Ísafold - 02.02.1927, Qupperneq 3

I3AJQLP
3
'heimi, að ef þiii"menn væri eigi
aTlir komni*r iit úr húsinu að 2
var komin til valda, gerðí hún smáríki eitt, íbúatalan 2,2 milj- í seinustu erlendum• blöðum, Mest hefir fjenu fjölgað ú þessu
mjög víðtækan samning við stjór7* ónir, gæti það haft atlvíðtæk sem hingað hafa komið, er sagt ári á Suðvesturlandi (10%), em
mínútum liðnum, þá mundu þeir jRússlands, er svipar mjög t’l áhrif á Evrópumálin ef ríki þetta frá fyrsta þingfundi, efti»r að minst á Austiwlandi (1%)-
not.a vopn sín til þess að koma jsamnings þesser Italir og Alban- kæmist í náið bandalag við Rússa. Smetona tók við stjórn- Eftir at-j Geitfje var talið 2610 í fardög-
þeim burtu. Viðstöðulaust og með íumenn gerðu nýlega sín á milli. Enn er engin kyrð komin á í kvæðagreiðslu. þar að dæma, er um 1924, eða. 4.6% fleira en árið
smáríkjunum í Austurvegi og er hin nýja stjórn ekki sjerstaklega áður.
nábúakritu*r þar eigi minni en föst í sessi, því að hún hafði að
víða annars staðar í álfunni. — eins eins atkvæðis meiri hluta.
Einkum hefir verið mjög grunt
á því góða milli Lithauen og Pól-
verja. Lith,auenbúar líta svo á,
að Pólverjar hafi með undir-
ferli og vjelráðum hrifsað undir sig
yfirráð borgarinnar Vilna, en hún
Islenskur landbúnaður.
Nautgripum hafði einnig fjölg-
að talsvert á árinu, eða um 4.2%.
í fardögum 1923 töldust þeir
25.853, en í f.airdögum 1924 voru
þeir 26.949. Hefir nautgripatalan
eigi komist jafn hátt síðan 1913.
Pjölgunin er mest á Suður- og
Kovno, höfuðborgin í Lithauen.
Hagstofan hefir nú sent út bún-: Suðvesturlandi. 1 einni sýslu (ísa-
hafi að »rjettu lagi átt að fylgja aðarskýrslur fyrir árið 1924, ogjfjarðarsýslu) fækkaði mutgrip-
Lithauenríki. — Prá þeirri deilu þótt þær sjeu tveimiw árum á
verður skýrt nánar hjer í blað- eftir tímanum, eru það þó þær
inu. Er hún ljóst dæmi þess, hve nýjustu upplýsingar, sem maður
miklum vandkvæðum það vatr hefir um það hvernig landbúnað-
bundið víða í álfunni, að ákveða ur fskinds stendur.
hin nýju ríkjamörk eftir ófriðinn:
mikl,a. j KVIKFJÁRRÆKT.
Þá er Lithauenstjórn gerði samn Af skýrslum þessum sjest það^'voru þau talin 17.944, en vorið
inginn við Rússa, urðu Pólverj- að sauðfje hefir mikið fjölgað á i 1924 voru þau orðm 19771 og iná
ar þega«r smeikir um að þarna landinu árið 19231—24. Þó hefir þó hiklaust gera ráð fyrir, að þ,au
væri Lithauen að fá sjer voldug- sauðaeign bænda minkað um 6%'(hafi bæði átrin verið miklu fleiri,
an bandamann til þess ,að þeir (úr 31.990 niður í 29.990); eins því að hvergi nærri allir hænsna-
!gætu átt í fullu trje við Pólverja, hefir hrútum fækkað *að mun.
um þó um 2%.
Hrossum fjölgaði á árinu nn
580 eða 1.2% og voru þau alls á
landinu 51.009.
Hænsi vom í fyrsta skifti tal-
in á búnað,arskýrslum 1919. Er
þeim altaf að fjölga- Árið 1923
en frá sjónarmiði Rússa þarf ekk-, Vorið 1923 var í búnaðarský.rsl -
litlum umyrðum fóru þingmenn í Eftir s.amningí þessum liggur ert, slíkt að hafa ve>rið uppi á ten- um talið, að sauðfjenaður á öllu
eigendur munu telja fram.
