Ísafold - 03.11.1919, Síða 2

%
ÍSA V'OI D
»
að bændur vildi eigi hafa nein-
ar takmarkanir á lengd vinnu-
tímans, en
að jafnaiðarmenn vildu hafa tak-
markaðan vinnutíma, eigi lengri
en 8 klukkustundir á sólarhring,
að bændur vildu fá sem hæst
verð fyrir afurðir sínar, smjör,
kjöt, mjólk o. s. frv.), en
að jafnaðarmenn vildi, eins og
aðrir kaupstaðarbúar og kaup-
túna, fá þessar vörur við sem
lægstu verði.
petta alt er vitanlega óhrekjan-
legt. Og það liggur svo í auguin
nppi, að „Tíminn“, sem ekkert
traust segist bera til Morgunblaðs-
ins, hefir sannfærzt af orðum þess.
Eins og kunnugt er, hefir ,,Tím-
inn“ átt pólitískt hjónalag við for
kólfa jafnaðarmanna hér í bæuum.
Hvorir virðast hafa talið öðrum trú
um, að peir ættu samleið. En nú
sýnist „Tíminn11 hafa opnað augun,
því að í síðasta blaði kannast hann
við, beinlínis eða óbeinlínis, að alt,
sem Morgunblaðið sagði um sam-
band jafnaðarmanna og bænda, sé
rétt.
„Tíminn“ afneitar því, svo
-greinilega sem unt er, stefnu jafn-
aðarmanna. Hann segir, að bænd-
ur hljóti að skiljast við þá alger-
lega, ef þeir (jafnaðarmenn) færi
-að fylgja fram kröfum sínum um
það, að ríki eða sveitarfélög tæki
framleiðslutæki og framleiðslu í
-&’nar hendur. „Tíminn“ hefir því
J>ar með afneitað höfuðatriðum í
-stefnuskrá jafnaðarmanna.
„Tíminn“ segir enn fremur, að
bændur hljóti eindregið að setja
sig á móti því, ef jafnaðarmenn
fari að halda fram þeirri kröfu
«inni, að landið taki í sínar hendur
verzlunina. Og „Tíminn“ bætir því
við, að landsverzlunina eigi, að
hans skoðun, að leggja niður, eftir
því sem vörubirgðir komi nægar
með öðrum hætti til landsins. Kveð-
ur hér mjög við annan tón en áður
var í því blaði. Afneitar „Tíminn“
hér, sem í hinu aðalatriðinu, stefnu
jafnaðarmanna.
„Tíminn“ segist vilja láta verzl-
un lándsins vera frjálsa, vill láta
kaupmenn og kaupfélög annast
hana. Er þetta nákvæmlega sama
stefnan sem Morgunblaðið hefii á-
valt haldið fram, en algerlega and-
.stæð stefnu jafnaðarmanna.
En alt bendir þetta í sömu átt,
þá að „Tíminn“ muni reynast jaf n-
aðarmönnum álíka tryggur vinur
og fornvinum sínum Bjarna frá
Vogi og Sigurði Eggerz.
pað er ekki fjarri því, að spá
* Morgunblaðsins um „Tíma“trygð-
ina gagnvart jafnaðarmönnum sé
þegar tekin að rætast. „Tíma“-
klíkan telur sig líklega ekki Jengur
þurfa að „brúka“ jafnaðarmenn
eða ekki lengur geta brúkað“ þá,
cg því sé einsætt „að hella þeim
Ht“.
Iteyndar vilja sumir halda, að
„úthellingar“-tíminn sé eigi kom-
inn enn þá. peir búast sem sé við
því, að lir. Tryggvi muni fá bágt
fyrir lireinskilnina hjá Jónasi, þeg-
ar Jónas kemur að vestan úr leið-
angrinum móti þeim Bjarna frá
Vogi og Magnúsi Péturssyni. pað
er haldið, að Jónasi muni þykja
'óvarlegt að sparka jafnaðarmanna-
foringjunum alveg út þegar í stað,
því að eigi sé víst að „Tíma“-klík-
an verði svo liðsterk eftir næstu
kosningar, að hún kurmi ekki „að
ho,fa brúk fyrir“ þá jafnaðarmenn,
sem komast kynni á þing.
„Við bíðum og sjáum hvað setur“
Kaupa aiiar islenzkar vörur.
« A.BJ Kapt Stocfeholm [ordisk Handei . N. Unnérus Reykjavik.
