Tíminn - 10.03.1984, Blaðsíða 9
'LA'UGARDAGUR 10.*MARS 1984
£
9
á vettvangi dagsins
N AT OJ
158
72 ?3 74 ?5 76 ?? ?8 ?9 80 81
Bill.s
US Aí
0 lniiuiih
72 73 74 75 76 77 78 79 88 81
Graf 1. sýnir hiutföll milli hernaðarútgjalda N.A.T.O. og W.T.O. á föstu verðlagi
1979 í milljörðum dollara. Sést á þessum samanburði að útgjöld N.A.T.O. er að
meðaltali nálægt 90 milljörðum $ hærri en W.T.O. enda eru fylgiríki U.S.A. miklu
fjölmcnnari og Ijárhagslega sterkari en fylgiríki U.S.S.R. en hinsvegar er þessara
staðreynda sjaldan getið þegar verið er að fjalla um útgjöld til hermála og hlutföll
í herafla, enda félli um leið mýtan um að U.S.S.R. væri komin fram úr
Vesturveldunum í hernaðarmætti.
Heimildir frá S.I.P.R.I. o.fl. 15/2 1984.
Fyrri hluti
280
100
57 69 63 66 69 72 75 78 81 84 87
Graf 4. sýnir Bill $ útgjöld til hermála U.S.A. og U.S.S.R. á árunum 1957 til 1982
og áætlaða þróun útgjalda U.S.A. frá 1982 til og með 1988. Fast verðlag 1979 í
milljörðum $. Skali er milljarðar dollara. Þarna koma fram þrjár meginbreytingar.
Fyrsta við Cubu-deiluna. Önnur við Wiet Nam-stríðið. Þriðja þegar Reagan hóf
„stríösundirbúninginn". Þar sem aukning hernaðarútgjalda fer upp fyrir toppinn
á útgjöldum til Viet-Nam-stríðsins og var þó haldið þar til baráttu yfir 500 þús.
manna úr eigin liði ásamt því að vígbúa hundruð þúsunda úr Saigon-stjórnarliðinu.
Þessi framlög duga m.a. til að auka flotann um allt að 38% eða um 169 skip af
ýmsum geröum og er það þó ekki ncma hluti af aukningunni. Heimildir. Stokholm
International Peace Recearch Institute. The International Institute for Strategic
Studies. Newsweek. Time. Information o.fl.
Bjarni Hannesson, Undirfelli:
HERRAÞJÓÐIN?
rnoji hfciœurirui
65. Milljónir dauðir vegna styrjalda og
hungurs á þessu tímabili. 1910-1980.
I7&0 1800 I8&0 1900 1950 2000 2060 2I0Q 2l&
Sýnir áætlaða framtíðarþróun á fólksfjölda á jörðinni og hlutföll milli barna,
gamalmenna og atvinnulausra (svart svæði) og þeirra sem atvinnu hafa (strikað
svæði)
Heimild ILO o.fl. Skali er milljarðar manna.
■ Ekki getur hjá því farið að þeir sem
eitthvað fylgjast með íslenskum stjórn-
málum taki eftir því að þegar kemur að
utanríkismálum og tengdu efni. að
grannt sé á gengið eftir því hvaða
afstöðu stjórnmálamenn hafa til svokall-
aðrar „vestrænnar samvinnu" og eða
þátttöku í N.A.T.O.
Sérstakiega virðist hart eftir því geng-
ið við þá sem koma sem nýliðar inn í
stjórnmálin og er þá sjaldnast skýrt hvað
fyrrgreint „hugtak" þýðir og hvaða af-
leiðingar svardagar við þá stefnu geta
haft fyrir land og lýð.
Áður en ég heid áfram ætla ég að
skýra þetta hugtak að nokkru leyti eins
og mér finnst það vera í reynd.
1. Samvinna og eða þjónkun við
siðfræði, hagkerfi og hernaðarstefnu ák-
veðins ríkjahóps s.s. U.S.A. og U.K.
ásamt, að hluta til Norðurlönd, og ríki á
meginlandi Evrópu.
2. Þegar afmörkuð eru siðfræðileg,
hagræn og hernaðarleg samskipti, kemur
í Ijós að samskiptin eru að meginhluta til
við einungis tvo aðila þ.e. U.S.A. og
Bretland.
Graf 3. sýnir uppsöfnun kjarnorkuvopnabirgða U.S.A. og U.S.S.R. Þarna kemur
fram að gífurleg uppbygging á kjarnorkuvopnabirgðum U.S.A. hefur átt sér stað
fyrir og um 1960 og U.S.A. nær allt að því þreföldu forskoti á U.S.S.R. um 1967.
Geta má þess að staðsetning kjamavopna skiftir miklu eftir að nákvæmni í
marksækni að zero jókst. (er kominn niður í allt að 0.) Hlutföll í staðsetningu.
Landflaugar U.S.A.22%. U.S.S.R. 65%. KafbátaflaugarU.S.A.51%. U.S.S.R.
32%. Sprengjuflugvélar U.S.A. 27%. U.S.S.R. 3%. Heimild SIPRI.
Natural Resourses Defense Council USA.
