Tíminn - 15.10.1981, Qupperneq 5

Fimmtudagur 15. október 1981
5
valkostirnir á húsnædismarkaðnum
Verðtryggð kjör hjá Fasteignamarkaði Fjárfestingafélagsins:
„ÞORRI FÓLKS ENNÞA
HRÆDDUR VIÐ ÞETTfl”
— eftirspumin meiri en frambodid
■ ,,Þaö hefur veriö meiri eftir-
spurn en framboð á eignum meö
þessum kjörum. Helsta ástæöan
held ég aö sé sú aö seljendur hafa
ekki áttað sig á þvi af hverju sölu-
verðiö er lægra þegar selt er á
verötryggöum kjörum. Þetta er
vandamáisem viö höfum átt svo-
litið erfitt meö aö fá þá til aö átta
sig á”, sagöi Pétur Þór hjá Fast-
eignamarkaöi F jár festingar-
félagsins, sem i mars á þessu ári
byrjaöi meö þaö nýmæli aö aug-
lýsa fasteignakaup/sölu meö
verötryggöum kjörum, er þeir
telja báöum aöilum til hagsbóta.
Seljendur fái meö því verötrygg-
iugu á eftirstöðvum söluverðsins
og kaupendur lægri dtborganir.
Pétur sagöi um 80% af fasteigna-
viöskiptum hjá þeim vera meö
þessum kjörum.
Pétur segir þaö raunar þrenns
konar verðlagningu sem fólk
veröi aö átta sig á. Sem dæmi tók
hann ibúö með lágum áhvilandi
lánum sem verðmetin yrði á um
600 þús. samkvæmt hinum hefö-
bundnu kjörum. Staögreiösluverö
þeirrar ibúöar reiknist á um 470
þús. kr. eöa um 20-22% lægra.
Endanlegt veröráöist siðan af út-
borgun, dreifingu hennar svo og
lánstima eftirstöðva. Endanlegt
verð ibúðarinnar i þessu dæmi
gæti veriö um 540 þús. kr. miðaö
við 50% útborgun dreifða á áriö
og eftirstöðvabréf til 10 ára.
Afborganir þessara verð-
tryggðu eftirstöðva sagði Pétur
Þdr reiknast þannig aö visitölu-
hækkunin á hver ju timabili (fyrst
frá grunnvi'sitölu til fyrstu
greiðslu og siðan milli hverra af-
borgana) sé lögð við höfuðstól
bréfsins (eftirstöðvar) hverju
sinni og siðan sé deilt i þá upphæð
með þeim fjölda afborgana sem
eftir eru. Vextir eru 2,5% (árs-
vextir) á uppfærðan höfuðstól
hverju sinni. Þetta sé mjög
svipaö og á svokölluðum vaxta-
aukalánum bankanna.
„Enn sem komið er er þorri
fólks hræddur við þetta
(kaupendur og seljendur), þó finn
ég greinilegan mun aöeins frá þvi
i vor hvað fólki er aö verða auð-
veldara að átta sig á verðtrygg-
ingu, enda beinlinis knúið til þess
þegar nánast öll lán eru að verða
verötryggð”, svaraði Pétur Þór
spurningu þar að lútandi. Þeir hjá
Fasteignamarkaðinum gefi sér
góðan tima til að útskýra fyrir
fólki hvað standi á bak við tölvu-
útreikninga þeirra og verðtryggö
kjör, þannig að þegarfólk sé einu
sinni komiö á staðinn gangi þetta
vel. ,,En við heyrum þessa for-
dóma utan af okkur”.
En gamli verðbólguhugsunar-
hátturinn, að láta hana hjalpa til
að borga skuldimar?
„Þetta á engan veginn viö
lengur. Viljimenn kaupá á gömlu
kjörunum verða þeir að horfast I
augu við að ekki er kostur á öðru
en verðtryggðum lánum. Þá sitja
menn eiginlega i súpunni að þvi
leyti að fá ekki verðlækkun á
ibúðinni ámóti, eins og þeir hefðu
fengið ef samiðhefði verið á verð-
tryggðum kjörum i upphafi”.
