Ísafold - 07.11.1924, Blaðsíða 3

ÍSAFOLD
J>ess eru fj’irir fiendi, svo sem í
nýlendum Bndliinds og Frakk-
iands. Árangurinn hefir þegar
'«rðið mikill, en þó engan veginn
svo mikiil, að lianu hafi Ijett af
íuönnum áhyggjum, vegna fyrir-
:sijáanlegs uHarskorts í framtíðinni.
Smyglaramálið.
Málið upplýsist.
'Varðbáturinn ,Trausti‘ hafði sam- '
band við smyglarana og flutti '
nokkuð af áfenginu á land. !
Áfengið var grafið í jörð suður
í Sandgerði.
’Viðtal við Jóhannes Jóhannesson,
bæjarfógeta. i
. en kvaðst engar upplýsingar geta
gefið um það, hver liefði átt að
fá farminn, því Kattrup, sá sem nú
var sigldur, iiefði liaft öll umráð
yfir áfenginu. Skipstjórinn neitaði
harðlega að hann hefði ætlað að setja
áfengið hjer á land, og kvaðst al-
drei hafa farið inn fyrir landlielgis
línuna. með áfengið. Og hann kvaðst
(íafa kastað því öllu fyrir borð utan
lándhelgis —- að undanskildu því
sem hann notaði handa skipshöfn-
inni og hann gaf lögreglunni upp
þegar hann kom hingað. — Hann
neitaði ákveðið að hafa haft sam
band við land, að öðru leyti en því,
að Kattrup fór á land í Grindavífc,
og liann neitaði einnig að hafa haft
i.
Pað mun áreiðanlega vekja al-
^enna ánægju landsmanna, þegar
það frjett'st, að nú liefir það
beppnast, að fá upplýst smyglun-
;armál það, sem hefir verið undir
^annsókn síðasta mánuðinn. Ekki
''síður mun þetta vekja ánægju
■taanua, þar sem ýmsar jgögur, og
þær ekki smávægilegar, hafa geng-
10 fjöllunum hærra um þetta mál.
En nú er málið upplýst. í rjett-
*®um ó. þ. m. heppnaðist bæjar-
fögeta, Jóh. Jóhannessyni, að
gre ða það úr þessu flókna análi,
^ð telja má, að það sje upplýst
-íneð öilu, og aðeins eftir að
íengja hina ýmsu þræði saman, og
Slðan að kveða upp dóm yfir þeim
seku. — „ísafold'* hitti bæjar-
‘fögetonn að máli m'ðvikudagskv.,
óskaði honum til hamingju með
^gurinn, og fjekk ým.sar upplýs-
111 gar um gang málsins.
I
Tildrögin
Voru þau, að hinn 24. september
"sast skip fvrir utan Grindavík, og
þuma nokkrir menn á smábát þar
"ú land. Einn maðurinn. Fr. Katt-
rup að nafni, varð eftir í landi
'ug kom til Hafnarfjarðar, en var
þur settur í sóttkví, vegna þess,
að þeh- höfðu brotið sóttvarnar-
higiu, nieð því að hafa samband
v'ð land, án þess að læknir leyfði.
S'at maðurinn 14 daga í sóttkví.
Ferð skips ns og mannanna
þötti strax grunsamleg, og var
rarðskipig Fjdla fengið til þess
'að leita að skipinu, en það fanst
*ekki.
Pegar Kattrup var laus úr sótt-
^rínni var hann vfirheyrður, og
sagðist honum svo frá, að skipið
Vlí?ri með skófatnað til náfngreinds
■•nanns hjer, en hann (Kattrup)
^befði lagt út nokkurt fje fyrir
íarminn, og þess vegna kæmi liann
,löeð sk'pinu hingað, til þess að
bf,fa hönd í bagga með farminum.
Finnig sagði Kattmp að áfengi
befði verið í skipinu, en honum
befði verið það með öllu óviðkom-
and '. Fór Kattrup síðan utan með
^lerkur 8. okt.
^öiyglaraskipið kemur til Reykja
víkur.
Pann 12. okt. kemur sjálft
tsmygiaraSkipið hingað inn á höfn.
■®r það þýskt vjelskip, um 50 tonn
stærð, og .hjet „Marian“. Lög-
Veolan setti strax vörð í skipið,
rjettarrannsókn hefst daginn
13- okt.
R j ettarrannsóknin.
j, ‘^bipstjórinn játaði, að hann
efði verið með á'fengi í skipinu,
samband við nokkurt skip. Þetta
sama báru aðrir skipsmenn.
Fyrstu yfirheyrslunni lauk svo,
eins og kunnugt er, aö skipstjóri og
2 menn aðrir voru settir í gæslu-
varðliald.
