Tíminn - 30.11.1995, Blaðsíða 8
8
^ÉKJSfiW LANDBÚNAÐUR
Fimmtudagur 30. nóvember 1995
Gœbi heys sem fóbur minnka fljótt vegna þess ab lélegra gras nœr
yfirhöndinni yfir vallarfoxgras, sem þykir uppskerumikib og gott gras.
Ottar Geirsson jarbrœktarrábunautur:
Endurvinna þarf tún
jafnvel á 5-10 ára fresti
Á síðari árum hefur það færst
í vöxt ab bændur endurvinni
tún sín til ab auka gæbi heys
sem fóburs. Kúabændur
standa þar mun framar en
saubfjárbændur. Óttar Geirs-
son, jarbræktarrábunautur
hjá Bændasamtökum íslands,
segir ab sér finnist þó ekki
nóg af því gert ab endurvinna
tún og ab bændur þurfi ab
NOTAÐAR BUVELAR OG TffiKI
Dráttarvélar verð án vsk.
MF 690 4WD 80hö árgerð 1984 ekin 4000 kls m/Trima tækjafestingum.........980.000
MF 399 4WD 104hö árgerð 1992 ekin 1600 kls ............................2.000.000
MF 390T 4WD 90hö árgerö 1992 ekin 2500 kls m/Trima 1420 tækjum ........1.850.000
MF 390 2WD 80hö árgerð 1991 ekin 3000 kls .............................1.320.000
MF 350 2WD 47hö árgerð 1987 .............................................600.000
MF 675 4WD árgerð 1982 ekin 2100 kls m/Trima tækjafestingum..............850.000
Steyr 80-90 4WD 85hö árg 86 ekin 2100 m/Hytrak tækjum ................1.600.000
CASE 4230 4WD árgerð 1995 ekin 80 kls.................................2.200.000
CASE 685 2WD árgerð 1989 ekin 2600 kls m/tækjafestingum ................930.000
CASE 485 2WD 52hö árgerð 1987 ekin 2500 kls m/ALÖ 3030 tækjum............600.000
Ford 4610 4WD 62hö árgerð 1985 ekin 3500 kls.............................690.000
Ford 5610 4WD 72hö árgerð 1986 m/Trima 1320 tækjum.....................1.500.000
Zetor 5211 2WD 47hö árgerð 1987 ekin 3000 kls............................350.000
Traktorsgröfur
MF60HX traktorsgr. árg 93 ekin 1800 kls 4in 1 frams/skotbóma/servo.....3.800.000
MF60HX traktorsgr. árg 91 ekin 3700 kls 4in 1 frams/skotbóma...........2.700.000
MF50HX traktorsgr. árg 90 ekin 3600 kls 4in 1 frams/skotbóma...........2.300.000
MF50HX traktorsgr. árg 89 ekin 4000 kls 4in 1 frams/skotbóma...........2.100.000
JCB 3 traktorsgr. árg 91 ekin 3700 kls 4in 1 frams/skotbóma...........2.900.000
Rúlluvélar og rúllupökkunarvélar
MF 828 rúllubindivél árgerð 1991 fastkjarna 60-190x120 cm...............850.000
CLAAS 46 m/net rúllubindivél árgerð 1993 120x120cm.....................1.000.000
Deutz-Fahr rúllubindivél m/söxunarbúnaði árgerð 91 120x120cm ...........900.000
Krone 125 rúllupökkunarvél árgerð 88 120x120cm..........................480.000
Welger RP12 rúllubindivél árgerð 89 120x120cm ...........................650.000
Kverneland UND 7510 rúllupökkunarvél árgerð 89 ..........................350.000
Kverneland UND 7510 rúllupökkunarvél árgeró 89 ..........................350.000
Kverneland UND 7515 rúllupökkunarvél árgerð 93 (tölvu) ..................570.000
Lawrence Edward Sila Pack rúllupökkunarvél árgerð 90 ....................350.000
Lawrence Edward Sila Pack rúllupökkunarvél árgerð 90 ....................350.000
Lawrence Edward Sila Pack rúllupökkunarvél árgerð 89 ....................250.000
Acmed Super Bee rúllupökkunarvél árgerð 89 ..............................350.000
Ýmis tæki
Trima snjóblásari árgeró 92 ............................................300.000
Vicon RS150 heyþyrla árgerð 1992 .......................................170.000
PZ CZ 330 rakstrarvél 3,40m árgerð 1990 .................................90.000
Krone 242 sláttuvél með knosara árgerð 1992.............................325.000
Taarup 106 múgsaxari árgerð 90 .........................................410.000
JF múgsaxari árgerð 88 .................................................160.000
PZ CZ 450 rakstrarvél 4,50m.............................................310.000
Claas M65 heybindivél árgerð 90 ....................................... 450.000
Deutz Fahr heybindivél árgerð 80.........................................150.000
Steinbock rafmagnslyftari 800kg lyftigeta árgerð 75 ....................350.000
Still Diesel lyftari 2500 kg lyftigeta árgerð 89 ........................780.000
Steinbock staflari 1000 kg lyftigeta 4m iyftihæó..........................80.000
Greiðsluskilmálar - Lán til allt aö 3ja ára á skuldabréfi.
Ingvar
Helgason hf. vélasala
Sævarhöföa 2, SÍMI SÍMI 525 8000
gera þab í ríkari mæli til ab
auka gæbi fóbursins. „Stund-
um finnst okkur ab bændur
hefbu þurft ab vera búnir ab
endurvinna tún sín nokkru
ábur en þeir svo ákveba ab
fara út í þessa framkvæmd,"
segir Óttar.
Astæbu þess ab endurvinna
þarf túnin segir hann ab meö
tímanum lækki hlutfall vallar-
foxgrass á túnum, sem er upp-
skerumesta og besta grasiö.
