Tíminn - 01.04.1993, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 1. apríl 1993
Tíminn 7
Ekki er hægt að treysta því að virk og heiðarleg samkeppni myndist og haldist af sjálfu sér, segir Georg Ólafsson:
Samkeppni fyrirtækja harðn-
ar bæði innbyrðis og út á við
„Hægt er að dæma fyrirtæki í sektir fyrir brot á samkeppnisreglum. Sem
dæmi um slíkt er mál fra 1991, þar sem framkvæmdastjóri EB sektaði Tos-
hiba í Þýskalandi um 150 miUjónir kr. fyrir að hindra viðskipti innan Evr-
ópubandalagsins með Toshiba-ljósritunarvélar."
Þessi „sektadæmisaga" er í nýj-
um bæklingi, „Samkeppni á evr-
ópsku efnahagssvæði — upplýs-
ingar um samkeppnisreglur EES“,
sem Samkeppnisstofnun hefur gef-
ið út og kynnt var af forstjóra
stofnunarinnar og viðskiptaráð-
herra í gær. Strangar reglur um
samképpni í viðskiptum munu
gilda á Evrópska efnahagssvæðinu.
Stjómendum íslenskra fyrirtækja
er bent á nauðsyn þess að þeir at-
hugi hvort eitthvað í rekstrinum
stangist á við reglumar og hvemig
hægt sé að aðlagast þeim.
„Reynslan sýnir að ekki er hægt
að treysta því að virk og heiðarleg
samkeppni myndist og haldist af
sjálfu sér,“ sagði forstjóri Sam-
keppnisstofnunar, Georg Ólafsson,
m.a.
Eitt meginmarkmið EES-samn-
ingsins sé að skapa jöfn skilyrði
fyrir samkeppni í viðskiptum á
Evrópska efnahagssvæðinu. Til
þess að tryggja að það markmið
náist munu gilda eins samkeppnis-
reglur um viðskipti sem fyrirtæki
eiga milli landa á öllu svæðinu,
sem í meginatriðum byggjast á
reglum Evrópubandalagsins.
Eftirlit með framkvæmd EES-
samningsins er í höndum fram-
kvæmdastjómar Evrópubanda-
lagsins og Eftirlitsstofnunar EFTA
(ESE). Kveðið er á um að þessar
stofnanir og samkeppnisyfirvöld í
aðildarríkjunum skuli hafa með
sér nána samvinnu og samræmt
eftirlit með samkeppnisreglum.
Þessar stofnanir munu hafa sam-
vinnu við samkeppnisyfirvöld í
hverju landi, m.a. um rannsóknir á
brotum gegn reglum um sam-
keppni. Samkeppnisstofnun verð-
ur tengiliður þeirra hér á landi.
Kvörtunum má beina til beggja
eftirlitsstofnananna og ber nauð-
syn til að kvörtunarefninu sé lýst á
sem gleggstan hátt og að sönnun-
argögn fylgi.
Eftirlitsstofnun getur krafíst upp-
lýsinga frá fyrirtækjum, á tvö vegu.
I fyrsta lagi getur hún farið fram á
bréflegar upplýsingar. í öðru lagi
getur hún farið fram á vettvangs-
rannsókn, ýmist með samþykki
viðkomandi fyrirtækis eða fyrir-
Sjávarútvegsráðuneytið framlengir frest
vinnsluleyfishafa til að gera samning við
. skoðunarstofur:
Tímafrekara
en áætlað var
Sjávarútvegsráðuneytið hefur
framlengt áður auglýstan frest
vinnsluleyfishafa sjávarafurða til að
gera samning við viðurkenndar
skoðunarstofur um einn mánuð,
eða til 1. maí n.k„ samkvæmt
reglugerð þar að lútandi um fyrir-
komulag eftirlits með sjávarafurð-
um.
mörkuðum, fiskgeymslum, fiski-
mjölsverksmiðjum og framleiðend-
um dýrafóðurs úr sjávarafurðum
skylt að hafa samning við skoðunar-
stofur sem viðurkenndar eru af
Fiskistofu. -grh
varalaust. Embættismönnum
stofnunarinnar er heimilt að skoða
bókhald og önnur viðskiptaskjöl
og taka af þeim afrit, fara fram á
munnlegar skýringar á staðnum
og fá aðgang að öllu húsnæði,
landi og flutningatækjum fyrir-
tækja.
