Lesbók Morgunblaðsins - 29.04.2006, Page 15

Lesbók Morgunblaðsins ˜ 29. apríl 2006 | 15
Leiklist
Mælt er með að leikhúsáhugafólk nýtitækifærið og sjái Hungur eftir eitt af
okkur yngstu og efnilegustu leikskáldum, Þór-
dísi Elvu Bachmann. Efnt verður til aukasýn-
inga á Hungri á Litla sviði Borgarleikhússins
fimmtud. 4. maí, sunnud. 7. maí og sunnud. 14.
maí kl. 20.
Gagnrýnendur voru einkar sammála í um-
sögnum sínum um þetta athyglisverða verk.
„Helga Braga vinnur eftirtektarverðan leik-
sigur … Áhugaverð og sterk sýning.“ (Þorgeir
Tryggvason – Morgunblaðið)
„Elma Lísa átti stórleik í (leikritinu) Brotið, og
það sama má segja um leik hennar hér. Væri
ég með hatt myndi ég taka hann ofan fyrir höf-
undi fyrir það að skrifa verk um þetta mik-
ilvæga mál sem svo sannarlega má við um-
ræðunni.“ (Þorgerður E. Sigurðardóttir –
Víðsjá, Rás 1) „Þetta leikrit vekur mann til
umhugsunar um þessa sjúklegu afkima í um-
hverfi okkar og viðbrögð samfélagsins við
þeim og fyrir það eiga aðstandendur sýning-
arinnar og leikskáldið skilið sérstakt hrós.“
Lesbók
mælir með…
Myndlist
Margar myndlistarsýningar verða opnaðarí smærri rýmum í kringum þessa helgi;
m.a. í Suðsuðvestur í Keflavík, Gallerí + á Ak-
ureyri og í Fold í Reykjavík. Í þessum sýning-
arrýmum eru góðir listamenn að sýna; hin
unga Indíana Auðunsdóttir í Suðsuðvestur,
Sólveig Aðalsteinsdóttir og Þóra Sigurðar-
dóttir í Gallerí + og hinn þjóðkunni málari
Tryggvi Ólafsson í Fold.
Lesbókin ætlar þó að mæla með einni sýningu
sérstaklega um þessa helgi, en það er sýning
Bjargar Örvar í Anima í Ingólfsstræti 8. Björg
hefur um árabil verið með áhugaverðustu mál-
urum landsins, þótt hún hafi ekki verið sérlega
ötul við sýningarvettvanginn sjálfan. Þeim
sem þekkja til verka hennar ætti hér að gefast
kærkomið tækifæri til að endurnýja kynnin og
Kvikmyndir
Óhætt er að mæla með kvikmyndinni InsideMan í leikstjórn Spike Lee sem frum-
sýnd var í íslenskum bíóhúsum í gær. Sæbjörn
Valdimarsson gefur myndinni fjórar stjörnur í
dómi sem birtist um helgina. „Innihald Inside
Man er viðkvæmt og best að segja sem minnst
til að skemma ekki fyrir væntanlegum áhorf-
endum, sem að mínu mati gera sjálfum sér
gott með því að þyrpast á einn útsmognasta,
frumlegasta og vitrænasta spennutrylli ársins.
Þegar Lee er með gott hráefni milli handanna,
hristir af sér slenið og setur áróðurinn á bið,
fáum við að njóta æsilegrar ránsmyndar sem
gæðalega minnir á The Killing, snilldarverk
Kubricks frá því fyrir hálfri öld, og Dog Day
Afternoon, sem Sidney Lumet sendi frá sér
1975. Ekki sem verstur félagsskapur.“
Tónlist
Lesbókinni er bæði ljúft og skylt að mælameð heimstónlistarhátíðinni Vorblóti
(Rite of Spring) sem fram fer þessa dagana á
NASA við Austurvöll. Í kvöld kemur serb-
neska sígaunahljómsveitin KAL fram en
fyrsta breiðskífa sveitarinnar hefur fengið af-
bragðsdóma og sveitin situr nú í fyrsta sæti
Heimstónlistarlista Evrópu (World Music
Chart Europe). Platan, sem er samnefnd
sveitinni, kom út fyrir skemmstu hjá plötuút-
gáfunni Asphalt Tango og er hljóðblönduð af
Mike Nielson, manninum á bakvið hljóð-
vinnslu Jamiroqai. Tónlist sveitarinnar má
lýsa sem balkan-rokkabillí, taktfastri þjóð-
lagatónlist sem drifin er áfram af krafti og
spilagleði. Áður en KAL stígur á svið treður
hin íslenska Stórsveit Nix Noltes upp. Sveitin
leikur búlgarska þjóðlagatónlist og aðra tón-
list frá Balkanskaganum.
