Tíminn - 24.02.1995, Blaðsíða 3

Föstudagur 24. febrúar 1995

3
Seblar og mynt í umferb jukust um 20% í fyrra:
Tékkanotkun
minnkaði um
150 milljarða
Útgefnum tékkum fækkaöi um
meira en fjóröung í fyrra, eöa
um rúmlega 7,6 milljónir tals-
ins. Með því hefur fólk sparað
sér um 82 milljónir í kaup á 303
þúsund tékkheftum og annab
eins í úttektargjald. Fjárhæbin
sem valt um ávísanareikninga
lækkaði um rúma 150 milijaröa
króna, eba um 13% frá árinu
áður. Samdrátturinn varb fyrst
og fremst á síöari hluta ársins.
Debetkortin hafa leyst tékkana
af hólmi að hluta til. En rúmlega
20% aukning varð einnig á seðl-
um og mynnt í umferð. Vonir
bankastjóra um ab fólk færi í stór-
um stíl ab staðgreiða með debet-
kortunum í stað þess að borga
með kerditkortum hafa hins veg-
ar brugðist. Því kreditkortanotk-
un jókst um 4% á árinu og ein-
mitt sýnu mest (7%) á síðasta
fjórðungi ársins.
Nærri 38 milljarðar króna velta
varð með debetkortum, eöa sem
svarar fjórðungi þess sem tékka-
veltan minnkaði. Færslur með de-
Samtök um abskilnab
ríkis og kirkju:
Trúfrelsið inn
í mannrétt-
indakaflann
betkortum voru tæplega 3,2 millj-
ónir á árinu. Meðalúttektin hefur
því verið tæplega 12 þúsund kr.
Notkun debetkorta erlendis var
sáralítil í fyrra, eða aðeins 0,5%
heildarúttekta.
Rúmlega 58,3 milljarðar króna
rúlluðu gegnum kreditkortin í
fyrra, sem var rúmlega 2,1 millj-
arða aukning frá árinu áður.
Færslur voru 17,4 milljónir í
fyrra, sem var tæplega 5% fjölgun
milli ára. Meðalgreiðsla með
kreditkorti innanlands var kring-
um 3.000 kr. í fyrra. Fjórfaldur
munur á kreditgreiðslu og debet-
færslu skýrist m.a. af því að debet-
kortin eru mjög mikið notuð til
peningaúttekta úr hraðbönkum.
Af veltu kreditkortanna voru
tæplega 8,2 milljarðar erlendis
(14% heildarveltunnar). Aukn-
ingin var heldur meiri þar en
heima (rúmlega 6% milli ára).
Sérstaka athygli vekur mikil aukn-
ing á síðustu mánuðum ársins.
Notkun kreditkorta erlendis var
rúmlega 2,6 milljaröar á síðasta
ársfjórðungi, sem er hátt í þriðj-
ungur af allri veltu ársins og um
14% aukning frá sama ársfjórð-
ungi árið ábur.
Samtals hafa þannig rösklega
96 milljaröar króna farið um
kortareikninga landsmanna á síð-
asta ári, eba sem svarar um
1.446.000 kr. á hverja fjögurra
manna fjölskyldu að meðaltali. ■
Tónsmiöurinn Hermes (Cubni Franzson) leikur listir sínar. Tímamynd cs
Tónsmiöja í Gerbubergi:
Klassík fyrir börn
Fyrstu tónleikar Tónsmiðju
Guðna Franzsonar klarinettuleik-
ara í Gerðubergi voru haldnir 19.
febrúar sl. Á tónleikunum blés
Guðni, sem kom fram í gervi tón-
smiðsins Hermesar, í ýmis hljóö-
færi og lék Þorsteinn Gauti Sig-
urðsson á píanó.
Hluttekning tónleikagesta, sem
voru á aldrinum þriggja til tíu ára,
reyndist í meira lagi miðað við það
sem gerist og gengur meðal gesta á
tónleikum í Gerðubergi og ætla þeir
félagar að endurtaka dagskrána í
sömu uppfærslu sunnudaginn 26.
febrúar, kl. 15.