Síðan um aldamót hefir kvik-
fje fjölgað nokkuð í landinu eins
foringjaráðsins.
Lýðveldisforsetinn Grinius var
einnig tekinn höndum, en Pleka-
vikius var þá, eins og fyr segir,
leystur útr fangelsi, enda mun ,ilt
þetta hafa verið gert eftir ná-
kvæmum fyrirmælum hans.
TILDRÖG BYLTINGARINNAE
voru í aðalatriðunum sem hjer
segir:
Á síðast liðnu vo,vi fóru fram
kosningar til þingsins. Að þeim
loknum varð maður ,að nafni
S'lesevicius forsætisráðherra. —
Plokkur hans var ekki hreinu
jafnaða»rmannaflokkur, en hafði
stuðning jafnaðarm.anna og stóð
þeim mjög nærri. Er stjórn þessi

Antona Snietona.
Jafnskjótt bg stjóírn Slesevikius- uð fleiri en 1923, en samt e*r það
ar hafði gefft þennan samning við augljóst, að bændur h.afa yfirleitt
Rússa, reis upp megn andúð gegn aukið sauðfjáreign sína.
gerðum henn.ar, er magnaðist svo Þessar tölur munu þó eigi vera
mjög, að andstæðingar hennar tóku ralveg rjettar, en þó má ganga út
sig saman um að steypa henni ai frá því, að þær sje hlutfallslega
stóli. irjettar. Á hverju ári er dregið
I Samningurinn við Rússa var talsvert af fje undan framtali, en
gerðn.r til fimm ára. Var nú um gera má ráð fyrir því, að þ.að sje
það talað í heimsblöðunum, fyrstu ekki meira eitt ár en annað. Þe;
dagana eftir byltinguna, hvort hin ar fjárskoðunin fór fram vetiwinn
nýja stjórn mundi ætla sjer að 1906—07 revndist sauðfje um 109
ónýta samningana og fara þannig þús. fleir.a en talið var fram í
að dæmi bolsa, er ónýttu allar búnaðarskýrslum vorið 1907. Má
gerði.v fyrri Rússastjórna. En tal- því g«ra ráð fyrir að sauðfjáreign
ið er líklegast, að úr því verði þó bænda sje um 100 þús. hærri held
, ekki. Samningurinn verði látinn ur en fram talið er, eða nær 700
; gilda. ; þús.
burði:
allir sem einn, út úr húsinu. —jbeinast við, að Lithauenmenu ingnum við samningsgerðina. Þeim landinu væri 550 þús., en í far-|og sjá má á eft.irfarandi saman-
Samtímis var forsætisráðhe,vra ogiverði fullkomlega háðir Rússum, er það mikils virði nú, ekki síðor dögum 1924 v,ar hann t.alinn 583
allir ráðherrarnir teknir höndum ■ bæði fjárhagslega og að því er en á dögum Pjeturs mikla að hafa þús. Hafði lionum því fjölgað uin
og þeir fluttw t.il heimkynna her-|snertir hermál. Þó Lithauen sje Sem greiðastan aðgang að Eystra- 33 þús. þetta eina ár. Að vísu
salti. voru framteljendur það ár nokk-
Sauðfje’
Nautgripiff
Hross
1901 — 1924
482.189 — 583.180
25.674 — 26.949
43.199 — 51.009
En þrátt fyrir þetta er þó kvik-
fjáreignin minni 1924 heldur e»
um aldamót, ef miðað o,v við fólk*
fjölda.
HEYSKAPUR.
Þrátt fyrir þessa fjölgun bíi-
stofns, v,ar heyskapur talsvert.
minni sumarið 1924 heldur en ár-
ið áður, eða 693 þús. hestar af
töðu og 1262 þús- hesta,v af út-
heyi. Töðufengurinn varð þó meiri
en með,altal næstu 5 ára á undan,
en árið 1923 var hann þó 806 þiis.
hestar.
nýjar og nýjar lækningaaðferðir
ryðja sjer stöðugt rúm. Pólkið vill
það. Og liver tími Iiefir sína tísku.
