Ísafold - 22.09.1919, Blaðsíða 2

Ísafold - 22.09.1919, Blaðsíða 2
2 'SAFOLD ~S .. . 1 ■ . Bókarfregn. C. L. Tweedale: Út yfir gröf og dauða. I>ýtt hefir Sig. Kr. Pétursson. Gefin (út að tilhlutun Sálarrann- sóknarfélags Islands. Rvík 1919. Útgefandi: Þorsteinn Gíslason. í vetur, þegar stofnað var hér Sálarrannsóknarfélagið^var það mál ýmissa manna, að sá félagsskapur mundi ekki verða langlífur. Hann væri bygður á sandi og úr draum- órum og staðlitlum skoðunum. En félagið lifði og starfaði, og lifir enn. Og órækasta lífsmerkið er >að,að það hefir látið ’þýða og komið út allstórri bók á svo stuttum tíma, sem það hefir starfað og Jtrátt fyrir erfiðleika þá, sem eru á allri bóka- útgáfu nú. Þessi bók hefir inni að halda margvíslegan fróðleik, sem dllum áhugamönnum á spiritisma, mun verða kærkominn. Allur slíkur fróð lei'kur hefir alt til þessa verið af skornum skamti og í fárra manna höndum.En það er aftur á mótivafa laust, að fáar bækur eru nú lesnar hér á landi með meiri áhuga og at- hygli en þær, sem fjalla um spiri- tistisk efni. Svo er að minsta kostí hér í Reykjavík. Sýnir það, að þjóð- in er farin að veita þessu máli at- hygli fyrir alvöru. Menn eru farnir- að gera meira en ypta öxlum og bosa meðaumkunarbrosi. Og þegar athyglin er fengin á málinu,er sigur þess ráðinn. — Þessari bók Sálarrannsóknarfélags ins er skift í III þætti: Yitnisburð heilagrar ritningar, Yitnisburð mannlegrar reynslu og Vitnisburð rannsókna vorra tíma. En hverjum þessum kafla er aftur skift í marga minni, sem fjalla um sérstakar hlið- ar þessa máls. Er auðséð af þessu, að margvíslegan fróðleik er að finna í bókinni. En þó mun hún vera orðin dálítið á eftir tímannm fyrir þá, sem bezt vita um rannsóknir spiritismans. Eru nokkur ár síðan hún var sam- in. Hefir siðan margt fundist, sem þá var ófundið eða óskilið. En þó eru þarna öll undirstöðu- atriðin, hornsteinarnir, sem spiri- tisminn hefir reist skoðanir og kenningar sínar á. Og hókin er einkar vel og skipulega skrifuð, full af sannfæringarmætti, og hvergi flaustursleg eða fálmandi. Er auð- séð að höf. bókarinnar hefir geng- ið í gegnum hreinsunareld margra ára umhugsunar og rannsókna. Og að ekkert vill hann segja, sem hanu er ekki viss um og vel ersannað.Hef ir Sálarrannsóknafélagið brezka, verið honum drjúg og mikil heim- ild fyrir mörgu. Og munu víst fáir dirfast að bera brigður á um- sagnir þess og framburð. Þýðingin er mjög vel af -hendi leyst. Og mun þó víða hafa verið erfitt að klæða hugsanirnar fögr- um látlausum íslenzkum búningi. En það hefir tekist svo, að hvergi ffiun tungu vorri ósómi að. 0g væri vel, ef við fengum alt af erlendar bækur þýddar á jafn hreint og gott mál. Prófessor Haraldur Níelsson rit- ar formála framan við bókina og gerir grein fyrir útkomu hennar og bendir á þörfina, sem hafi verið á slíkri bók. Þetta er fyrsta bókin, sem Sál- arrannsóknarfélagið gefur út. En alt bendir á, að það muni ekki verða nú seinasta. J. B, H.f. Hinar sameinuðu