Ísafold - 02.02.1927, Blaðsíða 3

Ísafold - 02.02.1927, Blaðsíða 3
I3AJQLP 3 'heimi, að ef þiii"menn væri eigi aTlir komni*r iit úr húsinu að 2 var komin til valda, gerðí hún smáríki eitt, íbúatalan 2,2 milj- í seinustu erlendum• blöðum, Mest hefir fjenu fjölgað ú þessu mjög víðtækan samning við stjór7* ónir, gæti það haft atlvíðtæk sem hingað hafa komið, er sagt ári á Suðvesturlandi (10%), em mínútum liðnum, þá mundu þeir jRússlands, er svipar mjög t’l áhrif á Evrópumálin ef ríki þetta frá fyrsta þingfundi, efti»r að minst á Austiwlandi (1%)- not.a vopn sín til þess að koma jsamnings þesser Italir og Alban- kæmist í náið bandalag við Rússa. Smetona tók við stjórn- Eftir at-j Geitfje var talið 2610 í fardög- þeim burtu. Viðstöðulaust og með íumenn gerðu nýlega sín á milli. Enn er engin kyrð komin á í kvæðagreiðslu. þar að dæma, er um 1924, eða. 4.6% fleira en árið smáríkjunum í Austurvegi og er hin nýja stjórn ekki sjerstaklega áður. nábúakritu*r þar eigi minni en föst í sessi, því að hún hafði að víða annars staðar í álfunni. — eins eins atkvæðis meiri hluta. Einkum hefir verið mjög grunt á því góða milli Lithauen og Pól- verja. Lith,auenbúar líta svo á, að Pólverjar hafi með undir- ferli og vjelráðum hrifsað undir sig yfirráð borgarinnar Vilna, en hún Islenskur landbúnaður. Nautgripum hafði einnig fjölg- að talsvert á árinu, eða um 4.2%. í fardögum 1923 töldust þeir 25.853, en í f.airdögum 1924 voru þeir 26.949. Hefir nautgripatalan eigi komist jafn hátt síðan 1913. Pjölgunin er mest á Suður- og Kovno, höfuðborgin í Lithauen. Hagstofan hefir nú sent út bún-: Suðvesturlandi. 1 einni sýslu (ísa- hafi að »rjettu lagi átt að fylgja aðarskýrslur fyrir árið 1924, ogjfjarðarsýslu) fækkaði mutgrip- Lithauenríki. — Prá þeirri deilu þótt þær sjeu tveimiw árum á verður skýrt nánar hjer í blað- eftir tímanum, eru það þó þær inu. Er hún ljóst dæmi þess, hve nýjustu upplýsingar, sem maður miklum vandkvæðum það vatr hefir um það hvernig landbúnað- bundið víða í álfunni, að ákveða ur fskinds stendur. hin nýju ríkjamörk eftir ófriðinn: mikl,a. j KVIKFJÁRRÆKT. Þá er Lithauenstjórn gerði samn Af skýrslum þessum sjest það^'voru þau talin 17.944, en vorið inginn við Rússa, urðu Pólverj- að sauðfje hefir mikið fjölgað á i 1924 voru þau orðm 19771 og iná ar þega«r smeikir um að þarna landinu árið 19231—24. Þó hefir þó hiklaust gera ráð fyrir, að þ,au væri Lithauen að fá sjer voldug- sauðaeign bænda minkað um 6%'(hafi bæði átrin verið miklu fleiri, an bandamann til þess ,að þeir (úr 31.990 niður í 29.990); eins því að hvergi nærri allir hænsna- !gætu átt í fullu trje við Pólverja, hefir hrútum fækkað *að mun. um þó um 2%. Hrossum fjölgaði á árinu nn 580 eða 1.2% og voru þau alls á landinu 51.009. Hænsi vom í fyrsta skifti tal- in á búnað,arskýrslum 1919. Er þeim altaf að fjölga- Árið 1923 en frá sjónarmiði Rússa þarf ekk-, Vorið 1923 var í búnaðarský.rsl - litlum umyrðum fóru þingmenn í Eftir s.amningí þessum liggur ert, slíkt að hafa ve>rið uppi á ten- um talið, að sauðfjenaður á öllu