Tíminn - 22.01.1984, Síða 6

6
SUNNUDAGUR 22. JANÚAR 1984
■ Hvað rekur ungt og dugmikið fólk, sem
tíýr við góðan kost meðal f jölskyldu og vina,
til að heimsækja okkur hingað upp á klakann?
Hvernig stendur á því, að ungur maður í
sérhæfðu starfi og unnusta hans taka sig upp
og ákveða að eiga vetursetu í Kjós? Er það
landið, sem heillar þau úr fjarlægð? Eða er það
ævintýraþrá í ungum hjörtum? Eða eitthvað
allt annað? Hver veit? Til að fá svör við
þessum spurningum og ýmsu öðru, lögðum
við leið okkar í vikunni að Grjóteyri við
Meðalfellsvatn íKjós, þar sem sómahjón búa
fyrirmyndarbúi. Þau Kristján Finnsson bóndi
og kona hans Hildur Axelsdóttir, fengu á
síðastliðnu hausti sendingu mikla alla leið úr
Svíaríki, ungan mann Ola Sundquist og unn-
ustu hans Karin Solem. Þau yfirgáfu fjöl-
skyldu og vini, búgarð og störf til að kynnast
okkur hér á ísnum. Við hófum samtalið með
því að spyrja þetta unga fólk, hvert mætti
rekja áhuga þeirra á landi og þjóð og hvernig
það hefði æxlast, að þau komu til vetursetu
hjá hjónunum að Grjóteyri. Ola varð fyrst fyrir
svörum.
starfi mínu lausu. Um annað var ekki að
ræða. Allt annað mál hefði verið ef ég
hefði getað sagt, að ég væri að fara í
þróunarhjálp. Þá hefði leiðin verið
greið. En því miður get ég nú ekki sagt,
að þetta sé beint þróunaraðstoð sem við
veitum hérna í Kjósinni!
Gítarsmíði er fágæt iðngrein. Hvað
kannt þú að segja okkur um hana
forvitnilegt?
„Já, handsmíðaðir gítarar eru í raun-
inni aðeins framleiddir á tveimur stöðum
í Svíþjóð. Við framleiðum um tvö
hundruð hljóðfæri á ári og seljum þá til
fjögurra verslana í Svíþjóð. Ég hef verið
að læra þessa iðn í sex ár og er alls ekki
fullnuma. Ég get enn mikið lært og þarf
aðstoð föður míns við smíðina, því þetta
er mikið vandaverk, ef allt á að ganga
saman. Við kaupum mestallt efni að,
því viður í gítarefni vex ekki á okkar
slóðum nema lítið eitt“.
Til fróðleiks má geta þess að gítarar
þeir, sem Óla og faðir hans smíða kosta
um þrju þúsund út úr verslun í Svíþjóð
þ.e. í íslenskum krónum og þetta eru
sómagripir. Einn slíkur stendur í stof-
unni að Grjóteyri, gjöf frá þeim hjónum
til vina sinna og lærimeistara í íslenskum
búskap. Það er greinilega mikið í hann
lagt.
En hvernig er mannlífið þarna við
Jormvatnið?
„Það er alls ekki svo ósvipað og hér.
Þó er allt hér miklu frjálsara", segja þau.
Fólk hefur meira frjálsræði um alla hluti
hér á íslandi. í Svíþjóð er meiri agi á
hlutunum. Ekki má gera hitt og þetta.
Hér leyfist allt. En það er ekki svo ýkja
stór munur á fólkinu þar og hér. Fólkið
þarna norður frá í Svíþjóð er býsna
heiðarlegt oggott fólk. Alvegeins og hér
í Kjósinni, þar sem býr sérstaklega
gestrisið fólk. Fólkið hér að Grjóteyri
hefur tekið okkur að sér á sérstakan
hátt“.
Og þið komið að einhverju gagni við
sveitastörfin?
„Við göngum að öllum verkum með
Kristjáni og Hildi eins og við getum. Við
vinnum í fjósinu, en það verður auðvitað
meira að gera í vor og sumar við
búskapinn. Svo erum við að læra að
temja hestana hérna, sem við keyptum
okkur. Það eru tvær skjóttar merar og
það gengur bara nokkuð þokkalega að
temja þær,“ sagði Ofa ..
