Ísafold - 14.06.1919, Blaðsíða 3

ISAFO LD
3
Kaupmenn cg kaupfélög!
Undirritaðir reka uœboðsvers'un i Kauptnannahöfn, skrifstofa og
sýnishornasafn af margsk. vörum
í Linnésgade 26. Simi 10786.
önnumst innkaup og afgreiðslu á hverskonar útlendum vörum, þar
á meðal saiti, trjávið og sementi í heilum förmum eða minna, og sölu
íslenzkra afurða.
Höfum sambönd við margar sfórar fyrsta flokks verksmiðjur
og heildsöluhús i ýmsum löndum.
Útvegum skip til vöruflatninga.
Onnumst vátryggingar.
Frumreikningar sendir viðskiftamönnum okkar.
Sanngjörn ómakslaun. Greið og ábyggileg viðskifti.
Skrifstofa og sýnishoruasafa af ýmsum góðum og hent-
ugum vörum í
Reykjavik, Bankastræti 11
Sími og pósthólf hr. 465. Símneíni: „Opus*.
Viðskiftamenn oktar geta sent pantanir sínar og tilboð um sölu ís!.
afurða til hvorrar skrifstofunuar, sem þeim er hentugta.
Virðiugarfylst.
0. Fríðgeirsson & Skúlason.
Hofðavatn.
Féiagið „Höfðavatu11, sem hyggar á næstu sumrum að byggja höfn
í Höfðavatni við Þórðarhöfða í Skagafirði, gefur síldarútgerðarmönnum
kost á að tryggja sér þegar pláss með stnngjörnum kjörum í hinni vænt-
anlegu höfn. Lúðvík Sigurjónsson á Ákureyri gefur frekaii upplýsingar
og skrifar undir leigusamninga fyrir hönd félagsins
Jóhann Sigurjónsson.
Uxtdiriitaður býst við að dvelja hér í bæn-
um næstu daga. Bústaður: Hotel Island nr. 7.
Lúðvík Sigurjónsson.
Barnakennarastaðan
við barnaskóla Seltjarnarneshrepps er laus fiá 1. október. Umsóknir um
hana séu komnar fyrir ij. júli þ. á. til formanns skólanefndarinnar ásamt
launakröfu og vottorðum sem ábyggilegur barnakennari.
Seltjarnarneshreppi 10. júni 1919.
Skólanefndin
Se. Se. Se. Se. Se. Se!
Ifcke 35 Kr. - men 3,85.
Dette for höfligst at meddele det höjtærede Pubiikuir, ft vi har startet
en Bioderifabtik, og da det er vor Agt at faa Fab-ikfcen bekendt og
opreklameret over hele Landet pia koitest mulige Tid, har vi besluttet
os til, som Reklame for vore B'oderier samt for at faa Anbefalinger
fra foiskellige Kunder over hele Landet, at udsende til enhver af
Bladets Læsere et Sæt af vore aller bedste og fineste Broderier i
Rosenmönster, bestaaende af en meget fiks og elegant piategnet
Kaffedug og 6 tilsvarende Kaffecervietter fuldstændig franco og poito-
fritt mod Indsecdelse af 3 Kr. 8j Öre i Frimærker sammen med
Deres nöjagtige og tydelige Adresse. — Vi kan sikkert med Rette
paastaa, at dette Reklametilbud er det störste og mest storslaaende
Reklametilbud De nogensir.de er tilbcdt, og ingeu bör derfor forspilde
Chancen, men skriv heliere i Dag en i Morgen. —
Ærbödigst.
Nordisk Broderifabrik - Aarhus - Ðanmark.
Styrjöldinni er lokið. A!t um það
he’dur hungrið áfram að lama lifs-
þrótt þjóðarinnar með engu minna
afli en fyr. En einhverntíma hlýt-
ur að reka að þvi, að ástandið treyt-
ist til batnaðar. Þá verður sú spmu-
ing upp á teningnum, hvernig þjóð-
in vinni best og fljótast aftur heilsu
og krafta.
Merkur þjóðverji, prófessorRubaer,
hefir gert mikilsvarðandi tilraunir í
þessa átt, á nokkiutn mönnum, sem
hirðast höfðu orðið úti í hungur-
styrjöldinni.