Selja allar sænskar vörur. „
Erfingjainnkfillun.
Hérmeð er skorað i erfingja lsleczks sjómanns, Charles Hannen,
sem fæddur á að vera í gretid við Reykjavik 29. október 1868 og fórst
af skipinu >Edward R. West« frá San Francisko 37. mal þ. i., og aðra,
sem npplýsingar kunna að geta gefið um hann eða erfingja hans — af
gefa sig fram hér á skrifstofunni innan 6 mánaða frá síðustu b.rtingc
innköllunar þesrarar.
Bæjarfógetinn i Reykjavík, 27. október 1919.
Jóh. Jóhannesson
Hvernig bærdur
meta JimamA
Alyktun Strandamanna.
pví var haldið fram hér í blaðinu
fyrir skemstu, að „Tíminn“ mældi
bændur og búalið þessa lands á ger-
samlega skakkan mælikvarða. Var
bent á það, að „Tíminn“ sýndi það
með óhróðri sínum og illmælum nm
einstaka menn, að hann teldi alt
þess kyns boðlegt alþýðu þessa,
lands. Enn fremur var það fúllyrt,
að menn mundu meta að verðleik-
um framkomu „Tímans“, að þ,)oð-
in mundi brátt fella þann dóm yfir
„Tímanum“, sem hann á skilið.
Og þetta hefir ekki brugði.st.
pingmannaefnin hafa unnvörp-
um afneitað „Tímanum“ og öllu
hans athæfi, og það einnig menn,
sem „Tíminn“ hefir sjálfur mælt
með, otað fram til þingmensku-
íramboðs og talið sig eiga með liúð
og hári.
Eiríkur Einarsson hefir t d. af-
neitað „Tímanum“.
Jakob Líndal hefir afneitað
„Tímanuin1 ‘.
Guðmundur Ólafsson slíkt nil
sama, og hefir liann þó, að nvinsta
kosti að nafninu til, verið í „Frat.
sóknarflokknum* ‘ svokallaða.
„Tíminn“ hefir eyðilugt fylgi
jafn vel metins manns sem Ólafs
Briems í Skagafirði, af því að Ólaf-
v.* hefir verið í flokki þeim á þingi,
sem „Tíminn“ telur sér.
„Tíminn“ hefir með illmælum
sínum urn Gísla sýslumann Sveiiu,-
son treyst svó fylgi hans í Yestur-
Skaftafellssýslu, að nú hefir enginn
þar árætt að bjóða sig þar fram á
móti honum.
Magnúsi skrifstofustjóra Guð-
mundsyni hefir stóraukist fylgi í
Skagáfirði fvrir liinar mörgu og ó-
maklegu árásir sein hann liefir orðið
fyrir af hálfu „Tímans“. Jafnvel
ýmsir áhrifamenn þar, sem hlyntir
hafa verið „Tímanum“ hafa stutt
og styðja Magnús, auðvitað bæði af
því að þeir telja Magnús ágætan
þingmann og svo af hinu, að þeir
vilja sýna með því, að þeir vilja á
engan hátt láta bendla sig við orð-
bragð „Tímans“ og aðfarir.
„Tíminn“ þýkist vera bændablað
og samvinnufélagsskapar.
Einn þeirra manna, sem bændum
og þeim félagsskap liefir verið einna
þarfastur bæði á þingi og utan
þings, er Guðjón alþingismaður
Guðlaugsson. Hann hefir nýlega
lýst „Tímanum“ nokkuð átakanlega
í „Lögréttu“. Telur hann í lok
greinar sinnar, að tvær „dygðir“,
er hann nefnir mannorðskvinsku
og ósannsögli, muni bráðlega verða
nefndar: „Tviburar Tímans“.
„Tíminn“ hefir einna fastast sví-
virt Magnús lækni Pétursson, þiug-
mann Strandamanna. Hefir „Tún-
inn‘ ‘, bæði fyrr og síðar lagt sig
mjög í líma til þess að hafa æru og
mannorð af Magnúsi.
Og hver hefir árangurinn orðið
af þeim tilraunum? Fyrst og frernst
sá, að fáir þingmenn eða engir
munu jafnfastir í sæti sem hann.