í deiglunni er að gera klassískt
tónleikahald fyrir börn að föstum
lið í starfsemi Menningarmiðstöðv-
arinnar og hefur Guðni umsjón
með fyrstu tónleikaröðinni. Tón-
smiðjan hefur aö markmiði að
glæða áhuga barna á tónlist, virkja
þau til að greina tóna og veita áhrif-
um þeirra eftirtekt.
Hlutverk tónsmiðsins Hermesar í
dagskránni er táknrænt og er hug-
myndin aö honum fengin að láni
hjá Forngrikkjum. í grískum goð-
sögnum segir frá því þegar guðinn
Hermes smíðar sér sitt fyrsta hljóð-
færi úr skjaldbökuskel og sauða-
görnum og uppgötvar að tónarnir
búa yfir töfrum sem gera honum
kleift aö hrífa með sér og breyta
hugarástandi þeirra sem verða þess
aðnjótandi að heyra hann spila.
Tónsmiðurinn fetar á leikrænan
hátt í fótspor nafna síns ásamt Þor-
steini Gauta Sigurðssyni, píanóleik-
ara, næstkomandi sunnudaga.
Fernir tónleikar verða haldnir í
Gerðubergi í febrúar og mars og
mega íbúar Breiðholts og nærliggj-
andi byggöa búast við að heyra ívið
margbreytileg hljóð berast frá hús-
inu umrædda sunnudaga kl. 15 til
15.40.
Miðaverð er kr. 500 og eru allir
velkomnir meðan húsrúm leyfir.
Nýlega var aðalfundur Samtaka
um abskilnab ríkis og kirkju
(S.A.R.K.)
haldinn í Reykjavík þar sem
kjörin var stjórn og samþykkt
ályktun er varöar trúfrelsi og
mannréttindaákvæöi stjórnar-
skrárinnar.
í ályktun aðalfundarins er á
þab minnt að 22 þúsund manns,
eða 8.2% þjóðarinnar, séu ekki í
þjóðkirkjunni og tímabært sé að
virða mannréttindi þessa fólks,
svo og vilja þeirra sem telja að
ríki og kirkja eigi ekki samleib. Þá
er þess krafist að ákvæði um trú-
frelsi verði færð í mannréttinda-
kafla stjórnarskrárinnar, að 62.
grein hennar verði felld brott og
að 3. og 4. málsgrein 64. greinar
stjórnarskrárinnar verbi einnig
felldar brott. ■
Flugleiöamenn vestra bjartsýnir. Steinn Logi Björnsson, svceöisstjóri á
vestursvœöinu spáir:
10-15% árles aukning
farþega til aldamóta
„Þjóöverjar þekkja nokkuð
til íslands og eru almennt já-
kvæbir gagnvart landinu.
Hér vestanhafs er þekking á
Islandi nánast engin og
kynningar- og markaðsstarf
lýtur því nokkuð öbrum lög-
málum," segir Steinn Logi
Vöruskipti vib útlönd 1994:
Hagstæö um 20 milljarða
Á síbasta ári voru fluttar út vör-
ur fyrir 113,6 milljaröa króna
en inn fyrir 93,2 milljarða
króna fob. Vöruskiptajöfnuöur
vib útlönd var því hagstæður
um 20,3 milljarða króna en árib
áður voru þau hagstæð um 12,7
milljaröa króna á föstu gengi.
Samkvæmt upplýsingum frá
Hagstofu íslands voru vöruskipti
viö útlönd hagstæð í sl. jólamán-
uöi um 2,2 milljarða. í þeim mán-
ubi voru fluttar út vörur fyrir 10,9
milljaröa en inn fyrir 8,7 millj-
arba króna fob. Á sama tíma 1993
voru vöruskiptin hagstæb um 0,8
milljarða á föstu gengi.
Þá var verðmæti vöruútflutn-
ings 14% meira á föstu gengi
1994 en 1993. Sjávarafurðir voru
76% alls vöruútflutnings og var
verðmæti þeirra 9% meira en árib
þar á undan. Verðmæti útflutts
áls var 25% meira en árið áður og
kísiljárns 8% meira.
Heildarverðmæti alls vöruút-
flutnings á sl. ári var 7% meira á
föstu gengi en árið áður. Inn-
flutningur sérstakrar fjárfestingar-
vöru varð í heild nær tvöfalt meiri
en árið áður, einkum vegna aukn-
ingar í innflutningi skipa. ívið
meira var flutt inn vegna stóriðju
en heldur dró úr olíuinnflutningi
miðað við 1993.