Samkvæmt tilraunum þessum kem-
ur það í ljós, að menn sem hor-
fallnir eru orðnir, verður að ala um
lengri tima á hollum og nógum mat
— einkum þeim mat, sem ríkur er
af eggjahvítuefnum — eigi þeir að
ná aítur fullu fjöri. Hér kemur
þyngd manna alls eigi til greina.
En líffærin setja mönnum stóliun
fyrir dyrnar. Baann fá menn eigi
lyr en eftir langan tíma, hvernig
sem að er farið.
Mjög greinir menn á um hvaða
ráð skuli notuð.
Nokkrir eru þeir, sem telja að
skamta þá, sem nú eru, beri að
auka smátt og smitt, þar til þeir
nægja mönnum til fulls. En með
því að hlíta riðmn þessara manna,
mundi það nema þrem árum, þar
til almenningur hefði náð sér eftir
harðréttið. Því skamtar þeir, sem
sem nú eru, eru mestmegnis brauð
og annar matur, sem snauður er af
eggjahvítuefnum. Aukning þeirra
mundi því eigi flýta svo batanum
sem skyldi. Aðrir telja, að bezt sé
að skamta ölium samkvæmt ná
kvæmum, visindalegum útreiknÍDgi,
þann mat einan, sem komi að veru-
Iegu liði. Er þar með talið matur,
sem auðugur er af eggjahvituefoum.
Virðist svo sem menn þessir hafi
rétt fyrir sér, þvi með hæfilegri
blöndun hollra og nærandi matar-
tegunda má stytta .imann úr þrem-
ur árum niður i 294 daga. En ti
þessa þarf firn af mat.
Prófessor Rubner telur, að allra
lægsta þyngd þeirra matvæla, sem
fulikominn bati krefjist, sé 506.000
smálestir af eggjahvituefnum. Fái
menn eggjahvituefni þessi úr kjöti,
er það 2 miljónir smálesta — en
til þess þarf að leggja að velli 6
miljónir nautgripa.
í niðurlagi bókarinnar er alt það
tjÓD, sem hafnbannið hefir valdið,
metið til fjár:
Fyrsti liður eru hinar 763.000
manna, sem sulturinn hefir að bana
orðið. Með mjög margbrotinni Og
flókinni sundurliðun, telur stjórn
heilbrigðismálanna að sú npphæð
nemi 8 0g hálfri miljón marka. Lí
btrna þeirra, Sem eigi fæddast vegua
iunisveltunnar, en þau teiur hún 1
miljón, dætlar hún jafn mikils viiði.
Lamaðan vinnuþrótt og drepinn
framkvæmdadug metur hún á folla
30 miljarða marka. Loks telur húu
að líkamlegur afturbati manna og
dýra kosti þjóðina eigi miuna en 7
og hálfa miljón. Alls telur hún að
sveltan hafi kostað Þýskaland 5 5
miljarða. — 1 raun og veru er tal-
an alt of lág, þvi hin margvislegu
veikindi og siðferðislegar og sálar-
fræðislegar verkanir sveltunnar verða
aldrei tölum taldar.
Það er hverju orði sannara, að
þýska herstjórnin hefir beitt þeim
vopnum í styrjöld þessari, sem með
réttu hefir vakið viðbjóð og reiði
mjög margra. En alt um það væri
það heimskulegt og ómannúðlegt,
að láta hermdarvark örfárra einstak-
linga bitna á allri þjóðinni. Á hún
jví fremur meðaumkvun skilið, sem
lún nú i hungti og dýpstu bágind-
um verður að gjalda og bæta fyrir
syndir manna þessara.
Eg sigði áðan að glæpir þýsku
stjórnaiiunar hefðu með létta vakið
viðbjóð hins mentaða heims. Kaf-
bátahernaður þeiira og meðferð þeirra
á Belgjum verður aldrei bótroælt,
enda þótt þeim sé að sumu leyti
vorkunn. En til ern aðrir glæpir
enn ægilegri. Eða er líku saman að
jafna, að diepr io þúsundir manna,
þannig, að þeir, s»m lengst hafa
kvalist (sem betur fer mjög fáir)
hafa lifað viku og skemur, og kvelja
lifið úr 763 þús. manna ? Hafa
sumir manna þessara kvalist í fjög-
ur ár. Hver er g'æpnrinn meiri ?