Fáir þlngmenn og fáir embættis-
menn eiga jafn almennum vinsæld
um að fagna sem hann. Kjósendur í
Strandasýslu liafa nú sýnt það svo
áþreifaníega sem nnt er, hvern vrð-
bjóð þeir hafa á níði „Tímans“ um
Magnús. Á fundi að Árnesi t!7. þ.
m. var samþykt af Öllum viðstödd-
um (4ó kjósendum) í einu hljóði
svo látandi tillaga:
„Fundurinn lýsir megnri óánægju
sinni yfir þeim alveg ástæðulausu
árásum 0g getsökum, sem blaðið
„Tíminn“ hefir gert á alþingis-
mennina Magnús Pétursson, Guð-
jón Guðlaugsson og Þórarinn Jóns-
son, og telur þær mjög svo víta
verðar.“
Ut af síldarkaupunum hafði
„TimiiuT ofið saman vef af hugs-
Giiarvillum, níði og ósannindum um
þrjá áðurnefnda þingmenu, og þá
einkum Magnús Lélursson. Og nú er
„TimiinT* tekinn að uppsk ra á
vöxt iðju sinnar.
Presturinn Tryggvi pórliallss n
scm einu sinni átti að vera og verða
,útvaiinndrottins))jóu‘, kannast við
spakmælið: „Svo seni liver sáir skal
liann og uppskera.“
Og neyðarlegast er það, að spak-
mælið skuli nú vera að rtetast svo.nn
miskunarlaust* á honum og blaði
lians.
Gott er að hafa tangur tiær
og íala sitt nel Imm
Stefán bóndi Stefánsson í Fagra-
skógi er í vanda miklum staddur
llann lieldur að „Tíminn“ muni að
dnhverju metinn í Eyjafirði meðal
bænda. A þingmálafunchim þar læt-
ur liann því svo sem honum sé held-
ur hlýtt til „Tímans“ og „Tíma”-
klíkunar. Og vera má að honum sé
það líka. Hafði hann á •þingmála-
fundi að Grund lýst sig „tíma“n-
legan.
En í fjörðunum, Siglufirði og
Ólafsfirði, mega menn ekki heyra
„Tímann“ nefndan. pað er því ein-
sætt að Stefán verður að afneita
„Tímanum“ þar og öllu hans at-
hæfi eins og fermingabörnin urðu
fyrr að afneita vissum höfðingja.
Ef Stefán gerði það ekki, þá mundi
lian naumast fá eina einustu sál til
að kjósa sig. En þó kvað hann hafa
sr.gt á Siglufirði, líklega til þess a? ;
laða Siglfirðinga til fylgis við „Tím- :
ann“, að Framsóknarflokknum sé
það að þaklca, að lagafrv. um breyt-
ingu á bæjarstjórnarlögum Siglu-
ijarðar komst í gegnum þingið í
sumar.
En þetta er algerlega rangt. péim
flokki er þetta alls eigi sérstaklega
að þakka fremur en öðrurn flokkum
í þinginu. Menn úr öllum flokkum
voru á inóti frv. og menn úr öllum
ílokkum voru með því.
Með því voru t. d. Gísli Sveins-
son, Sigurður Stefánsson og Jón á
Hvanná, pórarinn Jónsson, Björn
Stefánsson, Bjarni frá Vogi, Bene-
clikt Sveinsson og Pétur pórðarson.
Slíkt mál gat ekl<ri og átti ekki að
vera flokksmál, enda voru allsherj-
arnefndir beggja deilda sammála
um að leggja á móti frv. að svo
stöddu, og voru menn íir öllum
fJokkum í þeim nefndum, einnig úr
„Framsóknarf lokki1 ‘.
pað er því fjarri því, að „Tíman-
ura“ eða „Framsóknar“ flokks-
mönnum beri nokkurt þakklæti fyr-
ii það, að frumvarpið um brejdingn
á bæjarstjórnarlögum Siglufjavðar
var samþykt á síðasta þingi.
„Tíminn“ lagði því ekkert liðs-
yrði. pess var ekki að vænta. Hann
hefði ekki mátt vera að því. Hann
hafði nóg að gera að illmæla and-
stæðingiun sinum og óírægja þá.
pað var aðalverkefni haris meðan
Alþingi stóð. Hann hafði hvorki
tíma né rúin til mikils annars.
Knattspyrna. Það þykir tíðind-
um sæta, að á millilandamóti er
danskir knattspyrnumenn þreyttu
við norska í Kristjaníu í síðasta
niánuði, uuuu Norðmenn með þrem
mörkurn á mót tveimur. Norðmenn
eru að sækja sig í íþróttinni og fara
að verða Dönum skeinúhættir.