Pétur Þór sagði nú algengt að
verðtryggðu eftirstöðvaskulda-
bréfin séu til 10 ára en þurfi að
vera enn lengri og verði það von-
andi á næstu mánuðum, miðað
við það að þetta hafi þróast úr 4-5
árum í 10, á nokkrum mánuöum.
En hvernig fer hjá þeim sem
selja i'búð meö kannski 50% út-
borgun en þurfa siðan að kaupa
aftur með hefðbundinni um 75%
útborgun?
„Lausnin hjá seljendum sem
eru að stækka við sig er aö selja
verðtryggöu skuldabréfin og fá
þar með jafnvel allt sitt fé i
hendur miklu fyrr en viö sölu á
hefðbundnu kjörunum”, sagði
Pétur.
Að lokum var hann spuröur
hvort ekki væru erfiöleikar með
næg veö, þegar eftirstöövabréf
eru jafnvel yfir 50% af verði, auk
annarra lána svo sem lifeyris-
sjóös- og húsnæðisstjórnarlána.
„Jú við rekum okkur oft á aö
það vantar veð að hluta, sérstak-
lega er það vandamál með
minnstu eignirnar. Lifeyrissjóðs-
og húsnæöisstjórnarlán fara fram
fyrir og við getum ekki farið með
veö hærra en i 55% af brunabóta-
mati. Enþegar t.d. um yngra fólk
er að ræða á það oft foreldra eöa
aðra að sem hlaupa undir bagga
með veð að hluta”. —HEI
„Varla hægt að segja
aðvið ættum krónu??
— segja þau Sigurdur Viggósson og Katrín Sigurdardóttir,
sem keyptu íbúð með verðtryggðum kjörum í vor
■ „Aðdragandinn að þessum
ibúðakaupum var ekki langur.
Við höfðum raunar verið að leita
okkur að leiguibúð. en þótti upp-
hæðirnar sem uefndarvoru i leigu
á þeim ibúðum sem til greina
komu alveg rosalegar (lágmark
um 2.500 kr. á mánuði i upphafi
ársins) auk hárrar fyrirfram-
greiðslu. Okkur þóttu það hálf-
gerðir blóðpeningar aö leggja
jafnvel marga tugi þúsunda
króua iieigu, fyrirnú utanþaðað
geta alltaf búist við að verða sagt
upp húsnæðinu og fórum aö velta
þvi fyrir okkur hvort við gætum
ekki heldur lagt i okkar eigið hús-
næöi”, sagði Sigurður V. Viggós-
soii i samtali við Tímann.
Þau Sigurður og Katrin
Siguröardóttir keyptu sér stóra
og góöa fjögurra herbergja ibúö i
Breiðholti í mai' i vor, hjá Fast-
eignamarkaði F járfestingar-
félagsins hf. með hinum svoköll-
uðu verðtryggðu kjörum. Kaup-
verð ibúðarinnar varum 420 þús-
und kr. (hefði verið um 480 þús. á
venjulegum kjörum) með 200þús.
króna útborgun dreifðri á u.þ.b.
eitt ár, en eftirstöðvarnar um 220
þús.með verðtryggðu skuldabréfi
til fjögúrra ára.
Byrjuðum á að kíkja á
fasteignaauglýsing-
arnar
„Við byrjuðum eins og flestir
aö kikja á fasteignaauglýsingarn-
ar í blöðunum en sáum aö þaö
voru einungis einhverjar smá
kytrursem komutilgreina miðað
við þá útborgun sem möguleiki
var á að við réðum viö. Siðan
ákváöum við að llta við hjá Fast-
eignamarkaðinum, þar sem við
höfðum heyrt af þeim nýju kjör-
um sem þeir buðu upp á. Við
skoðuðum siðan þessa íbúð cg
leist mjög vel á hana. Hún er
skemmtilegri og bjartari vegna
þess að þetta er endaibúö. (Hér
skaut Katrin inn að sér hafi fyrst
orðið á orði er inn kom ,,það eru
gluggar á öllum veggjum”, þvi
áður hafi þau búið i niðurgröfnum
kjallara meö takmörkuðum
gluggum).