Eftirlitsstofnun er einnig heimilt
bæði að sekta fyrirtæki fyrir brot á
samkeppnisreglum og að ákveða
févíti til að þvinga fyrirtæki til að
fara að reglum og ákvörðunum.
Fyrirtæki geta á hinn bóginn
áfrýjað úrskurðum eftirlitsstofn-
ana til dómstóla EFTA eða EB.
Lengstu kaflarnir í bæklingnum
Qalla um bann við samningum
sem takmarka samkeppni. Og
bann við misnotkun markaðsráð-
andi stöðu á Evrópska efnahags-
svæðinu, en þar er um að ræða
aðra meginefnisgrein samkeppnis-
reglna EES, 54. greinina. I loka-
kaflanum, þar sem fjallað er um
samkeppni og vernd, segir m.a.:
„Samningurinn um Evrópskt
efnahagssvæði og samkeppnisregl-
ur hans mun væntanlega leiða til
þess að samkeppni íslenskra fyrir-
tækja harðnar, bæði innbyrðis sem
út á við. En jafnframt vernda regl-
urnar íslensk fyrirtæki gegn skað-
legum takmörkunum á samkeppni
og misnotkun erlendra fyrirtækja
á yfirburðastöðu á markaðnum hér
heima og á útflutningsmörkuðum
okkar í Vestur-Evrópu."
Samkeppnisstofnun hvetur
stjórnendur fyrirtækja til að kynna
sér nýju reglumar vel og heitir lið-
sinni starfsmanna við veitingu
upplýsinga og aðstoð við fyrirtæki
til að aðlagast reglunum. Útgáfa
bæklingsins er einmitt liður í því.
Myndlist í Gerðubergi:
Á sunnudagskvöld var opnuð
yfirlitssýning á myndverkum
eftir Margréti Magnúsdóttur í
Geröubergi. Sýningin veröur
opin til 27. apríl.
Margrét Magnúsdóttir fæddist í
Reybjavík áriö 1962. Hún lauk
námi viö Myndlista- og handíöa-
skóla íslands áriö 1987 en
stundaöi síöan nám við Hoch-
schule der Kúnste í Beriín og
lauk þaöan meistaragráöu árið
1993.
Margrét hefur haldið sýningar
bæði hér heima og í Þýskaiandi
og er sýning hennar í Geröu-
bergi 6. einkasýning hennar.
Úrskurður félagsmálaráðuneytisins:
Formaður gerðist
brotlegur við lög
Haraldur Blöndai, formaður Umferðamefndar Reykjavíkur, gerðist brotleg-
ur við 41. gr. sveitarstjóraarlaga, þegar hann neitaði fulltrúa Kvennalistans
í nefndinni um að fá bókaöa athugasemd við málefni, sem var á dagskrá fyrr
í vetur. Þetta kemur m.a. fram í nýlegum úrskuröi félagsmálaráðuneytis-
ins. Þar segir jafnfram að málsmeðferð nefndarinnar sé í andstöðu við
vandaða og góða stjórasýsluhætti.
Fyrir páska er væntanleg frá ráðu-
neytinu ný og almenn reglugerð um
aðbúnað og hreinlæti vinnslustöðva
og seinna meir reglugerð um ein-
stakar vinnslugreinar. En eins og
kunnugt er, þá hafa bæði Bandarík-
in og Evrópubandalagið hert kröfur
sínar um búnað og hreinlæti
vinnslustöðva, sem framleiða mat-
væli fyrir þarlenda neytendur.