Lengsta flug sem flogiið liefir
verið í Svíþjóð, flaug Rodéhn fyrir-
liði hjá flugfélaginu íMalmslatt ný-
lega. Flaug hann frá Ystad til
Haparanda og þaðan til Boden, á
7% tíma án þess að lenda. Vega-
lengdin var 1500 kílómetrar og
hefir því hraðinn verið 200 km. á
klukkustmid að meðaltali.
Þnooleca ta fir.
Örvæníingarbarátta Tímans.
„Tíminu“ og taglhnýtingar hans.
diöfðu ætlað sér að vinna frægan
Yigur við þessar þingkosningar.
Ipeir þóttust hafa því mannvali á að
skipa, að ser væri kosniugasigur
vís. pað átti að hafa „Tíma“ -ber-
serki í kjöri í hverju einasta kjör-
clæmi. Um hvert einasta þingsæti
átti að heyja hina hörðustu bar-
áttu.
E11 hvernig fór?
Aldrei síðan 1874 hafa jjifnmarg-
ir þingmenn verið sjálfkjörnir. í
9 kjördæmum af 25 fékst euginiu
gagnsækjandi. Og af þessum 9'
þingmönnum á „Tíma‘ ‘ -flokkurinn
ef til vill einn þingmann eða brol
úr þinginanni. pað er alt og sumt..
Meiri ófarir hefir aldrei neinn.
flokkur farið hér á landi. Aldreh
hefir neinn flokkur verið svo heill
um horfinn og fylgislaus, að lianm
hafi orðið að sleppa 8 þingsætum.
gagnsóknarlaust.
b En þar með er ekki öllu lokið.
Ein ógæfan býður annari heim. pvi
að nú kvisast það úr hverju kjör-
dæminu af öðru, að „Tíminn“ teljií
sér menn, sem honum eru alls eigi,
íylgjandi. Er það kátbroslegt, að.
sja liann berjast með knúum og
knefum fyrir þá menn, sem afneita
öllum lians boðorðum og öllu hans
athæfi. Barátta „Tímans“ er því
örvæntingarbarátta. Til þess að
reyna að leyna fylgisleysi sínu
kastar hann eign sinni á liina og-
aðra menn. Hann er eins og smal-
inn, sem eignar sér féð, þótt enga
eigi hann kindina.
pað er þó of mikið sagt, að hanir
eigi enga kindina. Hann mun
„eiga“ tvö þingmannaefnin. En
þar ber enn að sama brunni með
sjysnina. Menn þessir eru þeir
Benedikt Magnússon í Tjaldanesé,
sem sendur er til höfuðs Bjarua
Jónssvni frá Vogi, og Vigfús Guð-
mundsson, sem sendur er til höfuðx
Magnúsi Péturssyni. En eins og-
kunnugt er, hefir „Tíminn“ lagt
sérstakt hatur á þá Bjarna og
Magnús og því ekki nema eðiilegt
að liann sendi sína beztu ineuu,
gegn þeim. En það er af Benedikt
að segja, að liann er niaður svo illa
raáli farinn, að senda þurfti sér-
stakan „túlk“ vestur í Dali til þess,
að skýra kjósendum frá stefnu og-
skoðuuum hans. Var til þess val-
iun sjálfur höfuðpaurinn, sem hef-.
ir verið á bak við alt að undan-
förnu. Má nærri geta livers lionum
hefir þótt við þurfa, er hann dró;
sig nú fram úr myrkrunum. En
Dalamenn eru ekki eins hrifnir og.
ætla mætti, eða svo virðulegur
heimsækjandi verðskuldar. Virðist
} eim sem Benedikt sé með þessu
sýncl lítilsvirðing og avigljóst að
liann sé ekki talinn sjálfbjarga af
sínum flokki. pykir þeim eigi fýsi-
legt að senda þann mann á þing,
sem af sínum flokki er eigi talinn
sjálfbjarga heima í héraði.
Um Vigfús er það að segja, að
hann hefir ferðast um Strandir að
undanfömn og koraist. langt norð-
ur. Hafa Strandamenn sýnt honvtm
gestrisnu og greitt för hans eftir
mætti — meðfram máske til þess að
losna sem fvrst við hann aftur.ITafa
þeir lílt viljað leggja evrun við
skrafi lians og alls eigi gefið þess-