Það er svo skoska hljómsveitin Salsa Caltica
sem slær botninn í Vorblótshátíðina með fun-
heitri blöndu sinni af salsa, kúbanskri char-
anga og keltneskri sveiflu. Sveitin hefur fengið
stórgóða dóma fyrir nýjustu breiðskífu sína El
Camino. Áður kemur KK fram með hljómsveit
sinni Blue Truck.
Miðaverð er 2.900 krónur (auk 225 króna mið-
gjalds). Forsala aðgöngumiða fer fram í versl-
unum Skífunnar, BT á Selfossi og Akureyri og
á netinu hjá www.midi.is. Einnig verða seldir
miðar í kvöld á NASA.
Denzel Washington Leikur aðalhlutverkið í Inside Man.
Lesarinn
Living to tell the tale eftir Gabriel Garcia
Márques.
Þessi ævisaga Márquesar byrjar stórvel.Móðir hans vitjar hans þar sem hann
er upptekinn við að lifa skáldalífi í borginni
Barranquilla í Venesúela. Hún biður hann
að koma með sér til smábæjarins Aracataca
til að selja hús afa
síns og ömmu. Í
þessari ferð upp-
götvar Márques
að fyrsta skáld-
sagan sem hann
var byrjaður á,
var bara ,,skáld-
saga“, raunveru-
leg uppspretta
skáldskaparins
var í túninu
heima, sögurnar
sem spretta af líf-
inu sjálfu. ,,The
model for an epic poem like the one I drea-
med about could not be anything but my
own family…“ Márques er frábær sögu-
maður, stundum full nákvæmur í dagbók-
arfærslunum á kostnað framvindu sög-
unnar, en hreint dásamlegt að lesa um
hvernig raunverulegt fólk og atburðir hafa
ratað rakleitt inní skáldsögur hans.
Þorsteinn J.
Þorsteinn J.
Dagbókarbrot
Úr dagbók Níelsar Jónssonar árið 1893. Úr
Bræður af Ströndum (1997).
29. Laugardagur. Veður: Útnirðingur eða
rjett inn úr hafi hæglátur og moldkafald ein-
lægt, nema stundarkorn milli hádegis og
nóns. Þá fóru flestir á sjó, fiskur í meðallagi
margir, um 100 hæðst 300 og á fjórða. Við
fiskuðum 98, fáir fóru í net sumir fundu ekki
allar lóðirnar, við hittum 8 dufl saman nærri
hjá okkar lóðum. Jón Jóhannesson fór heim í
kvöld, og Kr. J. var líkmaður að dóttir Jóns
Ebbinessonar í kvöld og Guðjón frændi með
honum, jeg beiddi hann fyrir brjef til my lo-
wer sweethart; og í soð til Leifa bróðir, sendi
jeg með honum.
öðrum að kynnast henni upp á nýtt.
Það má líka minna á að í dag eru síðustu for-
vöð að sjá sýningu Tuma Magnússonar í i8,
sem enginn ætti að láta framhjá sér fara.
ÞAÐ ER í samræmi við titil hennar að hér er á
ferð sýning á ferðalagi, en Húsið sem hreyfist
var upprunalega hluti af Sterischer Herbst-
hátíðinni í Austurríki 2003 og hefur komið við
á tveimur stöðum á leið sinni hingað til lands.