Rannsókn Páls Halldórssona'
skólastjóra.
Engin breyting varð á framburði
skipstjóra nje skipverja fyrsta liálf-
an mánuðinn. Bæjarfógeti fjekk
Pál Halldórsson skólastjóra til þess
að rannsaka bækur skipsins, sjer-
staklega að atliuga, hvort af þeim
væri ekki liægt að sanna, að skipið
heföi komið inn í landhelgina, eða
haft samband við land eða skip.
Viö þessa rannsókn kom í ljós, að
við 0. október var skráð, að þeir
liefðu tekið steinolíutuunu um liorð.
Ennfremur gat P. H. sannað, að
skipað hefði verið 4 sinnum fyrir
innan landhelgislínuna.
Nafnlausi báturinn.
Xú gat skipstjóri ekki neitað sinni
eigin bókfærslu, og hann játaði það
rjett vera, sem P. H. fann við rann-
sóknir sínar. Að morgni þess 9. okt.
hafði mótorbátur komið xit að skipi
þeirra. Var neglt striga fyrir nafn
og númer bátsins. Þrír menn voru
um borð í bátnum.
„Við nefnum engin nöfn,“ sögðu
komumenn, „og eltki heldur hvaðan
viö komum. Við eigum að sækja af
farminiun.“ Skipstjóri spurði konm
menn, hvort þeir hefðu peninga, og
sögðu þeir það ekki vera.
Iljelt skipst.jóri að báturinn væri
sendur frá Kattrup, því liann bjóst
altaf viö að fá einhver skeyti frá
honum. Og þar sem þeir voru illa
lialdnir um borð, vantaði vatn og
x istir, skip þeirra á óstandi, svo þeir
þurftu nauðsynlega að leita til
lands, ákvaö skipstjórinn að taka
siigu komumanna triianlega, og ljet
þá fá af farminum. Þeir fengu í
mesta lagi, að sögn skipstjóra, 100
dunka af spítitus og 46 kassa af
öðru áfengi.
j Afganginum af farminum kvaðst
skipstjóri hafa látið kasta. fyrir
borð á laugardagskvöldiö, áður en
hann leitaði hafnar. Og <‘ins og
kunnugt er, liefir áfengi fengist í
vörpur hjá togurunum, og einnig
rekið nokkuð.
Hver var báturinn?
Xú var aðalatriöið að finna bát-
inn, sem hafði samband við smygl-
araskipið. Var þaö eins og gefur að
skilja erfitt, þtú enginn þráður var
til þess að fara eftir. Ýmsir bátar,
er til orða gátu komið, voru rann-
sakaðir, en árangurinn varö enginn.
Varðbáturinn „Trausti“.
Þá fjekk bæjarfógeti A-jelbátinn
„Trausta“ grunaðan, en sá bátur
hefir haft á hendi strandgæslu hjer
suður með sjó. Bæjarfógeti fjekk
stjórnarráðiö til þess að láta rann- i
i
saka þenna bát, hvort hann hefði
• . i
verið úti á sjó þennan dag, og ef(
svo reyndist, þá, bvort eigi sæjust
merki þess, aö neglt, liefði verið yfirj
nafn og númer bátsins. Við rann- j
sóknina, sem lögregla Reykjavíkur
var viðstödd, kom í ]jós, að bátur-
inn liaföi verið úti á sjó þenna. dag,
og sáust greinileg naglaför við
nafn bátsins og núrner.
,,Trausti“ kemur hijigað.
ö.þ.m. kom m.b. ,Trusti‘ hingað.''
Skipstjórinn Ingimundur Nóvember
Jónsson var kallaður fyrir rjett, og
hann játaði að hafa liaft samband
A'ið smyglarskipið, og fengið áfengi
hjá því, eins og skipstjóri smyglara-
skipsms hafði skýrt frá.
Áfengið í Sandgerði.
Áfengið kvaöst Ingimundur liafa
sett á land í Sandgerði, og þar liafa
grafið sumt af því niður í jörðu, en
sumt sett í heyhlöðu þar syðra.
Hann lcvaðst engan dropa hafa lát-
ið af áfenginu og ekki neitt neins af
því sjálfur.
Ferðin til Sandgerðis.
I fvrradag var sent suður í
Sandgerði til þess að leita að
áfenginu og flytja það til Rvíkur.
Lagt var af stað hjeðan kl. 3y2
í 2 bifreiðum, og voru 2 lögreglu-
þjónar með, og einnig formaður-
inn á mótorbátnum ,,Trausta“,
Ingimundur Nóvember Jónsson.
Átti hann að vísa á, hvar áfeng-
ið væri geymt-
Ferðin suðUr til Sandgerðis gekk
vel, komu þangað kl. 7y2.
