Verklýðsblaðið - 13.09.1932, Blaðsíða 3

hendi ki'atanna. Og þó einkum hitt, að A. S. V.
hefir tekizt betur en nokkru öðru félagi, að
samfylkja verkalýðnum í baráttunni. Og það
er þó höfuðhlutverk kratanna, að koma í veg
fyrir það. Samfylking verkalýðsins er það eina,
sem komið getur auðvaldinu á kné, og hlut-
verkið sem auðvaldið hefir falið krötunum er
að koma í veg fyrir samfylkinguna, riðla
verkalýðnum og dreifa kröftum hans.
Miðstjórn íslandsdeildar A. S. V. hefir sam-
þykkt að gefa út bækling, þar sem hraktar
verða árásir Alþýðublaðsins á félagið og jafn-
framt sýnt fram á, að á bak við árásina liggja
vísvitandi verklýðssvik og tilraun að- spilla því
að verkalýðnum sé veitt hjálp, þegar honum
ríður mest á. Verður í bví sambandi bent á
það, hvernig sungið hefir í Alþýðublaðinu und-
arfarið í hvert skifti sem A. S. V. hefir geng-
izt fyrir samskotum til verkamanna, sem stað-
ið hafa í verkföllum. Bæklingur þessi mun
koma út næstu daga og er athygli verkamanna
vakin á því, að ná sem fyrst í hann og kynna
sér hann, og munu þeir þá auðveldar geta átt-
að sig á því, hverjir það eru, sem starfa fyrir
verkalýðinn og hverjir sitja á svikráðum við
hann. Auk þess hefir Alþýðublaðinu verið send
greinargerð um málið, frá A. S. V.
Ennfremur heldur Gunnar. Benediktsson er-
indi um málið í Goodtemplarahúsinu kl. 8'/2 í
kvöld. Nauðsynlegt er að verkalýðurinn fjöl-
menni þangað.
Við Landsþingskösningarnar
í Danmörku
fékk kommúnistafl. 8.439 atkv. Þetta er í
fyrsta skifti sem flokkurinn hefir stillt við
Landsþingskosningar. Kosningarrétt hafa þeir
einir, sem eru eldri en 85 ára, ekki hafa þegið
fátækrastyrk og ekki standa í skuld fyrir
skatt. Þegar á allt þetta er litið, sýna kosning-
arnar stórkostlega fylgisaukningu kommún-
istaflokksins (sem ekki stillti nema í tiltölu-
lega fáum kjördæmum) þó atkvæðatalan sé
ekki hærri en þetta.
ætlaði að linna. Hann skýrði iiá því, að breskum
landhermönnum hcfði verið skipað að'skjóta á sjó-
hermennina ,en þcir liefðu neitað að hlýða. Síðan
voru fyrirliðar þeir, sem þátt tóku í upprcistinni,
settir áf, en laun sjóliðsmannanna hækkuð. En iél.
Wilcott lét þess gctið, að sjóliðsmennirnir liefðu
elcki tekið upp verk sitt á ný með því að syngja
„God save tlie king“, eins og staðið liefði i öllum
auðvaldslilöðunum, heldur með því að syngja rauða-
fána-sönginn.
