Tíminn - 21.06.1989, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Miðvikudagur 21. júní 1989
Timinn
... „ .................. ^n
MÁLSVARIFRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
___Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar:
Aðstoðarritstjóri:
Fréttastjórar:
Auglýsingastjóri:
Kristinn Finnbogason
Indriði G. Þorsteinsson ábm.
IngvarGíslason
OddurÓlafsson
BirgirGuðmundsson
EggertSkúlason
SteingrímurGfslason
. Skrifstofur: Lyngháls 9, Reykjavík. Sími: 686300. Auglýsingasími:
680001. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn, fréttastjórar
686306, íþróttir 686332, tæknideild 686387. Setning og umbrot:
Tæknideild Tímans. Prentun: Blaðaprent h.f.
Frá og með 1. mars hækkar:
' Mánaðaráskrift í kr. 900.-, verð í lausasölu f 80,- kr. og 100,- kr. um >
helgar. Grunnverð auglýsinga kr. 595.- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Kjarabætur
Ríkisstjórnin hefur ákveðið ýmsar brýnar efnahags-
ráðstafanir sem ætlað er að slá á verðbólgu og bæta
lífskjör launafólks.
Forsætisráðherra, Steingrímur Hermannsson, lét svo
ummælt, þegar hann kynnti þessar ráðstafanir, að með
þeim væri verið að treysta grundvöll nýgerðra kjara-
samninga.
Niðurstaða skatta- og vaxtalækkana í þessu dæmi,
svo og aukinna barnabóta yrði sú, að ráðstöfunartekjur
meðalfjölskyldu vaxa um sex þúsund krónur á mánuði.
I>ar að auki kemur launþegum til hagsbóta lækkað verð
á mjólk og bensíni, að því viðbættu að undirbúið verður
sérstakt söluátak í sölu lambakjöts á hagstæðu verði.
Skattalækkunin er framkvæmd á þann hátt, að
persónuafsláttur er hækkaður og skattleysismörkin
fyrir einstakling hækkuð úr 47 þús. kr. í 51 þús. kr. á
mánuði.
Þá hefur ríkisstjórnin beitt sér fyrir því að lækka
raunvexti í bankakerfinu á næstunni um 1-1.25% en
vaxtalækkunin mun einnig ná til fleiri lánastofnana,
þ.á m. lífeyrissjóða, og hafa umtalsverð áhrif til þess
að létta vaxtabyrði launþega. Þessi lækkun vaxta er í
samræmi við stefnu ríkisstjórnarinnar um að halda
vöxtum innan hóflegra marka og stemma stigu fyrir því
vaxtaokri, sem markaðshyggjan hefur viljað halda uppi
í landinu.
Ríkisstjórnin hefur ákveðið að auka niðurgreiðslur á
mjólk, sem leiðir til þess að verð mjólkurlítra lækkar
um 4 kr. eða sem svarar 6% lækkun. Þá mun verð á
blýlausu bensíni lækka um 2 kr. lítrinn, eða um 4%.
Hvað varðar lækkanir á mjólk og bensíni, þá er hér um
að ræða neytendavörur, sem forustumenn launþega
hafa einkum beint sjónum að í sambandi við hækkanir
á verðlagi að undanförnu.
Þar sem efnahagsráðstafanir þessar miða að því að
draga úr verðbólgu og lækka neysluvöruverð, þá hefur
verið fjallað um aðgerðir til þess að lækka verð á
lambakjöti og auka sölu á þeirri vöru. Verður undirbúið
sérstakt átak til þess að selja lambakjöt næstu vikur og
mánuði á hagstæðu verði. Átakið miðar í stórum
dráttum að því, að gera lambakjöt aðgengilegt fyrir
neytendur með sérpakkningum og völdum pörtum af
kjötinu.
Þær efnahagsráðstafanir sem hér um ræðir eru
vissulega tímabærar. Samkvæmt síðustu útreikningum
Hagstofunnar hefur verðbólga farið vaxandi á undan-
fömum vikum. Þessir útreikningar flytja þann boðskap
til ráðamanna og áhrifaafla þjóðfélagsins að stinga
verði við fótum í verðlagshækkunum með þeirri
keðjuverkun sem þeim fylgja. Þess verður að vænta, að
efnahagsaðgerðirnar leiði til raunvemlegrar verðbólgu-
hjöðnunar um leið og þær hafa áhrif á lífskjör launþega
og rekstur heimila.
