Ísafold - 12.09.1927, Blaðsíða 1

Bitstjórar:
Jón Kjartansson
Yaltýr Stefánsson
Sími 500.
ISAFOLD
Afgreiðsla og
innhei-mta
í Austurstræti 8.
Sími 500.
Gjalddagi 1. jöii.
ÁrgangTirinn
kostar 5 krómtr.
DAGBLAÐ:MORGUNBLAÐIÐ
52. árg. 42. tbl.
Mðnudaginn 12. sept 1927.
ísafoldarprentsmiðja h.f.
Nýtt stjórnmálahneyksli.
íStuðningsflokkur stjórnarinnar, „Alþýðuflokkurinn“, lifir
á snýkjum frá dönskum jafnaðarmönnum.
Danskir jafnaðarmenn leggja fram f je
til Alþingiskosninga á íslandi.
Sá orðrómur liefinr lengi legið
lijer í loftinu, uð foringjar „Al-
1>ýðuflokksins“ þægju fjegjafir
frá erleruliim stjórnmálafloldcum,
sumpart til þess að gefa út blað
sitt ,,Alþýðublaðið“ og sumpart
til annarar pólitískrar starfsemi
Itjer á landi. Meira að segja flaug
það fyrir um eitt skeið, að for-
ingjarnir liefðu þegið fjegjafir
frá byltingaseggjum Rússlands;
«en kommúnistar áRússlandi leggja
hvergi fje fram til pólitískrar
starfsemi, nema í því ákveðna
saugnamiði, að stofna til byltingar.
Leiðtogar „A]þýðuflokksins“
'liafa neitað því, ]>egar á þá
tiefir verið borið, að þeir þægjú
nolckurt fje lijá erlendum stjórn-
■málaflokkum. Þeim liefir e. t. v.
fundist, að ef slíkt vitnaðist,
inuiidí erfitt að losna við nafnið:
föðurlandssvikari.
En nú tjáir elcki þessum mönn-
nm framar að neita áburðinum. —
fSönmmin er fengin, og skal hún
rnúlögð fram, svo almenningur fái
•sjeð hvaða meim standa að baki
Eramsóknarflokksstjórninni nýju.
fSönnunina er að finna í nýút-
’kominni bólc er heitir: „Protokol
Jfor den 20. socialdem. Partikongres
i Vejle den 12.—15. Juni 1927
samt....................Regnskabs-
oversigt, 1923—’27.
Segjum svo, að því sje haldið á
lofti.
En málið hefir aðra ldið.
Hvernig er fjeð notað? Fyrst
og fremst til þess að koma at-
vinnuvegum landsmanna, fram-
leiðslu, velmegun allri í kaldalcol.
Þetta vita allir menn og sjá lijer
heima.
Komum að því seinna.
Á bls. 18—19 í kaflanum um
„Regnskabsoversigt 1923—1927* *
birtist reikningur \’fir „Valgfon-
dets Regnskab for Aarene 1923
til 1926.“ — Þar stendur slcváð
tekjumegin m. a. þetta:
Indkomne Bidrag til Valget paa
Island (1923) fra Fagforbundet
kr. 2370.00.
En gjaldamegin stendur þetta
slcráð:
Valget paa Island 1923, Folke-
tingsvalget og Landstingsvalget
1924 samt Folketingsvalget 1926
. . . . kr. 320296.00 — þrjú hundr-
uð og tuttugu þúsund tvö hundruð
níutíu og sex krónur.
Það er eklci sundurliðað, hvað
mikið af þessu fje liafi gengið til
lcosninganpa á íslancli 1923, cn
sjálfsagt hefir sú upphæð nuraið
mörgum þú,sundum króna, jafnvel
tugum þúsunda.
En það skiftir minstu, hve há
upphæðin hefir verið. Aðalatriðið
er liitt, að íslenskur stjórnmála-
flokkur lifir á fjegjöfum frá er-
lenduro stjórnmálamönnum.
Flokkurinn, sem hefir líf Pram-
sóknarstjórnarinnar í hendi sje./,
er brjóstmylkingur erlendra jafn-:
aðarmanna.

!5iö erlenda uald.
Fyrir löngu síðan var á það
r-nmst hjer í blaðinu, að jafnaðar-
nxannal.eiðtogarnír hjer í Reykja-
vík fengju fje frá útlöndum til
■|jess að gefa út blað sitt, launa
menn til fundahalda, lcosta ferða- Þetta maL “ Danskir stjórnmála-
hjer á landi er orðinn ákveðinn
liður í starfi þeirra, sem enguni
dettur í hug að fara í launkofa
með. ,
Þöklc fyrir hreinskilnina. Hún
er þó virðingarverð. Þökk fyrir
það, að nú þnrfa menn hjer heima
elclci lengur að vera í efa nm
Hver eru skilyrðin? Um þau
spyr alþjóð, og á heimtingu á
svari. — En það vill svo vel
til, að það er elclci hlutverk
Jjessa blaðs, það er eklci hlut
verk stjórnarandstæðinga að fá
þeirri spurningu svarað. Það er
lilutverlc núverandi stjórnar.