Hápunktur þingsins, ekki aðeins hvað mælskulist
snerti, heldur einnig glöggskyggni á liið hagnýta,
var ræða Willy Munzenbergs, seinni part annars
dagsins. Eftir að einir tuttugu ræðumenn höfðu ver-
ið á pallinum og þreytu tekið að verða vart mcðal
þúsundanna í salnum, en hitinn í kring um þrjá-
tíu stig, þá tókst þessum snildarrega oddamanni
hinna alþjóðlegu samtaka, samstarfsmanni Lenins
og stofnanda A. S. V. að lægja óróaöldu í salnum,
og tala svo til hjarta fjöldans, að milli ástríðuþrung-
inna heillaópanna, sem fjöldinn laust upp ósjáltrátt
við áhersluatriðin í ræðu hans, þá mátti heyra flugu
anda. því miður er hér ekki rúm til að rekja til
hlítar hina glæsilegu ræðu fél. Múnzenhergs, en hún
var ekki aðeins listaverk í málsnild, heldur einnig
fagurt vitni um samþjappaðan persónuleik og hetju-
anda í baráttunni fyrir málstað hinna undirokuðu;
það er sjaldgæft að heyra rödd hinna undirokuðu
hefja sig með svo glæsilegum arnsúg. í máli hans
lifði sá upprunaleiki, sem'þekkir engan brest, þessi
óbrotlegu meginrök, sem maður gerir sér í hugar-
lund, eftir lýsingum að hafi einkennt framkomu
Lenins, þegar hann talaði fyrir fjöldanum, á andiiti
Múnzenhcrgs skein hið sérkennilega, sigurvissa
bros og í reisn hans þcssi ögrandi hótun gegn hin-
um kapitalistislcu böðlum, sem maður er annars van-
ur að lcenna við Lenin.
Rúm Verklýðsblaðsins er allt of takmarkað til
þess, að hægt sé að gera ítarlegri grein fyrir öllum
rrcðum þcim, er haldnar voru af fulltrúum verka-
lýðsins. frá þcssum tuttugu og sjö þjóðlöndum. En
það var einkenni þeirra allra, að í þeim fólst
óslökvandi barátuvilji verkalýðsins gegn grimd og
lieimsku auðváldsins, sem sér þá eina leið út úr
öngþveiti sínu að kr.Ua dauða og tortimingu yfir allt.,
Hrakfarir kratabroddanna
á Norðurlandi i
Verkalýður Akureyrar svarar klofningsbrodd-
ununi á viðeigandi hátt.
Þeir Héðinn Valdimarsson og Sigurður Ein-
arsson lögðu af stað í herför mikla til Norð-
i-rlands og hugðust að leggja það undir krata-
broddana fyrir Alþýðusambandsþing. Héldu
þeir þó engan opinberan fund á Siglufirði, en
fóru þaðan til Húsavíkur og boðuðu þar Al-
þýðuflokksfund. En svo er ástatt á Húsavík,
sem kunnugt er, að óánægja hægfara verka-
mannanna sjálfra með Alþýðusambandið var
svo mikil, að þeir sögðu Verkamannafélagið úr
því.
Fundurinn á Húsavík fór rólega fram, en
varð engin sigurför fyrir kiofningsberserkina
úr Reykjavík, því verkamenn og sjómenn risu
þar upp sjálfir á móti þeim með skarpar árásir |
fyrir allt þeirra framferði. Enda mun Húsvík-
ingum af alþýðustétt, sem nú búa við einna
verst kjör allrar alþýðu á landinu eftir aflalít-
ið og aumlegt sumar, þykja lítið til koma
„bjargráða‘; þeirra, er kratabroddarnir fylgja
nú fastast eins og fiskeinokun Kveldúlfs, — og
búast við lítilli hjálp eða vinnu frá þeim launa-
lækkunarhöfðingjum, sem lutu boði Kveldúlfs
um launalækkun sjómanna í sumar.
Síðan var boðað til Alþýðuflokksfundar á
Akureyri. Fengu þar broddarnir fyrsþfyrir al-
vöru að kenna á þeim kulda, er mætir svikur-
um við verklýðsstéttina hjá þeim verkalýð, er
kynnst hefir þeim til fulls.
Iléðinn Valdimarsson hóf umræður og er
hann lauk máli sínu byrjaði ein kona að klappa
en hætti von bráðar, er hún fann þá fyrirlitn-
arþögn, sem allur verkalýður tók ræðu hans
með. Húsið var troðfullt, en enginn vottaði
leiðtoga Alþýðusambandsins fylgi sitt.
