Vikublaðið - 17.02.1997, Qupperneq 6

CDIi/iMDtHD
17. febrúar 1997
„Þórarinn Viðar er maður sem ekki ætti að sjást og ég fæ alltaf hroll þegar ég heyri hann tala. Það er
óþolandi þegar Vinnuveitendasambandið heldur því fram að ekki sé hægt að hækka lægstu launin án
þess að verðbólgan xjúki upp úr öllu valdi. Þetta gerist á sama tíma og fréttir berast um gríðarlegar
launahækkanir bankastjóra,” segir Rannveig H. Gunnlaugsdóttir í viðtali við Vikublaðið.
að var hlýtt og nota-
legt í stofunni hjá
Rannveigu þótt út væri
kafaldsbylur og allt á kafi
í snjó. Kaffiihnur og
kertaljós mættu blaða-
manni auk Guðlaugs,
heimiliskisunnar.
Rannveig er ein fjöl-
margra starfsstúlkna á
Sjúkrahúsi Reykjavíkur
en þeirra starf felst aðal-
lega í ræstingum af ýmsu
tagi og umsjár býtibúrs.
En hvernig kom til að Rannveig
ákvað að gerast starfsstúlka? „Ég
hafði verið heimavinnandi húsmóðir
um langt skeið. Það var náttúrulega
mikið að gera enda eigum við hjónin
fjögur böm. Ég ákvað samt að venda
kvæði mínu í kross árið 1989 og réð
mig þá til starfa hjá Borgarspítalan-
um. Þá var yngsta barnið okkar að
komast á skólaaldur, ég hef reyndar
aldrei unnið fulla vinnu.”
Rannveig segir Sjúkrahús Reykja-
víkur vissulega vera stóran vinnustað
en ekki sé hægt að kvarta yfir aðbún-
aði þar og hún bætir við að andinn á
vinnustað sé almennt mjög góður.
„Það er gott að starfa á hjartadeild-
inni og mér hefur alltaf þótt gefandi
að vinna innan um fólk. Maður kynn-
ist mörgum og maður verður aldrei
leiður, því sífellt kemur nýtt fólk inn,
sem gaman er að kynnast. Starfsfólk-
ið er einnig allt hið besta fólk.”
Rannveig er sátt við starf sitt og
ætlar að ílengjast um sinn á sjúkra-
húsinu, nú em aðeins tvö böm eftir í
kotinu, tólf ára sonur sem gengur í
Langholtsskólann og dóttir sem stun-
dar nám við Fjölbrautaskólann við
Ármúla. Elsta dóttirin dvelur í
Bandaríkjunum og eldri sonurinn er
ráðsmaður á býli austur á fjörðum.
Ástandið afar slæmt
hjá mörgum
Er Rannveig sátt við launin sín?
„Það gengur nú svona upp og ofan að
lifa af þessum launum og ég get alls
ekki sagt að það sé auðvelt. Það vill
mér nú reyndar til happs að maðurinn
hefur ágætis vinnu en hann starfar
hjá hreinsifyrirtæki í Hafnarfirði, svo
ég þarf ekki að kvarta. Ég er sjálf að-
eins í 80% starfi en ég vildi ekki
þurfa að sjá ein fyrir fjölskyldu á
þeim launum sem ég fæ. Ég held að
ef laun eiginmannsins kæmu ekki til
væri þetta dæmi vonlaust, jafnvel
þótt ég ynni fulla vinnu. Margar sam-
starfskonur mínar eiga við fjárhags-
örðugleika að etja, þeim tekst ein-
faldlega ekki að láta enda ná saman
og ástandið er afar bágborið hjá
mörgum þeirra. Það er hart að fólk
sem vinnur fulla vinnu skuli ekki
geta séð sómasamlega fyrir sér og
sínum”
Á síðasta ári var Rannveig kjörin
trúnaðarmaður á sínum vinnustað og
stuttu seinna var hún kosin í stjórn
Starfsmannafélagsins Sóknar. „Ég
hafði nú lítið komið nálægt málum
sem þessum en ég er búin að fara á
trúnaðarmannanámskeið. Það er
gaman að geta verið þáttakandi í
þessum málum.”
Fólk orðið langþreytt á
misréttinu
Nú eru launþegahreyfingar lands-
ins að missa þolinmæði sína gagnvart
ráðamönnum ekki síst í ljósi frétta
um launahækkanir bankastjóra.
Hvaða augum líta Sóknarkonur bar-
áttuna framundan? „Starfsmannafé-
lagið Sókn er stórt félag með um
5000 manns á sínum snærum. Það er
oft talað um Sóknarkonur en það má
ekki gleymast að karlmenn eru þó-
nokkrir í félaginu og meðal annars er
einn þeirra í stjórn. Sóknarfólk er
langt frá því að vera ánægt með
stöðu kjaramála. Auðvitað vill eng-
inn í raun fara í verkfall en nú er bara
svo komið að fólk er orðið langþreytt
á misréttinu og þess vegna mun það
taka þátt í aðgerðum ef það er það
eina sem dugir. Ég get ekki séð að
láglaunafólk láti bjóða sér það lengur
að það taki heilt ár að vinna sér inn
mánaðarlaun þeirra hálaunuðu í þjóð-
félaginu. Hvaða sanngimi er í þessu?
