Morgunblaðið - 14.09.2008, Page 6

6 SUNNUDAGUR 14. SEPTEMBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
FRÉTTASKÝRING
Eftir Steinþór Guðbjartsson
steinthor@mbl.is
HLUTFALL kvenna í nem-
endahópi Háskóla Íslands hefur
hækkað jafnt og þétt. Konur voru
fyrst fleiri en karlar í þessum hópi
fyrir rúmlega 20 árum og á nýliðnu
vormisseri voru konur 63,9% skráðra
nemenda en karlar 36,1%.
Þórður Kristinsson, sviðsstjóri
kennslusviðs HÍ, segir að þótt fleiri
konur stundi háskólanám nú en áður
þýði það ekki að háskólakörlum hafi
fækkað, því hlutfall þeirra í stúdents-
prófsárgangi hafi ekki minnkað, en
reyndar hafi hann ekki við höndina
nýjar upplýsingar í því efni. „Þetta er
bara liður í þróun samfélagsins,“ seg-
ir hann um fjölgun háskólakvenna og
vísar til framgangs þeirra á mörgum
sviðum. Hann bendir á að haustið
1986 hafi konur verið 52% skráðra
nýnema, en aðeins verið í meirihluta í
félagsvísindadeild, heimspekideild og
læknadeild. Þær hafi síðan sótt í sig
veðrið á öðrum vígstöðvum og á vor-
misseri líðandi árs hafi konur, bæði í
hópi nýnema og í hópi allra nemenda,
verið í meirihluta í öllum deildum
nema verkfræðideild. Í því efni er slá-
andi að 111 kvenkyns nýnemar voru
skráðir í hjúkrunarfræðideild en að-
eins fjórir karlar og alls 542 konur á
móti 17 körlum.
Hátt innritunarhlutfall
Í ritinu Education at a Glance
2008, OECD Indicators, sem Efna-
hags- og framfarastofnun OECD gaf
nýverið út og greint er frá á vef Hag-
stofunnar, kemur meðal annars fram
að 37% fólks á háskólaaldri í OECD
löndunum sóttu háskóla 1995 að með-
altali en 57% núna.
Hlutfall kvenna í OECD löndunum
er 54% að meðaltali í hópi nýnema á
háskólastigi en um 60% hérlendis.
Innritunarhlutfall er næst hæst á
Íslandi á eftir stöðunni í Ástralíu.
20% nýnema á Íslandi eru 40 ára eða
eldri og skýrir það að hluta þetta háa
innritunarhlutfall.
Þórður bendir á að á sjöunda ára-
tugnum hafi um 11% úr árgangi farið
í háskólanám og hlutfall karla í þeim
hópi verið mun hærra, en nú sé hlut-
fallið komið yfir 35% í heild og hlutur
kvenna í þeim hópi mun hærri. Þetta
sé svipuð þróun og til dæmis á hinum
Norðurlöndunum og víðar.
Karlar lúta í lægra haldi fyrir
konum í háskólasamfélaginu


   




  
   








    




    

  
 !
     "

 #$   %&'
  










 ()    !
 

           
            
           
            
           
            
           
     

 !   ***+,
 ! "
"   "#$ ! $%! !! &$%! '$( !
!

)*  +,
)*  - . /
0
! -!! 1  )*  &  2







3



 
--
.
.