Að frátöldum innflutningi sér-
stakrar fjárfestingarvöru reyndist
annar vöruinnflutningur vera 7%
meiri á föstu gengi en 1993. Þar af
jókst innflutningur á matvöru og
drykkjarvöru um 8%, innflutn-
ingur á fólksbílum dróst saman
um 2%, innflutningur á annarri
neysluvöru var 3% meiri en 1993
en innflutningur annarrar vöru
jókst um 9% árib 1994. ■
Björnsson, svæðisstjóri á
vestursvæbi Flugleiða, í við-
tali vib Flugfréttir. Hann
hefur endurskipulagt sölu-
starfið vestra og menn eru
bjartsýnir á söluna í ár og
aílt til aldamóta.
Athyglisverð breyting hefur
orðið á flugi Flugleiba milli
Evrópu og Ameríku undanfar-
in ár eba allt frá því að endur-
uppbygging þess flugs hófst
eftir mikinn samdrátt 1987-
1988.
Áður hafði mest verið flogið
á sumrin, þrefalt tíðar en að
vetri til. Núna er staðan sú ab
tiltölulega lítill munur er á
flugtíðninni sumar og vetur.
Fólk er farið að ferðast að vetri
til og þetta þýðir betri nýtingu
á tækjum og mannskap allan
ársins hring.
Steinn Logi segir ab gera
megi ráb fyrir 10% aukningu á
vestursvæðinu á þessu ári og
10-15% aukningu á ári til alda-
móta.
Þegar Flugleiðir höfðu hvað
mest umleikis á Ameríkusvæð-
inu komu 37% farþega þaðan.
Á samdráttarárunum fyrir 5-6
árum var verulega dregið úr
vesturfluginu og hlutur vest-
ursvæbis í farmiðasölunni
hrapaði nibur í 13%.
Síðan hefur salan verið að
Steinn Logi Björnsson: Bandaríkja-
menn vita nánast ekkert um ís-
land, öfugt vib Þjóbverja.
smáaukast og var komin í 23%
árið 1993.
Hafi menn haldib að banda-
rískir ferðamenn skipuleggi sig
löngu fram í tímann, þá er það
misskilningur.
„Það er staðreynd að Banda-
ríkjamenn bóka sínar feröir
seint. Megnib af sætum á
lægstu gjöldum er því oft upp-
selt þegar markaburinn hér
tekur við sér," segir Steinn
Logi Björnsson. ■
Sérstök nefnd skobabi fram-
tíbarrekstur menningarhúsa í
mibbœnum m.a. fyrirhugab
húsnœbi Borgarbókasafns í
Abaistrœti 6:
Aukið húsnæði
verði tryggt
Nefnd sem hefur skoðað og gert
tillögur um framtíðarrekstur
menningarhúsa í mibbænum
hefur komist að þeirri niður-
stöðu að til ab hægt verði að
flytja aðalsafn Borgarbóka-
safnsins í fyrrum húsnæði
Morgunblabsins í Abalstræti 6,
sé nauðsynlegt að festa kaup á
meira húsnæði, auk þess sem
æskilegt sé að koma á maka-
skiptum á öðru húsnæbi.
Húsnæðið sem borgin keypti
af Morgunblaöinu var hluti 1.
og 2. hæðar hússins, auk hluta
kjallara og þakhæðar. Nefndin
segir það alveg ljóst að þetta
húsnæbi dugi, auk þess sem
borgarbókavörður telur þak-
hæðina mjög óhentuga fyrir
starfsemina. Reykjavíkurborg á
forkaupsrétt að eignarhluta SÍF,
sem er á 3. hæð og er um 516
fermetrar og er til sölu, en þegar
liggur fyrir kaupptilboð frá
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna
að fjárhæð 47 milljóna. Þab ku
borginni þykja of hátt verb fyr-
ir eignina.
Tryggingamiöstöðin á hluta
1. og 2. hæbar á móti Reykja-
víkurborg og leggur nefndin til
ab kannaður verði möguleiki á
makaskiptum viö Trygginga-
mibstöbina, þar sem eignar-
hluti borgarinnar á þessum
hæbum, sé „andlitslítill", mib-
að við þjónustuhlutverk safns-
ins. ■