Smátt og smátt lætur það und-
an öörum grastegundum í bar-
áttunni um plássið í túninu og
hverfur á endanum úr heyinu
sem fæst af túninu. Heyið verð-
ur því æ Iélegra og þar með
rýrna gæði þess sem fóburs fyr-
ir búfénað. Til þess að auka aft-
ur hlutfall vallarfoxgrass í tún-
inu er nauðsynlegt ab plægja
túniö og sá í það aö nýju og þá
vallarfoxgrasi.
Óttar segir þessa þróun nokk-
uð hæga og það taki nokkur ár
fyrir sterkari grastegundir ab
ryðja vallarfoxgrasi úr vegi.
Þegar vallarfoxgrasið er orðið á
bilinu 25-30% af túninu, þá sé
orðib tímabært ab endurvinna
túnið. „Þetta er hins vegar eitt
af því sem menn freistast til að
láta dragast um jafnvel nokkur
ár. Þaö er því oft þannig að
okkur finnst að bændur heföu
mátt vera búnir að plægja tún-
ib jafnvel nokkrum árum áður
en þeir fóru út í þá fram-
kvæmd. Þab er kannski ekki
skrítið, miðab við það hvernig
ástandib í landbúnaði hefur
verið á undanförnum árum, að
menn hafa dregiö þessa fram-
kvæmd óþægilega lengi," segir
Óttar.
Það er misjafnt hvað langur
tími líöur á milli þess að endur-
vinna þarf túnin. Að jafnaði
endist vallarfoxgrasið í 5-10 ár,
en vib vissar aðstæður getur
þaö þó enst í allt aö 20 ár. Þetta
fer þó eftir veðurfari, eftir því
hvort beitt er mikið á það, en
það þolir illa beit og eins ef þaö
er slegið á vitlausum tíma. Þá er
vallarfoxgrasið dálítið viö-
kvæmt fyrir kali og nefnir Óttar
sem dæmi aö í vor hafi veriö
talsvert kal í túnum og því hafi
það verið nokkuö algengt að
menn hafi fariö út í að endur-
vinna tún sín í haust.
Menn hafa gjarnan haldið að
meb því ab plægja tún séu
bændur að endurnýja jarðveg,
en Óttar segir þab ekki svo mik-
ib. Éf hreinsa þarf upp úr skurð-
um, þá er því sem upp úr þeim
kemur reyndar gjarnan dreift
yfir tún áður en þau eru plægb.
Þá vill jarðvegur stundum
verða dálítið þéttur, en Óttar
segir frostlyftingar á veturna
leysa þab vandamál.
Óttar segir ab bændur séu ab
vakna til vitundar um gildi þess
að endurvinna túnin. Það fer
þó talsvert eftir því hvort um er
að ræða kúa- eða sauðfjárbænd-
ur. Kúabændur eru mun fyrri
til að endurvinna túnin, því
þeir þurfa regluleg gott fóður
handa kúnum, en sauðfé þarf
ekki jafn kraftmikið fóður. Þess
vegna eru það í dag frekar saub-
fjárbændur sem draga lengur
að endurvinna tún sín. Ef kúa-
bændur ætla ab reyna að spara
með því að endurvinna ekki
tún sín, -þá þýöir það einfald-
lega aukinn kostnað í kaupum
á fóburbæti.
Óttar segir að bændur verði
að finna þann tímapunkt þegar
þab borgi sig ekki lengur að
hafa túnin í því ástandi sem
þau eru og þá verði menn að
taka tillit til þess hve auðvelt sé
ab vinna landið. Ef jarðvegur er
mjög grýttur og erfiður í
vinnslu, þá borgar sig kannski
að bíða lengur með endur-
vinnslu en t.d. með tún þar
sem jarövegur er góður. Þetta
verði viðkomandi bóndi aö
leggja fyrir sig og sjá hvað sé
hagkvæmast.
Kostnaður vib að plægja er
um 50 þúsund krónur á hekt-
ara, en þar er innifalinn kostn-
aður við áburð upp á 13 þús-
und, sem falla myndi til hvort
sem plægt er eður ei, þannig að
nettókostnaður er um 37 þús-
und krónur á hektara.
Óttar segir flesta plægja sjálf-
ir, enda ráða flestir bændur yfir
mjög öflugum dráttarvélum.
Eina vinnan, sem bændur hafi
á síðari árum þurft að kaupa, er
ef ryöja þarf burtu með jarðýtu
því sem hreinsað hefur verið
upp úr skurðum.
-PS
Verktakar binda
hey í rúllubagga
Eitthvað hefur verið um að
bændur sem brugöið hafa
búi og eiga tæki til hey-
vinnslu eða jafnvel hafa fjár-
fest í rúllubindivélum hafi
gerst verktakar og tekið að
sér að binda hey í rúllu-
bagga, gegn greiðslu.
Þetta kemur í kjölfar þess ab
í harðnandi samkeppni og erf-
iðari stöbu margra bænda þá
hefur svigrúm þeirra til ab
kaupa dýr landbúnabartæki
minnkað og því hafa menn
kannski meira farið að horfa
til samnýtingar.
Tíminn ræddi við nokkra að-
ila um þetta mál og sann-
reyndi að nokkrir abilar hafa
gert þetta, en viðmælendur
blaðsins sögðu þó að ekki væri
nægilega mikið gert af slíkum
samnýtingum.
Varðandi greiðslur er al-
gengt að þeir sem taka að sér
að binda taki út greiðslu í heyi
og taki þá til sín jafnvel 10.-
15. hvern bagga. Ekki fékkst
uppgefið hvert gjaldið er ef
um beinar greiðslur er að
ræða.
-PS