/
.
0
.
1
/
2*
1
/*

4

4

4
4

4
4

4
 
4





3


2


2
 


1

.
-
0
.
/
.
/

.2


4
4
4

4
4
 4

4

4

4
(  +

333   5!#

  
333   5!#

 &
!   ***
     +



2






 633 6 6  6  6  6  6 6 6  633 6 6  6  6  6  6 6 6 
%
  ,  ,**11 






  
333  3323333          

7 ! 7
!
8 $9 0 :
:
3: 2
 ;34
;4
 ; 4

7 ! 7
!
8 $9 0 
:22
:
 ;4
2;34
 ; 4

7 ! 7
!
8 $9 0 2

2
2;34
;4
 ; 4

7 ! 7
!
8 $9 0 :
:
:3 
3;4
 ;4
 ; 4

7 ! 7
!
8 $9 0 
322
:
;4
 ;4
 ; 4

7 ! 7
!
8 $9 0 
2

;24
;4
 ; 4

7 ! 7
!
8 $9 0 3
23
2
;34
;4
 ; 4

7 ! 7
!
8 $9 0 
2

 ; 4
; 4
 ; 4
Morgunblaðið/Kristinn
Tannlæknanemar Gunnar Ingi Jóhannsson, Elísa Kristín Arnarsdóttir og
Sverrir Örn Hlöðversson í stólnum sjá fram á breytt umhverfi í stéttinni.
Í NÓVEMBER í fyrra voru tæp-
lega 3.000 starfsmenn skóla í
um 2.300 stöðugildum á há-
skólastigi og hafði starfs-
mönnum fækkað um 42 á milli
ára, samkvæmt nýrri frétt Hag-
stofunnar. Kennarar voru 2.078
í 1.384 stöðugildum sam-
anborið við 2.052 kennara í
1.338 stöðugildum í nóvember
2006.
Konur voru 33,3% kennara-
liðs Háskóla Íslands 1. desem-
ber í fyrra en 25,9% á sama
tíma 1999.
Þórður Kristinsson, sviðs-
stjóri kennslusviðs HÍ, segir að
samfara fjölgun kvenna í há-
skólanámi hafi hlutur þeirra
vaxið í hópi kennara. Lög um
jafnan rétt karla og kvenna hafi
líka þau áhrif að séu umsækj-
endur um starf metnir jafnir og
fleiri karlar til staðar sé ráðin
kona.
Í þriðja lagi vinni menn sig
gjarnan upp innan kenn-
arahópsins, þ.e. byrji sem lekt-
orar og endi sem prófessorar.
Vegna eðlis háskólastarfsins
taki langan tíma að fá þessa
breytingu fram.
Guðrún Jóhanna Guðmunds-
dóttir, starfsmannastjóri HÍ,
bendir á að fyrir nokkrum árum
hafi framgangshraðinn verið
meiri hjá konum en körlum en
nýjar tölur liggi ekki fyrir í því
efni.
Konur þriðjungur
kennara HÍ
ÁÐUR fyrr voru tannlækningar dæmigerð karlastétt en
dæmið hefur snúist við og nú eru karlar í miklum minni-
hluta í tannlæknanámi.
Elísa Kristín Arnarsdóttir er á fjórða ári í tannlækna-
námi við Háskóla Íslands. Hún segir að hugurinn hafi
stefnt á nám í heilbrigðisgeiranum og tannlækningar
hafi orðið fyrir valinu, ekki síst vegna þess að afi sinn sé
tannlæknir og móðir sín hafi unnið hjá honum. „Mér
fannst þetta mjög spennandi, fjölskylduvænt starf og
góður vinnutími,“ segir hún. Hún leggur áherslu á
vinnutímann og segir hann hafa ráðið úrslitum um að
hún fór frekar í tannlækningar en læknisfræði.
Um breytinguna úr karlastétt í kvennastétt segir Elísa
Kristín að hana megi örugglega að stórum hluta rekja til
fjölskylduvæns vinnutíma. Ekki sé um vaktavinnu að
ræða og tannlæknar geti hagað vinnutíma sínum með
þarfir barna sinna í huga.
Nemendur á fyrsta ári í tannlækningum taka sam-
keppnispróf í desember og komast sjö áfram. Aðeins á
sjötta og síðasta ári eru karlar í meirihluta eða fjórir, en
annars eru einn til tveir í árgangi. Samtals 10 karlar á
móti 21 konu.
Elísa Kristín segir að breytingin sé rædd í deildinni,
bæði meðal nemenda og kennara, og margir óttist að
laun tannlækna lækki eftir því sem konum fjölgi í stétt-
inni. Hins vegar sé einhugur um að standa fast á rétt-
indum og ekki virðist vera ástæða til að óttast að traðkað
verði á konum á þessu sviði.
Fín þróun
„Það var nokkuð sem ég beit í mig þegar ég var ungur
patti,“ segir Gunnar Ingi Jóhannsson um ástæðu þess að
hann valdi að fara í tannlæknanám, en Gunnar Ingi er
einn af fjórum strákum á sjötta ári.
„Þetta er fín þróun,“ segir hann um fjölgun kvenna í
deildinni. „Þær eru alveg jafn góðar og við og jafnvel
betri.“
Hann segist ekki halda að það breyti einhverju þótt
konur verði fjölmennari í stétt tannlækna. Sumir haldi
að launin lækki en ekkert styðji þá tilgátu.
Mikill viðsnúningur í tannlæknadeild