Skinfaxi - 01.02.1917, Blaðsíða 1

Sfttxvjaxl
2. BLAÐ REYKJAVÍK, FEBRÚAR 1917. VIII. ÁR.
Bannland eða vínland.
Einn af forgöngumönnum ungmenna-
félaganna á Vestfjörðum lætur þess getið
í bréfi til Skinfaxa, að þar Iiafi nýlega
verið haldinn almennur fundur, þar sem til-
laga kom fram um að afnema bannlögin.
Nokkrir menn fylgdu tillögumanni að mál-
um, en ílestir voru honum andvígir. Og
bannmennirnir notuðu þetta tækifæri til að
snúa vörn í sókn. Þeir ákváðu að mynda
með sér félagsskap til stuðnings bannlög-
unum, og að reyna að komast í samvinnu
við skoðanabræður sína í öðrum landsblul-
um. Það mun því auðveldara, sem mjög
víða á landinu er hreyfing í sömu átt og
allmörg bannmannafélög stofnuð. Hins veg-
ar vex mótþrói andbanninga. Stórkostleg
bannlagabrot hafa nýlega komist upp í
Reykjavík, bæði um botnvörpunginn „Þór“
og fleiri skip. Vinir vínsins berða um
sama leyti róðurinn í blöðunuin, og vilja
fá lögin afnumin, svo að þjóðin fái aftur
frelsið til að drekka. Alveg fyrirsjáanlega
hlýtur þessi deila að standa lengi yfir, því
að þótt andbanningar séu vitanlega hlut-
fallslega rnjög fáir (sbr. getuleysi þeirra
við þingkosningar) þá geta þeir veitt mjög
mikið viðnám. t þeirra liði eru margir
helstu efnamenn landsins, sem með ýmsu
móti geta notað fjármagn sitt til að auka
lögbrot (sbr. skipabrennivinið). Þar eru
ennfremur ekki allfáir embættismenn, sem
í verki geta gert bannlögunum ógagn.
Má þar tilnefna þá lækna, sem misnota
embætti sitt, og selja mönnum áfengi til
neyslu (sbr. dóminn yfir Halldór Georg,
Vestfirðingalækni). Að síðustu má telja
ýinsa menn, sem standa að sumum víð
lesnustu stjórnmálablöðunum.
Áhrif þeirra koma fram banninu til
ógagiis, bæði í því að blöðin hylma með
þögninni yfir mörg verstu lögbrotin, og
halda þannig hlífiskildi yfir smyglunum og
knæpueigendum, og á þann hátt að and-
banningar birta þar árásargreinar á lögin.
Málinu horfir þannig við, að mikill meiri
hluti þjóöarinnar er banninu fylgjandi.
En saint er lögunum hætta búin vegna
þess, að andbanningar ráða yfir meira fé,
völdum og blöðum, þótt fáir séu.
Baráttan verður nú um það, á komandi
árum, bvort hér á að verða bindindisland eða
drykkjumannaland. Og úrslitin eru að miklu
leyti komin undir unga fólkinv í landinu.
Ef hin upprennandikynslóð ernautnasjúk og
viljaveik, jiá er eðlilegt að hún rétti út
höndina móti vínbikarnum. Slundargleðin
verður þá æðsta hnossið. Seinna koma
skuggahliðarnar í ljós. Vinguðinn heimtar
þungbært skattgjald af hverri þjóð, fyrir
þá gleði, sem hann veitir hófsmannastétt-
inni. Drykkjumennirnir, vandamenn þeirra
og afkomendur gjalda þann skatt. Fátækt
þeirra, gæfuleysi, heilsumissir, úrkynjun
og ótímabær dauði, er skattgjaldið. Við
bannmenn viljum létta þessum skatti af
Islendingum. Okkur virðist, hann óhæfi-
lega mikið gjald fyrir þau hlunnindi, sem
í boði eru. Og þegar unga kynslóðin