Og svo segja menn að ef lægstu laun-
in séu hækkuð þá rjúki verðbólgan
upp. Það þarf enginn að segja mér að
þetta sé rétt því ekki rýkur verðbólg-
an upp þegar lauh bankastjóra, þing-
manna eða annarra ámóta em hækk-
uð upp úr öllu valdi. Svo verða menn
hissa þegar verkafólk og annað lág-
launafólk fer í fýiu.”
Lágmarkslaun ekki
undir 70 þúsundum
Auk þess að sitja í stjórn Sóknar
hefur Rannveig einnig átt sæti í
samninganefnd félagsins. Hvernig
miðar málum á þeim bæ? „Við höf-
um unnið samkvæmt viðræðuáætlun
frá því í nóvember og það hefur
komist hreyfing á mörg málanna. Það
er í það minnsta jákvætt að menn
skuli setjast niður og ræða málin. Eitt
stærsta baráttumál okkar er í sam-
bandi við vaktaálagið. Við missum
það þegar við fömm í sumarfrí. Þetta
gerðist árið 1989 og við höfum ekki í
hyggju að gefa þetta lengur eftir.”
Rannveig segir að byrjunarlaun
Sóknarfólks séu rétt rúm fimmtíu
þúsund og hæstu laun séu undir átta-
tíu þúsundum. „Lægstu laun ættu
ekki að vera undir 70 þúsundunu það
er algert lágmark að mínu mati. Ég er
ekkert endilega fylgjandi lagasetn-
ingu um lágmarkslaun enda ættu allir
skyni bomir menn að sjá að allt þar
fyrir neðan hlýtur að teljast óásættan-
legt. Það er ekki auðvelt að fá ungt
fólk til starfa, til dæmis í minni
starfsgrein. Hver heldurðu að gleypi
við 53 þúsunda króna byrjunarlaun-
um? Þetta er bara enginn peningur.
Við höfum haft möguleika á að
vinna sig upp um launaflokka með
því að sækja námskeið en það er nú
samt þannig að ef starfsmaður í Sókn
tekur öll möguleg námskeið og hefur
tilskylda starfssreynslu þá kemst
hann í hæsta launaflokk, sem eru
rúmar sjötíu þúsund. Þar er þakið og
ofar fer enginn. Gagnvart láglauna-
fólki, þá finnast mér skattleysismörk-
in vera alltof há. Ef ég til dæmis tek
tvær aukavaktir í mánuði þá fæ ég
aðeins greitt fyrir aðra þeirra, hin fer
öll í skatta. Þótt ég sé ekki fylgjandi
lengingu vinnutímans þá gæti það
hjálpað mörgum, sem hafa mögu-
leika á að vinna meira að gera það og
þyngja þar með launaumslagið.”
Þrátt fyrir lág laun segir Rannveig
starfsstúlkur spítalanna hafa verið
starfi sínu tryggar. Hún segist þekkja
margar sem hafa unnið við þetta í
nokkra áratugi og flestar séu þær í
eldri kantinum. Flestum líkar starfið
vel en auðvitað vildu þær hafa miklu
betri kjör. Rannveig bætir við að í
vetur hafi hún í fyrsta sinn fundið
fyrir flótta úr stéttinni, enda mælirinn
kannski fullur hjá mörgum kvenn-
anna.
Hef ekki mikla trú á
stjórnmálamönnum
Hefur Rannveig trú á að Sókn tak-
ist að ná fram kjarabótum fyrir sitt
fólk? „Ég hef mikla trú á formannin-
um okkar, Þórunni Sveinbjörnsdótt-
ur. Hún er hörkukona og vill hag
okkar auðvitað sem bestan. Þá er
Guðrún Óladóttir, varaformaður,
ekki síðri baráttukona. En þær eru
náttúrulega ekki einráðar heldur
byggist þetta á því að félagar okkar
standi saman, það eru þeir sem taka
hina endanlegu ákvörðun.”
Fer ekki bráðum að draga til tíð-
inda hjá samninganefndinni. Er þol-
inmæðin ekki á þrotum? „Nei, það er
ekki komið á það stig. Það hefur ver-
ið ákveðin hreyfing á málum og við
viljum halda viðræðum áfram um
sinn. Samninganefndirnar hittast nú
vikulega en auðvitað verður eitthvað
bitastætt að fara að gerast”.
Rannveig hefur aldrei verið flokks-
bundinn og segist ekki aðhyllast einn
stjórnmálaflokk öðrum fremur. „Ég
„Ég er sjálf aðeins í 80% starfi en
ég vildi ekki þurfa að sjá ein fyrir
fjölskyldu á þeim launum sem ég
fæ. Ég held að ef laun eiginmanns-
ins kæmu ekki til væri þetta dæmi
vonlaust, jafnvel þótt ég ynni fulla
vinnu.”