Skinfaxi - 01.10.1916, Page 5

SKINFAXI
tl7
komin hreinskilni er'einn af bestu kostum
þessarar merkilegu bókar,*
Utanfarlr.
Margir ungmennafélagar fara nú utan
með haustinu, og sumir farnir. Bræðurn-
ir Ragnar og Ásgeir, Ásgeirssynir eru
komnir til Danmerkur. Þaðan vill Ásgeir
leita til Þýskalands og Englands, ef hann
má fyrir styrjöidinni. Sigurður Tómasson
úrsmiður frá Eyrarbakka er nýfarinn til
Frankfurt am Main. Hafði hann þar vissa
atvinnu við iðn sína. Þaðan er skamt til
Svisslands, sem er hið fyrirheitna land
allra úrsmiða. Ekki vonlaust um að hann
sendi Skinfaxa fréttabréf.
Biiiuilug'abrotln.
Ungmennafélögin hafa að vísu aldrei
tekið bannmálið á stefnuskrá sína. En
þau hafa krafist bindindis af öllum félags'
mönnum, og með þvi sett sig í fullkomna
andstöðu við meðhaldsmenn vínsins. Nú
er bannið komið á. Og frá sjónarmiði
bindindismanna, sem nokkuð meina með
bindindi, er það auðvitað þúsund sinnum
æskilegra, að víninu verði algerlega útrýmt
úr landinu, heldur en að ofdrykkja hald-
ist við.
Þessvegna verður vafalaust sú raunin
á í framkvæmdinni, að flest dugandisfólk
úr ungmennafélögunum verður í flokki
bannvina, þó að enginn skyldi knýja til
þess; Hugarfar bindindismannsins eitt
saman leiðir hann til að óttast ofurveldi
áfengisnautnarinnar, sem fyrirsjáanlegt er,
ef banninu verður létt af.
Aðaldrættirnir viðvíkjandi bannmálinu
eru fáir og einfaldir. Það er lítið brotið
í sveitunum, og jafnvel gamlir vínmenn
sætta sig við breytinguna, Og ílestir eru
þar hlyntir banni, muna eftir niðurlæging-
unni, peningatjóninu og deilunum, sem
leiddu fyrrum af vínnautninni. I bæjun-
um t. d. Reykjavík drekka verkamenn og
sjómenn sárlítið. Og það hefði verið al-
veg vandalaust að ‘halda þeim stéttum í
skefjum. Vitaskuld eru þar eiustöku ræfl ■
ar, sem drekka smyglabrennivín og suðu>
vinanda til skiftis. Nei, hættan stafar lang-
niest frá dálitlum hóp embættismanna og
kaupmanna í bæjunum. Þar eru þó margar
heiðarlegar undantekningar, einkum að
þvi er snertir prestana. En það er nóg
sem nóg er. Sumir þessir menn eru lög-
gjafar, og þeir reyna að hindra nauðsyn-
legar endurbætur i bannlögunum. Sumir
þeirra eiga að sjá um að lögunutn sé
hlýtt. en taka þátt í hálfopinberu svalli og
vínveislum. Það er svo sem auðvitað, að
slíkir löggæslumenn muni ekki eigg gott
með að hegna vínsmyglunum, eða niönn-
um, sem eru þeim samsekir. Sumir þess-
ir lögbrotamenn hafa að vísu ekki neitt
starf með höndum bannlögunum viðvíkj-
andi fyrir hönd þjóðfélagsins. Eq séu
þeir hátt á strái, hafa lögbrot þeirra og
opinber fyrirlitning á landslögunum stór-
hættuleg áhrif á almenningsálitið. Lög-
brotin eru álitin „fín“ og glæsileg eins og
þeir sern temja sér þau. Og i spor þess-
ara manna flykkist heill hópur af vesal-
mennum, sem fúsir eru bæði að stunda
það sem ilt er, og þó öllu fremur að fylgj-
ast með hverri tískubylgju, sem hátfsettir
menn eru við riðnir. Aðferðin sem beitt
er til að drepa bannlögin hlýtur að þoka
saman öllum þeim, sem vilja að vinið sé
útlægt úr landinu. Þeir verða að skapa
mótöldu, skapa annað almenningsálit, sem
dæmir hart lögbrjótana og alt þeirra fylgd-
arlið. Hver smælingi getur getur lagt sinn
hlut fram í þessari baráttu. Hér er teflt
um lif eða dauða. Annars vegar að losna
fyrir fult og alt við vínið og hinar hættu-
legu afleiðingar þess. Hinsvegar að bann-
inu verði aflétt, og sleypiflóð otdrykkjunn-
ar og veltist aftur með niargföldu afli yfir
þjóðina.