Tíminn - 28.10.1994, Blaðsíða 5

5
Föstudagur 28. október 1994
Mesta laxveiöisvæöi landsins
er Borgarfjaröarhérað, eins og
kunnugt er. Er þá bæöi átt við
fjölda laxa og tekjur af veiði,
enda um áratuga velþróaða
starfsemi á þessu sviði að
ræða. Stangaveiði á að baki
tæplega eins og hálfrar aldar
sögu. Öflugri laxveiðiár —
Norðurá, Þverá, Grímsá,
Langá og Laxá í Leirársveit —
hafa lengi verið í sviðsljósinu,
verðskuldað.
Hinar minni ár á fyrrgreindu
svæði hafa fengið minni at-
hygli, enda þótt þær hafi sum-
ar staðið sig mjög vel með
veiði í samanburði við aðrar
hliðstæðar ár. Þannig er ástatt
um eina þeirra, Álftá á Mýr-
um. Stutt er síðan stangaveiði
hófst þar fyrir alvöru, þar sem
tæplega aldarfjórðungur er
síöan netaveiði var aflögð í
ánni. Síðan hefur eingöngu
verið stunduð stangaveiði og
veitt á tvær stengur.
Veibifélag og
göngusvæði
stækkað
Álftá fellur um láglendi Mýra
og á ós í sjó hjá Álftárósi, í 18
km fjarlægð vestur frá Borgar-
nesi. Upptök árinnar sjálfrar
eru fast við Álftárhraun,
skammt ofan við þjóðveginn
vestur Mýrar, en efstu drög
hennar eru hinsvegar í Hraun-
dal, í um 30 km fjarlægð frá
sjó. Á sínum tíma var áin að-
eins geng laxi og öðrum
göngufiski um 10 km, aö Ker-
fossi. En eftir að veiðifélag var
stofnað um ána 1971, hófst
það handa um ræktun hennar
ofan fossins, með sleppingu
laxaseiða, yfirleitt gönguseiða.
Þá var ráðist í framkvæmdir
við Kerfoss, 1973, og hann
gerður fær laxi. Við það tvö-
faldaðist göngusvæði laxins
og hann komst upp Veitá,
þverá Álftár, eða nokkru ofar
en hin fræga og friðaða
Hraundalsrétt, hjá Syðri-
Hraundal.
/
VEIÐIMAL
EINAR HANNESSON
Veibistaburinn Verpi í Áiftá.
Myndir: EH
Veibihús vib Álftá.
Sem fyrr segir var veiðifélag
stofnaö 1971 og eiga 12 jarðir
aöild að félaginu, sem hefur
leigt út svæðið til veiðiklúbbs-
ins Strauma h.f. næstu tvö ár-
in. Nýlegt glæsilegt veiðihús
er viö ána, sem leysti af hólmi
eldra hús. Þar geta veiðimenn
haft sína hentisemi með gist-
ingu og fæði. Auðvelt er að
komast að veiðistöðum. Árlegt
meðaltal laxveiði í Álftá á ár-
unum 1974 til 1993, sam-
kvæmt skýrslu Veiöimála-
Kerfoss í Álftá á Mýrum. Sprengd
var renna um fossinn 1973.
stofnunar, var 304 laxar. Sum-
arið 1994 veiddust 340 laxar
og um 200 sjóbirtingar, en sil-
ungsgengd er vaxandi á svæð-
inu.
Starfsemin við Álftá er gott
dæmi um það hvernig unnt er
að ná góðum árangri í veiði-
málum á félagslegum grund-
velli og með skipulegum
hætti, auka fiskgengd og verð-
mæti þessara hlunninda jarð-
anna, til hagsbóta fyrir alla
landeigendur á svæöinu.
Fyrsti formaður Veiðifélags
Álftár var Magnús Guðmunds-
son, Hundastapa, síðan Brynj-
úlfur Eiríksson, Brúarlandi,
Páll Þorsteinsson, Álftártungu,
Halldór Gunnarsson, Þver-
holtum, og núverandi for-
maður er Ólafur Egilsson,
Hundastapa. ■
Kosningamál keisarans í nýju fötunum
Úti um öll kjördæmi er nú háð-
ur framboösslagur, því sem bét-
ur fer er það enn svo að fleiri
vilja verða alþingismenn en
sætin eru sem til boða standa.