Sýningarstjórinn, Natasa Petresin, er sjálf-
stæður sýningarstjóri sem býr og vinnur í Par-
ís og Ljúblíana. Hún hefur komið víða við og er
augljóslega virk og öflug í starfi sínu, m.a. var
hún aðstoðarsýningarstjóri í Slóvenska skál-
anum á Tvíæringnum í Feneyjum 2001 og
meðsýningarstjóri René Block í Kunsthalle
Fridericianum í Kassel 2003. Hún hefur skipu-
lagt alþjóðlegt málþing undir nafninu „Hið op-
inbera gegn því einkalega – menningarstefna
og listmarkaður í Mið- og Suðaustur-Evrópu“
auk þess að skrifa reglulega í listatímarit. Af
þessu má geta sér til um að áhugasvið hennar
sé, að minnsta kosti að hluta til, list sem leitast
við að vera rannsakandi og leitandi afl og það
má með ágætum heimfæra upp á mörg verk-
anna á sýningunni í Nýlistasafninu. Ágætur og
ítarlegur texti fylgir sýningunni, texti sem ég
ímynda mér að myndi skila sér betur á ís-
lensku en það væri mikið ánægjuefni ef Ný-
listasafnið fengi fjármagn og bolmagn til að
koma ítarefni sínu yfir á móðurmálið. Í text-
anum er sagt í stórum dráttum frá breytingum
á heimsmynd okkar, frá áþreifanlegum stað-
reyndum og föstu efni yfir í tilhneigingar og
hreyfingu, yfir í þá breytilegu mynd sem ein-
kennir heimsmynd okkar á mörgum sviðum í
dag, jafnt á sviði vísinda og stjórnmála sem
heimspeki og lista. Heimsmynd dagsins er sí-
gilt og um leið eitt áhugaverðasta viðfangsefni
listamanna á öllum tímum og þetta efni, hér
með áherslu á þá hreyfingu sem einkennir
heimsmynd samtímans, gerir sýninguna í Ný-
listasafninu áhugaverða frá upphafi.
Það er fjölbreyttur hópur listamanna sem
hér sýnir. Tveir Íslendingar eru meðal þeirra,
þeir Egill Sæbjörnsson með sprelllifandi og
sjónrænt fallegt verk sem leikur sér með mörk
raunveruleika og skáldskapar og Einar Þor-
steinn sem vinnur á mörkum lista og vísinda.
Ekki er síður bæði fallegt og eftirminnilegt
verk Tim Knowles sem virðist næstum fara yf-
ir mörk lífs og dauða en ljósmyndir hans og
teikningar gerðar með aðstoð trjáa og vinds ná
til allra. Smáverk Ursulu Berlot grípa athygli
áhorfandans og halda henni. Myndbönd unnin
af listamönnum sem kalla sig The Otolith
Group eru sjónrænt falleg og vekja áhorfand-
ann til umhugsunar um stöðu einstaklingsins í
samfélagi nútímans.
Listamennirnir sem sýna eru afar ólíkir en
þó skapast á sýningunni ótrúlega heilsteypt og
um leið margbrotin og lifandi, kviksjárleg
mynd sem sýnir hvaða augum listamenn líta
samtímann í dag. Vinnuaðferðir þeirra eru
ólíkar en saman gefa þær ágæta hugmynd um
fjölbreytnina sem ríkir í samtímalistum, án
þess þó að verða markleysa. Sýningarstjórinn
Natasa Petresin hefur valið þessa listamenn
saman af mikilli kúnst og tekist að skapa
óvenjulega vel heppnaða samsýningu þar sem
allir fá njóta sín til fulls. Hér er eitt púsl til við-
bótar í síkvikt púsluspil samtímans.
Eitt púsl til viðbótar
MYNDLIST
Nýlistasafnið
Samsýning 12 myndlistarmanna frá ýmsum löndum,
sýningarstjórn Natasa Petresin. Til 30. apríl. Ný-
listasafnið er opið mið. til sun. frá kl. 13–17 og til kl.
22 á fimmtudögum.
Húsið okkar er hús sem hreyfist
Morgunblaðið/Ómar
Egill Sæbjörnsson Er með „sprelllifandi og sjónrænt fallegt verk sem leikur sér með mörk raunveruleika og skáldskapar,“ að mati Rögnu Sigurðardóttur.
Ragna Sigurðardóttir