Jafnaðarmenn unnu þrjú sæti
við kosningarnar í sumar. — Sá
isigur varð til þess að Framsókn
fjelck völdin í hendur.
Nii er það lýðum ljóst, að sá
sigur er unninn fyrir erlent fje
— m. a. danskt.
Framsóknarstjórnin á líf sití
og tilveru undir stuðningi jafn-
aðarmanna.
Framsólcnarstjórnin styðst við
menn þá, sem komnir eru á þing
fyrir tilst.illi hins erlenda valds.
Hver eru skilyrðin, sem sett
voru, sem hinir erlendu stjóru-
málamenn ljetu fylgjá fjárfúlgun-
um er hingað voru sendar?
Það er hlutverlc núverandi
stjórnar, er stuðninginn þiggur
frá jafnaðarmönnum, að grafast
fvrir rætur þessa máls, og hætta
eklci fyrri en viðslcifti stuðnings-
manna hennar við hina erlendu
stjórnmálamenn eru dregnir úv
skúmaskotunum í fulla dagsbirtu.
Augu alþjóðar hvíla nú á hinni
nýbökuðu Framsóknarstjórn.
_Etl ar hún framvegis að þiggja
stuðning jafnaðarmanna, þó nú
sje lýðum ljóst, að starfsemi þeirra
er rekin fyrir erlent fje ?
Ætlar hinn svonefndi Fram-
sóknarflokkur að láta stjórn sína
lafa við völd, fyrir náð og misk
un hins erlenda valds, sem seilist
inn á stjórnmálasvið hins unga ís-
lenska ríkis!
lög manna út um land o. s. frv.
við kosningar og önnur tækifæri.
Með öðvuíu orðum, að flokkur sá,
sem ranglega kennir sig við al-
þýðuna, lifði í raun og veru að
meira eða minna leyti af érlend-
um fjárstuðningi.
Orðrómurínn um þetta hefir
verið svo almennur, að margir
liafa talið þetta víst. Þó munu
aðrir eigi hafa viljað trúa sínum
eigin eyrum, að jafnaðarmanna-
leiðtogarnir hjerna væru svo djúpt
sokknir, að þeir gengju í þjónustu
■ erlendra stjórnmálamanna.
En sjón er sögu ríkari.
í skýrslu frá jafnaðarmanna-
furidi í Ðanmörku eru tilfærðar
upphæðir snertandi f járframlög
frá donskum jafnaðarmönnum til
Alþingiskosninga hjer á landi.
Með öðruni orðum:
Hlutdeild hinna dönsku jafnað-
armanna í Alþingiskosningum
menn kosta Alþýðuhlaðið og fylgi-
blöð þess, að meira eða minna
leyti, ltosta sendiferðir Jóns Bald.,
Haraldar, Björns Bl. Jónss. út. um
land, til funclahalda, lcost.a sendi-
farir eins og Jóns Baelis til Eng-
lands um árið.
Vel sje þeim, sem orðið hafa til
þess, að þetta alt kemnr fyrir
dagsins Ijós.
En hver er tilgangurinn með
þessu ? Með hvaða slcilyrðum liirða
þeir fjeð Jón Bald., Hjeðinn,
Haraldur, Hallbjörn og hvað þeir
nú heita allir saman, með hvaða
skilyrðum liafa þeir fengið fjeð í
hendur, fengíð það ti) lcosninga
og fundahalda?
Enginn getur trúað því, að
danskir jafimðarmcmi ausi út fje
„upp á sport* *. Af bróðurkærleika,
bræðraþeli — í anda jafnaðar-
menskunnar ?
Frá BúnaðarfiBl. (slands-
Búnaðarfjelag Islands tilkýnnir:
þ. 8. sept. FB.
Umsóknarfrest.ur um ráðunaut-
arstöðuna hjá Búnaðarfjelagi ís-
lands var útrunninn 1. þ. m. Um-
sækjendur vox-u:
Píill Zóplióníasson skólastj á
IIóLum. Einar B. Guðmundsson,
bóndi á Hraunum í Fljótuiu. Stein
gi’ímur Steinþói'sson, keunari , á
Hvanneyri. Gunnar Árnason, hú-
fræðiskandidat í Reykjavík. Hall-
grímur Þorbergsson, fjárræktar-
fræðingur, Halldórsstöðum, 8,-
Þing. Jón Sigtryggsson, hóndi,
fx'á Framnesi í Skagafirði. Lúðvík
Jónsson, búnaðarkandidat í Rvík.