Til þess að ná árangri í þeim
harða slag er nauðsynlegt að
vekja á sér athygli og helst með
þeim hætti að viðkomandi líti
út fyrir að vera bæði hugmynda-
ríkur, góður maður og fylginn
sér. Að finna mál til aö berjast
fyrir hlýtur svo að vera kúnstin:
Gott mál gefur góða möguleika.
Einkum er gott að vera góður
við börn og gamalmenni.
Því set ég þessar línur á blað, að
ég veit ekki hvort ég á að taka
það sem grín eða alvöru, þegar
einn frambjóðenda í prófkjöri
haustsins stígur á stokk með
boðskap sinn, eða „sitt mál", og
setur eftirfarandi á oddinn: „Af-
nám tvísköttunar af lífeyris-
greiðslum".
Mér datt reyndar í hug sagan
um Nýju fötin keisarans, þegar
Frá
mínum
bæjar-
dyrum
LEÓ E. LÖVE
ég fór að velta þessu kosninga-
máli fyrir mér.
Samlíkingin við ævintýrið
kemur til af því að þegar til kom
var keisarinn ekki í neinum föt-
um, eins og allir vita, og svipað
á við um skattlagningu af lífeyr-
isgreiðslum. Lífeyrisgreiðslur
eru ekki tvískattaðar og að
minnsta kosti er það svo fyrir
hina lægra launuðu lífeyrisþega,
að þeir eru minna skattlagðir en
væri ef ekki hefði einmitt verið
tekið sérstakt tillit til slíks við
skattkerfisbreytinguna fyrir 7 ár-
um. Með öðrum orðum eru þær
ekki einu sinni einskattaðar hjá
láglaunafólki.
Auðvitað hlýtur stjórnmála-
maðurinn að vita þetta — eða
hvað? Kannski er hann bara að
fiska í gruggugu vatni (hann
mun vera sjómaður) og vonar
um leið að enginn bendi á það
sem ég er nú að benda á. Það er
svo sem ekkert nýtt í áróðri að
menn slái einhverju fram í
þeirri von að enginn taki eftir
því hvaða bölvaða vitleysu þeir
eru að láta út úr sér.
En aö staðreyndum málsins:
Þegar staðgreiðsla skatta var
ákveðin, var um leið tekið tillit
til þeirra fjölmörgu kostnaðar-
liða sem áður mátti draga frá
tekjum á skattframtali. Var
ákveðið að veittur skyldi afslátt-
ur af staðgreiðsluskattinum, eft-
ir að hann hafði verið reiknaður
út. Afslátturinn átti meðal ann-
ars að koma í stað frádráttar
vegna iðgjalda launþega í lífeyr-
issjóði. Afsláttur þessi er nefnd-
ur persónuafsláttur.
Þar meö liggur það fyrir, að
ekki er lagður skattur á framlög
manna til lífeyrissjóða.
Þegar menn fá síöan greiddan
lífeyri í fyllingu tímans, fá þeir
persónuafsláttinn áfram, þótt
þeir séu hættir að greiða í lífeyr-
issjóðinn. Þar með hreinlega
hagnast þeir á persónuafslættin-
um miðað við eldra skattakerfi.
Sá tilhæfulausi áróður að lífeyr-
isgreiöslur séu tvískattaðar er
meira að segja orðinn baráttu-
mál hjá verkalýöshreyfingunni,
enda mun stjórnmálamaðurinn
líka vera verkalýðsleiðtogi.
Það getur vel verið að flokks-
eigendum þyki gott að hafa nyt-
sama sakleysingja í kringum sig,
bæði í þingmannaliði og kjós-
endahópi, en frekar vildi ég sjá
þungavigtarmenn en ævintýra-
keisara í trúnaðarstörfum fyrir
þjóöfélagið.
