Stéttabaráttan - 08.11.1974, Blaðsíða 4

osi'alisminn í
IMnlMdiiM
"Albanía, áður kúguð hálfnýlenda, sem gekk
kaupum og sölum milli heimsvaldaræningj -
anna, er í dag frjálst, sósíaliskt, sjálfstætt,
sjálfu sér ráðandi og ósigrandi land. Alþýða
Albaníu, sem áður var miskunnarlaust barin
niður af afturhaldssömum stjórnum, hefur í
dag ríkisvaldið í höndum sér, er allsráðandi f
landi sínu og vinnur að uppbyggingu nýs lífs í
eigin þágu með eigin höndum. n (Enver Hoxha)
(PPSH er skammstöfun á heiti Verkalýðsflokks Albaníu)
STÉTTABARATTAN lO.tbl. 8.11.1974
ALBANÍA - ALRÆDI
ÖREIGANNA í 30 ÁR
Verkalýðsstéttin er skapandi stétt
- Sósíalisminn, nei það eru nú
bara draumórar sem ekki er hægt
að koma í framkvæmd.
- Sðsíalisminn, hann er ágætur í
löndum eins og Kína þar sem fá-
tæktin er svo mikil - þar á hann
rétt á sér - en hér, nei íslendingar
eru svo miklir einstaklingshyggju-
menn.
- Sósíalisminn, það er harðstjórn.
og einræði; menn eru ekki frjálsir,
þeir fá ekki að hugsa eins og þeir
vilja og þeir fá ekki að fara úr
landi, ef þeir vilja.
- Uss. Það koma bara nýir harð-
stjórar í sósíalismanum í stað
þeirra gömlu.
flver sá sem hefur rætt um sósíal-
ismann kannast við þessar setningar,
og félagar KSML fá að heyra þær of
oftar en einu sinni, þegar þeir eru
að selja STETTABARATTUNA á
vimiustöðunum, úti á götu og í fbúða-
hverfunum. Þessi hugsanagangur
byggir á þekkingarleysi og borgara-
legum hugmyndum. Hann er afleið-
ing af margra ára blekkingaráróðri
gegn sósíalismanum, sem fjölmiðla-
vopn borgarastéttarinnar hafa leitast
við að innræta verkalýðnum. En
þessi borgaralega svartsýnis og sút-
hugsun er einmitt til þess fallin að
hylja sannleikann um sósíalismann,
þjóðskipulag verkalýðsstéttarinnar.
Hún gefur ranga mynd af verkalýðs-
stéttinni, að hún sé ófær um að
stjórna sfnu eigin þjóðfélagi. En
sannleikurinn um verkalýðsstéttina
er sá, að hún er sú stétt sem er
fulltrúi fyrir sameignarskipulagið
sem leysir einkaeignina og gróða-
hyggjuna af hólmi. Og verkalýðs-
stéttin er skapandi stétt, það sést
best í þeim löndum þar sem hún
hefur tekið völdin. Þar hafa mestu
framfarirnar átt sér stað - í fram-
leiðslunni, í félagsmálum o. fl. Þar
tekst að útrýma atvinnuleysinu, auka
framleiðsluna gífurlega, útrýma fá-
tækt og á allan hátt að bæta og
styrkja stöðu verkalýðsins og vinn-
andi alþýðu. Við getum nefnt nokkur
dæmi; Sovétrfkin á tíma Leníns og
Stalíns; þau voru eina landið sem
kreppan náði ekki til - á sama tíma
og atvinnulíf auðvaldsheimsins
hrundi saman, þá stóð uppbyggingin
í Sovétríkjunum f blóma. Sáman-
burður á Kína og Indlandi er mjög
gott dæmi um það, hvernig verka-
lýðurinn í bandalagi við alla alþýðu
getur sótt fram til betri lífskjara í
sósíalismanum - en í Indlandi, sem
er undir hæl heimsvaldastefnunnar,
ríkir stöðnunin og hungrið.
Enn eitt dæmið er Albanía, landið
sem var minnst þróað allra Evrópu-
ríkja fyrir stríð. Eftir að verkalýð-
urinn og fátæku bændurnir tóku völd-
in, hefur landið risið úr rústum
styrjalda og kúgunar og er nú land
þar sem framfarirnar eru svo
miklar, að borgarapressan hefur
annað hvort kosið að þegja um það
eða Ijúga um það eins og gert var
um Sovétríkin á tfmum Stalíns.
