Kvennaskólann á Biönduósi vantar tvær kenslukonur.
Þær sem kynnu að vilja sækja, þurfa, auk almennra námsgreina,
að geta kent hússtjómarstörf og söng (sbr. reglugerð skólans B. deild
stjórnartíðicdanna 1915 bls. 10—15).
Lannin voru 1917 kr. 250 auk fæðis, húsuæðis, Ijóss og hits, og
má gera ráð fyrir að þau hækki eftir samkomulagi, en þó ætti lágmark
launakröfu að fylgja umsóknunam.
Kenslan byrjar næsta haust 15. október. Umsóknir sendist for
manni skólanefndar Arna A. Þorkelssyni á Geitaskarðí, fyrir 1. ágústm.
næstkomandi.
Skólanefndin,
Kirkjan og ódauðleikasannanirnar
eftir
prófessor Harald Níelsson
fást hjá bóksölum.
Eldti og yngri nemendur Kvennaskólans
í Reykjavík, sem gáfu silfursveig á kistu
® frú Thoru sil. Melsteð, ákváðu að stofna
minningarsjóð um 'hina merku og þjóönýtu konu, er fyrst allra kvenna
hér á landi helgaði !íf sitt og starf mentun fslenzkra kvenna. — Hér i
Reykjavík hafa þegar safnast með.tl yngii og eldri netnendt Kvennaskól-
ans kr. 870.18, að frádregnum kosaaði við silfurkransian.
Nú viljum vér bér með skora á allar hinar mörgu konur um endí-
langt ísland, sem fyr eða síðar htfa venð á Kvennaskóhnum, að láta nú
eitthvað af hendi rakoa til þess að eflr þennan litla sjóð, sem þegar hefir
verið stofnaður, til þess á sýailegtn hátt að votta hinni framliðnu merkis-
kouu og brautryðjanda kvenmentcnar á Llardi heiður og þökk. Sjóðm-
ina heitir »Verðlauna og styrktarsjóður frú Thoru Melsteð*, og i lögum
sjóðsins er ákveðið, að þegar hann sé orðmn kr. isoo, megi veita nem-
endum skólans verðlaun úr sjóðnum eftir þeim fyrirmælum, sem sett
eru þar um; en þegar sjóðurina er orðinn 5000 k'., þá skuíi veita úr
honum bæði styrk og verðlaun eftir ákvæðum þeirn, er lög sjóðsins fyrir-
skipr. — Oss er það Ijóst, að minningu frú Thoru sál. Melsteð verður
á engan hátt annan betnr haldið á lofti af þakklátam nemeodum Kvenna-
skólaDS, heldur en með því að_stofna sjóð, sem fyr eða síðar geti hlúð
að einhvetju því frækorni, er hún vildi gróðursetja.
Vér undirritaðar, er ásamt fleiri konum höfum ge'ngist fyrir fjársöfnnn
þessari, leyfum oss hér níeð að mælast til þes;; að konur þær, er þessu
máli vilja sinna, sendi gjafir sínar til einhverrar okkar unditriuðrar
fyrir 1. okt. n. k.
Reykjavík 51. maí 1919.
Maria Óiafssor, »ValhölI*, Rvík. Þóra Halldórsdóttir, Miðstræti 8 B.
Magnea Þorláksdóttir, Bræðraboigarstíg 10. Þóra Þórarinsdóttir, Vitastíg
8. Sigriðnr Briem, Tjarnargötn 28. Sigurveig Runólfsdó.tir, Sellands-
stíg 4. Þorbjötg Sigmundsdóttir, Grettisgötu 17. Lára Einarsdóttir,
Laugaveg 46. Guðrún Jó^dóttir (frá Þormóðsdal). Guðrún Snæbjörns-
dóttir, Hafnarfirði. Bóthildur Björnsdóttir (frá Vatnshorn:). Ragnheiður
lónsdóttir, Laufásvegi 31. Asthildur Thorsteinsson, Lmfisvegi. Auður
Gisladóttir, Miðstræti 3. Kara Briem Tjarnargötu 20. Iagibjörg H.
