Ísafold - 22.03.1920, Page 1

ISAFOLD
'Simar 499 og 500.
Ritstjóri: Vilhjálmnr Finsen.
Isafoldarprentsmiðja.
XLVII. árg.
Reykjavik, mánudaginn 22. marz 1920
1?. tölublað.
Nýja bifreiðin Overland 4, sem er
með , Three Point Cantilevet'-fjöðrum
er ekki höst eins og aðrir farskjótar.
Alt sem lyftist upp, hlýtur að koma niður aft-
’tiT- — en hvers vegna skyldi þá ekki komið í veg
fyrir lyfting? Á hinum nýju Overland 4 ganga
hjól og f jaðrir upp og niður, eftir því sem ójöfn-
ur vegarins eru, en farþegarnir verða varla var-
ir við hinn minsta hristing.
„Three Point Cantilever*‘ -fjaðrirnar. sem að-
<eins eru á Overland 4, eru alveg eins dœmi að
því leyti hvað þær gera vagninn þægilegan til
aksturs.
í stað þess að hristast, skekjast, hnykkjast,
steyta og skjálfa — í stað þess að vera liöst, líð-
ur Overland 4 létt og þægilega áfram.
Það eru ekki nema 100 þml. milli hjólöxla, en
130 þuml. milli fjaðra og þess vegna verður bif-
reið þessi jafn stöðug í rásinni og hinar stóru
bifreiðar, þar sem langt er milli lijólöxla. Allur
úthúnaður Overland 4 er hinn fullkomnasti.
Allar upplýsingar vjðvíkjandi þessum ágcetu bifreiðum
gefur einkasali vor á íslandi
J. tJorsteinsson,
Laugavegi 31 & Vatnsstíg 3, Reykjavík.
Símnefni: Möbel. Símar: 64, 464 og 864.
The JOHN N. WILLYS EXPORT CORPORATION,
165 Broadway, New York, U. S. A.
Ootuvörpungarnir.
Vér birtum hér skrá yfir botn-
vörpuskip þau, sem íslendingar
eiga hér og í smíðurn erlendis og
væntanleg eru hingað í næsta mán-
uði, auk þriggja hrezkra skipa, sem
gerð eru út héðan mn vertíðina. Er
það, svo sem séð verður, álitlegur
skipastóll og má þó vel vera, að
eitthvað vanti í skýrsluna, því það
er erfiðleikum bundið að fá ná-
kvæmar fregnir um fyrirætlanir og
framkvæmdir hinna mörgu félaga,
sem nýlega hafa verið stofnuð.
Skipin eru þessi:
Rán,
Jón Forseti,
Belgaum,
Egill Skallagríms^n,
Skallagrímur,
Snorri Goði,
Kveldúlfur ?
Aprí’l,x
Maí,
Þorsteinn Ingólfsson,
Ingólfur Arnarson,
Vínland,
Geir,
Austri,
Ýmir,
Víðir,
Draupnir,
Elías Stefánsson 2 ensk leiguskip
Björn Ólafsson enskt leiguskip,
Ethel,
Njörður,
H.f. Otur 1 skip,
H.f. Grótta 2 skip,
H.f. Haukur 1 skip,
Þorv. Þorvarðarson o. fl. 1 skip,
G. Kr. Guðmundsson & Co, 1 skip.
Að öllum líkindum verða skipin
orðin 30 talsins, ef til vill fleiri, í
lok þessa árs.
Fyrir fimtán árum áttu íslending
; ar ekkert hotnvörpuskip, og verð-
J ur því eigi annað sagt, en að fram-
! farir hafi orðið miklar á þessu
■ sviði. En — em spyrjum vér, er ekki
komið nóg í- hráð ? Er það holt að
J framfarirnar verði svo bráðar á
: þessu eina sviði, þegar ekki fylgj-
| ast með þær aðrar framkvæmdir og
J þau önnur skilyrði, sem nauðsyn-
j leg eru til þess, að útvegurinn geti
I hlómgast og borið sig?
Sízt af öllu viljum vér vera aftur-
í lialdssamir, eða sporna við heil-
brigðum framgangi og framþróun
atvinnuveganna. En vér erum hálf
hræddir við afleiðingarnar e f eitt-
hvað skyldi hera út af, t. d. slæmt
aflaár, ótíð og þurkleysur, eða treg.
ur markaður erlendis á fiskiafurð
unum. Það eru geypiupphæðir, sem
hér eru í veði, með starfsfé og öllu
öðru sjálfsagt milli 25—35 miljónir
króna.
Og svo er annað. Hvar á að fá
nægilegt vinnuafl til þess að verka
þær óhemju birgðir af fiski, sem
skip þessi flytja á land í góðum afla
i rum um vertíðina? Verkafólks-
ekla hefir verið hér mikil um vissa
tíma árs, svo mikil, að það hefir
verið erfitt að útvega verkafólk til
þess að verka fiskinn sem barst á
1 land meðan skipin voru aðeins 10—
R0YAL gerduft
Hið nafnfræga ameríkska
f ROYAL
BAKING POWDER
Hreinleiki og gæ’Si hafa aflað því hinn-
ar miklu eftirspurnar um víða veröld.