Albanska alþýðulýðveldið er 30 ára
Verkakonur í "Mao Tsetun^' vefnaðarverksmiðjunni í Berat.
Verkamannaeftirlitið
á milli flokksfélaganna og alþýðunnar.
Þess vegna verðum við verkamennirn-
ir að mennta þá við hlið okkar - og
skóla þá pólitískt.
Aðrir hlutar skýrslunnar eru taldir
fullnægjandi og fundurinn tekur fyrir
lið tvö á dagskránni. Formaðurinn
heldur stuttan inngang:
- Þið hafið fengið í hendurnar fyrir
nokkru síðan bæði tillögur verksmiðju-
stjórnarinnar og áætlunarnefndar
verkamannanna varðandi framleiðslu-
magn komandi árs. Báðar tillögurnar
hafa verið ræddar í umræðuhópum í
öllum deildum verksmiðjunnar og nú
verðum við að ákveða hvorri tillög-
unni við fylgjum. Tillaga áætlunar-
nefndarinnar gerir ráð fyrir 40%
meiri framleiðslu - sem sagt mikil
aukning. Liria hefur beðið um orðið,
- Hingað til höfum við alltaf kosið til-
lögu áætlunarnefndarinnar, og hún hef-
ur alltaf verið hærri en verksmiðju-
stjórnarinnar. Okkur hefur alltaf
tekist að ljúka henni. Tillaga áætlun-
arnefndar verkamannanna fylgir betur
áskorun fimmta flokksþingsins um að
auka framleiðsluna og bæta gæðin -
betur en tillaga stjórnarinnar. Aætl-
unarnefndin hefur úthugsað betri til-
lögur til betrumbóta, þess vegna álít
ég að við ættum að velja þeirra tillögu
Okkur mun takast það nú sem fyrr.
Munið að aukning framleiðslunnar
þýðir aukinn styrk sósíalismans.
Tillögurnar eru ræddar lengi og fund-
urinn komst að þeirri niðurstöðu,
sem allir bjuggust við: tillaga verka-
mannanefndarinnar var valin - einnig
þetta árið.
Næsti liður var mjög mikilvasgur fyrir
verksmiðjuna: ákvörðun um nýjan for-
stjóra. Formaðurinn:
- Þar sem/starfa tveir aðilar hér f
verksmiðjunni sem teljast fullnægja
kröfunum, hefur ráðuneytið ekki lagt
fram neina tiilögu um forstjóra.
Flokksnefnd verksmiðjunnar hefur at-
hugað meðmælin og lagt málið til um-
Verkalýðsféiagsfundur f albanskri
stofumannanna.. .þá myndi fara á
sömu leið og í Sovét. Því er það
6Vona, sem endurskoðunarstefnan nær
að festa sig - borgaraleg afstaða hér
og þar. I baráttunni fyrir alræði ör-
eiganna verðum við að vera á verði
gegn borgaralegum slappleika hjá
skrifstofumönnunum. Má ég gerast
svo djarfur að sþyrja hvenær herrann
stóð á verksmiðjugólfinu síðast? Og
hve lengi?
- I júní. Ja, ég gat ekki klárað nema
einn af þeim þremur mánuðum, því
ég gekkst undir botlangauppskurð.. .
og svo kom sumarfríið.. .
- Og svo skreiðstu til baka í þægilega
stólinn þinn. Hátternið mótast. Það
þarf greinilega að leiðrétta pólitíska
afstöðu þína. Ég legg til að við velj-
um nokkra reynda félaga til að ræða
við þig. En það ætti öllum að vera
ljóst, að vinurinn þarf að starfa í
verksmiðjunni f töluverðan tfma - og
byrja strax!
Fundurinn velur nokkra reynda félaga
til að skóla skrifstofumanninn. Meh-
met sest. Sessunautur hans gefur
honum olnbogaskot:
- ÞÚ fórst flott í þetta. Þú getur
bölvað þér upp á það að við förum
ekki að kosta til menntun mennta-
mannanna til þess að þeir vinni sfðan
skemmdarverk gegn framleiðslunni.
Við getum sannarlega verið glaðir
yfir þvf, að flokkurinn hefur alltaf
haft þá afstöðu, að menntamennirnir
verði að vinna í framleiðslunni. Við
sjáum af þessu hvernig borgaralegu
hugmyndirnar ná tökum á þeim, ef
þeir eru látnir sjá um sig sjálfir á
skrifstofunum.