Vafalaust hafa þær viðræður sem tókust milli ríkis-
stjórnar og fulltrúa launþega haft sín áhrif á framvindu
efnahagsaðgerða síðustu daga. Það gefur fullt tilefni til
að minna enn á þá nauðsyn, að ávallt séu við lýði greið
samskipti milli ríkisstjórnar og hagsmunasamtaka í
landinu. Að öðru jöfnu leiða slík samskipti til virkra
samráða milli ríkisvalds og hagsmunasamtaka um
efnahags- óg fjármál og þróun kjaramála sérstaklega.
Eins og háttar stjórnskipulagi og valdahlutföllum í
nútímaþjóðfélagi, þar sem valddreifing á sér stað, en
ekki alveldi ríkisstjórnar, er slíkur samráðsgrundvöllur
hluti af skynsamlegu stjórnarfari.
GARRI
Dilkakiötið
ívar Guðmundsson, fyrrverandi
aðalræðismaður í New York og
viðskiptafulltrúi í Bandaríkjunum,
skrifar grein í Morgunblaðið í gær.
Þar bendir hann á að nú megi vera
að nýr möguleiki sé að opnast fyrir
sölu á íslensku díikakjöti þar
vestra.
Nánar til tekið felst þetta í því að
fólk þar á nú að vera farið að fá
leiða á kjöti, sem framieitt er með
því að gefa dýrunum efnabætt
fóður. Sú aðferð er notuð til að
auka vaxtarhraða dýranna, og
bendir ívar á að nýlega hafi komið
til átaka milli Evrópubandalagsins
og Bandaríkjanna vegna þess að
EBE vildi banna innflutning á
nautakjöti að vestan, sem talið var
framleitt á óeðlilegan hátt með
bætiefnum.
Einnig getur Ivar þess alveg
réttilega að mögulegt sé að þessi
andúð fólks á hraðvaxtarkjöti geti
komið sér vel fyrir íslenska fjár-
bændur. Hér alast dilkarnir nefni-
lega upp úti í náttúrunni og á
náttúrulegu grængresi.
En hvað um verðið?
Með öðrum orðum felst ábend-
ing Ivars Guðmundssonar í því að
vestanhafs geti verið að nú séu að
opnast nýir möguleikar á að selja
íslenskt dilkakjöt sem ómengaða
náttúruafurð. íslenska fjallalambið
geti með öðrum orðum farið að
verða skæður keppinautur við kjöt
sem framleitt er með því að gefa
gripunum efnabætt fóður, fram-
leitt í verksmiðjum.
En hér er að öðru að gæta. Þessi
ábending aðalræðismannsins fyrr-
verandi er vissulega bæði gagnleg
og réttmæt. En aftur á móti vaknar
hér spumingin um verðið, sem
fáanlegt er fyrir kjötið vestra, en á
það er ekki drepið einu orði í
greininni.
Sannleikurinn er nefnilega sá að
íslenskir fjárbændur eru orðnir
býsna langþreyttir á spekingum
hvers konar sem komið hafa til
þeirra með gylliboð um möguleika
á því að selja dilkakjöt vestur um
haf. Hvað eftir annað hefúr slíku
verið slegið hér upp í blöðum og
rætt fögrum orðum um gífurlega
markaðsmöguleika.
En þegar upp hefur verið staðið
hefur jafnoft komið í Ijós að verðið
hefur ekki verið nema brot af því
sem framleiðendur hér heima
þurfa að fá. Ef sá er hér ritar man
rétt hefur það ekki verið nema
svona fjórðungur eða flmmtungur
af verðinu hér heima.
Það segir sig sjálft að eins og
málum er háttað í dag skila slík
viðskipti engum arðj. Þá er
skynsamlegra að selja til nálægari
landa þar sem verðið er þó talsvert
hærra. Ef menn eru að tala um að
framleiða hér dilkakjöt og selja til
Bandaríkjanna með hagnaði virð-
ist óhjákvæmilegt að verðið hækki
þar fyrst verulega. Því miður.