Það má vel vera, að nú sje í að-
sígi öld andiegra lækninga moð
bænum og dáleiðslu, kristallágóni
og kirkjuhlessun. Ef alt slíkt getur
verulega hjálpað eða a. m. k. eins
vel og mixtúrur, pillur og skurð-
lækningar, þá segi jeg fyrir mitt
leyt.i, að mjer væri ósárt um að
slíðra hnífinn og láta botnlanga og
ýmsar meinsemdir eiga sig og hætta
öllum meðalaaustri. Við fáum nú
að sjá hvað tíðin ber í skauti sínu,
en gleðja skyldi það mig ef ein-
hver eining fengist um nýjar ein-
íaldar, allsher.jár lækningaaðferðir,
sem allir meðalmentaðir menn gætu
um hönd haft, svo vjer losnuðum
við alt ofmörgu sjerfræðingana og
alt. það syndaflóð af dýru meðala-
gutli, sem fólkið verður að kaupa
og kyngja.
Það ergir mig oft að lieyra
greinda og góða menn halda því
fram, að vjer lreknarnir hugsum
•ekkert uin sálina heldur einblínum
elngöngu á efnið og líkamann.
Lækningar okkar flestra eru þó
e-ins nú og cr-tífl fyr (\ tímum í raun
rjetti mestmegmn nndlegar lcekn-
ingar.
í gamla daga þektust ekki nema
hindurvitnalyf, sem vjer nú teljum
algerlega áhrifalaus nema máske
heldur til skaða — eins og t, d.
hundsgall og músasaur, tóulungu,
kúamykja, gylliniplástur o. s. frv.
Og ótal húsráð gáfust vel þegar
engin ]yf voru fyrir hendi, eyrna-
mergur, hor úr nösum, dordinguls-
vefur, baun í handlegg og þvag í
ýmsum myndum. Hið síðastnefmla
var altaf við hendina. Annaðhvort
lieitt eða kalt og keita út í eldhús-
l'orni. Svo kömu upji óteljandi
jurtalyf og svo ný og ný efni þegar
efnafræðin þroskaðist. Hver tíska
rak aðra. Svo komu blóðtökur og
laxeringar. Síðan hómópatalyf og
Brami og Voltakross og Kínalífs-
elexír o. fl. Á tímabili hjeldu sumir
hjer á landi, þegar Braminn var í
almætti sínu, að allir læknar yrðu
óþarfir. Þá orti Grímur Thomsen:
Jónas lækni og Lárus þá
legg jeg og Tómas saman,
í einu gef jeg alla þrjá
eitt fyrir glas af Brama.
Af allskonar fánýtu gutli hefir
mönnum getað batnað og getur enn,
ef sá t.rúir sem gefur inn og getur
komið öðrum til að trúa. Veldur
hver á heldur. Þó vjer nú brosum
að ónýtu lyfjunum, sem læknar
fyrri tíma höfðu úr að spila, þá
urðu margir þeirra frægir fyrir
sínar lækningar þá, engu síður en
nú gerist. Hvernig mátti það ske?
Það voru' mestmegnis andlegar
Ijpkningar, sem um var að rœtfa,
eins og enn Jxtnn dag í dag.
frýgum batnaði að vísu af sjálfu
sjer, hvort sem var, en sumum
batnaði snögglega fyrir trú — t. d.
eins vel af músasaur eins og að
leita Oxnafells.
Það eru margar leiðir til Róm.
Hjá okkur svonefndu lærðu lælm-
unum eru afarmargar lækningaað-
ferðir í brúki við sömu sjúkdóma
— og getur sjúklingum batnað af
þeim öllum hverri fyrir sig. Einn
læknar gigtina með nuddi, annar
með áburði, þriðji með bökstrum,
fjórði með plástri, fimti með drop-
um, sjötti með mixtúru, sjöundi
með pillum, áttundi með ljósum,
níundi með rafmagni, tíundi með
soðnu vatni, ellefti með breyttu
mataræði og' tólfti með guðsbless-
un. Og ef ekki eitt hjálpar, þá er
annað prófað og svo þriðja, og svo
koll af kolli, þangað til gigtar-
skrattinn hverfur oft af sjálfu sjer.