ísleuzku wilanir (Gránafélagið, Tulinius og A. Asgeirssons verzlanii) Sbrifstota í Koybjavík í Suðurgötn 14 Símnefni: »VaIurinn*. P shóif: 543. Sími.: 401. Hei!dsala. Seiur allskonar útl. vörur fyrst um sinn eftir pöntun-Kaupir allar fsl. afurðir. Kaupa allar islenzkar vörur, A.B. Nordisk Handel Kapt N. Unnérus Stcckholiií. Rúykjívsk. Seljs L allar sænskar vörur. n rm ■ — —1' ■■■■'■■—-—■■—-1 ■' '»■ ~ Prlma Silitunno til 1 lágt prla fob. Uddevæilla, Sverigo. Uddevalla Tunnfabriks och Trayaruaktiebolag Teiegrafadress: Tunnf; b ikken, Uddevalla, Svcrige. frá Bisterfeld & Co., Hamborg Aðal-umboðsmaötir íy/ir i»fand Bernh. Peiersan Aðalstræti 9. Sími 311 H. R e y k j a v í k Radiumstofnunin Laekningaítofan er i Pó; húis rseu 7 (hú; N t ai & O :en). Vi'tris'.ini dagiega k!. 2 — 3 Gunnlaugur Claessen. í r > i * T u x h a m Mötorolíur, Maskinolii (Cylioderoiía, Lagero ) og kopp.-feiti, eru betri og miiið óJvrari en aðrar oiiur. Pmiið i ; ri a hjá 1.1 dbntoðum tirlasrlum' íyr r í land Haraldur Böðvarsson & Co. A Simi 59 Suður. ata 4 anstur í Hágöngnr. Milli Hágangna og Grænafjalls er kpingló.tt lægð í jöklinum, og er þar sennilega gnmall eldgígur itndir ísnum. Hinn 29. ágúst sóttum við sleðann og fór- um méð hann lausan yfir öskuna austur í Hágöngnr. 39. ágúst héld- ui:i við norður á jöknlinn, fvrir austan Ilágöngur. Var þar fall- ! inn su’ór ofan á öskulagið og því ágætt sic-ða.færi. Fyrir norðan Ilá- 'iÖngur ei> lítill bnúkur og hvass tindur u:)p úr honum. 31. ágúst héldum við beint í austnr. Var sleðaíærið ágætt. Jökullirm smá- hækkaði og fórnm við upp þrjár hrúnir hverja eftir aðra. Kl. 12 á liádegi sáum við hnúka fram und- an okkur og stefndum þangað. Komumst við að þeirn kl. 3. í hnúk- ipn þessnm eru hverir, sem gjósa 1--2 inetra. Þ,ar var dálítill mosa- gróður. Norðan undir hnúknum er 120 rnetra djúpnr eldgígur — Svía- standberg, bæði jökulberg, mógrjót gígur. Suðurhlið gígsins er lóðrétt og hraungrýti. 1. septefnber mæld- um við gíginn og gerðum kort af honum og rannsökuðum Jiann að austanverðu. Heitt stöðufatn. er í . gígnnm og fellur skriðjökull 120 feta hár ofan í ])að og bráðnar jafn- í harðan. Vatnið er djúpt í miðjunni ! og voru þar ísjakar á floti. Vatnið | er heitast að sunnanverðu, eii skrið- jökullinn fellur ofan í það að norð- j anverðn- Gígurinn er inni á kájökl- i ’nmm í uorðmorðaustnr af Skeið- erárjökli. Frá Skeiðarárjökli' geng- ur dalur til austnrs fyrir nörðan Ilvannadals'hnúk. Þessi dalur beyg- ir síðan til norðurs inn að Svía- gíg. — 2. september, á liádegi, lögð- um við upp frá Svíagig og stefud- um á linúk í norðaustri. Kl. 3 skall á þoka og fóriun við þá eftir átta- vita. 3. september fengum við byl og Jiunga færð. Beittnm vi'ð þá tveimur hestum fyrir sleðann og héldum til súðausturs. Snjóaði þangað til undir kvcld, en þá létti dimmviðrinu. 4. september sáum við fjall í suðri og stefndum su.