Verklýðsblaðið - 28.06.1932, Qupperneq 3

Café „Höfn66
Sjómenn og verkamenn!
Eg hefi opnað veitingastofur
í Hafnarstræti 8, þar sem eg
kappkosta að sel; j ódýrt og sem
þægilegast fyrir vinnandi fólk.
Veitingastofurnar verða opnar
frá kl. 6—23 V*.
Virðingarfyllst
Friðgeir Sigurðsson
bryti.
tekur til starfa 1. október næstkomandi, með !
svipuðu fyrirkomulagi og siðasta vetur.
Umsóknir séu komnar fyrir miðjan september. i
Nánari upplýsingar gefur undirritaður.
Fáll ísólfsson
skólastjóri.
KJÖTBÚÐ
Undirritaður hefir opnað kjötbúð á Hverfis-
götu 82 í Reykjavík og mun ég kappkosta
áð selja að eins fyrsta flokks vörur með
mjög vægu verði. Gerið svo vel að líta
inn og reynið viðskiftin. (Sími 2216).
Virðingarfyilst
Þórður Auðunsson
Til Þingvalla og Kárastaða
sætaferðir hvern sunnudag, þriðjudag, fimmtu-
dag og laugardag. Til ferðanna verður aðaliega
notuð ný „studebakerdrossiau.
Bifreiðastödiu „HBZNG-UBINN“
Sími 1232. Skólabrú 2 Sími 1232.
KAUPFÉLAGALÞÝÐU
Verkam.bústöðunum. Sími 507.
HVEITI, bezta teg. 18 aura Vt kg'.
Do. í 50 kg. poka 14 kr.
HAFRAMJÖL, 50 kg. poka 18.50.
Verð á öðrum kornvörum eftir
þessu. Allt sent heim.
VERKAFÓLK!
Verzlið við ykkar eigin búð!
Auglýsing.
Sundnámskeið við Skerjafjörð (í víkinni
fyrir innan Shell) handa byrjendum, hefst 1.
júlí n. k.
Upplýsingar og tekið á móti umsóknum nú
í síma 2100.
Yaldiinar Össnrarson
sundkennari.
Mim kvðÉðið á íiililiBiiii
Á fjórum stærstu skipum „Eimskip“, sem
hafa 6 elda, og þó sérstaklega á „Dettifoss"
og „Brúarfoss“, er aðeins 1 kyndari á vagt og
verður hann að lempa kolunum sjálfur, þegar
minkar í boxunum. Þessi skip nota minst 24
tonn af kolum á sólarhring, en oft 28 tonn,
þar sem Eimskip af spamaðarástæðum er
farið að kaupa lélegustu kolategundir, skít-
blandinn salla, sem er úrgangur úr venjuleg-
n
um kolum.
Á s.s. „íslandi“, eign ,,Sameinaða“, sem
brennir álíka miklu og nýjustu „Fossarnir“,
eru 2 kyndarar á vagt og hafa þeir þar að
auki mann til að lempa, þegar þess þarf með.
Auk þess notar „Sameinaða" aldrei svo léleg
kol sem Eimskip, enda mun það vera vafa-
samur sparnaður. Eftir upplýsingum, sem ég
hefi fengið hjá „Kyndarasambandinu í Dan-
mörku“, er álitið hæfilegt að hafa 2 kyndara,
auk lempara, á vagt á skipum, sem brenna
álíka miklu af kolum og stærri „Fossarnir“.
4 *
Það getur því engmn maður ímyndað sér,
aðrir en þeir sem hafa séð með eigin augum,
hvílíkur þrældómur kyndingin er á kolafrek-
ustu skipum „Eimskip", enda mundi enginn
maður fást í þann starfa, ef atvinnuleysi væri
ekki svo gífurlegt, sem það er nú, og engin
von um atvinnu fyrir þann, sem slepti plássi
nú. Einn kyndari hjá „Eimskip“ vinnur það
sama verk og 3 menn hjá „Sameinaða“. Og
þegar notuð eru léleg kol, er erfiðið við eld-
ana margfalt meira. Kyndarinn verður að
þræla í einni lotu alla vagtina, gegnblautur af
svita. Og þegar hann kemur af vagt, kolsvart-
ur og sveittur, verður hann að þvo sér upp
úr fötu, því „óskabamið“ hefir ekki ráð á 1
baðkeri og nokkrum lítrum af heitu vatni
handa þeim mönnum, sem þræla meira en all-
ir aðrir í félagsins þágu.
Hvemig má vera að slíkt ástand geti
í gengið til lengdar, munu menn spyrja. Það er
i fyrst og fremst sök stjórnar Sjómannafélags
Reykjavíkur. Kyndaramir hafa fyrir löngu
krafist þess af stjóm Sjómannafélagsins, að
hún tæki þetta atriði, ásamt mörgum fleiri,
bæði fyrir háseta og kyndara, upp, þegar
samið yrði næst við „Eimskip", og fengi
breytt til batnaðar þessum óþolandi kjörum.
Og þetta var stjóm Sjómannafélagsins falið
að koma inn í síðustu samninga. Ætti hver
heilvita maður að geta skilið, að það var í
lófa lagið að koma a. m. k. inn í samninginn,
að kyndararnir fengju lempara sér til aðstoð-
ar, þar sem það kostar „Eimskip“ sáralítið,
og tvö skip þess lágu hér á höfninni í verk-
falli, annað fullfermt.