eigendur munu telja fram. Síðan um aldamót hefir kvik- fje fjölgað nokkuð í landinu eins foringjaráðsins. Lýðveldisforsetinn Grinius var einnig tekinn höndum, en Pleka- vikius var þá, eins og fyr segir, leystur útr fangelsi, enda mun ,ilt þetta hafa verið gert eftir ná- kvæmum fyrirmælum hans. TILDRÖG BYLTINGARINNAE voru í aðalatriðunum sem hjer segir: Á síðast liðnu vo,vi fóru fram kosningar til þingsins. Að þeim loknum varð maður ,að nafni S'lesevicius forsætisráðherra. — Plokkur hans var ekki hreinu jafnaða»rmannaflokkur, en hafði stuðning jafnaðarm.anna og stóð þeim mjög nærri. Er stjórn þessi Antona Snietona. Jafnskjótt bg stjóírn Slesevikius- uð fleiri en 1923, en samt e*r það ar hafði gefft þennan samning við augljóst, að bændur h.afa yfirleitt Rússa, reis upp megn andúð gegn aukið sauðfjáreign sína. gerðum henn.ar, er magnaðist svo Þessar tölur munu þó eigi vera mjög, að andstæðingar hennar tóku ralveg rjettar, en þó má ganga út sig saman um að steypa henni ai frá því, að þær sje hlutfallslega stóli. irjettar. Á hverju ári er dregið I Samningurinn við Rússa var talsvert af fje undan framtali, en gerðn.r til fimm ára. Var nú um gera má ráð fyrir því, að þ.að sje það talað í heimsblöðunum, fyrstu ekki meira eitt ár en annað. Þe; dagana eftir byltinguna, hvort hin ar fjárskoðunin fór fram vetiwinn nýja stjórn mundi ætla sjer að 1906—07 revndist sauðfje um 109 ónýta samningana og fara þannig þús. fleir.a en talið var fram í að dæmi bolsa, er ónýttu allar búnaðarskýrslum vorið 1907. Má gerði.v fyrri Rússastjórna. En tal- því g«ra ráð fyrir að sauðfjáreign ið er líklegast, að úr því verði þó bænda sje um 100 þús. hærri held , ekki. Samningurinn verði látinn ur en fram talið er, eða nær 700 ; gilda. ; þús. burði: allir sem einn, út úr húsinu. —jbeinast við, að Lithauenmenu ingnum við samningsgerðina. Þeim landinu væri 550 þús., en í far-|og sjá má á eft.irfarandi saman- Samtímis var forsætisráðhe,vra ogiverði fullkomlega háðir Rússum, er það mikils virði nú, ekki síðor dögum 1924 v,ar hann t.alinn 583 allir ráðherrarnir teknir höndum ■ bæði fjárhagslega og að því er en á dögum Pjeturs mikla að hafa þús. Hafði lionum því fjölgað uin og þeir fluttw t.il heimkynna her-|snertir hermál. Þó Lithauen sje Sem greiðastan aðgang að Eystra- 33 þús. þetta eina ár. Að vísu salti. voru framteljendur það ár nokk- Sauðfje’ Nautgripiff Hross 1901 — 1924 482.189 — 583.180 25.674 — 26.949 43.199 — 51.009 En þrátt fyrir þetta er þó kvik- fjáreignin minni 1924 heldur e» um aldamót, ef miðað o,v við fólk* fjölda. HEYSKAPUR. Þrátt fyrir þessa fjölgun bíi- stofns, v,ar heyskapur talsvert. minni sumarið 1924 heldur en ár- ið áður, eða 693 þús. hestar af töðu og 1262 þús- hesta,v af út- heyi. Töðufengurinn varð þó meiri en með,altal næstu 5 ára á undan, en árið 1923 var hann þó 806 þiis. hestar. nýjar og nýjar lækningaaðferðir ryðja sjer stöðugt rúm. Pólkið vill það. Og liver tími Iiefir sína tísku. Það má vel vera, að nú sje í að- sígi öld andiegra lækninga moð bænum og dáleiðslu, kristallágóni