Tíminn - 03.03.1994, Qupperneq 10

WIIIIPEfl
Fimmtudagur 3. mars 1994
rrio
Leiftur-
sókn
Berlusconis
Þingkosninganna sem fara
fram í lok mánaðarins
(27.-28. mars) á Ítalíu er
bebið meö nokkurri óþreyju,
eins og eðlilegt má kalla eftir
þab sem á undan er gengib þar.
Kosningafyrirkomulagi hefur
þar verið breytt eftir fyrirmynd-
um frá Bretlandi og Frakklandi
og eiga smáflokkar því erfitt
uppdráttar. Hafa ítalir því hvaö
stjómmálum viðvíkur hópab
sig í þrjú stór bandalög, sem lát-
ið er heita (meb einföldun
nokkurri) að séu til hægri,
vinstri og í miöju.
Miklu meiri tíðindum þykir
sæta að Silvio nokkur Berlus-
coni hefur í furöu skjótri svipan
orðið mest umtalaöi og vinsæl-
asti stjómmálamaöur landsins.
Berlusconi, sem er rúmlega hálf-
sextugur að aldri og stundum
kallaður Ross Perot Ítalíu, á
þrjár sjónvarpsstöðvar, fleiri
áhrifamikla fjölmiðla auk
margra annarra fyrirtækja og of-
an á það eitt vinsælasta knatt-
spyrnufélag landsins, AC Milan.
Hann er helsti leiðtogi banda-
lags hægrimanna, en í því em
auk nýstofnaðs flokks hans
Norðlendingabandalag og ný-
fasistar, sem skipt hafa um nafn
og kallast nú Þjóðarbandalag.
Ólíklegt bandalag
Bandalag þessara tveggja flokka
er með nokkrum ólíkindum, því
að á milli þeirra er slík þykkja að
varla getur heitið að þeir talist
við. Norðlendingabandalag vill
víötæka sjálfstjóm fyrir Norður-
Ítalíu, nýfasistar leggja hinsveg-
ar í samræmi við uppruna sinn
áherslu á allt landið verði undir
sterkri mibstjóm. Norðlend-
ingabandalag fyrirlítur Þjóöar-
bandalagið sem fasista og inni í
þessu er líka rígur og andstyggö
á milli Norður- og Suður-ítala,
en fylgi nýfasista er mestanpart
í suður- og miðhluta landsins.
Vegna fjandskaparins milli
þessara bandamanna fara sam-
skipti þeirrá fram svo að segja
eingöngu gegnum Berlusconi,
og er hann þar af leiðandi í lyk-
ilaöstöðu í hægrifylkingunni.
Hann v^itir bandamönnum sín-
um ótakmarkaöan aðgang að
sjónvarpsstqbvum sínum og
þeir hjálpa honum í staðinn til
ab skipuleggja flokk hans, enn
harla lausan í reipum. Nefhist sá
flokkur Forza Italia (Áfram ítal-
ía), eftir hvatningarhrópi fót-
boltamanna. Kosningaáróbri
Berlusconis er svo lýst í stómm
dráttum að hann lofi’öllum öllu
fögm og Ítalíu einkar glæstri
framtíb, „nýju ítölsku undri".
Bandalag hægrimanna er sagt
samheldnara en hin tvö, og seg-
ir það út af fyrir sig nokkra sögu
um ástandið í stjómmálum
landsins.
Á nokkrum vikum
hefur fjölmiölafursti
og eigandi vinsœls
knattspyrnuliös oröiö
atkvœöamesti stjórn-
málamaöur Ítalíu
BAKSVIÐ
DAGUR ÞORLEIFSSON
Lýðræðisflokkur vinstrimanna
(kommúnistaflokkurinn fyrr-
kristilegum demóluötum, eins-
konar ríkisflokki Ítalíu frá lok-
um síðari heimsstyrjaldar, og
samtök imdir fomstu Marios
Segni, fyrrverandi kristilegs
demókrata sem komst í álit með
því að beita sér fyrir breytingum
þeim sem nú em orðnar á kosn-
ingafyrirkomulaginu. Nefnist
fyrmefndi flokkurinn Alþýöu-
fíokkur, en samtök Segnis Italíu-
sáttmáli. Segni gekk nauöugur
til þess bandalags, þar eð hann
óttast að spillingaróorðiö á
kristilegmn demókrötum muni
loöa við Alþýðuflokkinn.