ð- ur á bóginn og konmjn á Heina- berg'sjökul um nón. 5. september fórmn við snður af jöklinum og var það erfitt, því jökullinn var mjög sprnnginn. — \ritS höfnm gert mikilsvarðandi veðrá11uathuganir. Wadell.“ Vandvirkni iöggj-fann? T’eir, sem 111 est hafa völdin hafa mesta áhyrgðina. Þeir, sem kjörivir eru fulltrúar þjóðarinnar og fara ineo mál hennar verða að vita betur og vanda betur til verka sinna eu aðrir menn. Því er það elgi nema sj'álfsagt að gera meiri kröfur til þingman::a en annara. Þeim liefir verið trúað fyrir miklu vaidi, eií með því fylgja sky’dur, sem þtim eru lagðar á Jökulganga Svianna. ísafold hefir nýlega fengi,ð nokkru nánari fregnir af hinni merkilegu för náttrirufræðinganna Wadells og Ygbergs. Báðum véy þá um nánari frásögn af ferðalag- inu, er vér fengum sfteyti þeirra fyrir hálfum mánuði síðan, en þeir höfðu þá farið út í Öræfi og gátu því ekki svarað fyr en nú- Hér fer á eftir skýrsla Wadells, er vér höfum fengið símleiðis frá Hólum í Hornafirði: „Við lögðum upp frá Kálfafelli í Fljótshverfi þann 27. ágúst, kl. 9 árdegis, með 7 hesta og fylgdar- mann. Héldum við fyrst norður Djúpárdal og komum að jökul- brúninni hcint norður af Kálfafelli kl. 1. Þar skildi fylgdarmaðurinn við okkur og héít aftur til bygða, en við cand. Ygberg héldum áfram með 3 hesta og sleða og stefndum beint til norðurs. Var jökullinn mjög ósléttur og öskuhrannir á honum hér og hvar. Daginn eftir, 28. ágúst, sáum við að ókleift mundi verða að komast áfram norður á bóginn, því allur hájökullinn, fyrir vestan beina stefnu í norður af Grænafjalli, var þakinn 12 til 15 centimetra þykku öskulagi úr Kötlu. Breyttum við því stefnu og héldum til suðausturs, til Græna- f jalls, sem er mestmegnis úr hrafn- tinnu, og reiddum farangur okkar ^ lerðar. Þingsaga síöustu ára sýnir glögt að mikill meiri hluti þingmanna hirðir lítt um skjddurnar. Og brag- urinn allur á þingsamkundunni er engan veginn því líkur, að þar sé merkasta stofnun þjóðarinnar og þar samankomnir hennar vitrustu og beztu menn. Þing íslendinga á tuttugustu öldinni er óvegleg saih- kunda og ber síst af öllu vott um skyldurækni eða virðingu þing- manna fj’rir starfi því sem þeir hafa verið kallaðir til. Það ber vott um fávisku, leti kæruleysi og algerða vöntun á ábyrgðartilfinningu, hjá alt of mörgum þingmönnum. Af þessu leiðir að starfið miðar ekki að neinu marki, stefnan verður eng- in, en gjörðímar fálm út í loftið, og fum ráðreikulla manna. Má vera að það sé ekki réttlátfr ■ ið ligg/a þingmönnum á hálsi. þó- þeir Jiekki eklci til ailra mála jafn vel. Mörg mál sem koma til þíngs- ins kasta eru þess eðlis, að sérþekk- ingu þarf til þess að geta sagt livað- sé rétt og hvað rangt þeim viðvíkj- andi, og þá vandinn að kunna að velja ráðuuauta. En sum mál eru svo veig’amikil ntriði í stnrfsenii þingmannsins, að hann gefur aldrei oi-oið að gagni íienia hsnn kunni góð skil á þeim. Svo er t. d. um fjármálin. Þau ern eitt aðalstarf hvers einasta reglulegs þings og þan snerta svo- mörg ömiur mál, að enginn getixr heitið forsvaranlegur þingmaður, nema hann liafi kynt sér þau ra’ki- lega. En einmitt á þessu sviði virð- ast þinginenn vera svo herfilega 11 ii a þekju, að öllum lilýtnr að !