Tíminn - 03.03.1994, Qupperneq 3

Fimmtudagur 3. mars 1994
3
Borgarstjóri vill fá öll framlög Reykjavíkurborgar til Atvinnuleysistryggingasjóös endurgreidd:
Vill fá 148.000 kr. úr sjóðnum
á mánuði fyrir hvert nýtt starf
Borgarstjóri hefur lagt til ah
reglum Atvinnuleysistrygginga-
sjóös veröi breytit, þannig a&
sjó&urinn geti lagt fram 400
milljónir kr. á móti ö&rum 400
milljónum sem Reykjavíkur-
borg taki a& láni og allri fjár-
hæ&inni veröi svo variö til sér-
stakra átaksverkefna á vegum
borgarinnar og fyrirtækja
hennar.
Gengi þetta eftir segir borgar-
stjóri unnt aö ráöa í 650-700 störf
í 2-6 mánuöi. Væri miöaö viö
millitölur (675 störf x 4 mánuöi)
þýddi þaö samtals 2.700 mánaða
störf. Sé þeim deilt í 800 milljóna
framlagiö verður niðurstaðan sú
að hvert starf mundi kosta
296.000 kr. á mánuði, en þar af er
þess vænst að helmingurinn
(148.000 kr. á mánuöi) komi úr
Atvinnuleysistryggingasjóði. Auk
þess vill borgarstjóri að borgin
ráði í 200 afleysingastörf aukalega
í átta vikur, sem kosta myndi 30
milljónir, eða 75.000 á hvert starf
á mánuði.
Hvaða reglum Atvinnuleysis-
tryggingasjóðs þarf aö breyta til
aö gera áðumefnda áætlun mögu-
lega og hvers vegna kostar hvert
starf svona mikið (u.þ.b. sexfaldar
atvinnuleysistryggingabætur)?
Tíminn spuröi Eggert Jónsson
borgarhagfræöing nánar um
þetta.
Bótareglur túlka&ar
of þröngt...
„En eins og reglur sjóösins hafa
verið túlkaðar þá hafa framlög (til
átaksverkefna) verið tengd bóta-
rétti þeirra einstaklinga sem bein-
línis em ráðnir af atvinnuleysis-
skrá til verkefnanna. Þannig
greiddi sjóðurinn í fyrra nákvæm-
lega sem nam bótarétti hvers ein-
staklings, sem gat verið mjög mis-
munandi, allt frá litlu broti upp í
fullan bótarétt. Þetta var t.d. mjög
ósanngjamt gagnvart þeim' sem
höfðu verið lengi á atvinnuleysis-
skrá, eða tilkynnt sig seint, vegna
þéss að þeir vora sjálfir að reyna
að útvega sér vinnu sem hafði
kostað þá skertan bótarétt.
Viö höfum haldiö því fram að
þetta sé of ströng túlkun. Nær
væri að miða við það, að ráðning
fólks af atvinnuleysisskrá hlyti al-
mennt aö hafa þau áhrif að hún
drægi úr bótagreiðslum. Eins
finnst okkur koma til álita að vera
ekki í öllum tilvikum að miða
þetta viö bótarétt fólksins, þótt í
öllum tilvikum væri greiddur full-
ur bótaréttur. Heldur ætti sjóös-
stjómin að mynda sér skoðun á
verkefninu og greiða frekar beinar
fjárhæðir upp í þau verkefni sem
henni fyndist að féllu að þessum
átaksverkefnum eða atvinnuskap-
andi aðgeröum," sagði Eggert.
Launin a&eins 35-40%
kostna&ar viö hvert
starf...
Varðandi hátt í 300 þús. kr. með-
alkostnaö á mánuði við hvert
starf sem ætlunin er að skapa (eða
frá 190 til 380 þús. á mánuöi)
m.v. framangreindar forsendur,
benti Eggert á að launin væra
aldrei nema hluti af kostnaði við
hvert verkefni, mjög beytilegur
aö vísu. Væri t.d. unnið aö ein-
hverskonar viðhaldi eða mann-
virkjagerð þá mætti margfalda
launin með 2,5 eða kannski 3 til
að fá heildarkostnað við verkið.