Bjarnason, Kvennaskólanum.
P. W. Jacobsen & Sön
*
Timburverslun
Stofnuð 1829.
Simnefni: Granfuru Kaupmannahöfn C.
New Zebra Code. Carl Lundsgade.
Selur timbur í stœrri og smœni sendingum
frá Kmipmannahöfn.
Einnig heíla skipsfarma frá Svípjóð.
Að gefuu tilefni skal það tekið fram, að
vér hðfum engan ferða-umboðsmann álslandi.
Biðjið um tilboð. — — Að eins heildsala.
Brunatryggð hjá
„Nederlandene“
Féiag þetía, Sem er eitt af hei ns*
ins stærstu og ábyggilegustu bruaa-
bótafélögum, hefir starfað hér á laadi
i fjölda möig ár og reynst hér sem
annarstaðar hið ábyggilegasta I a!la
staði.
Aðalumboðsmaður:
Halídór Eiríksson,
Laufásvegi 20 — Reykjavík.
Simi 175.
EUREKA
MOTORWINGHER
leveres i alle störrelser direkte fra
Lager, til meget rimelige priser.
Let manövre ing — Litet Plads-
behov — Kraftig Konstrnktion —
Rolig Gmg — Meget Brændse'be-
sparende.
Skriv til voit kontor i Kristiania,
og utbed Dem c rkulære og indhent
offeite over den störrelse der bedst
passer Dem.
Dygtige og velanbefalte agenter
vil kunne antages mot opgivelse av
Refer éncer.
BJORNSTAD,
HEYERDAHL LARSENa.s
Kail Johansgt. 8 — Kristiania.
Telegr.sdr.: »Gro«.
' Vi kjðper Skind
i större og mindre partier, ev den
li’ile mörkflekkede stenkobbe, törrede
simt sto skarv og smaaskarv bælg-
flaaede, törrede, og lammeskind smaa-
kröllede törrede Offerter udbedes
trei prisopgave.
Oluf Jensen & Oo ,
Pe’svarefíírretning
(Pog 5075). Sttvanger — Norge.
49
50
5.1
sem ekki geta náð I matvæli frá sveitunum, og
væri stórerfitt, ef ekki ómögulegt, að koma sveitun-
unum inn á þá braut. Við getum ekki stöðvað
gang sólarinnar, við getum ekki fært vísi tímanna
50—60 ár aftur á bak, og við getum ekki stíflað
framrás menningarlíf3ins, og ekki einu sinni viljað
stífla hana, nema við gerum okkur að náttröllum,
sem hefir dagað uppi norður hér.
íslendingar verða tsepast menningarþjóð, og verða
aldrei álitnir mennningarþjóð^ fyr en þeir hafa feng-
ið allra nauðsynlegustu járnbvautirnar. Án þeirra
verður ekkert verulegt menningarlíf utan kaupstaða.
Járnbrautin, sem fyrst ætti að leggja, er frá Reykja-
vík austur til Þingvalla, þaðan niður með Þingvalla-
vatni, um Grafning og Grímsnes. Á Seifossi skiftist
brautin í tvent, önnur álman gengur suður á Eyrar-
bakka og Sfokkseyri1, hin álman til Þjórsártúns og
austur í Rangárvallasýslu. Þar hefir verið talað um
Ægisíðu fyrir endastöðvar. Nauðsyn ber til að leggja
járnbraut milli Reykjavíkur og Hafnarfjarðar, til
þess að fá Hafnarfjörð og alla flutninga þaðan og
þangað, til þess að gera höfuðstöðina, þar sem járn-
barautin byrjar, enn þá þýðingarmeiri járnbrautar.
8töð. Á að gizka munu þessi mannvirki kosta 8
til 9 miljónir króna.