Eg fyrir mitt leyti er í engum efa
um svarið.
Olajur Feilan.
Jarðarför Ólafs Björnssonar rit-
stjóra fer fram miðvikudaginn 18. þ.
m., kl. 1 eftir hádegi.
G.s. Island kom síS&stliðinn laugar-
dag frá K.höfn um Leith og var haft
í sóttkví þar til á mánudag kl. 6.
Fjöldi farþega var með skipinu (um
94), m. a.: Ólafur Björnsaon ritstjóri
ísafoldar og frú hans, Jón Magnús-
sou forsætisráðherra og frú haus, Sig.
Eggerz ráðherra, Iögjafuaðarnefndiu,
V. Finsen ritstjóri, P. A. Ólafsson
konsúll, Jón Lsxdal kaupm. Kristján
Torfason kaupm., frú Lára Iudriða-
dóttir Bogason, jungfrú Ingibjörg
Brauds og Erailía Indriðadóttir, Gunn-
ar Viðar stúdent.
Skipið fer héðan í dag til Leith og
K.hafnar og kvað eugin skoðun eiga
fram að fara fyr en í Leith.
Slys. Drengur fanst öreudur á
annan i Hvitasunnu austan við Batta-
ríisgarðiuu, haldið að hanu hafi dott-
ið af klöppum í sjóinn. Hann var
sonur þórðar Kristjánssonar, Hverf-
isgötu 68 A.
Aflabrögð eru sögð ógæt allstaðar
þar sem til fréttist.
Grasspretta er í bezta lagi austur
í sveitum og jafnvel þar sem askan
féll kvað húu vera í góðu meðallagi.
Síldveiðin. Fjöldi báta stunda nú
sfldveiðar hér f flóanum og er aflinn
talinn góður.
17. júní. Hátíðahöld verða þaDn
dag á íþróttavellinum. Ræður, fim-
leikar, glímur, kuattspyrna. o. m. fi.
Hljóðfærasláttur byrjar á Austurveili
um hádegið og verður þaðau geugið
upp í kirkjugarð að gröf Jóns Sig-
urðssonar, þar heldur bæjarfógeti Jóh.
JóbaunesBou ræðu og leggur sveig á
leiðið. — Siðan haldið á völlinn.
Knattspyrnumót íslands hefir stað-
ið yfir þeasa viku. Hafa Knattspyrnu-
félag Reykjavíkur, Fram, Valur og
Víkingur tekið þótt í þvi..
Haglél komu hér öðru hyoru í
gær og hefir tíðin yfirleitt verið held-
ur köld uudanfarna daga.
Messað í Dómkirkjunni á morgun kl.
11, síra Jóhann Þorkelsson (altaris-
ganga). — Kl. 5 flytur Lárus Arnórs-
son kandidat prófprédikun.
Messað á morgun í Príkirkjunni í
Reykjavík, kl. 5 síðd.; síra ÓI. Ólafs-
son.
„Botnía“ fór frá Kaupmannahöfn
um hádegi í gær.
- —■ ........ ...............
Ert. simfregnir
Fri frittaritara ísafoldar.
London, 11. júní
Loftsiglingarnar.
Brezka loftfarið R. 34 hefir nú
verið búið nndir að reyna að fljúga
yfir Atlanzhafið. Er búist við að
það leggi upp í næstu viku.
Kingsford Smith liðsforingi ætl-
ar að leggja upp frá Hounslow í
dag á „Blackburt-kangaroo“ flug-
vél og reyna að vinna verðlaun
þau, að upphæð 10 þúsund sterlings
. puud, sem ástralska stjórnin hefir
I heitið þeim, er fyrstur flýgur frá
London til Sidney.
Friðarsamningarnir.
Tíu manna nefnd sú, er kosin var
til að athuga mótmæli Þjóðverja
gegn samningunum, hefir öll gefið
skýrslu. Er búist við að svar banda-
manna verði tilbúið á föstudag.