Að mati ráðuneytisins þykir rétt að
framlengja frest vinnsluleyfishafa til
að gera samning við skoðunarstofur
um einn mánuð, þar sem sýnt þykir
að það muni taka lengri tíma en
áætlað var að koma skoðunarstofum
á fóL Jafnframt ætti fresturinn að
gefa vinnsluleyfishöfum ákveðið
svigrúm til að semja við þær skoð-
unarstofur, sem þegar hafa starfs-
leyfi. Þrjár skoðunarstofur hafa
fengið viðurkenningu frá Fiskistofu
og aðrar þrjár umsóknir verða að
öllum líkindum afgreiddar von
bráðar.
Samkvæmt lögum um meðferð
sjávarafurða og eftirlit með fram-
leiðslu þeirra er öllum vinnsluleyfis-
skyldum aðilum, þ.e. öllum vinnslu-
stöðvum, lagmetisiðjum, skipum
sem leyfi hafa til veiða í atvinnu-
skyni, vinnsluskipum, uppboðs-
Málsatvik voru þau að á fundi Um-
ferðamefndar þann 17. desember
s.l. lagði Margrét Sæmundsdóttir
fram fyrirspurn um framkvæmd
svonefndra svartblettatillagna. Fyr-
irspuminni var svarað og óskaði
Margrét eftir að leggja fram bókun í
framhaldi af því. Formaður nefndar-
innar, Haraldur Blöndal, haftiaði því
og taldi bókunina ekki vera í sam-
ræmi við sveitarstjómarlög.
f úrskurði félagsmálaráðuneytisins
segir m.a. að synjun formanns Um-
ferðamefndar við ósk Margrétar um
að fá að færa til bókar athugasemd
um málefni svartbletta 1992 brjóti í
bága við ákvæði annarrar málsgr.
41. gr. sveitarstjómarlaga nr.
8/1986.
Sagt er að formanni Umferðar-
nefndar beri að taka málefni þetta til
umfjöllunar að nýju á fundi Umferð-
amefndar og heimila Margréti Sæ-
mundsdóttur að fá bókaða stutta at-
hugasemd, sem lýsi afstöðu hennar
til framangreinds máls.
Á fundi Umferðarnefndar 13. janú-
ar var svo lagt fram meirihlutaálit
borgarráðs um að málið bæri að
taka aftur á dagskrá. Þessu var synj-
að og samþykkti meirihluti sjálf-
stæðismanna tillögu Sveins Andra
Sveinssonar, þar sem leitað er eftir
umsögn borgarritara um heimild
fulltrúa í nefndum til bókunar og
hvers efnis þær skuli vera.
Vegna þessa spyr Margrét að því
hvort það hafi verið löglegt að beita
aftur afli atkvæða til að koma í veg
fyrir bókunina. „... þar sem Umferð-
amefnd Reykjavíkur höfðu borist
tilmæli frá borgarráði um að taka
framangreint mál aftur á dagskrá og
heimila Margréti að bóka athuga-
semd sína, lítur ráðuneytið svo á að
ástæðulaust hafi verið með öllu og í
andstöðu við vandaða og góða
stjórnsýsluhætti að fresta málinu á
fundi nefndarinnar þann 13. janú-
ar,“ segir í svari ráðuneytisins.
Jafnframt spurði Margrét að því
hvort borgarritari hafi heimild eða
vald til þess að ákveða hvers efnis
bókanir eigi að vera í nefndum og
ráðum, eins og fram kom í greinar-
gerð Sveins Andra Sveinssonar.
,Að gefnu tilefni vill ráðuneytið
loks að fram komi að það er á valdi
nefndarmanns að ákveða hvert skuli
vera efni athugasemdar sem hann
óskar eftir að fá færða til bókar, að
því tilskildu að sú athugasemd sé
stutt og gagnorð og feli í sér afstöðu
hans til þeirra mála sem eru til um-
ræðu á fundinum,“ segir í svari
ráðuneytisins.