Fjallalambið
íslenskir fjárbændur hafa á síð-
ustu árum brugðist hraustlega við
iækkandi verði á afurðum sínum á
erlendum mörkuðum. Fækkað
hefur verið skipulega í fjárstofnin-
um og seglin dregin saman.
Það breytir því þó ekki að sjálf-
sagt er að hafa augun opin fyrir
öllum möguleikum. Ábending
ívars Guðmundssonar er vissulega
réttmæt svo langt sem hún nær.
Hér á Iandi eiga að geta verið
möguleikar á þvi að framleiða
náttúrulegt kjöt handa þeim út-
iendingum sem orðnir eru lang-
þreyttir á að láta troða ofan í sig
margefnabættu kjöti.
En kostnaðardæmið lítur hins
vegar ekki nógu vel út, og þar
virðast tvær leiðir koma tU greina.
Annars vegar að reyna að hækka
verðið erlendis og hins vegar að
lækka tUkostnaðinn hér heima.
Með skipuiagðri markaðsleit má
meir en vera að það takist að finna
kaupendur sem tUbúnir séu að
greiða töluvert viðbótarverð fyrir
slíkt kjöt. Yrði sá markaður trúlega
einkum meðal veitingahúsa af
vandaðri gerðinni.
Hugsanlegt er lika að íslenskum
sauðfjárbændum gæti tekist að
Gnna nýjar aðferðir í búskap sínum
tU að lækka kostnaðinn. Ekki skal
hér sagt um hverjar þær ættu að
vera, utan hvað tæknivæðing
myndi þar mjög trúlega koma mik-
ið við sögu. Hitt er þó Ijóst að
íslensk bændastétt hefur oft í ald-
anna rás staðið frammi fyrir erfið-
um vandamálum og leyst þau.
En ábending ívars Guðmunds-
sonar er réttmæt að því Ieyti að hér
virðist geta verið tíl töluverðs að
vinna. Það er að visu fjarlægur
draumur að hér á landi sé hægt að
framleiða svo ódýrt dilkakjöt að
það megi selja með hagnaði í
Bandaríkjunum. Á hinn bóginn er
að því að gæta að hérlendis er hvað
sem öðru líður tæknUega auðvelt
að ala upp fjaUalömb og selja
kjötið af þeim sem óefnabætta
viUibráð tU útlanda. Hér er því rétt
að hafa augun opin fyrir öUum
þeim möguleikum og nýju leiðum
sem kunna að opnast. Garri.
VÍTT OG BREITT
Sameining óflokksbundinna
Þegar uppdráttarsýkin var að
heltaka Kommúnistaflokk íslands
á fjórða áratugnum gekk toppkrati
til liðs við hann ásamt nokkrum
minni spámönnum. Sameiningar-
flokkur alþýðu - sósíalistaflokkur-
inn varð til og allt lék í lyndi um
hríð. Stalín fór í stríð að bjarga
þjóðum heimsins, toppkratanum
var sparkað og kommar og íhald
féllust í faðma og stýrðu landi í
samlyndi.
Að því kom að gamla uppdrátt-
arsýkin fór að sækja á kommana,
sem nú kenndu sig við sameiningu
og alþýðu og aftur var toppkrati
tilbúinn að yfirgefa sinn gamia
flokk með bláeygu liði og aftur
fengu kommar vítamínsprautu og
Alþýðubandalagið var stofnað.
Ekki tolldu toppkratar þar lengi
fremur en fyrr og klufu sig út úr af
miklu frjálslyndi og stofnuðu nýjan
flokk með nokkrum fyrrum komm-
um. Sá flokkur hékk inni á þingi í
tvö kjörtfmabil og var mjög af
honum dregið þegar farið var að
líða á hið síðara.
Andlitslyftingar
AUar þessar tilfæringar fóru
fram undir yfirskini sameiningar
vinstri manna í einn flokk.