- Rétt! Flokkurinn hefur dregið sína
lærdóma af eigin reynslu og reynsl-
unni í ríkjum endurskoðunarsinnanna.
Félagi Enver sagði að kjarninn í bar-
áttunni gegn skrifræði væru rétt tengsl
verksmiðju.
Formaðurinn lemur hamrinum í borð'
ið.
- Þögn! Dagskráin er viðamikil og
það eru mikilvægar ákvarðanir sem
þarf að taka. Við verðum að sýna aga
ef við ætlum að ljúka fundinum f dag.
Fýrsti liður er ársfjórðungsskýrsla
verksmiðjustjórnarinnar - einn
stjórnarmannanna mun gera grein
fyrir starfi stjórnarinnar, framleiðslu-
afköstum og fjárhag verksmiðjunnar.
- Hvernig stendur á því að minna er
nú spunnið af bómull en áður, spyr
verkakona, þegar skrifstofumaðurinn
hefur lokið lestrinum.
- Innflutningurinn minnkaði - það var
verkfall hjá egypsku bómullartfnslu-
mönnunum.
- En Albanía verslar við fleiri lönd,
reynduð þið að auka innflutninginn frá
einhverju öðru landi ?
- Nei, innflutningnum er stjórnað frá
hærri stöðum.
Svarið orsakar óánægjuklið. Mehmet,
sem er ílokksfélagi og þekktur fyrir
skynsama yfirvegun biður um orðið.
- Þetta er raunverulega skemmdar-
starfsemi gegn framleiðslunni. Og þú
berð f bætifláka fyrir það með tali um
að "þessu er stjórnað frá hærri stöð-
um". Það má vera, að þeir hafi
brugðist - ég legg til að við felum
stjórninni að athuga það. En það sem
mestu máli skiptir varðandi minnkun
framleiðslunnar er, hversu ábyrgðar-
laust þú hefur rækt störf þín. Það
orsakast af skilningsskorti á mikil-
vægi þeirrar ábyrgðar, sem hver ein-
staklingur ber gagnvart uppbyggingu
sósíalismans. Ef við verkámennirnir
létum það viðgangast að þvílik afstaða
næði að breiðast út á meðal skrif-
ræðu í öllum deildum verksmiðjunnar.
Flokkurinn mælir með Irinu. George,
vilt þú ekki skýra frá því, hvers vegna
flokkurinn valdi hana.
- Bæði valda starfinu, en við munum
skilja betur afstöðu flokksins, ef við
lítum á fortíð þeirra. Rako hefur
stúdentspróf og verkfræðingsmenntun.
Þar að auki hefur hann farið á nokkur
fjárhags- og stjórnunarnámskeið.
Hann hefur unnið hér hjá okkur í þrjú
ár og bæði stjórnin og verkamennirnir
í deildinni álíta hann vel dómbæran,
ósérhlífinn og að hann hafi byltingar-
sinnaða afstöðu til vinnu sinnar.
Irina hefur aftur á móti verið verka-
kona frá 17 ára aldri, Hún hefur
menntað sig - fyrst í tæknifræði og
svo verkfræði - á kvöidnámskeiðum
verksmiðjunnar. Þetta hefur hún gert
jafnframt því sem hún hefur tekið
fullan þátt í framleiðslunni. Nú hefur
hún unnið hjá okkur sem verkfræðing-
ur i tvö ár. Kostir Rakos eru sem
sagt þeir, að hann hefur meiri mennt-
un á sviði efnahagsmála og stjórnunar,
en við álítum að þessi þekking sé létt-
ari á vogarskálinni en starfsreynsla
og pólitísk reynsla Irinu.
- Er hún flokksfélagi ?
- Nei, en flokkurinn iítur samt sem
áður á hana sem fyrirmyndar bylting-
arsinna. Hún hefur alltaf skilið af-
stöðu flokksins og unnið að því að út-
breiða hana, bæði á deildinni og í
verkalýðsféiaginu. Hún er vel að sér
í fræðum marxismans-lenínismans -
og framar öllu hefur hún sýnt, að hún
getur umsett þau I starf.
- Irina hefur frekar litla reynslu af
stjórnun. Hefur flokkurinn raunveru-
lega áttað sig á því, hvaða þekkingu
þarf til að stjórna fyrirtaski ?