„Hann ríður út í hvernjg veðri sem
er,“ skýtur Hildur inn í. „Hann er
óskaplega áhugasamur um hestana og
þeim gengur vel að temja, enda hafa þau
góða tilsögn hjá Kristjáni," bætir hún
við. „Já, það er heilmikið gagn að
þeim“, segir Kristján.
En er búskapurinn hér í Kjósinni
eitthvað svipaður og gerist við Jormvatt-
net?
„Það er óskaplegur munur á landbún-
aði í Suður-Svíþjóð og norðar í land-
inu,“ segir Óla. Hjá okkur eru þetta
frekat lítil bú. en stóru búin sunnar eru
óskaplega vélvædd og tölvur sjá um •
mikið af því, sem maðurinn vinnur á litlu
búunum. T.d. vinna tölvurúr hverskyns
upplýsingum um nyt kúnna á stórkúa-
búum, þannig að bóndinn getur fylgst
Texti: Þráinn — Myndir: Árni Sæberg
„Við komum frá litlu þorpi, sem heitir
Jormvattnet í Norður-Svíþjóð. Þar búa
um hundrað manns og menn hafa at-
vinnu af búskap og viðarhöggi. Algengt
er, að fólk hafi þar lítil bú, svona þrjár
kýr og tíu til fimmtán ær, Við faðir minn
vinnum við gítarsmíði, það er dálítið
sérstök atvinna. Allir okkar gítarar eru
handsmíðaðir. Af þessu höfum við feðg-
ar meginstarf okkar, en sinnum bú-
skapnum í hjáverkum.
Þannig vildi svo til, að bróðir minn
hafði kynnst eiginleikum íslenska
hestsins. Hann kom til okkar og sagði,
að við þyrftum að fá okkur slíka hesta,
því þeir væru kjörgripir. Við kynntum
okkur málið og sáum, að hann hafði lög
að mæla. Fjölskylda mín hefur alltaf lagt
mikið upp úr þvt að eiga góð hross, en
mjög erfitt er að fá íslenska hesta í
Svíþjóð. Þetta varð svona kveikjan að
því, að við ákváðum að koma til íslands,
fá að vera hér um tíma til að kynnast
landi og þjóð, en nota jafnframt tímann
til að verða okkur úti um hross af góðu
kyni. Við fórum að leita fyrir okkur með
samskipti við íslendinga, sáum þá meðal
annars grein um fjölskylduna hérna að
Grjóteyri. Við vildum gjarna komast í
sveit þar sem væri fjölbreyttur búsmali.
Hér eru bæði ær og kýr. Við skrifuðum
á nokkra staði, sendum auglýsingu í
blöðin og fengum fimm eða sex svör frá
nokkrum bændum. Það varð síðan úr,
að við réðumst hingað, en áður höfðum
við komið á bæ vestur í Dölum.“
Og það hefur ekki verið erfitt fyrir þig
Karin að fá ársfrí ■ vinnunni?
„Jú, það var einmitt meinið. Ég gat
ekki fengið svona langt frí. Ég starfaði
sem aðstoðarstúlka á tannlæknastofu.
Vinnuveitandinn var ekki beint hrifinn,
þegar ég sagði honum að ég hefði áhuga
á að fá ársfrí til að fara til íslands. Það
kom ekki til mála, svo ég varð að segja
«* '
m &
■ Ola gitarsmiður og Karin unnusta hans láta vel að hrossum sínum. Þau vildu ekki annað en skjótt. Ola riður út i hvernig veðri sem er, lætur ekki
gaddinn á sig fá, enda vanur miklum frosthörkum heima við Jormvattnet.
Gítarsmiðurinn að Grjóteyri
„Ekki beint í þróunar-
aðstoð í Kjósinni”
„Skógurinn er hluti af okkur” segja Karin Solem og
Ola Sundquist, sem eiga vetursetu að Grjóteyri í Kjós