19. júní - 01.03.1929, Síða 3

37
19. JÚNÍ
38
eyrutn mér margraddaður kliður sagna og munn-
mæla, kvæða og þulna, trúardrauma og heilabrota.
Sveitakonan var heilbrigð, og hjá þeim, sem er heil-
brigður er, kafnar andlega lífið aldrei, jafnvel ekki undir
hinu þyngsta striti og hinni mestu likamlegu áreynslu.
Áður en nokkur fræðslulög urðu til var það sveita-
konan, sem ábyrgðina bar á uppeldi og fræðslu barn-
anna. Oft sat hún við rokkinn og kendi börnunum
að lesa á bók, eða »tróð« í þau kverinu og gaf þeim
þá fræðsiu, er varð besta veganestið; um rétt og
rangt, svart og hvitt, urn mjóa og breiða veginn.
Ég hefi þekt marga háa sál,
ég hefi lært bækur og tungumál
og setið við lista lindir;
en enginn kendi mér eins og þú
ið eilífa’ og stóra, kraft og trú,
né gaf mér svo guðlegar myndir,
segir Matthías Jochumson um móður sína.
Pólt fræðslan, sem sveitakonan veitti börnum sín-
um, væri ef til vill óbrotin og lítt með nýjungasniði,
þroskaði hún alt um það hennar innri mann, dóm-
greind hennar og íhugun. Og i iífsbaráttunni hafði
hún auk þess safnað sér forða heilbrigðrar, hag-
kvæmrar lífsspeki, sem varð börnum hennar og
barnabörnum notadrjúgt nesti fram á lífsleiðina. Á
þeim árum, þegar sveitakonurnar höfðu enga tóm-
stund til lesturs, eða áttu tæplega nokkra bók til að
líta í, þróaðist frásagnar- og skáldgáfa þeirra, og
þær gáfu komandi kynslóðum að erfðum þjóðsögur
og æfintýri úr hinum sýnilega og ósýnilega heimi,
sögur og kvæði, sem þær sögðu í rökkrunum eða
við rokkinn, sálma og bænir og hjartnæm kvöldvers.
Unga fólkið gat sungið gamankvæði, kveðist á, og
leitað þeirra fáu skemtana sem völ var á. Lífið lá
fram undan og það dreymdi þá, sem nú, um æfintýri,
gull og græna skóga, þráði kærleik og sjálfstæði; en
gömlu konurnar; er sáu æfisólina lækka á lofti,
dreymdi um hina himnesku Jerúsalem, og þá bless-
uðu stund er andi þeirra, laus við áhyggjur og erfið-
leika jarðvistarinnar, svifi til æðri heima, og fengi
þar skilning á öllum ráðgátum.
Bóndi er bústólpi, bú er landstólpi, sagði Jónas
Hallgrímsson. Sveitakonan studdi bónda sinn með
ráðum og dáð. Hún bar með honum hita og þunga
dagsins, án aðstoðar hennar hefði hann ekki getað
unnið sitt mikilvæga starf.
Margt er breylt í seinni tíð, og þótt breytingarnar
séu hægfara berast þær þó inn til innstu dala og
ystu andnesja. Margt er nú hagkvæmara en áður
var, ýmsar vélar vinna nú það, sem mannshöndin
áður vann, saumavélin og prjónavélin eru hraðvirk-
ari en nálin og bandprjónarnir. Skilvindan hand-
hægari en mjólkurtrogin, og húsakynni víða stórum
betri en fyrrum. En þrátt fyrir alt þetta eru störf
sveitakonunnar að mestu hin sömu og áður, og enn
sem fyr ber hún sinn skerf af erfiðleikunum og á
sinn mikla og blessunarrika þátt í andlegum og
líkamlegum viðgangi þjóðarinnar.
Guð blessi hana og styrki í starfi hennar.
Björg.
*
Askorun.
Á næsta vori verður í sambandi við fermingu
ungmenna hafin fjársöfnun um land alt til hjálpar
bágstöddum börnum. Munu prestar gangast fyrir
henni hver í sínu prestakalli og ýmsir fleiri verða
þeim tii aðstoðar. Opinber skilagrein verður gerð
fyrir fé því, er safnast, og nánar skýrt frá þvi síðar,
hvernig því verður varið. En markmiðið er að vinna
að því, að bágstödd börn hér á laodi megi eignast
góð heimili. Þjóðin má ekkert mannsefni missa.
Vér, sem kosnir höfum verið í nefnd til þess að
vinna að þessu máli, leyfum oss að heita á alla
landsmenn að bregðast vel við fjársöfnun þessari og
minnast orða Krists; »Svo framarlega sem þér hafið
gert þetta einum þessara minstu bræðra, þá hafið
þér gert mér það«.
í febrúarmánuði 1929.
Bjarni Jónsson, dómkirkjuprestur, Reykjavík.
Guðmundur Einarsson, prestur, Mosfelli.
Iiálfdán Heigason, prestur, Mosfelli.
Ólafur Magnússon, prófastur, Arnarbæli.
Rorsteinn Briem, prestur, Akranesi.
Ásmundur Guðmundsson, dósent, Reykjavík,
(ritari nefndarinnar).
„■9. jiiní46 leyfir sér að vekja athygli lesenda
sinna á áskorun þeirri, sem hér er birt. Rað er vel
til fallið og líklegt til góðs árangurs, að prestastétt
landsins bindist samtökum um að hjálpa bágstödd-
um börnum, hvort heldur eru munaðarleysingjar,
eða þau börn, sem eiga þannig vaxin heimili, að
þeim stafi háski af að alast þar upp. Er það vel
viðeigandi að nota einmitt fermingardaginn til þess
að minna á þessi olnbogabörn hamingjunnar. Án efa
mun margt fermingarbarnið vera þannig gert, að það
sjái með gleði af því sem svarar verði einnar ferm-
ingargjafar, handa einstæðing, sem ekki nýtur ást-
ríkis móður eða föðurs, og sem á ekki eins ljúfa
bernsku og það sjálft hefir átt, en er nú að kveðja.
Og fullorðna fólkið, bæði aðstandendur barnanna og
aðrir, munu efiaust fara og gera hið sama.
„19. júní6í, gefur nýjum kaupendum að 12.
árgangi siðasta árgang blaðsins ókeypis sé borgun
12. árg. send með pöntuninni.
Vissast að gefa sig fram sem fyrst, því upplagið
er takmarkað. —