Ibúöin liggur Ika mjög vel viö
ailri þjónustu, t.d. skólum og
verslunum, sagði Sigurður.
Áttum varla krónu
„Gallinn var bara sá, að varla
var hægt að segja aö við ættum
krónu, ekki einusinni spari-
merki”, sagði Katrin. Þau hefðu
eins og aðrir tekið þau út jafn
óöum sem margir iörist siðan
sárlega þegar þeir ráðist i ibúða-
kaup. Einstaka fólk láti þau þó
liggja inni og vissi Katrin um
dæmi að kunningjar þeirra hafi
áttmilljónirgamallakróna upp á
að hlaupa við kaup á ibúö.
„Pétur Þór fór siðan nákvæm-'
lega i gegn um þetta með okkur
og skýröi allt mjög vel út. Hann
reiknaði m.a. út allar greiöslur á
hverju ári allt til enda miðaö við
að verðbólga yröi um 50% á ári.
Hann reiknaði dæmið lika miðað
við 7 ára lánstfma en við völdum
þetta. Þótt það verði erfiðara
næstu fjögur ár, þá tekur það líka
fyrr af”, sagði Sigurður.
Strembið en þó hægt
„Okkur var sagt að þetta yröi
strembið en að þaö væri hægt”,
sagði Katrin. Og vist litur það út
fyrir að verða það. Greiðslurnar
af eftirstöövaláninu á næsta ári (i
júni og des.) eru samtals um 85
þús. kr. og auk þess þurfa þau aö
greiða af lffeyrissjóösláni er þau
tóku til aö kljúfa útborgunina og
reikna siðan með þvi að fá G-lán
snemma á næsta ári. Þetta eru
þvi allt verðtryggð lán.
Þið hræðist ekki allar þessar
verðtryggingar?
„Tölurnar vaöa að visu upp úr
öllu valdi þegar maður litur á
þessa útreikninga fram i timann.
En kaupiö ætti þá að hækka i
svipuðu hlutfalli þannig aö maður
verður bara að horfa á greiðslu-
byrði dagsins i dag miöaö við það
verö sem nú er. Við höfum farið
vel i gegn um þetta og fengið þaö
vel útskýrt — einnig fram i tim-
ann — svo við erum bjartsýn á að
það takist”.
Maður verður að leggja
hart að sér, en þetta tek-
ur af
Sigurður sagðist hafa nokkuð
góðar tekjur.er húsasmiður i' fullu
starfi.og tekur þess utan alla þá
vinnu sem býðst. „Aðal vertiðin
er auðvitað yfir sumarið”, sagöi
hann. Katrin er i skóla en vinnur
auk þess um 70-80% vinnu i kvik-
myndahúsi með skólanum en nær
tvöfalda vinnu yfir sumariö.
„Það er auðvitað ljóst aö
maður verður að leggja hart að
sér^finna allar leiðir til aö spara
og velta hverri krónu tvisvar. En
þetta tekur af. í versta falli gæt-
um við þá selt og byrjaö upp á
nýtt”, sagði Sigurður alls
ósmeykur, jafnvel þótt siöustu
ársgreiðslurnar af eftirstöðva-
bréfinu þeirra árið 1985 yröu um
271 þús. kr. miðað við 50% verð-
bólguspá á ári þangað til. E n von-
andi kemur „blessuð” rikis-
stjórnin okkar i veg fyrir að sú
spá nái að rætast.
—HEI
@
DEXI0N
DEXION
Fyrir vörugeymslur,
verslanir,
iönfyrirtæki og
heimili
HILLUR, SKÁPAR,
SKÚFFUR, REKKAR,
BAKKAR, BORÐ
EINKAUMBOÐ FYRIR
DEXION Á ÍSLANDI
r
LANDSSMIDJAN
20680
I RYKI, ÞOKU
OG REGNI —
ER HÆPINN
SPARNAÐUR
... að kveikja
ekki ökuljósin.
ÞAU KOSTA LÍTIÐ.
^ iJUMFERÐAR