Þessi sameiningardraumur
blundaði víðar og eftir dularfullum
leiðum rak eitthvað af Möðruvell-
ingum á fjöru frjálslyndu vinstri
stefnunnar rétt í þann mund að
hún geispaði golunni og hinn hug-
umstóri Ólafur Ragnar Grímsson
rétt náði inn sem varaþingmaður
fyrir flokkinn áður en hann safnað-
ist inn á spjöld stjómmálasögunn-
ar. Síðan hefur hann, þ.e. ORG,
verið persónugervingur sameining-
ar vinstri manna í öflugt stjóm-
málaafl.
Þegar enn einu sinni þurfti að
hressa upp á ásjónu flokksins sem
ýmist hefur kennt sig við kommún-
isma, sósíalisma eða bandalag al-
þýðu hlupu nýliðamir í hinu deyj-'
andi frjálslynda vinstrasamsulli yfir
í allaballasöfnuðinn og var einum
þeirra tekið með kostum og
kynjum, hinir em gleymdir.
Nú upphófst andiitslyfting sem '
sagði sex. Gamli kommaflokkur-
inn sem búinn var að ganga í
gegnum fleiri breytingarskeið og
nafnbreytingar en elstu meðlimir
hans kæra sig um að muna, var nú
allt í einu gerður að regnhlífar-
samtökum. Það töfraorð var útlist-
að á þann veg að fólk með nánast
allar stjórnmálaskoðanir ætti skjól
undir ægishjálmi Alþýðubanda-
lagsins. Meira að segja varFylking-
in boðin velkomin í söfnuðinn.
Þegar leiðindin ætluðu að fara
að drepa allaballana lyftu þeir sér
upp við naflaskoðun og gerðu þá
skyssu að fara að kíkja í nafla
hvers annars og allt fór upp í loft í
rifrildi og gagnkvæmum ásökun-
Léttúð
Upp úr því rólinu beindist sam-
takamátturinn í að kjósa höfund
regnhlífarsamtakanna formann.
Síðan em allaballar hálfmglaðir og
velta stíft fyrir sér hvers konar
stjórnmálaafl þeir séu eiginlega og
hvað þeir séu að vasast í pólitík.
Um þetta tala þeir á mannamót-
um og Málgagnið birtir margar,
hálærðar greinar á dag um efnið og
er enda að þrotum komið.
Undir regnhlífina áttu að safnast
alls kyns sérþarfahópar, kynskipt-
ingar, menningarfrík, poppgeggj-
arar, maóistar og jafnvel trotskyist-
ar og jafnaðarmenn. Ailt blandað-
ist þetta einkar vel og kjörfylgið
þvarr enn hraðar en fyrir regnhlíf.
Eftir formannsskipti fór sem fyrr
að urga fór í samskiptum félaganna
og um helgina vom stofnuð enn ein
allaballasamtökin sem eiga að
sameina alla vinstri menn í einum
flokki.
Það var gert með því að kljúfa
Alþýðubandalagsfélag Reykjavík-
ur, en meðal komma og hálf-
komma og kvartkomma hefst sam-
eining alltaf með klofningi og eftir
því sem oftar og meira er klofið
eykst sameiningarrausið. Þetta
skilja engir nema innvígðir í fræði
Marx og Leníns, en þau em álíka
auðskilin og spádómar Nostradam-
usar, sem hver og einn túlkar eftir
eigin óskhyggju.
Nýja allaballafélagið, Birting,
varð til undir dúndrandi tónlist um
helgina. Það verður hluti af Al-
þýðubandalaginu en samt munu
margir félagar verða óflokks-
bundnir.
Það er auðvitað í anda fræðanna
en hvort þessir óflokksbundnu fé-
lagar í stjómmálaflokki em í skjóli
regnhlífar eða undir ægishjálmi
formanns allaballasafnaðarins er
kannski að finna í Nostradamusi
eða álíka heimildum.
Ekki að furða þótt Birna Þórðar-
dóttir, sem ávallt er hreinskiptin,
kalli allt þetta óskiljanlega léttúð
lýðræðisins í sjálfu málgagni þeirra
Olafs og Svavars. OÓ