Reyndi Segni því lengi vel aö ná
Berlusconi (t.v.) og Bossi: traustasta bandalagiö.
verandi) og bandamenn hans
urðu aðalsigurvegarar borgar-
og sveitarstjómakosninganna
seint á s.l. ári. En vinstrifylking-
unni hefur síöan gengiö illa að
„halda dampinum", enda hafa
aðilar herinar, átta ab tölu, átt
erfitt með að koma sér saman
um frambjóðendur til þing-
kosninganna. Ennfremur er
sumra mál að Achille Occhetto,
leiötogi Lýðræðisflokks vinstri-
manna og þar meb helsti leið-
togi vinstrifylkingarinnar, sé
miður vel til foringja fallinn.
í miðjubandalaginu em helstir
tveir aðilar: flokkur sem stofn-
aöur var upp úr rytjunum af
samkomulagi um kosninga-
bandalag annaðhvort við Um-
berto Bossi, leiðtoga Norblend-
ingabandalags, eða Occhetto,
en hvomgt tókst.
Samkvæmt niðurstööum skob-
anakönnunar, sem fram fór fyr-
ir skömmu, er Forza Italia nú
eini stjómmálaflokkurinn þar-
lendis sem er í sókn, hinir tapa
annaðhvort fylgi eöa standa í
stað. Niðurstöðunum sam-
kvæmt hafbi Forza Italia laust
fyrir miöjan febrúar fylgi um
fjórbungs kjósenda og hafði þá
fjórfaldaö fylgi sitt frá því
skömmu eftir áramót.
Meb myndun hægrisamsteyp-
unnar em orðin þau tímamót í
ítölskum stjórnmálum aö nýfas-
istar em ekki lengur „utangarðs-
menn". Vemlegar líkur em á ab
þeir verbi meö í næstu stjóm,
þar eð með hliðsjón af leiftur-
sókn Forza Italia em allmiklar
horfur á að hægrisamsteypan
verði sigurvegari þingkosning-
anna og fái jafnvel þingmeiri-
hluta.
„Tvö helstu hjart-
ansmál ítala"
Ekki fer á milli mála að Forza It-
alia á árangur sinn fyrst og
Mussolini: pólitískir afkomendur
hans ekki lengur„utangarös".
fremst að þakka leiðtoga sínum
og fyrirtækjum hans, einkum
sjónvarpsstöðvunum sem ná
inn á hvert heimili, og knatt-
spymuliði. Sjónvarp og knatt-
spyma em tvö helstu hjartans-
mál ítala, skrifar þýskur blaba-
maður. Berlusconi nýtir hvort-
tveggja til hins ýtrasta og hefur
þar að auki gott lag á fjöldan-
um, einkum efnameiri hluta
hans. Hann er glænýr í stjóm-
málunum og óorö það, sem
ítalskir stjórnmálamenn al-
mennt hafa fengið á sig heima
fyrir síðusm árin, hefur ekki náð
til hans. Aö vísu er því haldið
fram, að hann muni ekki frekar
en aðrir helstu fyrirtækjaeigend-
ur og -stjórnendur landsins hafa
verið laus við spillingu þá, er
ítalska þjóðfélagið var undirlagt
af á kaldastríðstímanum, og í
fjölmiðlum er gefið í skyn eða
jafnvel fullyrt að hann hafi þá
verið í góðum samböndum viö
áður áhrifamikla en nú ill-
ræmda menn eins og Andreotti
og Craxi og jafnvel enn skugga-
legri aðila. En hann hefur hing-
að til getað hrist það allt af sér.
Það er kannski ábending um aö
ítalir, hughrifamenn talsverðir
sagðir, séu farnir að þreytast á
eldmóðnum í baráttunni gegn
spillingunni.
Fréttaskýrendur ýmsir em helst
á því aö Berlusconi sé af ákveð-
inni gerð ítalskra stjómmála-
manna, sem skotið hafi upp á
ýmsum öldum, ekki síst á tím-
um ólgu og breytinga. Þeir eigi
það sameiginlegt aö vera lítillar
ættar og dugandi lýðskmmarar,
sem lofi glæstri framtíö, gjaman
meö tilvísan til glæstrar fortíð-
ar, og hafi í kringum sig mikla
viðhöfn. Einhver hefur sagt að á
slíkum leiðtogum sé nokkur
ópemstíll. Slíkir vom, skrifa
fréttaskýrendumir, t.d. Cola di
Rienzo, sem komst til valda í
Róm á 14. öld meb stuðningi al-
þýöu og lofaði að endurreisa
Rómaveldi hiö foma (páfar sátu
þá sem leppar Frakkakonunga í
Avignon), og Mussolini.