í heyhlöðunni að Krókskoti.
Formaðurinn af mb. ,Trausta‘.
Ingimundur Nóvember Jónsson,
var aðal'leiðsögumiaðurinn þegar
suður í Sandgerði var komið.
Hann vísaði þeim fyrst leiðina að
smábýli rjett hjá þorpinu í Sand-
gerði, er Krókskot heitir. Gengu
þeir, annar lögregluþjónninn og
rngim. X'óvember, heim að bæn-
um og höfðu tal af húsbóndanum.
Berent Magnússyni. Komu þeir
að vörmu spori aftui*, og var þá
húsbóndinn með þeim. Gengu þeir
þá að lieyhlöðu, sem er þar hjá
bænum, og sagði þá fomiaðurinn
af „Trausta“ að þarna væri sumt
af áfenginu, og benti lögreglu-
þjónunum inn í heyhlöðuna.
XTú byrjaði erfið vinna. pc'r
grófu og grófu niður í hevstabb-
ann, og loks komust þeir niður á
strigapoka, fulla af áfengisflösk-
um. 18 pokar fullir komu upp úr
þeirri gryfjunni.
Enn var hald’ð áfram leitinni í
heystabbanum, á öðrum stað, og
fundust þar 23 spíritusbrúsar, all-
ir fullir. Var ennþá leitað nokkuð,
en meira fanst ekiki, enda stað-
hæfði Ingimundur Nóvember,
að meira væri ekki að hafa þarna-
Voru sekkirn’r og brúsarnir þá
flat.tir í bifreiðarnar, og mun
bóndanum í Krókskoti Ihafa, fund-
ist minka forðinn í 063411000
sinni.
f leijkhúsinu í Sandgerði.
pá var lialdið af stað í næsta
felustað, alt vuidir góðri leiðsöigu
'jformiannsiins af 1 „Tra.usta“, og
var aðgangurinn að því fylgsni
euganveginn greiðfærari en sá
fyrri, niður í hejrstabbann í hlöð-
unni í Krókskoti.
peir suður í Sandgerði eru að
siunu leyt' á undan Reykvíking-
mn. jpeir eiga leikhús þar syðra,
og þangað inn bauð formaðurinu
af „Trausta“ lögregluþjónunura
næst. Leiksviðið notaði Helgi Guð-
múndsson kaupm. í Sandgerði
fyrir geymslu, og und’r leiksviðs-
gólfinu voru 23 spíritusbrúsar
grafnir í sand. Hafði verið erfitt
verk mjög að koma brúsunum
þarna niður. peir voru síðan allir
teknir úr fvlgsninu og flntt’r ivt í
bifreiðarnar.
I
Upp í heiði-
pá var Ijaldið ) þriðja felustað-
bin, og var hann all-langt frá
þorpinu, þar uppi í heiði. Voru
rekur teknar með, því þar var á-
fengið grafið í jörðu. Úr þeim
felustað komu 20 spíritusbrúsar.
i'oru þeir einnig fluttir í bifreið-
arnar, og höfðu þeir þá, að sögn
formannsins á „Traust.a“, fengið
alt á.fengið. Var þá lia.ldið af stað
til Reykjavíkur og komið hingað
kt 2y2 í fyrrinótt. Áfengið var alt
sett í „steininn“, en lögreglu
þjónarnir gengu til hvílu, og þótt-
ust gott dagsverk Ihafa unnið-
Talning áfengisins.
fór fram í gær og reyndist það
vera 66 brúsar (10 1.) fullir af
spír’tus, og úr pokunum Ikomu:
530 flöskur með koníaki.
Rjettarrannsóknin í gær.
Hún hjelt áfram, og kom ekkert
nýtt fraim í málinu. Skipstjóran-
um af smyglaraskipinu og þeim
öðrum af því skipi, sem í varð-
haldi voru, var öllum slept út.
Bíða þeir dóms í rnálinu.
Skipinu verður haldið, uns sjeð
verður fjTr:r greiðslu væntanlegr-
ar sektar og kostnaðar.
Varðbáturinn „Trausti“.
hefir, eins og skýrt var frá, ann-
ast landhelgisgæslu hjer suður
með sjó. Báturinn er frá Gerðum.
Hann er eign Guðmundar pórðar-
sonar í Gerðum, og hefir hann
haft öll umráð ,yfir bátnum, ráðið
menn á hann o. 's. frv. Fiskibátar,
sem stunda veiðar frá stöðvmium
við Re.ykjanes, þeir hafa a'llir
tekið þátt í greiðslu kosnaðarins
þeirra tilfært eins og það var í
fyrra og nú.
lf 123 1924
aur. aur.