Síðan tók til máls Sigurður Einarsson og tal-
aði þar um allt og ekkert. Mun honum hafa
fundizt erfitt að leika þar vinstrimann —. án
sem liíir, meðan það sjálft, þetta óheyrilega skrímsli,
er að engjast sundur og saman í anaarslitrunum.
Tveggja árangra þingsins skal að lokum getið:
Samþykkt var ávarp til andmæla gegn striði, og
skulu hér tilfærðar á íslenzku lokamálsgreinar þess:
„Sérhver okkar strengir þess heit, og vér strengj-
um þcss heit öil í sameiningu: að rjúfa aldrei þá
sameinuðu fylkingu, sem hér hefir verið sköpuð af
fjölda arðrændra og undirokaðra manna;
að vinna að því af öllum kröftum og með öllum
meðölum, sem vér eigum yfir að ráða, að berjast
gegn auðvaldsskipulaginu, sem er orsök og undir-
rót miljónamorðanna.
Vér heitum þvi að nota öli þau meðöl, sem vér eig-
um yfir að ráða og helga krafta okkar jæim verk-
efnum, sem bíða okkar:
gegn vopnaburði,.gegn herbúnaði og öllum undir-
]>úningi styrjalda, en slíkt er um leið barátta gegn
yi'irvöldum þeim, er sitja yfir lilut okkar;
gegn þjóðrembingi og þjóðernislegum lýðæsingum,
gegn fasismanum, þessum alveldissinnaða lögrcglu-
her, sem leiðir til alveldisstríða og borgarastyrjalda;
gcgn hinum svívirðilegu fjárframlögum ríkjanna
til herbúnaðar;
gegn hernaðarlántökum og hernaðarskattaálögum,
scm hvorutveggja er velt. yfir á herðar hins vinn-
andi fjölda;
gegn æsingastarfsemi þcirri og rógburðarhernaði,
sem stunduð er í öllum auðvaldslöndum á móti
lýðveldunum, þar scm nú er hröðum skrefum verið
að byggja upp þjóðfélag saméignarstefnunnar;
gegn sundurhlutun Kína, sem alveldisríkin þrá að
skifta upp á milii sín; gegn arðráni, undirokun og
slátrun nýlenduþjóðanna; fyrir virkum stuðningi
til handa hinum róttæku japönsku verkamönnum,
sem lyft hafa mcrki baráttunnar gegn þeirra eigin
alveldisóðu stjórnarvöldum. ...
Vér hrópum til allra manna, til verkamanna,
bænda og mcntamanna í öllum löndum. að taka
saman höndum við oss, og strengja þess hcit á op-
inb.ei'úm fundum og 1 kröfugöngum, sem við höfum
heitið hver öðrum hér i Amsterdam, og hjálpa
okkur að koma heitstrengingum okkar i fram-
kvæmd".
Ennfremur voru stofnaðar nefndir úrvalsmanna
Einbleypingar
konur og karlar, ættu að borða einu sinni hjá
okkur, áður en þeir fá sér fast fæði fyrir vet-
ui'inn. Við seljum góðan og vel útilátinn mat
(tvo heita rétti) fyrir aðeins 1 krónu. Smurt
brauð og kaffi allt að helmingi ódýrara en
annarsstaðar. )
Máltíðir hjá okkur eru ekki bundnar við
neinn sérstakan tíma, heldur getur hver og
einn fengið það sem hann óskar á hvaða tíma
dagsins sem er — frá kl. 8 f. h. til III/2 e. h.
Ilinn nýi veitingasalur okkar er svo stór, að
enginn ætti nú að þurfa frá að hverfa óaf-
greiddur, vegna þrengsla, eins og oft átti sér
stað áður.
Virðingarfyllst.
Heitt & Kalt
1 eltusundi 1. Hafnarstræti 4.
þess að koma sér út ur húsi hjá þeim, er hann
sjálfur heimtaði áður fyr rekinn úr Alþýðu-
ílokknum, Erlingi Friðjónssyni. Enginn mað-
ar klappaði að lokinni ræðu hans.