FOSTUDAGS-
PISTILL
ÁSGEIR
HANNES
NEÐANJARÐAR-
PRÓFKJÖRIÐ
Á sínum tíma voru prófkjör Sjálf-
stæðisflokksins í Reykjavík stórvið-
burðir og röskuðu oft þjóðlífinu á
íslandi og jafnvel víðar. Bærinn
logaði í ófriði dagana fyrir próf-
kjörið og ákafir stuðningsmenn
frambjóðenda voru beinbrotnir á
betri veitingahúsum í borginni.
Nú er öldin önnur í henni Reykja-
vík og skálmöld flokksins hefur
þróast í hægfara steinöld.
Líklega hefur því farið framhjá
mörgum manninum ab prófkjör
Sjallans er haldib um helgina og
hefst í dag. Að minnsta kosti
þeim sjálfstæbismönnum sem
pistilhöfundur man eftir í svipinn
að hafa talab vib nýlega. Þeim lá
eitthvab allt annab á hjarta en ab
velja frambjóðendur á lista flokks-
ins, og abdragandi prófkjörsins
hefur verib líkari vali á leibtogum í
nebanjarðarhreyfingu en stærsta
stjórnmálaflokki landsins. Pistil-
höfundur hvetur því alla góba og
gilda sjalla til að mæta á kjörstað
og freista þess að bjarga andliti
forystu sinnar um helgina.
Sjónarmunur er ekki á þeim fáu
kandídötum sem bjóða sig fram,
og miðab við fjölda þingsæta
Sjálfstæbisflokksins í borginni er
langt í land ab framboðið nái ab
manna varasætin. Enda má kjós-
endur einu gilda hvort Davíð
Sophusson eba Fribrik Oddsson
hafna fyrir ofan eða neban Sól-
veigu Fjeldsted eba Ara Gísla An-
tonsson. Ástandið hvorki versnar
né skánar fýrir vikið. Reykjavíkur-
íhaldið er mun verr á sig komib
en kratar á Vesturlandi, hvar
þingmanninum tókst þó með
herkjum ab draga varamann sinn
meb í prófkjörið.
Vitaskuld er þab stórkostlegt
áhyggjuefni fyrir íslenska pólitík
að dugandi fólk skuli ekki berja
sér á brjóst úti í bæ og gefa urr-
andi kost á sér í prófkjör hjá
stærsta flokknum og forystuafli í
ríkisstjórn landsins. Abeins gamlir
borgarfulltrúar og hálfstálpabir
unglingar. Eina nýjabrum próf-
kjörsins er Pétur Blöndal, sem
kemur eins og Shylock kaupmað-
ur í Feneyjum inn í dasaðan flokk-
inn meb pund af holdi. Áhuga-
menn um milda ásjónu Sjálfstæb-
isflokksins súpa nú hveljur og ótt-
ast að frami Péturs í prófkjörinu
muni festa helbláa litinn enn frek-
ar utan á D-listanum.
Sömu sögu er ab segja af
Reykjanesi þar sem kjósendum
Sjálfstæbisflokksins fallast snökt-
andi hendur frammi fyrir bragö-
minnsta prófkjöri sögunnar. For-
ystusaubum í hérabi hrýs hugur
við ab heyja kosningabaráttu með
þeim libsafla sem gefur kost á sér,
og þeir ræba nú opinskátt um ab
breyta væntanlegri niburstöbu
meb handafli á kjördæmisþingi.
Ekki er nema von ab landsmenn
taki jóhönnu Sigurbardóttur
tveim höndum vib þessar abstæb-
ur umhverfis D-listann og jafnvel
þó hún sé ab múra sig inni í ein-
um helsta sérvitringaklúbbi Al-
þýöuflokksins.
En mikil lifandi ósköp er pistil-
höfundur feginn ab geta lagst
meb tærnar upp í loft og sofið
áhyggjulaus um helgina yfir
bragbdaufum úrslitum í sviplausu
prófkjöri undir yfirborbi jarbar.