og kirkjuhlessun. Ef alt slíkt getur verulega hjálpað eða a. m. k. eins vel og mixtúrur, pillur og skurð- lækningar, þá segi jeg fyrir mitt leyt.i, að mjer væri ósárt um að slíðra hnífinn og láta botnlanga og ýmsar meinsemdir eiga sig og hætta öllum meðalaaustri. Við fáum nú að sjá hvað tíðin ber í skauti sínu, en gleðja skyldi það mig ef ein- hver eining fengist um nýjar ein- íaldar, allsher.jár lækningaaðferðir, sem allir meðalmentaðir menn gætu um hönd haft, svo vjer losnuðum við alt ofmörgu sjerfræðingana og alt. það syndaflóð af dýru meðala- gutli, sem fólkið verður að kaupa og kyngja. Það ergir mig oft að lieyra greinda og góða menn halda því fram, að vjer lreknarnir hugsum •ekkert uin sálina heldur einblínum elngöngu á efnið og líkamann. Lækningar okkar flestra eru þó e-ins nú og cr-tífl fyr (\ tímum í raun rjetti mestmegmn nndlegar lcekn- ingar. í gamla daga þektust ekki nema hindurvitnalyf, sem vjer nú teljum algerlega áhrifalaus nema máske heldur til skaða — eins og t, d. hundsgall og músasaur, tóulungu, kúamykja, gylliniplástur o. s. frv. Og ótal húsráð gáfust vel þegar engin ]yf voru fyrir hendi, eyrna- mergur, hor úr nösum, dordinguls- vefur, baun í handlegg og þvag í ýmsum myndum. Hið síðastnefmla var altaf við hendina. Annaðhvort lieitt eða kalt og keita út í eldhús- l'orni. Svo kömu upji óteljandi jurtalyf og svo ný og ný efni þegar efnafræðin þroskaðist. Hver tíska rak aðra. Svo komu blóðtökur og laxeringar. Síðan hómópatalyf og Brami og Voltakross og Kínalífs- elexír o. fl. Á tímabili hjeldu sumir hjer á landi, þegar Braminn var í almætti sínu, að allir læknar yrðu óþarfir. Þá orti Grímur Thomsen: Jónas lækni og Lárus þá legg jeg og Tómas saman, í einu gef jeg alla þrjá eitt fyrir glas af Brama. Af allskonar fánýtu gutli hefir mönnum getað batnað og getur enn, ef sá t.rúir sem gefur inn og getur komið öðrum til að trúa. Veldur hver á heldur. Þó vjer nú brosum að ónýtu lyfjunum, sem læknar fyrri tíma höfðu úr að spila, þá urðu margir þeirra frægir fyrir sínar lækningar þá, engu síður en nú gerist. Hvernig mátti það ske? Það voru' mestmegnis andlegar Ijpkningar, sem um var að rœtfa, eins og enn Jxtnn dag í dag. frýgum batnaði að vísu af sjálfu sjer, hvort sem var, en sumum batnaði snögglega fyrir trú — t. d. eins vel af músasaur eins og að leita Oxnafells. Það eru margar leiðir til Róm. Hjá okkur svonefndu lærðu lælm- unum eru afarmargar lækningaað- ferðir í brúki við sömu sjúkdóma — og getur sjúklingum batnað af þeim öllum hverri fyrir sig. Einn læknar gigtina með nuddi, annar með áburði, þriðji með bökstrum, fjórði með plástri, fimti með drop- um, sjötti með mixtúru, sjöundi með pillum, áttundi með ljósum, níundi með rafmagni, tíundi með soðnu vatni, ellefti með breyttu mataræði og' tólfti með guðsbless- un. Og ef ekki eitt hjálpar, þá er annað prófað og svo þriðja, og svo koll af kolli, þangað til gigtar- skrattinn hverfur oft af sjálfu sjer. Þegar svo er í pottinn búið, þá er engin furða, þó að mörg vitleysan freðist í veröldinni og sje