Tekjur hverrar járnbrautar fara mest eftir enda-
1) Að gera höfn þar eystra mandi aldrei verða kleift fyrir
brimi. Eranskir ingeniörar áætluðu höfnina i Þorlákshöfn 30
miljónir franka, og likt mundi höfn á Eyrarbakka kosta sf hún
ætti að standast hafrótið þar.
stöðvunum. Ef Reykjavík og Hafnarfjörður eru
önnur af þessum stöðvum, þá eru þar nú þvínær
20000 manns. Báðir þessir kaupstaðir eru að kafna
í dýrtíð, af því að þeir ná ekki til nauðsynlegustu
landvöru. Eyrarbakki og Stokkseyri telja nú nær
2000 manna. Sjóvátryggingin er svo dýr þangað,
að það yrði ódýrara fvrir bæði kauptúnin, að fá allar
erlendar vörur með járnbrautinni heim til sín, og ull
og fleira sent með járnbrautinni aftur, en að leigja
og vátryggja skip þangað, til að flyta þær. Þaðan
að austan mætti fá sjálfsagt 5000 tunnur af kartöfl-
um á ári, ef unt væri að flytja þær suður. Úr öðr-
um hlutum Árness og Rangárvalla sýslu mætti víst
fá hingað suður hinar 5000 tunnurnar, sem Reykja-
vík og Hafnarfjörð vantar nú. Kartöfluræktun kæmi
upp fyrir austan fjali, þegar menn sæju að varan
væri seljanleg. Þetta væri flutningur á 500—1000
smálestum fyrir járnbrautina, 0g kartöflurnar væru
10,000 tunnur af nauðsynjum fyrir sunnanmenn, og
125—250 þúsund króna árstekjur fyrir austanmenn,
— tekjur, sem þeir hafa ekki nú. Hér syðra var
töðuhesturinn á 60 kr. i sumar sem leið, og mjólk-
urpotturinn er á 80 aura. Hvort tveggja er miklu
hærra verð en svo, að almenningur hér geti keypt
töðu eða mjólk fyrir það. Menn suður hér hafa
ekki mjólk handa börnum. Við hér þyrftum að fá
5000 lítra af mjólk að aufetan daglega, með þeim
mannfjölda sem nú er hér við sjóinn; siðan hlypi
þetta upp í 7500 lítra eða 10,000 lítra á dag. Fyri.r
járnbrautina væri þetta daglegur flutningur á 5 til
10 smálestum á mjólk. Austanmenn fengju mjólk-
ina borgaða á liverri viku. Með 40 aura verði hér
ættu þeir að fá 35 aura heim fyrir hvern lítra.
Það væru fyrir austanmenn 640 þús. króna tekjur
árlega fyrir 5000 lítra, 960 þús. og 1280 þús. kr. ár-
lega fyrir hærri töluna, 7500 og 10,000 litra. Að það
hefði einhver áhrif á efnahag austanmanna, að fá
jafnvel lægstu upphæðina árlega, má sjá á því, að
öll útflutta varan frá Áressýslu 1915 kostaði 517,000
kr. eftir verzlunarskýrsiunum. Ef s'unnanmenn vildu
gera skarð í þessa mjólkursölu að austan, þá yrðu
þeir að kaupa þaðan töðu og hey í staðinn, 0g það
er ekki líklegt að austanmenn seldu það sér í skaða.
Flutningurinn á heyi með járnbrautinni yrði likur
og á mjólk, en kæmi ójafnara niður á árið.
Að líkindum sæju austanmenn sér hag í því, að
selja hingað hænsnaegg. Frá hverju fjósi má leiða
hita til hænsnanna á vetrum, og á hverju heimili
fellur ýmislegt frá matnum, sem hænsnin geta étið,
þó að það sé ekki einhlýtt. Við sjávarsíðuna mætti
ala upp svín til að selja hingað, þegar hægt væri
að koma þeim á sölustaðinn. Því getum við ekki
komist upp á að fita sauðfé á vetrum, 0g selja nýtt
kjöt alt árið um kring? ísvarið kjöt er alstaðar
annars staðar álitið fátækra fæði. Það er alveg
undir flutningseyrinum komið, hvort allif fjárrekstrar
að austan yrðu sendir með járnbrautinni eða ekki.
Eg ímynda mér að það kæmi að þvi. Fyrir járn-
brautina væru það alt að 2000 smálestir á ári. ;En
vist er það, að nautgripir að austan og fitað fé, á
4*
4