- Einmitt! Rekstur fyrirtækisins er
þegar allt kemur til alls pólitísk
spurning. Lína flokksins er sú, að
þegar velja skal á milli marxista-
lenínista og sérfræðings, skal velja
marxistann-lenínistann. Það eru
auðveldara að verða sér úti um sér-
fræðiþekkingu en að afla sér margra
ára byltingarreynslu. Og það gildir
einnig í þessu tilfelli.
- Gamli forstjórinn stingur heldur
ekki af í hvelli. Hann mun starfa um
tíma til þess að setja þann nýja imi í
starfið. Rako mun einnig verða hér
og hann mun fá það verkefni að að-
stoða Irinu með sérþekkingu sinni.
Hún mun seinna fara á stjórnunar-
námskeið. Flokkurinn lítur á það
sem kost að fá kvenmann sem for-
stjóra. Irina er fordæmi fyrir al-
banskar konur.
Hér yfirgefum við fundinn, enn voru
mörg mál á dagskrá. En við höfum
ný kynnst lítillega hvernig verka-
mannaeftirlitið er f raunveruleikanum.
Og við höfum kynnst því, að barátt-
unni um völdin í þjóðfélaginu milli
verkalýðsins og borgarastéttarinnar
lýkur ekki í og með sigri f vopnaðri
byltingu - hún verður aðeins til lykta
leidd í gegnum áratuga baráttu. Og
úrslitin eru einmitt háð því, hvernig
verkalýðurinn leysir hin daglegu
vandamál í verksmiðjunni, í skólanum
og á akrinum.
29. nóvember n. k. og um allan
heim minnast framfarasinnuð öfl
þessa áfanga albönsku alþýðunnar -
sem jafnframt er áfangi fyrir verka-
lýðsstéttina hvarvetna.
Við birtum hér tvær greinar, sem
sýna verkalýðsstéttina við völd -
önnur greinin segir frá fundi f al-
banskri verksmiðju - hún lýsir þvf
hvernig verkamannaeftirlitið er í
framkvæmd - hin greinin er um al-
banskan verkamann, Njazi Ago,
sem er dæmi um það, hvernig
verkalýðurinn mætir erfiðleikum
sem herrar í eigin landi og hvernig
hann sigrast á þeim. Það eru menn
eins og Njazi Ago sem koma fram
úr röðum verkalýðsins, þegar sköp-
unarmáttur hans er leystur úr læð-
ingi, þegar stéttin losar sig við ok
auðvaldskerfisins.
Sðsíalisminn er ekki harðstjórn og
einræði - heldur þjóðfélagsskipun
verkalýðsins eftir að hann hefur tek-
ið völdin og hefur göngu sína til
kommúnismans.
-/hh
MAf- Menningartengsl
Albaníu og fslands
23.4.1967 var MAÍ stofnað. Félagið
starfaði aðeins í nokkur ár eftir
stofnun þess, en lagðist svo í dvala
þar til 20. október s. 1. , en þá var
haldinn aðalfundur og ný stjórn kos-
in. A þeim fundi gengu í félagið
ríflega 50 manns; þannig að félaga-
talan er nú um 130. Runólfur
Björnsson hefur verið formaður
félagsins, en hann lét af störfum á
þessum fundi og var Sigurður Jón
Olafsson kosinn formaður I hans
stað.
"Félagið er stofnað til að efla
menningarlegt samstarf milli Alban-
íu og Islands, að veita fræðslu um
menningu, þjóðfélagshætti og vís-
indi í Albanxu og stuðla að því að
kyrma þar íslenska menningu, bók-
menntir og listir" eins og segir I
lögum félagsins. Þessum tilgangi
hyggst félagið ná m. a. með því að
greiua fyrir sximskiptum mennta-
stofnana, með fyrirlestrum, út-
gáfustarfsemi og kynningu á þjóð-
félagsháttum og menningu Albana I
gegnum fjölmiðla. Hlutverk MAI
er því að stuðla á allan hátt að
auknu samstarfi Albana og íslend-
inga og treysta vináttuböndin milli
þessarra þjóða.
Albanska þjþðin heldur nú upp á 30
ára afmæli stofnunar alþýðulýðveld-
isins 29. nðvember n.k. og mun
félagið minnast þess með öflugri
kynningarstarfsemi, sem nánar
verður auglýst síðar I fjölmiðlum.
Allir þeir sem vilja standa vörð um
Alþýðulýðveldið Albaníu á þeim
grundvelli, sem skýrður hefur ver-
ið hér að ofan, eru hvattir til að
ganga I félagið. Þeir sem áhuga
hafa geta hringt I sfma 20804.