Samvinnan - 01.12.1935, Blaðsíða 10

SAM VINNAN
7. HEFTI
í Svíþjóá
eftir Guðl. Rósinkranz
»Góáan daginn,"
segir hún.
»Má ekki bjóða
yður kaffi? —
Pað er Lucia.“
Ég vakna með andfælum úr fasta svefni við það,
að skyndilega verður ákallega ljjart i litla herberginu
inínu. Ég reyni að opna augun, en það er árangurs-
laust, því birtan er svo skær. Augnalokin neita að
blýða. Hugsanirnar þjóta með leifturhraða um heila
minn: Er kviknað í húsinu? — Dreymir mig? Sé ég
ofsjónir? Eða er ég kominn í annan heim? Eg kemst
þó lljótt að raun um, að ég sé á veraldlegum slað,
því inndælan kaffiilm leggur að vitum mínum. Augun
venjast þó brátt birtunni, og ég sé dýrðlegan ljósa-
kranz fram við dyrnar. Á gólfmu stendur ung og
lagleg stúllca í driflivítum kyrtli, sem nær niður
á tær; á liöfðinu hefir hún kranz með logandi
kertaljösum og heldur á kafíibakka í höndunum.
»Góðan daginn;« segir liún, »má ekki bjóða yður
kaffi? — Það er Lucia.« Stúlltan líður hægt og var-
lega inn að rúmi mínu, hneigir sig mjúklega og set-
ur bakkann með ilmandi kafíi og nýbökuðum kökum
á stól við rúmstokkinn minn. Eg lít á klukkuna.
Hún er (5. »Hvað er eiginlega um að vera?« — »Það
er Lucia,« segir stúlkan aftur og brosir elskulega.
»Það er siður hér í Svíþjóð að færa fólki kaffi í
rúmið á Luciadaginn.« Kafíið drekk ég með beztu
lyst og borða þessar Ijúífengu, nýbökuðu kökur og
sofna siðan væran blund.
Já, þetta var mín fyrsta kynning af sænskum jól-
um. Eg var nýkominn að Tárna, sem er lýðháslvóli
úti á sléttunni skammt frá Uppsölum. Eg hafði elAert
heyrt lalað um þessa ljósadýrð og morgunkafíi og
átti sízt von á jólunum 13. desember. En í Svíþjóð
byrja jólin eiginlega á Luciadaginn.
Fyr á tímum var talið, að nóttin fyrir þann 13.
desember væri lengsta nóttin á árinu, og úr því færi
daginn að lengja. Luciadagurinn var því dagur ljóss-
ins, þegar birtunni var fagnað, enda þýðir Lucia
ljósl Lucia kom með ljósið. Annars var Lucia heilög,
kristin mej' austur í Litlu-Asíu. Hun hafði yndisleg
seyðandi augu. Heiðinn unglingur varð heillaður al'
hinum dásamlegu augum hennar og varð ástfanginn
í henni; þá staklc huii úr sér augun, lagði þau á fat
og sendi unga manninum. Unglingurinn tók þá kristna
trú, en Guð gaf henni önnur augu, ennþá yndislegri.
Fjöldi sagna er um Luciu. Meðal annars er ein sú,
að hún hafi verið fyrsta kona Adams og sé rnóðir
allra hollvætta.
Frá ómunatíð heíir Luciadagurinn verið haldinn
hátíðlegur: sem uppskeruliátíð, þegar öllum haust-
önnum var lokið, ljóshálíð, til þess að fagna birtunni,
og nú sem byrjun jólahátíðarinnar. Dagurinn er
haldinn liátíðlegur með þeim hætti, að stúlka á heirnil-
inu, íklædd hvítum kyrtli og með ljósakranz á höfðinu,
færir öllu heimilisfólkinu kafíi í rúmið, með sérstöku
Luciabrauði, eldsnemma um morguninn.
Dagarnir líða tilbreytingarlítið fram að jólunum.
Eftir því, sem nær dregur hátíðinni, aulcast áhyggjur
fullorðna fólksins og jólatilhlö.kkun unglinganna og
barnanna. Það verður að kaupa jólágjafir, baka,
kaupa í jólamatinn, þvo og m. fl.
Áður en nemendurnir fóru lieim til sín i jólaleyfið
var haldin rnikil jólaskemmtun. Fyrst var sameiginleg
kaffidrykkja með ræðum, söng og músík; síðan var
leikið leikrit, lesið upp, dansaðir þjóðdansar, sungnar
gamanvísur og farið í hringleiki. Fólkið var glatt og
skemmti sér innilega og vel. Daginn eftir jólaskemmt-
unina fóru nemendurnir heim í jólaleyíið, daginn
fyrir Þorláksmessu. Eftir voru nokkrir nemendnr,
kennarar og þrír útlendir gestir. Einn frá Eistlandi,
annar frá Finnlandi og undirritaður.
Við skemmtum okkur á skautum á skautabrautinni
og fórum á skíðum út í skóg til þess að leita að
jólatré. Við fundum slórt og fallegt jólatré og bisuð-
um því heim, reistum það upp í matsalnum, komum
fyrir á því fjölda kerta og skreytfum það glitrandi
skrauti, sem siður er með jólatré.
Aðfangadagurinn rann upp heiðskír og fagur. Úti
106