Tíminn - 08.03.1994, Page 8

8
Þriöjudagur 8. mars 1994
Listi Schindlers
Liam Neeson í hlutverki sínu sem Schindler.
Nýlega var frumsýnd í Há-
skólabíói nýjasta kvik-
mynd Stevens Spielberg,
Schindler's List. Hún var á dögun-
um tilnefnd til 11 Óskarsverö-
launa, m.a. sem besta myndin,
fyrir bestu leikstjóm og auk þess
er Liam Neeson tilnefndur fyrir
bestan leik í aöalhlutverki, en
hann leikur titilhlutverkiö, Oskar
Schindler. Spielberg hlaut fyrir
stuttu Golden Globe verölaunin
fyrir bestu leikstjóm, auk þess
sem Schindler's List var kjörin
besta myndin. Þessi verölaun
þykja oft gefa tóninn um hvaöa
myndir eru líklegastar til aö
hljóta sjálf Óskarsverblaunin.
Það þarf vart að kynna Steven
Spielberg fyrir kvikmyndahúsa-
gestiun, enda hafa myndir hans
notið fádæma vinsælda í gegnum
árin. Síðasta mynd hans, Jurassic
Park, er aðsóknarmesta mynd
allra tíma og hefur frá því hún var
fmmsýnd halað inn 800.000.000
dollara. Hann hefur leikstýrt
og/eða framleitt 7 af 20 aðsóknar-
mestu myndum allra tíma, árang-
ur sem enginn kvikmyndagerðar-
maöur getur státað af. Myndir
eins og E.T., Jaws, Close
Encounters of the Third Kind,
Raiders of the Lost Ark, Indiana
Jones and the Temple of Doom,
Indiana Jones and the Last Cmsa-
de, The Color Piuple og nú síðast
Jurassic Park hafa gert nafn hans
ódauðlegt í kvikmyndasögunni.
Þrátt fyrir þessa gríðarlegu vel-
gengni hefur Spielberg aldrei
hlotið Óskarsverölaun, þótt oft
hafi hann verið tilnefndur. Vib
afhendingu Óskarsverölaunanna
árið 1987 hlaut hann þó örlitla
sárabót þegar hann hlaut Irving
G. Thalberg-verðlaunin fyrir
framlag sitt til kvikmynda. 1994
er talið veröa ár Spielbergs, því
erfitt mun þykja ab ganga fram-
hjá honum enn einu sinni, enda
þykir Schindler's List stórfenglegt
verk.
Myndin byggir á bók ástralska
rithöfundarins Thomas Keneally,
sem fjallar um ævi Oskars
Schindler, en hann stórgræddi á
innrás Þjóðverja í Pólland. Hann
gekk í nasistaflokkinn, þótt hann
hefði lítinn áhuga á stjómmálum
og notfæröi sér óspart sambönd
sín þar. Hann tók við verksmiöju,
sem nasistar tóku herfangi, og
græddi vel með ólaunaöa gybinga
í vinnu hjá sér. í fyrstu nagaði
samviskan hann lítið, en þegar
helförin hófst fyrir alvöru hætti
hann lífi og limum til að vernda
og síðar bjarga lífi meira en 1100
gyðinga sem unnu í verksmiðju
hans. Myndin dregur nafn sitt af
því að til ab bjarga þeim skrifar
Schindler lista meö nöfnum
starfsmanna sinna, sem flytja
skuli til Bmnnlitz, lítils bæjar við
landamæri Póllands og íekkó-
slóvakíu.'Mennimir á listanum,
sem þekktir voru sem Schindler-
juden, voru alls 800 talsins. Kven-
mennimir, sem störfuðu fyrir
hann, um 300 talsins, vom fyrir
mistök sendar í útrýmingarbúðir í
Birkenau. Schindler lagbi sig í gíf-
urlega hættu til að bjarga þeim
þaðan og tókst það með miklu
baktjaldamakki. Þetta var í eina
skiptið sem einstaklingum var
sleppt frá Birkenau með nafna-
kalli.
Schindler's List er mjög ólík því
sem áhorfendur eiga að venjast
frá Spielberg, sem þekktari er fyrir
ævintýrgmyndir. Myndin er um
KVIKMYNDIR
180 mínútur ab lengd fyrir það
fyrsta og öll tekin í svart-hvítu.
Eins og áður sagöi er það Liam
Neeson sem leikur Oskar
Schindler, en með önnur helstu
hlutverk fara Ben Kingsley, Ralph
Fiennes og Caroline Goodall. Það
vekur athygli ab aðalleikararnir
em fæstir mjög þekktir, nema þá
helst Kingsley, sem fékk Óskarinn
fyrir að leika Gandhi í sam-
nefndri kvikmynd.
Það er óhætt að fullyrða aö Spi-
elberg kemur hér nokkub á óvart,
því honum hefur tekist misvel
upp þegar hann hefur gert „alvar-
legar" myndir. Hann er sjálfur
gyðingur og lærði að þekkja töl-
umar frá nemanda ömmu sinnar,
sem lifði af útrýmingarbúðavist,
því hann sýndi Spielberg töfra-
bragö með því að sýna honum
tölurnar á handleggnum á sér.