Launin yrðu þá bara 35%-40%.
„Við eram þessvegna að tala um
að reglunum verði breytt þannig
að sjóðurinn taki þátt í ööram
kostnaði við verkið en ekki launa-
kostnaöinum einum".
„Erum nánast aö bi&ja
um peninqana okkar til
baka"
Skýringuna á þessu segir Eggert
ósköp einfalda. Borgarsjóður hafi
greitt um 198 milljónir til At-
vinnuleysistryggingasjóðs á síð-
asta ári og eigi að greiða tæpar
240 milljónir á þessu ári, eða um
440 milljónir samtals. „Við eram
hins vegar ekki búnir að fá nema
um 40 milljónir til baka úr sjóðn-
um. Við segjum einfaldlega: Það
Þrátt fyrir mikiö atvinnuleysi í Reykjavík eru byggingamenn víba aö störfum eins og sjá má á þessarí mynd sem tekin
var í höfuöstaönum í vikunni. Tímamynd cs
er ekki hægt aö ætlast til að við sé-
um að borga til atvinnuskapandi
verkefna inn í sjóðinn, peninga
sem reynist síöan hreinn viðbót-
arkostnaður viö þau verkefni sem
viö eram að reyna að finna handa
atvinnulausu fólki. Viö eram
nánast að biöja um peningana
okkar tíl baka."
Eggert bendir á að í samkomu-
lagi ríkissjóös og Sambands sveit-
arfélaga segir aö þetta fé eigi að
renna til atvinnuskapandi verk-
efna. „Það hefur bara ekki gert
það, geröi þaö ekki í fyrra, og við
bara unum því ekki."
En vUji hvert sveitarfélag í land-
inu fá nákvæmlega sitt framlag til
baka úr sjóðnum, er þá ekki eðli-
legra að þau noti sína peninga
beint til atvinnuuppbyggingar, í
staö þess aö borga þá fyrst í sjóö-
inn og krefjast þeirra svo tU baka?
„Aö sjáfsögðu hefði þaö veriö
eðlilegra. En þaö hefði þó mátt
segja sem svo að viss reynsla feng-
ist í atvinnuleysistryggingakerf-
inu með þessum hætti, þar sem
yflrsýn yfir þau verkefni sem unn-
ið væri að væri þá á einum stað.
Það væri þá hægt að miða þekk-
ingu og reynslu af þeim, sem gæti
verið til hagsbóta". - HEI
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir alþingismaöur hvetur til þess aö atvinnu-
lausum veröi boöin heilbrigöisþjónusta á sama veröi og örorkuþegum:
Greiöa atvinnulausir
lægri þjónustugjöld?
Vestfirbingar rœba mjög naubsyn á nýsköpun og
þróun en veita takmarkaban stubning:
Atvinnuráðgjaía
sagt upp störfum
„Þaö er búiö aö segja upp þeim
atvinnuráögjafa sem Bygg&a-
stofnun og Fjóröungssamband
Vestfiröinga hafa haft sameig-
inlega. Þaö starf hefur ekki
veriö auglýst aftur þannig aö
mér sýnist a& stefnan sé aö
fækka atvinnurá&gjöfum á
Vestfjöröum," segir Jóna Val-
geröur Kristjánsdóttir, þing-
kona Kvennalistans á Vest-
flöröum.
Hún telur þessa ákvörðun
heimamanna bera vott um
skammsýni og gagnrýndi þessa
ákvörðun á sameiginlegum
fundi þingmanna kjördæmisins
með Fjóröungssambandinu og
hérðasnefnd Barðstrendinga sl.
föstudag. En undanfarin þrjú ár
hefur verið starfandi atvinnu-
ráðgjafi fyrir Vestflrði með aö-
setur á ísafiröi.
„Það þarf aö bæta aðstöðu at-
vinnuráðgjafa og fjölga þeim ef
eitthvað er, til þess að reyna að
finna frekari leiðir. Menn era
alltaf að tala um aö auka ný-
sköpun og þróun en það er lítið
gert í því að styðja viö það," seg-
ir Jöna Valgerður.