3. Rökstyðia verður þetta að nokkru
leyti þannig:
a. Siðfræði að mestu leyti móttekin
frá U.S.A. annaðhvort í gegn um aðila
sem vinna markvisst að afsiðun og
„Americaniseringu" á landslýð eða sótt
sjálfviljug af aðilum sem vita ekki hvað
„menning" er og þiggja því „andlegt
slor" er fæst að líkindum á útsöluprís frá
ómenningariðnaði U.S.A-
b. Þessi fullyrðing er sett fram eftir
athugun og mat á efni hins svokallaða
„íslenska" sjónvarps ásamt efnisvali á
ýmsum Videoleigum og flestum kvik-
myndahúsanna, einnig kemur þar við
sögu, að hluta til, Ríkisútvarpið aðallega
Rás 2.
c. Ef flokkað er efni sem þessir
fjölmiðlar flytja, ásamt ýmsum öðrum,
er ekki hægt að dæma þá öðruvísi, en að
þeir séu að „Americanisera" landslýð.
Á þar við hlutfall efnis frá U.S.A. og af
öðrum menningarsvæðum. Þetta mun
ég taka til betri og nánari greiningar
síðar, að lokum.
d. Hvað hagrænu hliðina varðarerum
við ekki eins tjóðraðir við U.S.A. eins
og á menningarsviðinu.
Monroe-fasisminn
Kemur þá að hernaðarlegu tjóður-
böndunum þ.e. N.A.T.O. Þegar það
fyrirbrigði ber á góma er oft fullyrt að
aðildarþjóðir þess séu jafnréttháar til
ákvarðanatöku um þróun „hernaðar og/
eða stríðsáætlana" (Að mínu mati er
þetta ekki lengur „varnarbandalag" hafi
það einhverntíma verið það. Rökstuðn-
ingur fyrir þeim skilningi er staðsetning
Pershing 2 og Cruise-flauganna sem
byrjað er að staðsetja í Evrópu, dæmi-
gerð Monroe-fasistisk aðgerð, þar sem
leppar þeirrar stefnu eru látnir „biðja"
um vopnabúnaðinn). Jafnréttið er að
sjálfsögðu helber lýgi vegna þess að með
„fimmtu herdeildarstarfsemi" er þjónum
Monroe-fsismanns plantað í ýmsar áhrif-
astöður innan stjórnmála og fjölmiðlun-
ar, ásamt her og lögreglu ýmissa aðildar-
þjóða, og þeir „þjónar" eru síðan látnir
undirbúa jarðveginn til þess markmiðs
að bandalagsþjóðirnar sýni U.S.A. sem
mesta og besta þjónkun. Er hegðun
ýmissa „íslenskra" stjórnmálamanna
gott dæmi um slíkt. Má þar minna á
ýmsar „bænir" innlendra aðila um svok-
allaðar „auka varnir" þar sem vitað er að
eyðingarmáttur nútíma vopnabúnaðar
er slíkur að engar varnir eru til gegn
þeim. MinniþaráGraf3. (vopnabirgðir)
og 5. (afleiðingar af beitingu 1/3 af þeim
birgðum).
Þessar fullyrðingar hef ég áður rök-
stutt í blaðagreinum og mun ég því ekki
gera það hér enda augljósar.
Þar sem þetta er fyrri hluti greinar og
í seinni hlutanum verður tekið til nánari
greiningar tengsl við „herraþjóðina".
En ég þarf að gefa skýringu á Grafi 1.
B. það sýnir Þróunina í „efsta lagi“
Línurit sýnir afleiðingar af atomstríði þar sem 5000 Mt eru sprengd, hitafall er um
33 gr. C. og nær yfir um 150 daga þar til að þaö nær 0 gr. Frávik eru eftir tilhögun
og vali skotmarka. Heimild Svenska Dagbladet 24/12 1983. Framhaldsheimild er
frá U.S.A.
hernaðarútgjalda U.S.A. og U.S.S.R.
og skýrir sig sjálft að gefnum þeim
forsendum. (Heimild. SIPRl).
Graf. 4 ör 4 sýnir um 15 bill $ hækkun
hjá U.S.S.R.--------C.I.A „endur-
mat" hcrnaðarútgjöld þess ríkis (Hefur
ef til vill fengið fyrirskipun um það) í því
skyni að byggja upp áróðursgrundvöll
fyrir aukinni hervæðingu. Þetta var gert
með því að meta til verðs ýmsa þætti sem
koma ekki bcint fram í áætlunum
U.S.S.R. en hægt er að tengja hernaðar-
útgjöldum, ég tck visst tillit til þcss i
þessu grafi þó ég trúi fáu sem frá C.I.A.
kemur.
Ritað 1. mars 19S4.
Bjarni Hannesson,
Undirfelli.
75 79 83 87 78 81 84 8?
Graf 6. A. sýnir halla á fjárlögum U.S.A. frá 1975 til 1983 og áætlaöa þróun
Reaganstjórnarinnar frá 1983 til 1988. Einnig líklega þróun miðað við gerðar
áætlanir. En hin raunverulega niðurstaða hefur reynst vera um 100% hærri en
Reagan-stjómin hefur gefið upp. Fyrsta áætlun frá 1981 gerði ráð fyrir að jöfnuður
næðist 1983. Önnur áætlun frá 1982 gerði ráð fyrir að halli lækliaði úr um 111.
biH $ > 90 bill. $ 1983 en reyndin varð 195.4 bill. $ Graf 6 B sýnir þróun á
viðskiptajöfnuði við útlönd, hann var m.t. 3ja ára frá Carter 25,2 bill. $. En hjá
Reagan m.t. 3ja ára 47,9. Árleg hækkun um 20 bill. $. Þennan óhagstæða
viðskiptajöfnuð má að mestu leyti rekja til falskrar skráningar á dollar.
Heimildir. The State of the World Economy. Newsweek. Time o.fl.