Þá tók til máls Jón Rafnsson og fletti vægð-
arlaust ofan af svikum kratabroddanna, klofn-
ijjgi þeirra á verkalýðshreyfingunni og þjón-
ustu við auðvaldið í launalækkunum. Það sem
Jón sagði var talað út úr hjarta verkalýðsins,
þar kom rödd, sem ekki lengur áminnti verka-
menn og konui' um undirgefni við klofnings-
broddana, heldur eggjaði fram til baráttu fyr-
ir dægurmálum verkalýðsins og samfylkingu
í baráttu hans. Og á eftir dundi lófaklappið
við um allan salinn. Verkalýður Altureyrar gat
ekki látið dóm sinn einbeittar í ljósi.
Síðan urðu skarpar deilur og hélt hið sama
áíram. Ræðum Héðins og Erlings var tekið
með ískaldri þögn, en ræðum kommúnista og
róttækra verkamanna með dynjandi lófaklappi.
Einkum vakti það óspart aðdáun verkalýðsins,
er Þorsteinn Þorsteinsson, formaður Verka-*
úr liópi verkamanna, bænda og menntamanna
livei’s lands, og eiga þær að halda uppi meðal verka-
lýðsins baráttunni gegn stríðsundirhúningi og stríði,
og loks var stofnuð alþjóðleg verkamannaskrif-
stofa, sem á að liafa sæti sitt í París, og verður
stai'fsemi landanna gegn stríðinu stjórnað frá henni.
Auk þess verður að stofna í hverjum bæ, hverju
verklýðsfélagi, á hverjum vinnustöðvum nefndir,
sem starfi með vakandi áhuga gegn hinni yfirvof-
andi kapítalistisku styrjaldaróhæfu, og noti öll þau
mcðöl, samkvæmt staðháttum þeini sem ríkja á
hverjum stað, til þess að ná takmarki sínu.
Eftir aðaíþingið í Amsterdam voru síðan haldnir
margir fundir verkamanna úr ýmsum þeim starfs-
greinum, sem að stríði lúta, og teknar ákvarðanir
um verkföll og skcmmdarvinnu, ef til stríðs kæmi.
I Að lokum tvö orð um lilutverk íslenzkra verka-
, manna í næsta auðvaldsstríði og undirbúningi
þess:
1. ) Að ieggja niður alla vinnu, sem orðið geti í
þágu stríðsins eða stríðsgróðamanna, alla vöru-
fiutninga, útskipanir á vörum til stríðsþarfa, állar
siglingar á skipum, sem vörur flytja til stríðsþarfa
0. s. frv.
2. ) Að berjast gcgn því, að ameríska auðvaldinu
lukkist að fá byggða flugvélastöð á ísiandi, eins og
hinir barnalcgu smáborgarar á Alþingi samþykktu
mcð svo miklum ákafa s. 1. vetur. Slík flugvéla-
stöð hefir vitanlega eingöngu hernaðarlega þýðingu
fyrir Bandarikja-auðvaldið i væntanlegu stríði við
rússneska verkamannaríkið, eða vestur-evrópiska
samkeppendur sína. Flugvélar hafa eins og kunn-
ugt er, liverfandi lítið gildi öðru vísi en sem vopn,
en þau eru líka einhver skæðustu vopn, sem nú-
tíminn þekkir. þar sem ísland hlýtur samkvæmt
legu sinni að hafa mikla hernaðarþýðingu í næsta
stríði, þá er ómögulegt'að skoða samþykkt Alþingis
öðruvísi en leyfi tii handa erlendu auðmagni til
þess að gera fsiand að vopnauppsátri.
Verkamenn, verið þvi á varðbergi fyrir morð-
ingjum ykkar, og munið orð Romains Roiands í
Amsterdam: Hæsta stríð er í höndum verkalýðsins.
(Skrifað um nótt í járnbrautarvagni milli Amster-
dam og Hamborgar).