Hver húsmóðir getur óhrædd treyst á
það, að þær kökur, kex o. s. frv., sem
hún bakar úr því, verða Ijúffengar og
heilnæmar og eins góðar og unt er, að
þær geti orðið.
Það dofnar aldrei vegna þess að það er
aðeins selt í dósum
Selt í heildverzlun
GARÐARS GfSLASONAR
^ og í flestum
matvöruverzlunum.
14. Hvað mun þá verða nú, þegar
tala þeirra er tvöfölduð ? En það er
vitanlegt, að mestan arð hefir út-
gerðin fengið af saltfiskinumog það
mundi rýra tekjurnar að miklum
mun, ef skipin þyrftu að afla í ís og
sigla með aflann til Bretlands all-
an ársins hring. Vitaskuld fá skipin
mun ódýrari kol þar, en það nægir
ekki. Það mun vera svo, að með því
verði sern nú er á skipunum og
kaupi skipv. og öðru útgerðinni tiL
heyrandi, þá er það með öllu óhugs-
andi, að útgerðin geti svarað kostn-
aði með því að láta skipin veiða í
ís og sigla til Bretlands. Enda er
markaður í Bretlandi mjög stopull
og a'lt útlit til þess, að verð á nýjum
fiski þar muni falla eftir þvi sem
Bretar sjálfir koma fleiri skipum
út á fiskveiðar. En þeir eru ekki
enn húnir að ná sér í því efni eftir
ófriðinn.
Margur mun nú segja, að þá sé
ekki annað en selja fiskinn hlaut-
an, hálfverkaðan. Hefir það að vísu
verið gert alloft, en það er neyðar-
úrræði, því markaður á þeirri vöru
er mjög stopull.
Oss finst innflutningur botnvörp.
unga, eins og hann hefir magnast
upp á síðkastið, mjög svo varhuga-
verður, og málið þess vert, að það
sé grandgæfilega íhugað.
Hér hefir nýlega verið skipuð
nefnd manna til þess að hafa eftir-
lit með innflutningi á glingri og
ýmsum óþarfa varningi. Væri ekki
miklu fremur ástæða til að skipa
nefnd til þess að íhuga botnvörp-
ungamálið, ef ske kynni að hún
gæti komið í veg fyrir að ýmsir
menn, sem lítið skyn bera á útgerð,
hrúgi hingað dýrum botnvörpn-
skipum og ef til vill stofni bænum
og landinu öllji í fjárhagslegan
voða. y
Dýrtíðin.
Hagstofan hefir nýlega sent út
1. blað firnta árgangs af „Hagtíð-
indum“. Meðal annars froðleiks í
þessu blaði má nefna skýrslu um
vöruverð í Reykjavík um síðastlið-
in áramót með hliðsjón af fyrri ár-
um.
Einstaka xjörutegund hafði lækk-
að á síðasta ári, en þó ekki nema lít-
ið eitt. Þar á meðal má nefna sápu,
sóda, sa'lt og kol. En meira kveður
þó að hækkuninni, og kemur hún á
þær nauðsynjar, sem mjög eru not-
aðar. Síðan 1. jan. 1919 heíir sykur
hækkað um 52%, kjöt um 74%, fisk-
ur um 49%, steinolía um 12% og
kálmeti um 11%. Má af þessu sjá,
að enn stefnir í öfuga átt og dýr-
tíðin fer versnandi. Skýrslurnar ná
til 62 vörutegunda. Hafa þær hækk-
að í verði að meðaltali, sem hér seg-
ir: Síðan 1. okt. 1919 um 4%, síðan
1. jan. 1919 um 13% og um 286%
síðan ófriðurinn hófst. Af þessum
62 tegundum eru 56 tegundir mat-
vörur og hafa þær út af fyrir sig
hækkað að meðaltali um 5% á síð-
asta ársfjórðungi, 17% á síðasta
ári og um 271% síðan ófriðurinn
hófst.
Síðan um nýár hefir ástandio enn
versnað, flestallar vörur hækkað
vegna dollargengisins.
Eftirtektarvert er, að það eru að-
allega íslenzku afurðirinar, sem
hafa hækkað í verði á síðastliðnu
ári. Saltað kindakjöt hefir t. d.
nærrf því tvöfaldast í veiði síðan
um nýár í fyrra og er það ótrúlegt
eins og kjötsölumálinu er komið.
Þá hefir og nýr fiskur hæhkað um
60—70% á sama tíma og iúða um
nærri því 200%. Aftur á móti hefir
smjör heldur fallið í verði og er
það eflaust fyrir áhrif margarine-
framleiðslunnar innlendu. liækkun-