Þegar Sigurjón sá hve góð samtök sjó-
manna á skipunum voru, að þeir gengu fús-
lega út í verkfall til að verja sín lágu laun,
þá flýtti hann sér að semja um sömu kjör og
áður og gleymdí (auðvitað viljandi) öllu því,-
sem kyndaramir og hásetamir hjá „Eimskip"
höfðu falið honum að koma inn í samning-
ana. Og þegar hann var spurður hvernig stæði
á þessum svikum, segir Sigurjón, „að almenn-
ingsálitið mundi vera á móti því að gera frek-
ari kröfur, eins og sakir stæðu“. Iivað Sigur-
jón á við með „almenningsálitinu“, sem hann
er alltaf að staglast á, er ekki gott að vita.
En í þessu tilfelli hefir það ekki getað verið
annað en álit þeirra manna, sem hafa hag af
að kúga sjómennina, þ. e. stórhluthafanna í
Eimskip og ríkisstjórnarinnar, sem Sigurjón
hefir nú selt sálu sína fyrir smámuni.
Sigurjón hefði getað bent „Eimskip“ á leið-
ina til að ná upp launum 4 kyndara eða lemp-
ara, ef hann hefði viljað. Það þurfti ekki ann-
að en spara sér annan framkvæmdastjórann í
Kaupm.höfn og skera nokkur þúsund krónur
af 26.000 kr. laununum hans Guðmundar.
Það er óhætt að draga þá ályktun af fram-
ferði Sigurjóns og kratabroddanna í þessu
máli, að þeir vilji ekkert gera til að rétta hlut
kyndaranna. En það þýðir aftur á móti, að
kyndaramir verða að knýja sjálfir fram kröf-
ur sínar, með því áð bindast traustum sam-
tökum. Fyrst og fremst er krafan um 2 kynd-
ara á vagt á 4 stærstu skipum „Eimskip“.
Helzt þyrfti þessi krafa að komast í kring
strax. Og hún verður að setjast í gegn næst
þegar samið er, hvort sem Sigurjón er með
eða á móti.
| Jónas frá. Hrifflm
aftur Bamvimmskólastjóri
Mott ó:
„Eg hefi stranglega fylgt sjálfur þeirri
i'cglu, sem verið er að reyna, að leggja
landið undir. Ein laun fyrir cinn
mann, jafnvel þó hann vinni mörg
verk“. (Jónas frá Hriflu í Timanum 28.
janúar 1922).
Áður en Jónas frá Hriflu varð dómsmála-
| ráðherra, var hann skólastjóri við Samvinnu-
j skólann með 7000 króna árslaunum og leigu-
, lausri íbúð í Sambandshúsinu. Síðan hann
I varð ráðherra, hafa þeir Þorkell Jóhannesson
| og Guðlaugur Rósinkranz hver á eftir öðrum
j setið í þessari stöðu, þó með því skilyrði, að
| víkja sæti, hvenær sem Jónas yrði að fara
i frá sem ráðherra og þyrfti á henni að halda.
| Sambandið hefir öll þau ár, sem Jónas frá
Hriflu var ráðherra, greitt full skólastjóralaun,
; 7000 krónur á ári, en þeir Þorkell og Guð-
laugur hafa sjálfir ekki fengið nema helm-
inginn af þeim, 3500 krónur. Hinum helm-
j ingnum bætti Jónas við ráðherralaun sín. Nú
hefir hann aftur látið veita sér skólastjóra-
stöðuna og hirðir öll launin sjálfur. Þess skal
að endingu getið, að nánustu fylgifiskar hans
j gáfu honum rétt eftir að honum var sparkað
; úr dómsmálaráðuneytinu bíl í staðinn fyr'tr
stjórnarráðsbílinn, sem hann áður ferðaðist í,
og er mælt að hann hafi kostað 9000 krónur.
Hvort honum verður gefið varðskip að auki
skal ósagt látið. Mynd af bílnum mun Verk-
lýðsblaðið flytja lesendum sínum svo fljótt
éem hægt er.
Tryggvi Þórballsson
orðinn Búnaðarbankastjóri
Þegar Tryggvi Þórhallsson fyrv. forsætis-
ráðherra var ritstjóri Tímans, hrópaði hann
allra manna hæst um pólitíska spillingu and-
stæðinga sinna. Nú er hann genginn sömu
götuna eins og Sigurður Eggerz, sem á sín-
um tíma fór úr forsætisráðherrasætinu yfir í
Islandsbankastjórastöðuna. Páll Eggert Ólason
var rétt eftir myndun sanisteypustjórnarinn-
ar látinn segja lausri bankastjórastöðu sinni
við Búnaðarbankann og 20. þ. m. var Tryggva
Þórhallssyni 'veitt þessi staða. Árslaunin ei*u
20 þúsund. Vitanlega hefir Tryggvi tryggt
sér það í upphafi, þegar Páli Eggert var veitt
bankastjórastaðan, að Páll Eggert viki þar
sæti fyrir honum undir eins og Tryggvi yrði
að segja af sér ráðherradómi. Fyrir þrettán
árum skrifaði Jóhas frá Hriflu í Tímann í
grein sinni um Einar Arnórsson, sem ennþá
er ógleymd: „Utan af landsbyggðinni komu
þær öldur, sem hæst hafa risið á móti kjöt-
katlapólitíkinni. Það er bændahreyfingin, sem
leiddi til stofnunar Framsóknarflokksins“.
1 öllu falli hefir Tryggvi Þórhallsson for-
seti Framsóknarflokksins, ekki látið þessar
öldur aftra sér frá því að tryggja sér sjálfum
sæti við kjötkatlana.