Rúgmjöl kg 48 55
Hveiti (besta teg.) kg- 71 82
Smjör (íslenskt) .. .. 463 615
Nýmjólk, lítir 64 65
Kindakjöt nj'tt (dilka-
kjöt í 1/1 kropp.) kg. 120 173
Saltfis kur, kg 71 107
Kaffi (óbrent),.. kg. 299 422
Sj'kur (höggvinn.. ..
melís) kg 154 147
Aðallega er það innlenda varan
sem hefir hækkað í verði að mun.
Eina lækkunin er á s.ykr'num.
Með tilliti til þessara verðbreyt-
inga, haövkar vísitalan úr 78, en
svo var hún í fyrra (eða öllu held-
ur 178, þegar vísitalan 1914 er
reiknuð 100) og upp í 117 (eða
217). SamliTvæmt þessu hækkar
dýrtíðaruppbótin úr 52% upp f
78%.
Dýrtíðaruppbót re’knast sem fyr
ekki af þeim launaupphæðum, sem
eru umfram kr. 4500; þannig, að
sá maður, sem hefir t- d. 5000 kr.
föst laun, fær aðeins dýrtíðar-
uppbót af kr. 4500, og lauoin með
dýrtíðaruppbót mega ekki vera
yfir kr. 9500.
Eftir útreikningi fjármálaráðu-
ne.ytisins verða launaútgjöld rík-
issjóðs í alt nál. 450.000 kr. liærri
á næsta. ári en þau eru í ár, vegna
þessara 26% hækkunar á dýrtíðar-
uppbótinni.
Fyrirspurn
til Jónasar frá Hriflu.
Á síðasta Sambandsfundi, var
þjer boðið, a.ð blað þitt yrði styrkt
all-ríflega, til þess að flytja fræð-
andi greinar urn samvinnumál.
pú snerist andvígur gegn fjár-.
stjrrk í því skyni, því þjer bauðsk
ótakmarkaður styrkur til þess, að
senda baendum ókejrpis persónu-
legan róg og níð um þá menn,
sem þekkja þ:<g best.
Ennþá ert þú kostaður af opin-
beru fje, til þess að annast svo>
nefnda „samvinnu“-fræðslu. Hún
við varðbátinn. Einnig.hefir hann er kölluð því nafni enn í dag, þó
not’ð styrks úr ríkissjóði, — enjmenn sjeu óðum að kyunast þvf,
stjómarráðið hefir engin afskifti hvílíkt rangnefni það er.
Nú væri ekki úr vegi, að gefa
þjer tækifæri til þess, að skýra
frá tveim atriðum, sem vel eiga
heima í fræðslu þeirri, er þú þigg-
ur laun fyrir. Getur þú sent Morg-
unblaðinu svörin, ef þau komast
ekki fj-rir í Tímanum, vegna of
mikils aðstreymis frá þjer og
þínum, af saui‘froðu skammanna.
1. f hvaða löndum Norðurálf-
efa samvinnufjelög út
stjórnmálablöð, og hver eru nöfn
þeirra blaða, sem þú helst hetfir
tekið þjer til fyrii-mjTidar í rit-
stjóm þinni á „samvrnnu“- blöð-
unuim íslensku ?
2. Hvernig er samábyrgð enskax
kaupfjelaganna háttað ?
Svarir þú ekki) þessum spurn-
ingum, verður það ekki lagt út
á annan veg, en þann, að þú ein-
hverra orsaka vegna, teljir svör-
in miður heppileg fyrir þig per-
sónulega; því sannar fregnir um
þessi mál, hljóta sífelt að vera-
málstaðnum til bóta.
Spurull.
haft. af ráðningu manna á bátinn
eða öðru viðvíkjandi rekstri hans.
Samkvæmt farmskrá skipsins hafði
það meðferðis 1100 dunka (10 lítra)
af spíritus og 206 kassa af öðru á-
fengi: koníaki, ákavíti, whieky, líkör-
um og Rínarvínum. Ennfremur nokk-
uð af tóbaki.
Sennilegt er að Fr. Kattrup hafi
átt áfengið í fjelagi við einhverja í
Hamborg. Skipstjórinn af smj-glara- unnar
skipinu og þeir aðrir, sem setíir voru
j’ va.rðhald, sitja þar ennþá.
hækkar úr 52% í 78%.
Hagstofan hefir lolkið útreikn-
ingi sínum, á verðlagi þeirrar
nauðsynjavöru, sem lögð er til
grundvallar fjrrir dýrtíðaruppbót-
ina, Vörutegundir þær, sem lög
um samkvæmt koma hjer til
greina, eru hjer taldar, og verð