tekin fyr- ir góða og gilda vöru. Og jafnvel hin bragðverstu lyf verða veslings sjúklingarnir að leggja sjer til munns af því tiskan bý&ur svo. Þá var kraftalækningin eitthvað við- kunnanlegri, sem eitt sinn var í brúki hjer á landi og jeg las um hjá Dr. Páli Eggert í „Menn og menntir“. Einni lúku af hveiti var hnoðað saman við þvag sjúklingsins og gjörð úr því kaka, Síðan var kakan gefin hundi þrisvar á dag, svo að sjúklingurinn sá, og við það batnaði sjúklingnum. Það mundi eflaust gleðja margt barnið, ef' í sama stað kæmi, þó hjeppa væri gefið lýsið og laxerolían og það slyppi. Svo jeg nú ekki orðlengi þetta frekar, þá skal jeg berlega játa, að jeg eins og fleiri er orðinn þeirr- ar trúar, að okkar nútímalækningar sjeu orðnar alt of óþarflega marg- brotnar, og vel sje þeim, sem úr því gæti bætt, Það væri í sannleika óskandi, að fúndist gæti eitthvert þjóðráð eins og sameiginlegur nefn- 'ari, sem alt gengi upp í, eins og t. d. það, að lesa bænirnar sínar upp \ nýjan og kröftugan máta. Það |bjálpaði t. d. fyrrum furðanlega iVel gegn hvers lconar verkjum, að b'ðja faðirvor nokkrum tugum sinn- i - um í einni lotu. Nii kostar það resept og ópíum að fá verki. Jeg á i enn svo mikið eftir af minni barna- j Irú, að það særir mig innst í hjarta, ef satt er það, sem jeg hafði eftir Poulsen hinum ameríska — að á sama stæði, hvort framið væri eitt- hvert hókus pókus í huganum eða jbeðin hjartnæm bren, hvorttveggja ^greti lirifið jafnt til lrekninga, seg- jir hann. Er ]>á sama, hvort er jSvarti galdur eða sá Hvíti? Þetta minnir mig á vísupart, sem vjer íslenskir stúdentar lrerðum á vorum Hafnarárum. Þá var móð- ins .að líta smáum augum á alla trú og tilbeiðslu og þótti fínt aí viwa fríhyggjumaður. Vísupartur- inn er svona: Það sem mest úr býtum ber, er bjargföst trú á hvað sem er.“ Þetta orkti einn merku*r fræðimað- ur, sem við litum upp til. Einhver vitnaði einu sinni á stúdentafundi í þennan vísupart. Þá gall við liljóð úr horni: „Það má eftir því eins vel trúa á það, sem úti frýs!“ Þetta kom frá einum fjelaga okk- ar, sem var með þeim heiðnari, ew seinna varð prestur. Fjöldi manna lítur svo á, að á sama standi hvað það er, sen* lijálpar þeim í einhverjum sjúk- dómi, ef það aðeins hjálpar. „Til- gangurinn helgar tækin,“ segja menn. Það er best við slíka að við- hafa gamlar en róttækar hrossa- lækningar við öllum kvillum, og sjá svo hvað þeim finst. Annar* vil jeg ráða þeim sömu til að lesa ágæta grein um þá villukenningu í Vöku 'eftir próf. G. Finnbogason. Fjölda margar lrekningar styðj- ast enn við blekkingar og ósann- indi, dultrú og fáfræði. Vjer laikn- ar. sem þökkum ágætum og sann- leikselskum vísindamönnum þnð, sem vjcr kunnum best til að bæta ýms manna mein, vjer trúum því, að smámsaman fáist bjargföst vissu í stað allrar trúar, og senr.lkga er það sá eini guði velþóknanlegi Hvíti geúdur, sem ber að keppa að.

x

Ísafold

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ísafold
https://timarit.is/publication/315

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.