Þegar hann sneri handleggnum
vib, kom talan 9 í stað 6 ábur. Spi-
elberg telur myndina eiga mikið
erindi við samtímann, því komin
sé á legg ný kynslóð sem lítiö sem
ekkert viti um helförina. „Sú saga
má aldrei gleymast," segir Spiel-
berg. ■
HEIÐAR jÓNSSON
SNYRTIR SVARAR:
Ofurlítinn formála þarf fyr-
ir fyrstu spumingunni
sem lögð er fyrir Heiðar
að þessu sinni.
í síðasta þætti Ingós og Völu í
sjónvarpinu var fjallað um útlit
fólks og holdafar, kjörþyngd og
allt þaö. í upphafi skýrði Heiðar
Jónsson frá þeirri skoðun sinni
að ekki væri til neinn algildur
mælikvarði á hvemig fólk á að
vera í laginu og kjörþyngd varla
til heldur, nema sem einhvers
konar viðmiðun.
Sýningardömur og keppendur
um fegurð séu varla venjulegt
fólk að því leyti ab til þess eru
gerðar allt aðrar og öðru vísi kröf-
ur um útlit en alls þorra kvenna
— og manna.
Sagði Heiðar að fráleitt væri að
steypa alla í sama mótið og ab
fólk þyrfti ekki að hafa einhverjar
óskaplegar áhyggjur af holdafari
sínu eða hvernig líkaminn væri
af guði gerður.
Þeir, sem næstir tóku til máls í
þættinum, fögnuðu viöhorfi
Heiöars og töldu það eðlilegt, en
er frá leið var öll umræöan kom-
in í gamla farið: hvemig á að
halda sér grönnum, hvaða kúrar
em bestir og ab andleg heilsa sem
líkamleg sé undir því kominn að
maður sé ungur og grannur.
Spumingin, sem beint er til
Heiðars, er: Hvers vegna fer
svona umræöa og skoðun alltaf í
sama farveg með sömu niöur-
stöðu, þótt allir viöurkenni að
þetta granna, unglega útlit er
ekki eins lífsnauðsynlegt og alltaf
er verið að halda fram?
Heiðar: Mannskapurinn er svo
óskaplega heilaþveginn af áróðri
og auglýsingunni um grannan
líkama og unglegan að það er
sáluhjálparatriði aö halda sjálfs-
ímyndinni í þeim farvegi.
Fegurðardrottningar og sýning-
ardömur hafa atvinnu af því að
vera grannar og með allt að því
staðlað útlit. Og fólk vill trúa því
að svona eigi allir að vera, leika
það sjálft.
Þetta er óskaplegur misskilning-
ur, því líkamsbygging fólks er svo
misjöfn. Sumir em stórbeinóttir
aðrir meö smá og fínleg bein,
sumir em þéttvaxnir, aðrir alltaf
grindhoraðir og veröur hver og
einn að gera hið besta úr því sem
honum eöa henni er gefiö.
Ekkert gefur eins gott útlit og
heilbrigði og hollir lífshættir em
besm fegurðarmeðölin. Þyngd á
aö miöst við hollustu og fata-
aeg
Hvemig
a6 vera?
smekkurinn svo aftur eftir ytra
útliti.
En fegurðin og útlitið er háð
höröusm sölu sem um getur.
Hún er svo hörö að þótt fólk viti
betur og öll skynsemi segi því að
það geta ekki allir verið ungir og
grannir og fallið inn I ímynd
tískuheimsins, að þab getur ekki
losaö sig við þessa ímynd.
Allt óhóf, ofát eða of ströng
megrnn, er óhollt. En nokkur
aukakíló em ekki til og allar kon-
ur geta verið fallegar á sinn hátt
þótt þær passi ekki inn í haröan
heim tískufyrirsætanna.
Þá er spuming um áhrif streitu á
húð og hár og hve oft þarf ab
bera næringu í hárið til ab halda
því fallegu.
Svar: Húð og hár nærist innan
frá og ef það lætur á sjá vegna
streitu eba af öömm orsökum er
gott að taka lýsi og góð krem geta
aldrei gert nema gott.
Ekki er hægt að gefa nein end-
anleg svör um hvenær hár er fal-
legt eða hve oft þarf að þvo það
og næra. En gób klipping er
gmnnurinn að fallegu hári og
hér á landi emm við svo heppin
að eiga hárgreiðslufólk á heims-
mælikvarða, ekki síst í klippingu.
Hárvömr em seldar á þessum
hárgreiðslu- og rakarastofnum,
aðrar vörur en fást á hinum al-
menna markaði. Án þess aö halla
á nokkum, því alltaf em undan-
tekningar, þá ráðlegg ég fólki að
kaupa þessa vöm þar og láta fag-
fólkið vega og meta hvort hárið
er fíngert, gróft, fitnar, þornar,
endar slitnir, þurrir, bom feitur.
í dag er hægt aö fá viðeigandi
vömr við öllu þessu. Það þarf að-
eins að fá rétta aðila, fagfólkið, til
að leiðbeina eftir því sem vib á.
Ertu ekki búinn að tryggja
þér númer í Happdrættinu?