Guðmundur P. Ásmundsson, fjór-
Hall Caine
Sir Hall Caine er einn þeirra
breskra rithöfunda sexn nxest er
lesið eftir og mestar tekjur liafa
af ritunx sínunx. Með ritsnild sinni
liefir liaun hrotið sjer braut. úr
fátækt og sulti upp í aðalstign og
auðlegð.
Hall Caine er fæcldur 14. xnaí
1853 í Runcorn í Cheshire. Faðir
hans var járnsmiður og átti 8
börn; atvinnan var fremur rýr,
svo að liann hafði' naumast til
hnífs og skeiðar, en méð milcilli
sparneytni tólcst lionum að hafa
ofan af fyrir heimilinu. Hall Caine
var snemma fróðleiksfús og las alt
það sem hann lcomst yfir. En ljós-
nxeti var af skornum skamti, eins
og annað. Stundum náði hann í
kertisstxif; og las þá meðan hann
entist; fjekk hann þá stundum
■suuprur fyrir eyðslusemina, því
álitið var að betur hefði mátt nota
kei'tið. —-12 ára gamall varð Hall
Caine að fara að vinna fyrir sjer.
Þá átti faðir hans heima í Liver-
pool.
Á unglingsárum sínum fluttist
Hall Caine til eyjarinnar Mön og
dvaldist þar nokkur ár. Kunni
kann svo vel við sig á. eynni, að
síðar, þegar honum jukust efni,
keypti liaun þar lxöll forna og
fagra. (Greeba Cast.le) og allmarg-
ar jai'ðir umhverfis. Situr hann
þar nxx eins og lcongur í ríki sínu.
En hann er sjaldan heinxa, því
hann er að jafnaði í ferðalögxún
xit.i nm allan heim.
1 fbrnöld var eyjan Mön sjálf-
stætt ríki, og enn hefir hún sjer-
stöðu innan breslca rílcisins. Ýms
foi-n örnefni þar hera þess vott,
að á fyrri öldum hafi þjóðskipu-
lag þar verið ekki ósvipað því sem
vai' lijer á landi. Þar er til dæniis
„Þingvöllui'“ og „Lögmannshæð**.
Manax'bxiar lxafa ráðgefandi þing
(Hause of Keys), og er þingið enn
í dag sett á Þingvelli og síðan
gengið til liiissins, þar sem þing-
fundir eru haldnir. Þingið velur
fulltrúa í Parlament.ið enska. HaJl
Caine hefir oftar en einu sinni
átt sæti á þingi þeirra. Árið 1902
gei'ði hann það að skilyrði fyrir
fi'amboði sínu, að hann þyrfti ekki
að sitja á þinginu, heldur væri
hann látinn vita, unx málin, sem á
dagskrá væru, og segði hann svo
álit sitt brjeflega eða með sím-
skeyti. Hann var kosinn með mikl-
um meiri hluta atkvæða. Þá var
Hall Caine nýkominn lxeim úr síð-
ari Islandsferð sinni. Á fundi, sern
haldinn var fyrir kosningarnar,
hjelt hann langa ræðu; hjelt hanxi
því þar fram, að Manarbúar ætti
að sníða ýmislegt eftir íslensku
fyrirlcomulagi, því að það væri að
mörgu leyti t.il fyrirmyndar.
Á síðai'i árum hefir Hall Caine
lilotið ýmsar virðingar og vegs-
auka og er mikils metinn nxeðal
bresku þjóðarinnar. Hann hefir
slciúfað margar stórai' bækui', auk
mikils fjölda greina í ýms blöð og
tímarit. Bælcur hans hafa náð mik-
illi útbreiðslu á Englandi og auk
Jiess verið þýddar á mál flestra
memiingarþjóðanna. -— Á íslenskn
hefir enn fátt verið þýtt eftir
hann og ekkert af stærri ritum
hans, nema „Glataði sonurinn**,
sem nú er nýlega kominn í bóka-
verslanir hjer. Þegar sú bók kom
fyrst út á frummálinu, var nokk-
uð deilt. um hana hjer á landi. En
það er vel farið að bókin kemur
nú út á íslensku, svo að almenn-
ingur geti lesið hana og dæmt um
gildi hennar.
G.
ræktai'fræðingur frá Svínhóli,
Dalasýslu.
Stjómarnefndm hefir á fundi í
dag álcveðið að ráða Pál Zóphón-
íasson ráðúnaut fjelagsins í naut-
giúpa- og sauðfjárrækt frá 1. júní
'n. ars.