Þegar svo er í pottinn búið, þá er
engin furða, þó að mörg vitleysan
freðist í veröldinni og sje tekin fyr-
ir góða og gilda vöru. Og jafnvel
hin bragðverstu lyf verða veslings
sjúklingarnir að leggja sjer til
munns af því tiskan bý&ur svo. Þá
var kraftalækningin eitthvað við-
kunnanlegri, sem eitt sinn var í
brúki hjer á landi og jeg las um
hjá Dr. Páli Eggert í „Menn og
menntir“. Einni lúku af hveiti var
hnoðað saman við þvag sjúklingsins
og gjörð úr því kaka, Síðan var
kakan gefin hundi þrisvar á dag,
svo að sjúklingurinn sá, og við það
batnaði sjúklingnum. Það mundi
eflaust gleðja margt barnið, ef' í
sama stað kæmi, þó hjeppa væri
gefið lýsið og laxerolían og það
slyppi.
Svo jeg nú ekki orðlengi þetta
frekar, þá skal jeg berlega játa,
að jeg eins og fleiri er orðinn þeirr-
ar trúar, að okkar nútímalækningar
sjeu orðnar alt of óþarflega marg-
brotnar, og vel sje þeim, sem úr
því gæti bætt, Það væri í sannleika
óskandi, að fúndist gæti eitthvert
þjóðráð eins og sameiginlegur nefn-
'ari, sem alt gengi upp í, eins og t.
d. það, að lesa bænirnar sínar upp
\ nýjan og kröftugan máta. Það
|bjálpaði t. d. fyrrum furðanlega
iVel gegn hvers lconar verkjum, að
b'ðja faðirvor nokkrum tugum sinn-
i -
um í einni lotu. Nii kostar það
resept og ópíum að fá verki. Jeg á
i
enn svo mikið eftir af minni barna-
j Irú, að það særir mig innst í hjarta,
ef satt er það, sem jeg hafði eftir
Poulsen hinum ameríska — að á
sama stæði, hvort framið væri eitt-
hvert hókus pókus í huganum eða
jbeðin hjartnæm bren, hvorttveggja
^greti lirifið jafnt til lrekninga, seg-
jir hann. Er ]>á sama, hvort er
jSvarti galdur eða sá Hvíti?
Þetta minnir mig á vísupart, sem
vjer íslenskir stúdentar lrerðum á
vorum Hafnarárum. Þá var móð-
ins .að líta smáum augum á alla
trú og tilbeiðslu og þótti fínt aí
viwa fríhyggjumaður. Vísupartur-
inn er svona:
Það sem mest úr býtum ber,
er bjargföst trú á hvað sem er.“
Þetta orkti einn merku*r fræðimað-
ur, sem við litum upp til. Einhver
vitnaði einu sinni á stúdentafundi
í þennan vísupart. Þá gall við
liljóð úr horni: „Það má eftir því
eins vel trúa á það, sem úti frýs!“
Þetta kom frá einum fjelaga okk-
ar, sem var með þeim heiðnari, ew
seinna varð prestur.
Fjöldi manna lítur svo á, að á
sama standi hvað það er, sen*
lijálpar þeim í einhverjum sjúk-
dómi, ef það aðeins hjálpar. „Til-
gangurinn helgar tækin,“ segja
menn. Það er best við slíka að við-
hafa gamlar en róttækar hrossa-
lækningar við öllum kvillum, og
sjá svo hvað þeim finst. Annar*
vil jeg ráða þeim sömu til að lesa
ágæta grein um þá villukenningu í
Vöku 'eftir próf. G. Finnbogason.
Fjölda margar lrekningar styðj-
ast enn við blekkingar og ósann-
indi, dultrú og fáfræði. Vjer laikn-
ar. sem þökkum ágætum og sann-
leikselskum vísindamönnum þnð,
sem vjcr kunnum best til að bæta
ýms manna mein, vjer trúum því,
að smámsaman fáist bjargföst vissu
í stað allrar trúar, og senr.lkga er
það sá eini guði velþóknanlegi Hvíti
geúdur, sem ber að keppa að.