Brunatryggið hjá
„Nederlaitdane"
Félag þetta, sem er eiti af heirns-
ins stæistu og ábyggiiegustu brnna-
bótafélögum, hefir staríað hér á landi
i fjölda möig ár og reyust hér sen
annarstaðar hið íbyggilegasta i aíia
staðí.
Aðalumboðsmaður:
Halldór Eiríksson,
Laufásvegi 20 — Reykjavik.
Sími 175.
Berlín, í gær.
Ebert um friðarskilmálana.
Fréttaritari ítalska blaðsins „Gi-
ornale di Italia“ hefir náð tali af
Ebert ríkiskanzlara og mælti kanzl-
arinn á þessa leið :
— Afstöðu Þjóðverja gagnvart
friðarskilmálunum má lýsa með fá-
um orðum. Þjóðverjar vilja fá frið,
er sé réttlátur. En friðarskilmálar
bandamanna geta þeir ekki upp-
fylt. Eg legg fullkomna áherzlu á
það, að friður sé með þessu móti
óframkvæmanlegur. Þjóðverjar
geta aldrei skrifað undir slíka skil-
mála, þar sem þeir geta sagt sér
það sjálfir fyrirfram, að þeir geta
ekki uppfylt þá, enda þótt þeir væri
allir af vilja gerðir. En um leið og
Þjóðverjar skorast undan því að
skrifa undir slíka skilmála, þá gera
þeir það eigi einungis vegna sjálfra
sín, heldur vegna alheimsfriðar.
Þýzka stjórnin mun ekki taka á sig
svo hræðilega ábyrgð, sem því fylg-
ir, að ganga að skilmálunum.....
Þýzka þjóðin má ekki undir nein-
um kringumstæðum taka á sig þá
hættu, að samþykkja skuldbind-
ingar, sem hún getur svo ekki upp-
fylt. Ef hún gerði það, gæti vel
komið fyrir að andstæðingar vorir
notuðu það sem átyllu til þess, aS
lieimta yfirráð í landi voru um óá-
kveðinn tíma. Það er langt frá oss,
að vilja gera þeim neinar getsakir,
en vér verðum þó að hugsa fyrir-
fram um allar þær afleiðingar, sem
það gæti haft fyrir oss og heims-
friðinn, ef vér flönuðum að því að
skrifa undir. Bara að allir vildu
viðurkenna það, að nú sé hnefarétt-
urinn undir lok liðinn! Vér viljiun
að eins hafa þann her, sem nauð-
synlegur er til þess að gæta reglu
og skipulags í ríkinu. Vér viljum
heita öllum kröftum til þess að eud-
urreisa viðskiftalíf vort. Og þrent
er það, sem við þörfnumst nauðsyn-
lega til þess: Hráefni, lífsnauðsynj-
ar og flutningatæki.
Vér vonum að ítalir skilji þetta.
Þjóðverjar höfðu aldrei skert hags-
muni ítala í einu né neinu. Og vér
vonum það, að í framtíðinni fari
saman hagsmunir beggja, eins og
sameiningarbarátta beggja þjóða
var áður með sama hætti. Báðar
þjóðirnar hófust frá sundrung til
sameiningar á 19. öld. Eigi nú að
spilla eining Þýzkalands, þá ættuð
þér að minnast þess, að það hefir
komið fótunum undir yðar þjóð, að
hiin stóð sameinuð.
1 gærdag samþykti flokkur jafn-
aðarmanna í Weimar nær einum
rómi eftirfarandi yfirlýsingu:
Flokkurinn mótmælir þeim fyrir-
ætlunum bandamanna, að þröngva
Þjóðverjum til nauðungarfriðar,
sem yrði til þess að drepa niður
viðskiftaframfarir og menningar-
framfarir með þjóðinni og gengur
milli bols og liöfuðs á sjálfstæði
Þýzkalands í stjórnmálum. Flokk-
urinn telur friðarskilmála þessa
ósamrýmanlega grundvallaratrið-
um Wilsons og telur þá einnig ó-
samrýmanlega þeim alþjóðarétti,
sem ákveðinn hefir verið á fund-