>löskra. Á yfirstaudandi þingi he.fir mergt skéð, sem sýnir þ.itfa 'áþreif- ■••jilega. Frumvörpum, fjárhagsl :gs - d'uis, hefir verið dembt inn á þing- ið af handahófi. Utgjöld landsjiðs bí.hi stóraukist vegna uýrra laga og bá venð reynt að finna eittlivað- til að fylla hítina með nýjum skattaálögum. Þingið mun líta svo- á, að landbúnaðurinn sé ekki af- lögufier, því alla nýju skattana vill það leggja á sjávarútveginn, og mun vist sjaldgæft, að nokk- urn tíma hafi verið jafn misjafn- legn skift býrðum þjóðfélagsins, eisis og þingið hefir skift þeirn níí í srnnár héi’ a laiidi. Ef þjóðin ætti sv 0 öt'l ugan at- vinnuveg, að hann gæti svarað út öllu því fé, sem hún þarfnast til opinberra þarfa, þyrfti litla fjár- málaþekkiugu til að vera þingmað- ur. En engin þjóð á slíkan atvinnu- veg og íslendingar ekki heldur.. Gjaldþol sjávarútvpgsins íslenzka er takmarkað og hann fer að verða hrösull úr þessu, ef löggjöfin hold- ur áfram að bregða fæti fyrir Iiaiin. Þingmenn halda því máske framr að nauðsyu bijóti lög, 0* að jieir- verði að bera Slcattana,. sem eitt- hvað liafa til að borga með. Um hitt sé ekki hægt að hu.gsa, hvort það ríða atvinnuveg'inum að fullu... En að þesxari steí’uu er skainmgóð- ur vennir, jiví liúji leiðir til jiess að leggja alla atvinnuvegi í kalda- kol. Og lirar á þá að taka tekj- tirna r ? Aiinars er þessi okurtolla-stefnar seni þingið hefir tekið upp, eiunig athugaverj frá öðru sjðnarmiði. IIAn iii.vír.r að leiða til þess. að- iamlið eimuigrist eöu að miusta • kosti eigi örðugra uppdráttar í al- þjóðaviðskiftunum eu aðrar þjóðir. Við verðnm ekki lengi samkepnis- fau'ir á útlendum markaði með vör- úr, tollklyfjaður á balc og í fvrir. Og hjá okkur er tollur á hverjir strái. Tolhir á kolunum, sem notuð- eru ti! að veiða fiskinn, tollnr á saltinu, seivi hann er saltaður með. turiminuin, sem síldin er flutt út í,. og sv0 ijtfli'itning'sgjald á fi$kinum. \'æri nú’ekki sú Ieiðin réttlátari,. að stryka yr'ir alla toilana og ieggja einungis á hagnaðinn, sem útgerð- armenn hafa af atvinnu sinni, og hafa þann skatt þeim mun hærri. Þá væri atvinnuvegurinn frjálsari,. og það fé, sem hið opinhera fengi, vel fengið, en tkki tekið af atvinnu- rekendum, sem sumir hafa stórtai> > af atvinnurekstri sínum. Kolatollurinn, sem er ein nýjasta uppgötvun þingsins í tollamálum,. er eitt þeirra tvíeggjuðu sverða, sem dregin hafa verið úr slíðrum á þessu þingi. Sennilegt er, að hann verði til þess að útgerðarmenn stundi ísfiski miklu meira en áður og spari sér eftir megni að leggja íhér upp fisk og taka kol, ef toll- inum verður ha'ldið svo háum, sem gert er enn I þinginu. Og hver

x

Ísafold

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ísafold
https://timarit.is/publication/315

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.