Þótt hún sé talsmaður þess að
aukið veröi við kvótann þá
hvatti hún til þess á fundinum
að haldið yrði opnum öðram
möguleikum þar sem reynt yrði
að styrkja annaö atvinnulíf eins
vel og hægt væri. í því sambandi
telur hún að það þurfi að skjóta
styrkari stoöum imdir ferða-
þjónustuna og þróa vinnslu á
nýjum sjávarafuröum eins og
t.d. á gullaxi.
-grh
Guömundur Ámi Stefánsson,
heUbrigöis- og tryggingaráö-
herra, segir aö til athugunar sé
í heilbrigðisráðuneytinu aö
veita atvinnulausu fólki a&-
gang aö heUbrigöiskerfinu á
sömu kjörum og örorku- og líf-
eyrisþegum. Þetta sé hins veg-
ar nokkuð snúiö í framkvæmd
og óvíst hvemig reglur eigi aö
setja um þetta ef fariö veröur
út þetta á annað borö.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir al-
þingismaður sagði á Alþingi í
gær að það væri óeðlilegt að láta
atvinnulaust fólk greiða fullt
gjald fyrir aðgang að heilbrigðis-
þjónustu. Þetta væri í flestum
tílvikum ungt fólk meö skuldir á
bakinu. Langvarandi atvinnu-
leysi leiddi til þess að það þyrfti í
meira mæli aö leita sér lækninga
vegna líkamlegra og sálfræöi-
legra kvilla, eins og Geðlæknafé-
lag íslands hafi nýlega bent á.
Ingibjörg sagöi að fullar at-
vinnuleysisbætur væra rúmar
44 þúsund krónur á mánuði, en
fullar örorkubætur 48 þúsund
icrónur á mánuði. Hún sagði því
óeðlUegt aö þessir hópar greiddu
mishátt gjald fyrir þjónustu heU-
brigðiskerfisins.
Örorku- og lífeyrisþegar greiða
200 krónur fyrir komu á heilsu-
gæslustöð þegar aðrir greiða 600
krónur. Örorkuþegar greiða 1/3
af því sem aðrir greiöa viö komu
til sérfræðings og örorkuþegar fá
afsláttarkort þegar þeir era
komnir upp í 3.000 króna há-
marksgjald. Aðrir þurfa að kom-
ast upp í 12.000.
Guðmundur Ami sagði að þetta
mál væri í skoðun og hefði veriö
þaö aUt frá því að landlæknir
Norrœna félagib:
íslenskum ungmennum mun
bjóöast í sumar aö fara í starfs-
kynningu til Færeyja á vegum
Nordjobb eöa Norræna félags-
ins. Þessi starfskynning er ætl-
uö ungu fólki á aldrinum 18-26
ára. Þátttakendur veröa um 20
fra öllum Noröurlöndunum og
borga þeir einungis feröir og
vasapeninga.
benti á þetta misræmi í lok síö-
asta árs. Hann sagði að það væri
nokkuð erfitt í framkvæmd að
færa atvinnulausa niður í neðri
gjaldaflokkinn því aö aðstæður
þeirra gætu breyst mjög skyndi-
lega. Þeir gætu nefnilega sem
betur fer fengið vinnu. Það þurfi
því að finna leið sem tryggði að
atvinnulausir fengju þessa þjón-
ustu á lægra verði en ekki þeir
sem fengið hafa vinnu.
-EÓ
Starfskynningin stendur í þrjár
vikur og veröur frá seinni hluta
júlí fram í byrjun ágúst. Þátttak-
endur vinna viö ýmis störf og
flestir munu búa hjá fjölskyldum,
tveir til fjórir hjá hverri. Þetta er
einstakt tækifæri til að kynnast
lífi og starfi Færeyinga og svo
ungmennum annars staöar frá
Norðurlöndunum.
Starfskynning fyrir
ungmenni í Færeyjum